Sygn. akt I Ca 343/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 listopada 2020 roku.

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w następującym składzie:

Przewodniczący Sędzia Katarzyna Powalska

Sędziowie Elżbieta Zalewska – Statuch

Joanna Składowska

po rozpoznaniu w dniu 30 listopada 2020 roku w Sieradzu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa B. P.

przeciwko A. P.

o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Sieradzu

z dnia 7 lipca 2020 roku, sygn. akt I C 193/17

1.  oddala apelację;

2.  przyznaje adwokat E. C. (...) ( jeden tysiąc czterysta siedemdziesiąt sześć ) złotych brutto tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu w postępowaniu apelacyjnym, które nakazuje wypłacić ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Sieradzu.

Sygn. akt I Ca 343/20

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 07 lipca 2020 r. Sąd Rejonowy w Sieradzu w sprawie z powództwa B. P. przeciwko A. P. o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną oddalił powództwo, zasądzając od powoda na rzecz pozwanej 3 617,00 zł tytułem kosztów procesu oraz przyznał adwokat E. C. koszty nieopłaconej pomocy prawnej, udzielonej powodowi z urzędu i nakazał wypłacić je z sum budżetowych Skarbu Państwa.

Powyższe orzeczenie zapadło w oparciu o następujące ustalenia i wnioski:

W dniu 09 grudnia 1998 r. B. P. i A. P. zawarli umowę wyłączającą ich wspólność majątkową małżeńską. Rozwiązanie małżeństwa stron nastąpiło w styczniu 2010 roku. W dniu 29 czerwca 2012 r. B. P. zawarł ze swoimi dziećmi Ż. G. i P. P. umowę sprzedaży udziału wynoszącego ½ część w prawie użytkowania wieczystego oraz współwłasności budynków znajdujących się na nieruchomości położonej w S., stanowiącej działkę oznaczoną numerem ewidencyjnym (...), o powierzchni 0,0754 ha, objętą księgą wieczystą Kw Nr (...). Umowa została zawarta w Kancelarii Notarialnej w S. przed notariuszem B. C. za Nr (...). Kupujący nabyli od powoda opisane prawo w częściach równych, tj. po ¼. Strony umowy ustaliły, że zapłata całej ceny sprzedaży nastąpi poprzez niezwłoczne uregulowanie zobowiązań zbywcy w stosunku do znanych nabywcom wierzycieli sprzedającego, w pierwszej kolejności wobec wierzyciela prowadzącego egzekucję z jego udziału w nieruchomości oraz wierzyciela, którego roszczenia zabezpieczone są hipotekami przymusowymi, w dalszej kolejności wobec innych wierzycieli zbywcy – jednakże łącznie w kwocie nieprzekraczającej cenę sprzedaży, czyli 50.000,00 zł. Zbywca zobowiązał się współdziałać z nabywcami przy regulowaniu swoich zobowiązań oraz przy wyjednywaniu dokumentów niezbędnych do wykreślenia zajęć i obciążeń z księgi wieczystej. Kupujący przystąpili w następstwie tego porozumienia do regulowania zobowiązań zbywcy, które były im znane. Ż. G. i P. P. nie odmówili powodowi spłaty żadnego zobowiązania. Ż. G. uiściła kwotę 4.362,83 zł na rzecz wierzyciela powoda (...) S.A. z wniosku którego Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Sieradzu A. J. (...) prowadził przeciwko B. P. postępowanie egzekucyjne pod sygnaturą Km 789/10. Kupujący dokonali także spłaty długów sprzedającego wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w kwocie 5.072,90 zł, Urzędu Skarbowego w S. w kwocie 1 712,83 zł, Gminy M. S. w kwocie 861,90 zł, M. (...) w kwocie 649,65 zł. A. P. dokonała także przelewu na rzecz Ż. G. w kwocie 3.000,00 zł, a jako tytuł przelewu wskazano „zgodnie z aktem notarialnym darowizna”. Kwota 3.000,00 zł została pożyczona powodowi przez córkę. Ponadto kwota 15.000,00 zł została przekazana S. S. tytułem rozliczenia pożyczki zaciągniętej przez powoda w 1995 roku. Na rzecz A. P. przekazano łączną kwotę 800,00 zł tytułem rozliczenia pożyczek udzielonych powodowi oraz kwotę 16.000,00 zł z tytułu umowy zawartej pomiędzy powodem, a pozwaną w dniu 12 września 2004 r., a dotyczącej zakupu samochodu marki V. (...).8 K. o numerze rejestracyjnym (...). Na rzecz pozwanej A. P. – zgodnie z treścią oświadczenia - przekazano także kwotę 1.139,00 zł tytułem zwrotu pieniędzy zabranych przez powoda pozwanej. Kupujący uiścili także w imieniu nabywcy zaległości w opłacie prądu wynoszące 50,00 zł. Z uwagi na to, że pozwana A. P. znajdowała się na miejscu dzieci stron przekazywały jej pieniądze – gotówką, gdy do nich przyjeżdżała – a następnie ta spłacała długi B. P.. Dzieci stron podpisywały oświadczenia sporządzane przez ich matkę, na potwierdzenie dokonanych wpłat, a podpisy były składane pod sporządzonym oświadczeniem, nie in blanco. Tytułem wypełnienia zobowiązań co do zapłaty ceny sprzedaży rozliczone zostały także należności przysługujące A. P. względem powoda, a będące przedmiotem postępowań egzekucyjnych prowadzonych pod sygnaturami Km 3081/11 oraz Km 3082/11.

