UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 31 maja 2019 r. Sąd Rejonowy Piotrkowie Trybunalskim w sprawie w z powództwa J. K. przeciwko Skarbowi Państwa – Lasom Państwowym Nadleśnictwa S. w S. o zapłatę, w punkcie 1. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 14.564,69 zł wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych naliczanymi od dnia 5 stycznia 2014 r. do dnia zapłaty; w punkcie 2. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 6.143,48 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 2.417 tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego; w punkcie 3. nakazał pobrać od pozwanego kwotę 1.023,28 zł tytułem zwrotu kosztów sądowych tymczasowo poniesionych ze środków Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim w toku niniejszego postępowania; w punkcie 4. nakazał zwrócić ze środków Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim na rzecz powoda kwotę 2,52 zł tytułem zwrotu niewykorzystanej zaliczki na wydatki zaksięgowanej pod wskazaną pozycją.

(wyrok k. 475, uzasadnienie k. 481-494)

Apelację od powyższego wyroku złożył pozwany, zaskarżając wyrok w całości i zarzucając:

1)  naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy, to jest:

a)  art. 232 k.p.c. w zw. z art. 3 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. poprzez przyjęcie, że pozwany nie wykazał poprzez dowody z dokumentów, zeznania świadka A. K. oraz przesłuchanie strony, że ponadnormatywne ugięcie konstrukcji dachu było wynikiem niedokładności wykonania tej konstrukcji przez powoda, w związku z tym wina za ponadnormatywne ugięcie konstrukcji dachu leży wyłącznie po stronie powoda i odpowiada on za konieczność wykonania robót dodatkowych;

b)  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez:

- dokonanie oceny materiału dowodowego z pominięciem jego istotnej treści, to jest ekspertyzy technicznej sporządzonej w dniu 4 listopada 2013 r. przez mgr. inż. R. C. oraz z pominięciem materiału fotograficznego dołączonego do powyższej ekspertyzy;

- wyprowadzenie z materiału dowodowego, w szczególności z dowodów z dokumentów dostarczonych przez pozwanego, zeznań świadka A. K. oraz dowodu z przesłuchania strony pozwanej, wniosku sprzecznego ze zgromadzonym materiałem dowodowym poprzez przyjęcie, że powód wykonał swoje zobowiązanie prawidłowo, a konieczność wykonania prac dodatkowych nie stanowiła następstwa jego uprzedniego zawinionego zachowania;

2) naruszenie przepisów prawa materialnego, to jest:

a) art. 471 k.c. poprzez brak uznania, że powód przy wykonywaniu więźby dachowej w układzie krokwiowo-jętkowym w sposób zawiniony źle wykonał połączenia krokwi z murłatą, co skutkowało ugięciem konstrukcji dachowej i koniecznością wykonania robót naprawczych;

b) art. 647 k.c. poprzez przyjęcie, że powód wykonał więźbę dachową w układzie krokwiowo-jętkowym zgodnie z zasadami wiedzy technicznej, w sytuacji gdy pozwany wykazał wykonanie przez powoda złego połączenia krokwi z murłatą.

Podnosząc powyższe zarzuty pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu za obie instancje.

(apelacja k. 498-501)

W odpowiedzi na apelację strona powodowa wniosła o jej oddalenie jako bezzasadnej i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów zastępstwa procesowego za instancję odwoławczą według norm przepisanych.

(odpowiedź na apelację k. 508-509)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja strony pozwanej jest niezasadna.

Sąd Rejonowy w zakresie okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia poczynił prawidłowe ustalenia stanu faktycznego w sprawie, ustalenia te jak i rozważania prawne w odniesieniu do nich, Sąd Okręgowy w pełni przyjmuje za własne, zatem nie jest konieczne ich ponowne przytaczanie.

Sąd Okręgowy nie podziela zarzutów apelacji dotyczących naruszenia prawa procesowego. W szczególności niezasadnie skarżący w całym punkcie 1 zarzutów apelacji upatruje naruszenia przez Sąd Rejonowy art. 233 § 1 k.p.c., poprzez pominięcie, w wyniku błędnej oceny zebranych w sprawie dowodów w postaci prywatnej ekspertyzy technicznej, zeznań świadka A. K. oraz przesłuchania pozwanego, ustaleń co do prawidłowości wykonania przez powoda zleconych mu robót budowlanych w postaci wykonania więźby dachowej w budynku hotelowym oraz konieczności wykonania przez powoda dodatkowych prac budowlanych polegających na wzmocnieniu konstrukcji więźbowej dachu w związku z ponadnormatywnym ugięciem krokwi.

