Sygn. akt GC 1718/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 listopada 2020r.

Sąd Rejonowy w Kaliszu V Wydział Gospodarczy

Przewodnicząca sędzia Magdalena Berczyńska-Bruś

po rozpoznaniu w dniu 13 listopada 2020r.

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej we W.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda (...) Spółki Akcyjnej we W. kwotę 4.172,93 zł (cztery tysiące sto siedemdziesiąt dwa złote dziewięćdziesiąt trzy grosze) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 7 grudnia 2017r. do dnia zapłaty,

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.866,89 zł ( jeden tysiąc osiemset sześćdziesiąt sześć złotych osiemdziesiąt dziewięć groszy) tytułem zwrotu kosztów postępowania,

4.  nakazuje ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Kaliszu kwotę 400,83 zł (czterysta złotych osiemdziesiąt trzy grosze) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

sędzia Magdalena Berczyńska-Bruś

Sygn. akt V GC 1718/18

UZASADNIENIE

Powód (...) Spółka Akcyjna we W. pozwem z dnia 21 maja 2018r. wniósł o zasądzenie nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. kwoty 307,50 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kwoty 5.072,73 złote wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 7 grudnia 2017r. do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że w dniu 4 listopada 2017r. doszło do zdarzenia, w wyniku którego uszkodzeniu uległ samochód P. nr rej. (...). Sprawca szkody objęty był ochroną ubezpieczeniową u pozwanego, stąd poszkodowany dokonał zgłoszenia szkody bezpośrednio u niego. W toku postępowania likwidacyjnego pozwany uznał swoją odpowiedzialność za powstałą szkodę oraz wypłacił odszkodowanie w wysokości 3.545,90 zł. W wyniku umowy cesji powód nabył wierzytelność przysługującą zbywcy wobec pozwanego w związku z przedmiotową szkodą komunikacyjną. Pozwany został poinformowany o dokonanych cesjach wierzytelności i nie zgłaszał żadnych zastrzeżeń w tym zakresie. Powód dokonał analizy kosztorysu naprawy pozwanego dokonując we własnym zakresie przeliczenia kosztów naprawy, niezbędnych do przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu sprzed zdarzenia powodującego szkodę, w sposób zgodny z technologią zalecaną przez producenta. W wyniku tej analizy stwierdzono, iż należne odszkodowanie zostało zaniżone. Ponadto powód poniósł koszty sporządzenia opinii technicznej w kwocie 307,50 zł. Dochodzona kwota stanowi różnicę pomiędzy odszkodowaniem należnym a odszkodowaniem wypłaconym, a także zwrot kosztów prywatnej ekspertyzy dotyczącej wyceny naprawy pojazdu.

Do pozwu dołączono decyzję pozwanego, kalkulację szkody przeprowadzoną na zlecenie powoda, umowę przelewu wierzytelności i wezwanie pozwanego do zapłaty.

W dniu 7 czerwca 2018r. Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym w Kaliszu wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, zgodnie z żądaniem pozwu, sygn. akt V GNc 2756/17.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości, podnosząc na wstępie zarzut braku legitymacji procesowej powoda wynikający z nieważności umowy cesji wierzytelności z dnia 25 stycznia 2018r., wskazującej tylko jednego dłużnika in solidum, tj. wyłącznie pozwanego. Umowa przelewu wierzytelności jedynie wobec ubezpieczyciela sprawcy czynu niedozwolonego, nie obejmująca wierzytelności wobec samego sprawcy szkody, jest sprzeczna z właściwością zobowiązania (art. 509 par.1 k.c.), a zatem - jako sprzeczna z ustawą - jest nieważna (art. 58 par.1k.c.). Z twierdzeń powoda nie wynika, by poszkodowani rzeczywiście naprawili uszkodzony pojazd, ponosząc z tego tytułu wydatek w kwocie wskazanej w przedłożonym teoretycznym kosztorysie naprawy. Wobec nieudokumentowania poniesionych kosztów naprawy pojazdu, wysokość szkody ustalona została na postawie przeciętnej wartości cen usług i cen części zamiennych występujących na lokalnym rynku, tzw. kosztorysowym rozliczeniem szkody w oparciu o ceny części oryginalnych grupy O, przy uwzględnieniu zakresu niezbędnych do wykonania prac określonych w profesjonalnym systemie kalkulacji kosztów naprawy. Wypłacone odszkodowanie pokrywa koszty związane z naprawą pojazdu. Jak wynika ze sporządzonej na potrzeby postępowania likwidacyjnego kalkulacji naprawy, to pozwany oferował poszkodowanemu pomoc w znalezieniu warsztatu mogącego przeprowadzić naprawę zgodnie z jego wyliczeniami i technologią producenta przy wskazanych w niej rabatach cenowych zarówno na wykorzystane części, jak i usługi naprawcze celem przywrócenia auta do stanu przedwypadkowego - od czego poszkodowani odstąpili. Pozwany w ramach odpowiedzialności gwarancyjnej na podstawie zawartej umowy ubezpieczenia zgodnie z art. 822 k.c. nie jest zobowiązany do naprawienia szkody w taki sposób, że dokona zapłaty za nieponiesione faktycznie koszty restytucji technicznej pojazdu, ustalone arbitralnie wg maksymalnych cen usług naprawczych i rozszerzonym zakresie naprawy. Nieuzasadnione jest więc żądanie zasądzenia odszkodowania za naprawę i to po najwyższych cenach w sytuacji, gdy z twierdzeń powoda nie wynika nawet, że poszkodowani dokonali jego naprawy ponosząc z tego tytułu jakikolwiek wydatek.

Do sprzeciwu załączono druk zgłoszenia szkody, dokumentację fotograficzną, zawiadomienie o wypłacie odszkodowania i kalkulację naprawy.