W dniu 18 marca 2016 r. Ż. G. i P. P. darowali przysługujące im udziały w opisanym prawie użytkowania wieczystego i odrębnej własności budynków na rzecz matki A. P.. Na dzień 29 czerwca 2012 r. przeciwko B. P. prowadzone były trzy postępowania egzekucyjne pod numerami Km 3081/11, Km 3082/11 i Kmp 103/00. Postępowania egzekucyjne prowadzone w sprawach Km 3081/11 i Km 3082/11 zostały zakończone w dniu 13 sierpnia 2012 r. W sprawach tych do zapłaty po stronie dłużnika pozostały kwoty w łącznej wysokości 564,54 zł. W postępowaniu egzekucyjnym w sprawie alimentacyjnej Kmp 103/00 na dzień 9 stycznia 2018 r. zadłużenie wynosiło 1.554,70 zł. Po dniu 29 czerwca 2012 r. przeciwko dłużnikowi prowadzone były kolejne trzy postępowania w sprawach Km 345/13, Km 1313/13 i Km 2569/15. Powyższe postępowania zostały zakończone z powodu bezskuteczności egzekucji.

Ż. G. – córka stron – jest właścicielem zabudowanej domem mieszkalnym nieruchomości położonej w miejscowości B. (Kw Nr (...)). Nieruchomość jest zabudowana domem dwukondygnacyjnym, nowocześnie wyposażonym. Nieruchomość tę Ż. G. nabyła 08 listopada 2018 r. Nieruchomość jest wolna od obciążeń. Jest także współwłaścicielem wraz z mężem na prawach wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej nieruchomości położonej w O., która nabyta została 31 października 2013 r. (Kw Nr (...)). Nieruchomość ta jest wolna od obciążeń. Małżonkowie G. są także właścicielami dwóch mieszkań położonych we W.: przy ulicy (...) (KW nr (...)) nabytego 01 marca 2017 r. i obciążonego hipoteką umowną w kwocie 368.550,00 zł oraz położonego przy ul. (...) (KW nr (...)) 07 września 2017 r. Ponadto przysługuje im odrębna własność lokalu niemieszkalnego, tj. garażu położonego we W. przy ulicy (...), który został nabyty 12 maja 2015 r. Zarówno odrębna własność lokalu mieszkalnego położonego przy ulicy (...), jak i odrębna własność opisanego lokalu niemieszkalnego są wolne od obciążeń. Jedno z mieszkań zostało kupione za gotówkę, a na drugie małżonkowie G. zaciągnęli kredyt w kwocie około 260.000,00 zł. Nieruchomość zabudowana domem mieszkalnym jest warta około 850.000,00 zł. Nieruchomość położona w O. jest zabudowana dwoma budynkami, jednym o powierzchni około 1.300 m2, drugim o powierzchni około 170 m2. Ż. G. prowadzi tam działalność gospodarczą – hostel. W obiekcie znajduje się 12 pokoi przeznaczonych pod wynajem. Obiekt jest nadal wykańczany. Mieszkania położone we W. są przedmiotem najmu. Córka stron jest w posiadaniu 3-letniego samochodu marki P., który został wzięty w leasing, a czas trwania umowy dobiega końca. Małżonkowie G. są właścicielami także trzech innych samochodów: s. (...), m. cooper oraz B. (...). Ponadto córka stron na datę składania w sprawie zeznań dysponowała oszczędnościami w kwocie około 80.000,00 zł, a na datę 19 lipca 2017 r. w kwocie 42.076,56 zł. Łącznie Ż. G. wraz z mężem posiada około 250.000,00 zł zobowiązań z tytułu kredytów gotówkowych. Majątek małżonków, nie uwzględniając obciążeń, jest wart około 4 milionów złotych. Dla Ż. G. nie stanowi problemu finansowego spłata kwoty 25.000,00 lub 50.000,00 złotych.