Sąd Rejonowy nie przekroczył granic swobodnej oceny dowodów w zakresie oceny prywatnej ekspertyzy, jak też złożonych zeznań i dokumentów znajdujących się w aktach sprawy. Zgodzić się bowiem należy z poglądem, iż na podstawie ekspertyzy z dnia 4 listopada 2013 r., nie można ustalić faktu, że przyczyną zauważalnego ugięcia krokwi była niedokładność montażu przez powoda konstrukcji dachu, jak stwierdzono to w powyższej ekspertyzie. Zawarta w aktach postępowania likwidacyjnego opinia rzeczoznawcy stanowi tzw. opinię prywatną, sporządzoną na zlecenie strony procesu i dlatego nie może być traktowana jako dowód z opinii biegłego. Dowodem z opinii biegłego jest tylko opinia złożona przez osobę wyznaczoną przez sąd. Prywatne ekspertyzy mają jedynie walor dokumentu prywatnego w rozumieniu art. 245 k.p.c. i należy je traktować jako wyjaśnienia, stanowiące poparcie stanowiska strony, która na taki dokument się powołuje. Pozasądowa ekspertyza nie podlega ocenie sądu jako dowód z opinii biegłego (por. wyrok SN z 25.06.2010r., ICSK 544/09, Lex nr 737245, wyrok SN z 8.06.2001r., IPKN 468/00, OSNP 2003, nr 8, poz.197).

Prywatna opinia może natomiast dawać podstawę do dopuszczenia dowodu z opinii biegłego na podstawie art. 278 k.p.c. Tak było w przedmiotowej sprawie. Z opinii rzeczoznawcy wynikało, że konstrukcja dachu została wykonana przez powoda zgodnie z dokumentacją projektową zamówioną i dostarczoną przez inwestora, który przy przyjętym schemacie krokwiowo-jętkowym z jedną jętką z boku krokwi przy obciążeniu dachówką ceramiczną lub cementową i braku szczegółów połączeń w projekcie wykonawczym, nie dawał możliwości prawidłowego wykonania więźby dachowej. To projekt inwestorski wymagał zmian w tym zakresie. Przyjęty przez projektanta sposób wzmocnienia poprzez ściany stolcowe wskazuje, że dokonano zmian schematu konstrukcji w stosunku do projektu pierwotnego podczas realizacji konstrukcji (podstawowa opinia biegłego k. 263-264, punkt 1 opinii uzupełniającej k. 382, ustna opinia uzupełniająca k. 469v.-470v.).

Ustalenie, czy powód dopuścił się błędów w wykonawstwie dachu, czego następstwem miało być zlecenie w tym zakresie prac dodatkowych, wymagało wiadomości specjalnych i zasięgnięcia opinii biegłego, czego nie mogła zastąpić ekspertyza prywatna, zeznania świadków czy strony. Słusznie Sąd Rejonowy podniósł, że ciężar wykazania tej okoliczności spoczywał na pozwanym. Stosownie bowiem do art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. Podobnie art. 232 k.p.c. nakłada na strony ciężar wykazywania faktów, z których wywodzą skutki prawne. Ciężar dowodowy stanowi wymaganie dostarczenia sądowi dowodów potwierdzających zgłoszone fakty pod rygorem przegrania procesu. Pozwany w toku postępowania dowodowego składał zastrzeżenia do opinii biegłego, do których biegły w sposób wyczerpujący, spójny i rzetelny odniósł się w pisemnej i ustnej opinii uzupełniającej, prezentując wskazane jednoznaczne stanowisko, co do którego ostatecznie pozwany nie zgłosił na rozprawie w dniu 20 maja 2019 r. żadnych zastrzeżeń.

