Sygn. akt VI GC 219/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 września 2020 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Andrzej Borucki

Protokolant: Anna Walichowska

po rozpoznaniu w dniu 23 września 2020 r. w Rzeszowie

na rozprawie

sprawy z powództwa: Bank (...) S.A. w W.

przeciwko: Apteka (...).M. & A. M. S.J. w R.

o zapłatę

I. utrzymuje w mocy nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym z weksla wydany przez Sąd Okręgowy w Rzeszowie z dnia 20 maja 2020r. sygn. akt VI GNc 186/20,

II. zasądza od pozwanego Apteka (...).M. & A. M. S.J. w R. na rzecz powoda Bank (...) S.A. w W. kwotę 3.600 zł (trzy tysiące sześćset złotych) tytułem dalszych kosztów postępowania.

Sygn. akt VI GC 219/20

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 23 września 2020 r.

Powód Bank (...) S.A. w W. wniósł o zasądzenie od pozwanej Apteki (...). M. & A. M. Sp.j. w R. kwoty 372 741,11 zł, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 29 lutego 2020 r. do dnia zapłaty oraz kosztów postępowania.

Powód dochodził zaspokojenia roszczenia z weksla wystawionego na zabezpieczenie spłaty kredytu udzielonego pozwanej na podstawie umowy kredytowej linii hipotecznej z dnia 30 lipca 2015 r. Z uwagi na opóźnienie w spłacie raty kredytowej oraz bezskutecznej próby restrukturyzacji zadłużenia powód uzupełnił weksel in blanco zgodnie z deklaracją wekslową na kwotę zadłużenia 372 741,11 zł.

W dniu 20 maja 2020 r. tut. Sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym z weksla uwzględniając roszczenie powoda w całości (sygn. VI GNc 186/20).

W zarzutach od nakazu zapłaty pozwana wniosła o uchylenie nakazu zapłaty w całości i oddalenie powództwa, a także zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych.

Pozwana zarzucała nieważność weksla o czym świadczyć miały jej zdaniem następujące okoliczności: weksel nie wskazuje na czyją rzecz wystawca weksla miałby dokonać zapłaty sumy w niej określonej (brak wpisania Oddziału Banku); brak wskazania, że podpisane na wekslu M. M. (2) i A. M. (2) działały w imieniu pozwanej Spółki. Pozwana zakwestionowała wysokość kwoty określonej w wekslu, dodatkowo podnosiła, że weksel został uzupełnieniowy w sposób odmienny od określonego w deklaracji wekslowej. Pozwana sformułowała także zarzut odnoszący się bezpośrednio do zobowiązania, tj. umowy kredytu wskazując, że dołączoną do pozwu umowę ze strony Banku podpisały osoby, które nie były do tego umocowane, to samo odnosić się miało do oświadczenia o wypowiedzeniu umowy kredytu.

W dalszych pismach procesowych strony podtrzymywały swoje stanowiska

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny.

W dniu 30 lipca 2015 r. pozwana Apteka (...). (...) Spółka Jawna z siedzibą w R. (dalej: Spółka) zawarła z Bankiem (...) S.A. w W. Oddział w P. (dalej: Bank) umowę kredytowej linii hipotecznej nr (...).

W imieniu Kredytobiorcy umowę podpisały: M. M. (2) i A. M. (2) – wspólnicy spółki cywilnej, zaś w imieniu Kredytodawcy- Banku (...) (Analityk Kredytowy) oraz D. S. (Menadżer Sprzedaży Biznesowej) prawidłowo umocowane do dokowania tego rodzaju czynności stosownymi pełnomocnictwami.

Na podstawie ww. umowy Bank udzielił Spółce kredytu z przeznaczeniem na działalność gospodarczą w kwocie 335 000,00 zł. Kredyt udzielony został na okres 96 miesięcy, tj. od dnia 31 lipca 2015 r. do dnia 28 lipca 2023 r. Zabezpieczenie spłaty udzielonego kredytu stanowił min. weksel in blanco Kredytobiorcy wraz z deklaracją wekslową.

Na podstawie deklaracji wekslowej pozwana Spółka upoważniła Bank do wyplenienia weksla na kwotę nieuregulowanych należności wynikających z umowy kredytowej linii hipotecznej (...), na kwotę tych należności wraz z odsetkami, prowizją i kosztami Banku. Bank miał prawo opatrzyć weksel datą płatności według swego uznania, zawiadamiając Spółkę na 7 dni przed terminem płatności listem poleconym. W deklaracji wpisano, iż miejscem płatności weksla będzie siedziba Banku (...) S.A. Oddział w P..

dowód: weksel własny k.5; deklaracja weksla blanco k.6; umowa kredytowej linii hipotecznej z dnia 30 lipca 2015 r. k. 79; KRS strony powodowej k. 10-13; karta wzorów podpisów pozwanej wraz z umową ramową nr (...) k. 83-86; pełnomocnictwa k. 100-101, k. 104-107; uchwałą nr (...) zarządu Banku (...) SA k. 108; regulamin podejmowania decyzji kredytowych j. 109-135