P. P. przysługuje na zasadach wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (...) położonego we W. przy ul. (...), objęte księgą wieczystą Kw Nr (...). Prawo to zostało nabyte 20 listopada 2009 r. Prawo to jest obciążone hipoteką umowną zwykłą w kwocie 220.000,00 zł oraz hipoteką umowną kaucyjną do kwoty 110.000,00 zł. P. P. jest również współwłaścicielem na zasadach wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej nieruchomości gruntowej położonej w miejscowości B., dla której Sąd Rejonowy w Oleśnicy V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą Kw Nr (...) oraz w miejscowości B., dla której Sąd Rejonowy w Oleśnicy V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą Kw Nr (...). Nieruchomość położona w B. jest zabudowana domem mieszkalnym, który został wybudowany i wykończony w rok. Nieruchomość zabudowana domem mieszkalnym jest obciążona hipoteką umowną w kwocie 353.625,00 zł. P. P. wynajmuje mieszkanie studentom we W. za około 780,00 zł miesięcznie od jednej osoby, a wynajmuje je 4-5 osobom. P. P. nie ma żadnych problemów finansowych, nigdy ich nie miał. Jego sytuacja finansowa jest dobra, zarabia od około 4.500,00 do 4.900,00 zł netto. P. P. ma 200.000,00 zł kredytu hipotecznego na dom, a także kredyt na wynajmowane mieszkanie, który jest spłacany na bieżąco z odstępnego za wynajem, w wysokości około 120.000,00-140.000,00 zł. Posiada także samochód marki F. (...) o wartości 51.000,00 złotych. P. P. posiada oszczędności w kwocie około 40.000,00 zł. Żona P. P. zarabia około 5.000,00 zł miesięcznie. P. P. udzielił swojej siostrze pożyczki w wysokości 40.000,00 zł, umowa została zawarta w formie ustnej. Pożyczona kwota została już spłacona. Przed wytoczeniem w sprawie powództwa powód wzywał Ż. G. i P. P. do zapłaty reszty ceny.

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie według oceny sądu pierwszej instancji, bowiem nie ulegało wprawdzie wątpliwości, że na skutek zaskarżonej umowy z majątku dłużników wyszły udziały w prawie własności nieruchomości objęte zaskarżoną umową. Nie zostało jednak udowodnione, że w dacie dokonania zaskarżonej czynności, jak i w późniejszym okresie dłużnicy nie posiadali innego majątku, z którego mógłby zaspokoić się wierzyciel. Powód nie przedstawił żadnego materiału dowodowego, wskazującego na brak majątku dłużników, ani aktualnego zadłużenia dłużników, a przede wszystkim takiego zadłużenia na datę dokonywania czynności prawnej. Było to konieczne w świetle tego, iż dłużnicy mimo dokonanej czynności prawnej nadal posiadali majątek, z którego wierzyciel był się w stanie zaspokoić. Co więcej dłużnicy w okresie następującym po dokonaniu zaskarżonej czynności pomnażali majątek, inwestowali, a poziom ich życia wykracza poza przeciętny. Zatem skoro dłużnicy nie są niewypłacalnni, bezprzedmiotowe jest prowadzenie rozważań na temat zaistnienia pozostałych przesłanek skargi pauliańskiej. Sąd Rejonowy podniósł nadto, że jeżeli dana czynność na tle sytuacji podmiotu dokonującego czynności ma jakieś racjonalne uzasadnienie, a skutek krzywdzący jest jedynie dodatkowym, choć przewidywalnym efektem – wówczas zaskarżenie takiej czynności nie będzie usprawiedliwione. W okolicznościach niniejszej sprawy nie ma przekonujących dowodów pozwalających na przyjęcie zamiaru dłużnika pokrzywdzenia powoda.