Prawidłowo więc Sąd Rejonowy w oparciu o opinię biegłego sądowego przyjął, że konstrukcja dachu została wykonana przez powoda zgodnie z dokumentacją projektową zamówioną i dostarczoną przez inwestora. Sąd ten uwzględnił także i prawidłowo ustalił w oparciu o zeznania świadków, że powód wywiązał się z obowiązków wynikających z umowy, do których należało także weryfikowanie kompletności i poprawności technicznej dokumentacji dotyczącej wykonanej pracy, wykonanie robót zgodnie ze sztuką budowlaną, najnowszą i najlepszą wiedza techniczną, normami i przepisami, bowiem od początku procesu inwestycyjnego zgłaszał zastrzeżenia do dokumentacji w oparciu, o którą miał wykonywać prace budowlane. W konsekwencji do ich wykonywania przystąpił dopiero po otrzymaniu za pośrednictwem inwestora od projektanta potwierdzenie, że projekt prawidłowy i inwestycja ma być realizowana zgodnie z jego założeniami z uwzględnieniem jednak pozaprojektowych wytycznych co do zastosowania większej liczby połączeń.

Prawidłowym jest wniosek Sądu Rejonowego, że przyczyną ugięcia konstrukcji dachowej było niedostateczne, przy uwzględnieniu zakresu i rodzaju inwestycji, uszczegółowienie projektu, a przede wszystkim błędne założenie poczynione w dokumentacji projektowej w zakresie samego układu konstrukcji – zastosowano układ krokwiowo-jętkowy, który błędnie zaprojektowano przyjmując, że w przypadku obciążenia dachówką ceramiczną wystarczające będzie zastosowanie jednej jętki z boku krokwi. Takie ustalenia czynią niezasadnym twierdzenia pozwanego, że za ugięcie krokwi dachu odpowiedzialność miałby ponosić powód.

Powyższej oceny jako prawidłowych wniosków Sądu Rejonowego nie zmienia załączony do repliki odpowiedzi na apelację, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 12 września 2019 r. wraz z uzasadnieniem wydany w sprawie o sygn. akt I ACa 1292/18 (k. 513-526), w którego części ustaleń faktycznych przywołana została ta sama ekspertyza techniczna z 4 listopada 2013 r. Pomijając nawet wynikającą z art. 365 § 1 k.p.c. kwestię zakresu mocy wiążącej prawomocnego wyroku w zakresie tylko jego sentencji czy także uzasadnienia, wskazać należy, iż w poczynione w tym uzasadnieniu ustalenia odnoszą się jedynie do faktu załączenia w poczet dowodów ekspertyzy technicznej, z której wynikają wskazane przez pozwanego, korzystne dla niego wnioski. Jednak bez zmian pozostaje ocena dowodowa tego dokumentu w niniejszym postępowaniu, skoro wskazane w nim okoliczności nie były istotne dla rozstrzygnięcia przedmiotu przywołanej sprawy, którym było roszczenie pozwanego o zasądzenie od wykonawcy (...) (...) (...) spółki jawnej w T. kar umownych w związku z odstąpieniem od umowy. Siłą rzeczy dokument ten nie podlegał w tym postępowaniu ani ocenie dowodowej, ani prawnej.

Wobec prawidłowości poczynionych przez Sąd Rejonowy ustaleń faktycznych, w konsekwencji prawidłowym było uznanie, że pozwany nie wykazał, iż powód nie wykonał w sposób prawidłowy zleconych umową robót budowlanych. Za chybione należało więc uznać zarzuty naruszenia przepisów prawa materialnego określonych w zarzucie 2 apelacji. Zasadnie bowiem Sąd I instancji uznał w tych okolicznościach, że zlecone powodowi prace dodatkowe nie stanowiły następstwa nienależycie wykonanych przez niego uprzednio prac budowlanych. W związku zatem z niekwestionowanym przez pozwanego wykonaniem przez powoda prac dodatkowych, należało się mu od pozwanego umówione wynagrodzenie w kwocie 14.564,69 zł wraz z odsetkami ustawowymi, co wyczerpywało roszczenie powoda w całości.

Wobec braku podstaw do wzruszenia z urzędu zaskarżonego orzeczenia oraz bezzasadności podniesionych w apelacji zarzutów Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie
art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. uwzględniając wartość przedmiotu zaskarżenia zasądził od pozwanego jako strony przegrywającej na rzecz powoda kwotę 1.800 zł tytułem zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym, zgodnie z § 2 pkt 5 w związku z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (tj. Dz.U. z 2015 r. poz. 1800 ze zm.).

Katarzyna Kamińska-Krawczyk Jolanta Jachowicz Ryszard Badio