Pozwana zalegała z płatnością rat. W związku ze skierowanym do niej wezwaniem do zapłaty z dnia 01 czerwca 2017 r. pozwana wnosiła o wydłużenie spłaty kredytu. Bank wobec kierowanego wniosku wezwał stronę pozwaną do przedstawienia szeregu dokumentów niezbędnych do zmiany warunków kredytowania. Pismem z dnia 14 sierpnia 2017 r. (doręczonym w dniu 21 sierpnia 2017 r. ) Bank wypowiedział pozwanej umowę kredytu. Wypowiedzenie zgodnie z zasadami reprezentacji Banku podpisali: A. R. oraz R. N. dzień wypowiedzenia zadłużenie pozwanej wynosiło: kapitał 301 811,19 zł, odsetki umowne bieżące 245,84 zł, bieżące odsetki karne 24,53 zł oraz odsetki od zadłużenia przeterminowanego za okres od 13 czerwca 2017 r. – 5 058,04 zł.

Ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty powód skierował do pozwanej w dniu 20.03.2019 r., które zostało odebrane w dniu 11 kwietnia 2019 r.

Pismem z dnia 18 grudnia 2019 r. pozwana zwracała się z prośbą o zmianę dotychczas proponowanych warunków restrukturyzacji. W odpowiedzi na powyższe pismem z dnia 31 grudnia 2019 r. Bank poinformował pozwaną, iż decyzja o restrukturyzacji zadłużenia wygasła wobec niepodpisania przygotowanej dokumentacji kredytowej przez pozwaną w terminie ważności decyzji. Mając na uwadze powyższe Bank wezwał pozwaną do spłaty zadłużenia z tytułu Umowy, wynoszącego wg. stanu na dzień 31 grudnia 2019 r.: kredyt wymagalny 293 361,19 zł oraz odsetki wymagalne 74 718,29 zł.

W dniu 15 stycznia 2020 r. powód wezwał pozwaną do wykupu weksla informując, że stanowiący zabezpieczanie umowy kredytu weksel został wypełniony przez Bank w dniu 15 stycznia 2020 r. na kwotę 372 741,11 zł, tj. kwotę zadłużenia z tytułu umowy kredytu wyliczoną na dzień przedstawienia weksla do wykupu, na którą składały się: należność główna 293 361,19 zł oraz odsetki 79 379,92 zł.

Ww. kwota zadłużenia wynikała także z wyciągu z ksiąg Banku (...)/2020.

dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 01.06.2017 r. k. 14; pismo dot. restrukturyzacji zadłużenia z dnia 14.06.2017 r. k. 15-16; wypowiedzenie umowy kredytu wraz z potwierdzeniem odbioru k. 17-18; korespondencja stron dot. restrukturyzacji k. 24-30; pełnomocnictwa k. 96-99, k. 102; wezwanie do wykupu weksla z dnia 15.01.2020 r. k. 19-20; wyciąg z ksiąg Banku (...)/2020 k.21; ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty z dnia 20.03.2019 r. k. 22-23

Stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów zaoferowanych przez stronę powodową, których prawdziwość nie budziła wątpliwości Sądu i nie została w żaden sposób zakwestionowana przez stronę pozwaną.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

W rozpoznawanej sprawie powód dochodził od strony pozwanej zapłaty kwoty 372 741,11 zł na podstawie weksla wystawionego przez pozwaną, a wypełnionego przez powoda na wskazaną kwotę. W sprawie wydano nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, od którego w ustawowym terminie zarzuty wniosła pozwana.

Stosownie do art. 493§4 zd. 2 k.p.c. sąd wydaje wyrok, w którym w całości lub w części utrzymuje nakaz zapłaty w mocy albo go uchyla i orzeka o żądaniu pozwu. W niniejszej sprawie nakaz zapłaty podlegał utrzymaniu w mocy w całości.

Niewątpliwie przedstawiony do realizacji weksel nie przedstawia cech czyniących go nieważnym i nie nasuwa - w ocenie Sądu - żadnych wątpliwości co do swej prawdziwości i treści. Wbrew zarzutom strony pozwanej brak jest podstaw co do kwestionowania tego, kto jest wystawcą weksla. Na dokumencie weksla znajduje się pieczątka firmowa strony pozwanej ( APTEKA (...) M. M. & A. M. Sp.j. z podaniem numeru NIP, REGON oraz adresu) oraz podpisy wspólników spółki: A. M. (2) i M. M. (2). Podpisy zostały złożone w prawym dolnym rogu weksla, w miejscu przeznaczonym dla podpisów wystawcy weksla obejmującego pieczęć firmy i podpisy osób uprawnionych do działania w jej imieniu. Sam fakt, że pieczątka firmowa przybita została obok podpisów nie dyskwalifikuje prawidłowości ich złożenia a tym samym nie czyni weksla nieważnym.

W drugiej kolejności, o nieważności weksla nie przesądza także brak wpisania w czwartym wersie weksla Oddziału Banku, bowiem już w końcowej frazie oświadczenia wekslowego wpisano, iż będzie on płatny w (...) Banku (...) Spółki Akcyjnej w P.. Zatem także i miejsce płatności weksla nie budzi wątpliwości. Przeciwne zapatrywanie w powyższych kwestiach uznać należy za zbyt daleko idący formalizm.