Zdaniem Sądu, dłużnicy Ż. G. i P. P. nie działali ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela – powoda B. P.. Jak wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego, aktualnie (stan majątku dłużników w chwili wydania zaskarżonego wyroku), po dokonaniu na rzecz pozwanej darowizny przysługujących im udziałów w przedmiotowej nieruchomości, dłużnicy posiadają inny majątek w postaci nieruchomości, ruchomości (wartościowych pojazdów mechanicznych), zgromadzonych środków pieniężnych, z których możliwe byłoby zaspokojenie powoda. W trakcie prowadzonego postępowania wskazano, że ich stan finansowy jest dobry, a istniejące zobowiązania z tytułu zaciągniętych kredytów są regulowane. Ponadto w stosunku do dłużników nie toczą się żadne postępowania egzekucyjne, co mogłoby świadczyć o ich problemach finansowych, a w konsekwencji stanie niewypłacalności lub jego zwiększeniu. Nadto istniejąca w stosunku do dłużników wierzytelność w postaci 50.000,00 złotych z tytułu sprzedaży części udziałów w nieruchomości została spłacona przez dłużników. Zstępni B. P. przekazywali bowiem systematycznie pieniądze ich matce, która spłacała istniejące zobowiązania i zaległości powoda, co potwierdziły załączone do akt dowody wpłat i oświadczenia w formie pisemnej. W tej sytuacji, w ocenie Sądu, pozwana zwolniła się od zadośćuczynienia roszczeniu wierzyciela żądającego uznania czynności za bezskuteczną, wskazując, po pierwsze wygaśnięcie przedmiotowej wierzytelności, a po drugie, nawet gdyby przyjąć istnienie omawianej wierzytelności, wystarczające do jego zaspokojenia mienie dłużników. Tym samym w niniejszej sprawie nie wystąpiła podstawowa przesłanka z art. 527 § 2 k.c. tj. dokonanie czynności prawnej przez dłużnika z pokrzywdzeniem wierzycieli. O kosztach rozstrzygnięto na podstawie art. 98 § 1 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku w ustawowym terminie wywiodła strona powodowa, która zaskarżyła wyrok w całości i zarzuciła mu naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, a to:

-

art. 233 § 1 k.p.c. poprzez rozważenie zebranego materiału dowodowego w sposób niewszechstronny, selektywny i powzięcie błędnych ustaleń faktycznych, w szczególności wskutek dokonania dowolnej a nie swobodnej, wbrew zasadom logiki i doświadczenia życiowego, oceny następujących dowodów,

-

zeznań świadków Ż. G. i P. P. i przyjęciu ich za wiarygodne, podczas gdy ich zeznania zarówno tak w zakresie zaspokojenia wierzytelności powoda jak i swojej sytuacji materialnej są niespójne i nielogiczne, a nadto których wiarygodność osłabia fakt, iż żadne z nich nie jest dostatecznie zorientowane w zobowiązaniach powoda i ich wysokościach według stanu na dzień dokonanej pomiędzy nimi umowy sprzedaży, współdziałania w tym zakresie jedynie z pozwaną, która mimo trwającego konfliktu z powodem, miała otrzymywać od nich środki pieniężne na spłatę i przeznaczać je na spłatę rzekomych zobowiązań powoda, przy jednoczesnym braku współdziałania w tym zakresie z powodem oraz zaspokajaniu zobowiązań nieistniejących tudzież nigdy nieuznanych przez powoda, a nadto poprzez pominięcie przy ich ocenie ich osobistej niechęci do powoda i okoliczności, iż jako dłużnicy powoda są oni zainteresowani w uzyskaniu korzystnego rozstrzygnięcia dla pozwanej, której są sojusznikami, a także braku innych dowodów potwierdzających ich faktyczny stan majątkowy i jego szacunkową wartość,

-

zeznań pozwanej i przyjęciu ich za wiarygodne, podczas gdy pozwana pozostaje w długotrwałym konflikcie z powodem, a samo posiadanie przez nią dokumentów dotyczących uiszczenie należności z tytułu składek na rzecz ZUS, należności podatkowych, opłat za wodę i energię elektryczną itd. lub dokonane na nich własnoręczne dopiski nie potwierdzają dokonania tychże wpłat przez nią lub ze środków pochodzących rzekomo od dłużników, przy jednoczesnym pominięciu faktu dokonanych kradzieży z włamaniem do zajmowanych przez powoda pomieszczeń w dawnym wspólnym domu stron, a także nierozpoznaniu zgłoszonego w tym zakresie przez stronę powodową wniosku dowodowego,

-

zeznań powoda i przyjęciu ich w części za niewiarygodne, mimo że w zakresie istnienia wierzytelności względem dłużników, własnych zobowiązań według stanu na dzień 29 czerwca 2012 r. nie może dyskwalifikować wyłącznie okoliczność, że pozostają one w sprzeczności z dokumentami z zeznaniami pozwanej i jej świadków oraz dokumentami przez nią sporządzonymi lub nadpisanymi,

-

dowodów z dokumentów w postaci potwierdzenia przelewu z dnia 24 stycznia 2013 r. zawierającej własnoręczne oświadczenie pozwanej i uznania go za wiarygodny, mimo że z treści tego dokumentu nie wynika z jakiego tytułu Ż. G. miałaby posiadać wierzytelność wobec powoda, przy jednoczesnym braku dokumentu potwierdzającego złożenie powodowi przez Ż. G. oświadczenie o potrąceniu, a także braku oparcia faktu wynikającego z tegoż dokumentu w jej zeznaniach,

-

dowodu z dokumentu w postaci potwierdzenia zwrotu pożyczki z dnia 30 kwietna 2016 r. i uznania go za wiarygodny, mimo że dokument ten został sporządzony w całości przez pozwaną, z jego treści wcale nie wynika aby powód był pożyczkobiorcą, przy jednoczesnym pominięciu braku samej umowy pożyczki, okoliczności, iż pożyczkodawca jest ojcem pozwanej, a także twierdzeń powoda o braku istnienia takiego zobowiązania,

-

dowodu z dokumentów w postaci potwierdzenia wpłaty na konto bankowe z dnia 2 lipca 2012 r. i oświadczenia pozwanej (k. 57-58) oraz przyjęciu ich za wiarygodne, mimo że tytuł wpłaty został określony w nim jako „wpłata" a następnie uzupełniony własnoręcznym dopiskiem pozwanej, przy jednoczesnym braku innych dokumentów potwierdzających istnienie wskazanego w tym dopisku rzekomego zobowiązania powoda, podobnie jak zobowiązania wskazanego w pkt 1 wymienionego oświadczenia w wysokości 550 zł,

-

dowodu z dokumentu w postaci oświadczenia pozwanej z dnia 25 kwietnia 2016 r. i uznania go za wiarygodny, przy jednoczesnym braku innego dokumentu, który potwierdzałby fakt zniszczenia pojazdu i w którym powód uznałby roszczenie odszkodowawcze pozwanej co do zasady jak i co do wysokości,

-

dowodu z dokumentu w postaci potwierdzenia opłaty za prąd i uznania go za wiarygodny, podczas gdy z jego treści nie wynika ani wysokość tego zobowiązania ani chwila powstania należności i brak jest innych dokumentów potwierdzających istnienie wskazanego zobowiązania,

-

dowodu z dokumentów w postaci zrzutów ekranów, na których widoczne jest saldo rachunku bankowego prowadzonego przez Bank (...) S.A. dla klienta nr (...) i uznaniu ich za wiarygodne, podczas gdy nie są to dokumenty elektroniczne sporządzony na podstawie art. 7 ustawy Prawo Bankowe, a nadto nie wynikają z nich daty, na które podane jest saldo, a także czy jest to wspólny czy indywidualny rachunek Ż. G.,

-

dowodu z dokumentu w postaci umowy użytkowania z dnia 22 stycznia 2017 r. i uznania go za niewiarygodny jedynie na podstawie zeznań pozwanej oraz świadka P. P., któremu dokument ten nie był w ogóle okazany, a nadto

-

co w konsekwencji doprowadziło Sąd Rejonowy do błędnego ustalenia, że powód posiadał szereg wskazanych przez pozwaną zobowiązań, które zostały uregulowane przez pozwaną ze środków pochodzących od dłużników Ż. G. i P. P., wskutek czego wierzytelność powoda wobec dłużników wygasła, a nadto że dłużnicy są wypłacalni i przenosząc nieodpłatnie na pozwaną nabyte od powoda udziały w nieruchomości położonej w S. przy ul. (...) nie działali z jego pokrzywdzeniem, podczas gdy wszechstronna i prawidłowa ocena materiału dowodowego powinna skutkować ustaleniem, że w chwili dokonania darowizny na rzecz pozwanej powód posiadał i nota bene nadal posiada względem nich wierzytelność z tytułu brakującej ceny sprzedaży, zaś dłużnicy tylko pozornie posiadają inny majątek, z którego mógłby się zaspokoić, gdyż w rzeczywistości posiadają samochody osobowe, które są przedmiotem leasingów, zaś majątek nieruchomy jest w znakomitej większości obciążony hipotecznie, a nadto jest objęty wspólnością ustawową małżeńską,

-

art. 227 k.p.c. przez oddalenie wniosków dowodowych o zwrócenie się do Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców o przesłanie informacji dotyczących pojazdów mechanicznych, których właścicielami lub współwłaścicielami są dłużnicy oraz zobowiązanie ich do przedłożenia dokumentów o stanie majątkowym i finansowym za ostatni rok, podczas gdy dowody te są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, zostały powołane celem wykazania spornych okoliczności, które nie zostały wyjaśnione w toku procesu, a nadto były niezbędne dla miarodajnej oceny zasadności roszczenia powoda i nie zmierzały do przewlekłości postępowania, bowiem potrzeba ich powołania wynikła po przesłuchaniach świadków,

-

art. 316 k.p.c. wskutek istnienia w chwili zamknięcia rozprawy innego stanu rzeczy niż ustalony przez Sąd Rejonowy.