Wreszcie, wbrew twierdzeniom pozwanej, weksel został wypełniony przez powoda zgodnie z deklaracją wekslową. Z treści deklaracji wynika, że pozwana Spółka upoważniła Bank do wypełnienia weksla na kwotę nieuregulowanych należności wynikających z umowy kredytowej linii hipotecznej (...), na kwotę tych należności wraz z odsetkami, prowizją i kosztami Banku. Bank zatem uprawniony był do wypełnienia weksla we wszystkich tych przypadkach, w których służyło mu prawo ściągnięcia swoich należności przed nadejściem terminu uch płatności, na sumę odpowiadającą wysokości zadłużenia. Bank miał prawo opatrzyć weksel datą płatności według swego uznania, zawiadamiając Spółkę na 7 dni przed terminem płatności listem poleconym. W deklaracji wpisano, iż miejscem płatności weksla będzie siedziba Banku (...) S.A. Oddział w P.. Powyższe warunki, na jakie strony umówiły się w deklaracji wekslowej zostały zachowane.

Uznać zatem należało, że przedłożony przez powoda w niniejszej sprawie weksel zawiera wszystkie wymagane prawem wekslowym elementy (art. 101 prawa wekslowego). Pozwana Spółka wystawiając weksel przyjęła na siebie bezwarunkową odpowiedzialność za zapłatę oznaczonej sumy pieniężnej, poddając się wszelkim rygorom prawa wekslowego. Podkreślenia wymaga w szczególności abstrakcyjność zobowiązania wekslowego. Na skutek podpisania weksla własnego powstaje zobowiązanie wekslowe regulowane przez przepisy prawa wekslowego. Na wystawy weksla własnego ciąży bezwarunkowy obowiązek zapłaty sumy w nim wskazanej.

Wystawienie weksla i następnie dochodzenie należności na jego podstawie ma ten skutek procesowy, iż roszczenie wekslowe objęte jest domniemaniem istnienia wierzytelności, które powstało na skutek wystawienia i wydania weksla, a tym samym w procesie wekslowym dowód nieistnienia wierzytelności w całości lub w części zostaje przerzucony na dłużnika (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 29 lipca 2016 r., I ACa 126/16). Pozwana Spółka próbowała podważyć zawartą przez strony umowę kredytu kwestionując podpisy osób złożone pod tą umową przez osoby działające w imieniu Banku. Podzielić należy w pierwszej kolejności twierdzenia powoda, że na ważność pełnomocnictwa nie wpływa zajmowane stanowisko, lecz zakres udzielonego pełnomocnictwa i wskazana w nim osoba pełnomocnika. Powód przedłożył do akt sprawy szereg pełnomocnictw, z których wynika kolejno umocowanie pracowników Banku zarówno do podpisania kwestionowanej umowy, jak i wypowiedzenia umowy kredytu. Także umocowanie osób podpisujących pełnomocnictwa została wykazana odpisami KRS dla strony powodowej. Okoliczności te nie budziły wątpliwości Sądu, a podnoszone przez pozwaną zarzuty były chybione i stanowiły jedynie konsekwencję przyjętej linii obrony. Nawet gdyby jednak uznać, jak chce to pozwana, że osoby podpisujące umowę nie były umocowane do takiego działania, to umowa kredytu została zawarta przez czynności konkludentne. Pozwana nie przeczyła bowiem, że Bank udostępnił jej kwotę kredytu, co więcej w aktach sprawy zalega korespondencja stron co do możliwości restrukturyzacji zadłużenia, z której wynika, że z wnioskiem takim zwracała się sama pozwana. Na żadnym etapie nie kwestionowała wówczas ważności umowy.

Finalnie uznać należało, że powód wykazał powództwo w całości (art. 6 k.c.). Załączył do akt sprawy umowę kredytu zawartą między stronami, z której wynika źródło zobowiązania pozwanej wobec Banku, pismo zawierająco oświadczenie Banku o wypowiedzeniu umowy, dowód jego doręczenia pozwanej, a także wyciąg z ksiąg Banku zawierający wysokość zadłużenia pozwanych. W konsekwencji należało uznać, iż roszczenie powoda oparte w niniejszej sprawie o zobowiązanie wekslowe było zasadne w takim zakresie jaki wynikał z żądania pozwu.

W tej sytuacji Sąd Okręgowy orzekł jak w pkt I sentencji utrzymując w mocy nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym. O kosztach procesu orzeczono zgodnie z ogólną regułą odpowiedzialności za wynik procesu, tj. na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 108§1 k.p.c. Zasądzone koszty obejmują dalszą kwotę kosztów zastępstwa procesowego ( w nakazie zapłaty Sąd zasądził kwotę 7 200 zł) należne stronie powodowej na podstawie §2 pkt 7 w zw. z §3 ust 1 pkt 7 i §3 ust 2 Rozporządzenia MS z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2015 poz. 1804 ze zm.).