W oparciu o powyższe zarzuty skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa i uznanie za bezskuteczną w stosunku do powoda umowy darowizny z dnia 18 marca 2016 r. zawartej przed notariuszem B. C. (rep. A nr 957/2016).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja strony powodowej jako bezzasadna nie zasługiwała na uwzględnienie.

Na wstępie zauważyć należy, że Sąd Rejonowy, orzekający w niniejszej sprawie, dokonał – wbrew zarzutom apelacji - prawidłowych ustaleń faktycznych, trafnie oceniając przy tym zgromadzone w sprawie dowody. Z treści zebranego materiału dowodowego Sąd I instancji wyprowadził właściwe ustalenia i wnioski, w oparciu o które prawidłowo zastosował normy prawa materialnego, zaś sposób procedowania w sprawie odpowiadał wymogom określonym w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego, tym samym Sąd Okręgowy w całej rozciągłości przyjmuje ustalenia i wnioski Sądu meriti jako własne.

Odnosząc się w pierwszym rzędzie do zarzutów natury procesowej zgłoszonych przez powoda stwierdzić należy, iż Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do podzielenia podnoszonego w apelacji zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Podkreślenia wymaga, że zwalczanie swobodnej oceny dowodów nie może polegać jedynie na przedstawieniu własnej korzystnej dla apelującego wersji zdarzeń, ustaleń stanu faktycznego opartych na własnych ocenach, lecz konieczne jest wykazanie, że wskazane w art. 233 § 1 k.p.c. kryteria wiarygodności i mocy dowodów zostały naruszone, a nadto, że miało to wpływ na wynik sprawy. Innymi słowy konieczne jest wykazanie, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem jedynie może być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonania swobodnej oceny dowodów. Przedstawiona przez Sąd Rejonowy ocena dowodów nie narusza wspomnianych reguł. Sąd Rejonowy wskazał jakim dowodom przyznał walor wiarygodności oraz z jakich względów to uczynił. Przedstawił również jakie dowody uznał za niewiarygodne, a także co zadecydowało za taką a nie inną oceną. Stronie skarżącej nie udało się w sposób skuteczny zakwestionować tej oceny, a jej zarzuty sprowadzają się jedynie do forsowania swojej własnej wersji zdarzeń w oparciu o dowody wątpliwej wiarygodności lub nieznajdującej potwierdzenia w jakichkolwiek ujawnionych dowodach. Wbrew sugestii strony skarżącej wskazać należy, że zeznania świadków Ż. G. i P. P. należało uznać za w pełni wiarygodne. Relacje te korelują w pełni ze sobą, a także są spójne z zeznaniami pozwanej A. P.. Nadto co szczególnie istotne znajdują one potwierdzenie w rzeczowym materiale dowodowym w postaci dokumentów -potwierdzeń dokonania przelewów oraz potwierdzeń wpłaty. Z nich zaś jednoznacznie wynika, że zgodnie z § 3 zawartej umowy sprzedaży dzieci pozwanego spłaciły znane im zobowiązania B. P. których suma opiewała na kwotę 50.000 zł. Oceny tej nie jest w stanie zmienić wersja zdarzeń zaprezentowana przez skarżącego, która sprowadza się do prostego negowania depozycji Ż. G. i P. P.. Co szczególnie istotne dla rozstrzygnięcia wniesionego środka odwoławczego strona powodowa nie przedstawiła żadnych dowodów, z których wynikałoby, iż zobowiązanie dzieci pozwanego wynikające § 3 zawartej umowy sprzedaży nie zostało wykonane. Ponadto w tym zakresie zeznania powoda pozostawały wzajemnie sprzeczne. B. P. z jednej strony twierdził, że dzieciom znane były jego zobowiązania, a z drugiej kwestionował ich istnienie co zostało poddane w wątpliwość z uwagi na fakt prowadzenia przeciwko powodowi szeregu postępowań egzekucyjnych. Zważyć również należy, iż skoro powód nie posiadał żadnych zobowiązań, jak miejscami twierdzi, to w jakim celu w umowie sprzedaży nieruchomości tak sformułowano cenę sprzedaży, iż jej zapłata polegała na „niezwłocznym uregulowaniu zobowiązań zbywcy w stosunku do znanych nabywcom wierzycieli sprzedającego” (§ 3 aktu notarialnego z dnia z dnia 29 czerwca 2012 r. Rep. A nr 2630/2012 k. 5-10).

Zarzut sprzeczności ustaleń z zebranym materiałem dowodowym nie może więc odnieść skutku. Poczynione przez Sąd Rejonowy ustalenia, zarówno te kwestionowane jak i pozostałe są prawidłowe, poprzedzone wszechstronną analizą zgromadzonego materiału dowodowego, nie sprzeciwiają się zasadom logiki i doświadczenia życiowego. Poprzedzająca je ocena dowodów dokonana została w sposób niewadliwy i zgodny z art. 233 § 1 k.p.c. Skuteczne zakwestionowanie oceny dowodów i w następstwie ustaleń faktycznych wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem jedynie może być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony o innej niż przyjął Sąd doniosłości poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena sądu (tak np. Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 6 listopada 1998 r. II CKN 4/98 - niepublikowane).

Nie może odnieść skutku także podniesiony przez skarżącego w jego środku odwoławczym zarzut naruszenia przez Sąd I instancji art. 227 k.p.c. przez oddalenie wniosków dowodowych o zwrócenie się do Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców o przesłanie informacji dotyczących pojazdów mechanicznych, których właścicielami lub współwłaścicielami są dłużnicy oraz zobowiązanie ich do przedłożenia dokumentów o stanie majątkowym i finansowym za ostatni rok. Ma bowiem rację Sąd Rejonowy w Sieradzu wskazując w pisemnych motywach rozstrzygnięcia, że okoliczności które miały być ustalone przez wskazane dowody zostały wykazane innymi dowodami. Wskazać w tym miejscu należy, że sam powód zeznając na rozprawie w dniu 21 listopada 2017 r. wskazał, że majątek jego córki jest znaczny i jest wart 3-4 miliony złotych, majątek syna też jest niemały oraz jego dzieci niemiałyby żadnych problemów, aby spłacić zobowiązanie wysokości 50.000 zł. W świetle powyższego dopuszczenia kolejnych dowodów zgodnie z żądaniem skarżącego nie miało żadnego znaczenia, albowiem sytuacja finansowa dzieci stron została w sposób wystarczający wyjaśniona w toku postępowania.

Nie sposób, zdaniem Sądu Odwoławczego, z kolei odnieść się do innego z podniesionych przez skarżącego zarzutów, a mianowicie zarzutu naruszenia art. 316 k.p.c. wskutek istnienia w chwili zamknięcia rozprawy innego stanu rzeczy niż ustalony przez Sąd Rejonowy. Taka ocena wskazanego uchybienia wynika z faktu, że skarżący w apelacji nie sprecyzował na czym polegał ów inny stan rzeczy, którego miał nie wziąć pod uwagę Sąd I instancji. Ogólność podniesionego zarzutu i brak jego uszczegółowienia w uzasadnieniu środka odwoławczego sprawie, że zarzut ten nie poddaje się kontroli instancyjnej.

W odniesieniu do pozostałych zarzutów przypomnieć należy, że do uwzględnienia zarzutu opartego na skardze pauliańskiej (art. 527 § 1 k.c.) należało zatem ustalić w tych okolicznościach, czy:

-

istnieje godny ochrony interes wierzyciela w postaci wierzytelności,

-

dokonano przez dłużnika z „osobą trzecią” czynności prawnej,

-

dokonanie przez dłużnika czynności „z pokrzywdzeniem wierzycieli”, a zarazem takiej, z której „osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową”,

-

dokonanie przez dłużnika czynności „ze świadomością pokrzywdzenia”,

-

działanie osoby trzeciej (jej następcy prawnego) w złej wierze.

W ocenie Sądu Okręgowego nie wszystkie z wymienionych przesłanek zostały w sprawie niniejszej wykazane, w szczególności na podstawie zaproponowanych przez strony postępowania dowodów nie sposób mówić, iż czynność darowania przez Ż. G. i P. P. przysługujących udziałów w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości i odrębnej własności budynków na rzecz matki A. P. dokonane zostało przez dłużników „z pokrzywdzeniem wierzyciela”. Przypomnieć w tym miejscu należy, że dla uwzględnienia powództwa ze skargi pauliańskiej wszystkie wymienione przesłanki muszą wystąpić kumulatywnie, a ciężar ich udowodnienia co do zasady - zgodnie z regułą dowodową wyrażoną w art. 6 k.c. - obciąża wierzyciela, który jest uprawniony do zaskarżenia czynności prawnej dłużnika. Należy zwrócić w tym miejscu uwagę, że niewypłacalność dłużnika w rozumieniu art. 527 k.c. oznacza stan majątku dłużnika, w którym egzekucja prowadzona zgodnie z przepisami kodeksu postępowania cywilnego nie może przynieść zaspokojenia wierzytelności pieniężnej przysługującej przeciwko temu dłużnikowi. Niewypłacalność musi istnieć zarówno na datę wystąpienia ze skargą paulińską, jak i na datę orzekania przez Sąd o żądaniu wierzyciela uznania czynności prawnej dłużnika za bezskuteczną. Dowodem niewypłacalności dłużnika może, ale nie musi być nieskuteczność egzekucji prowadzona przeciwko dłużnikowi wykazana postanowieniem o jej umorzeniu. Ciężar udowodnienia niewypłacalności bądź jej pogłębienia zgodnie z regułą art. 6 k.c. spoczywa na wierzycielu. Niewypłacalność może zostać wykazana wszelkimi dowodami np. wykazem majątku lub dowodami stwierdzającymi, iż dłużnik zaprzestał spłacania długów. W niniejszym postępowaniu bezsprzecznie wierzyciel nie podołał swojemu obowiązkowi. Co więcej sam wierzyciel-powód zeznając na rozprawie wskazał okoliczności, na podstawie których nie sposób mówić o niewypłacalności dłużników- Ż. G. i P. P.. B. P. jednoznacznie podał, że majątek jego córki jest znaczny i jest wart 3-4 miliony złotych, majątek syna też jest niemały oraz jego dzieci niemiałyby żadnych problemów, aby spłacić zobowiązanie wysokości 50.000 zł. Ze zgromadzonych w sprawie dowodów wynika również, że dłużnicy w okresie następującym po dokonaniu zaskarżonej czynności nie tylko nie wyzbyli się majątku, ale znacznie pomnożyli majątek, do tego stopnia, iż można dziś nazwać ich osobami bardzo dobrze sytuowanymi i posiadają majątek pozwalający na zaspokojenie wierzytelności powoda. W świetle powyższego przyjąć należało, że dłużnicy Ż. G. i P. P. nie działali ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela- powoda B. P..

Nadto Sąd Okręgowy w niniejszym składzie rozstrzygając apelację strony powodowej miał wątpliwości, czy w niniejszej sprawie zachodzi inna przesłanka warunkująca możliwość wystąpienia z powództwem z art. 527 k.c., a mianowicie czy wierzytelność powoda B. P. w stosunku do Ż. G. i P. P. faktycznie istnieje. Strona powodowa wywodzi, że pomimo istniejącego zobowiązania B. P. nie otrzymał od swych dzieci żadnych pieniędzy i wystąpił z niniejszym powództwem aby „otworzyć” sobie drogę do wyegzekwowania należnej mu ceny sprzedaży. Tymczasem z § 3 zawartej w dniu 29 czerwca 2012 r. umowy sprzedaży udziału wynoszącego ½ część w prawie użytkowania wieczystego oraz współwłasności budynków znajdujących się na nieruchomości wynika, że zobowiązanie spoczywające na Ż. G. i P. P. polegało na „niezwłocznym uregulowaniu zobowiązań zbywcy w stosunku do znanych nabywcom wierzycieli sprzedającego”. Co szczególnie istotne dłużnicy w toku postępowania przedstawili rzeczowy materiał dowodowy w postaci potwierdzeń dokonania przelewów oraz potwierdzeń wpłaty, z których jednoznacznie wynika, że zgodnie z § 3 zawartej umowy sprzedaży dzieci pozwanego spłaciły znane im zobowiązania B. P., których suma opiewała na kwotę 50.000 zł. Symptomatycznym pozostaje, że strona powodowa nie zaproponowała żadnych innych dowodów, poza twierdzeniami B. P., z których wynikałoby, że zobowiązanie nie zostało przez dłużników wykonane. W świetle powyższego nie można przyjąć, aby strona powodowa udźwignęła ciężar dowodu i wykazała w sposób należyty istnienie dochodzonej wierzytelności.

Z tych względów należy zgodzić się w pełni z analizą dokonaną w postępowaniu pierwszoinstancyjnym i uznać, iż wyrok Sądu pierwszej instancji odpowiada prawu. Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. apelację strony powodowej oddalił jako niezasadną.

Nadto Sąd zgodnie z § 2 i § 16 ust. 1 pkt. 1 w zw. z § 8 pkt. 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 03 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu przyznał adwokat E. C. 1476 zł brutto tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu w postępowaniu apelacyjnym, które nakazał wypłacić ze Skarbu Państwa-Sądu Rejonowego w Sieradzu.