W odpowiedzi na sprzeciw powód podtrzymał stanowisko zawarte w pozwie, wskazując że nieprawidłowe jest stanowisko pozwanego o nieważności umowy cesji. Zakwestionował również stanowisko pozwanego, że dotychczas wypłacona kwota odszkodowania była adekwatna do poniesionej szkody.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

E. D. i jej mąż P. D. są współwłaścicielami samochodu marki P. (...) nr rej. (...). Samochód został zakupiony w komisie, był samochodem używanym. Miał drobne usterki, ale nie było poważniejszych napraw z wymianą części. W momencie zdarzenia w dniu 4 lipca 2017r. samochód miał 10 lat. Samochód prowadziła wówczas E. D.. W. z własnej posesji w O. kierowca nie zauważył jej nadjeżdżającego samochodu. Uszkodził w nim prawe przednie i tylne drzwi, łącznie z progiem. Nie wezwano policji. Spisano oświadczenie, w którym kierowca przyznał się do winy za zdarzenie. Był ubezpieczony u pozwanego. Poszkodowana E. D. zgłosiła szkodę w (...) w O.. Po kilku dniach otrzymała telefon, w którym zaproponowano jej ryczałtową kwotę odszkodowania. Po rozmowie z mężem nie zgodziła się na propozycję. Małżonkowie zdecydowali, że chcą aby była dokonana wycena naprawy. Sami mieli zdecydować o wyborze warsztatu. Samochód naprawiali w warsztacie w O., osobno u mechanika i osobno u lakiernika. Naprawą zajmował się głównie mąż P. D.. Odszkodowanie nie wystarczyło na naprawę, mimo że dostosowano ją do uzyskanych od pozwanego pieniędzy. Pozwany przyznał odszkodowanie w wysokości około 3.400 zł.

Dowód: zeznania świadka E. D. (00:05:42 - 00:18:20 minuta

rozprawy z dnia 27.02.2019r. k. 83 akt), druk zgłoszenia szkody w

pojeździe z ubezpieczenia OC (k. 63v – 65 akt)

W dniu 15 listopada 2017r. pozwany wykonał dokumentację fotograficzną uszkodzeń w pojeździe marki P. (...) , nr rej (...) oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu. W tym samym dniu sporządził kalkulację naprawy na kwotę 3.545,91 zł.

Dowód: dokumentacja fotograficzna z akt szkody (k. 55 – 60 akt), kalkulacja

pozwanego z dnia 15.11.2017r. (k. 60 v – 63 akt)

Pozwany w pismach z dnia 21 listopada 2017r. skierowanych osobno do E. D. i P. D. poinformował o podjęciu decyzji o przyznaniu odszkodowania w kwocie 3.545,90 zł, po 1.772,95 zł dla każdego z dwojga współwłaścicieli samochodu P. o nr rej. (...).

Dowód: pismo pozwanego z dnia 21.11.2017r. do E. D. (k. 13, 54akt),

pismo pozwanego z dnia 21.11.2017r. do P. D. (k. 53 akt)

W dniu 7 grudnia 2017r. P. D. i E. D. zawarli z G. P. umowę cesji wierzytelności przysługującej wobec (...) Spółki Akcyjnej, wynikającą z dochodzenia należności z tytułu uszkodzenia pojazdu numerze rej. (...), powstałej na skutek zdarzenia z dnia 4 listopada 2017r.

Dowód: umowa cesji praw z 7.12.2017r. (k. 27 akt)

W dniu 4 stycznia 2018r. Biuro (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością we W. wykonał kalkulację naprawy nr (...) szkody z dnia 4 listopada 2017r. w samochodzie P. (...), nr rej (...) na kwotę 8.618,63 zł.

Dowód: kalkulacja naprawy nr (...) z 4.01.2018r. (k. 28 – 33 akt)

W dniu 11 stycznia 2018r. G. P., zwany zbywcą przelał na rzecz K. D., wierzytelności przysługujące mu wobec pozwanego oraz sprawcy zdarzenia, wynikające z dochodzenia należności z tytułu uszkodzenia pojazdu marki p. (...), powstałej wskutek zdarzenia z dnia 4 listopada 2017r.

Dowód: Umowa przelewu wierzytelności nr (...) (k. 25 akt)

Na podstawie oferty z dnia 11 stycznia 2018r. pomiędzy cedentem K. D. a powodem cesjonariuszem z tytułu odszkodowania za szkodę w pojeździe marki P. (...) nr rej. (...) została zawarta umowa przelewu wierzytelności od pozwanego.

Dowód: umowa przelewu wierzytelności nr (...) z 11.01.2018r. (k. 19 – 21

akt)

W dniu 29 stycznia 2018r. Biuro (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością we W. wystawił wobec powoda fakturę VAT nr (...) na kwotę 307,50 zł z tytułu opracowania i wydania opinii dla szkody częściowej, płatną w terminie 7 dniu do 5 lutego 2018r.

Dowód: faktura VAT nr (...) z 29.01.2018r. (k. 34 akt)

W dniu 2 marca 2018r. powód wezwał pozwanego do ponownej analizy i weryfikacji stanowiska oraz dopłaty. Zgodnie z przedłożoną kalkulacją naprawy w kwocie 8.618,63 zł wezwał pozwanego do dopłaty różnicy w wysokości 5.072,73 zł oraz zwrotu kosztów wykonania kalkulacji w wysokości 307,50 zł, czyli kwoty łącznej 5.380,23 zł. W piśmie wskazano, że w kalkulacji pozwanego zastosowano bezpodstawne obniżenie ceny materiału lakierniczego o 30%, bezpodstawnie obniżono ceny części zamiennych o 60%, zastosowano abstrahujące od lokalnego rynku, zaniżone stawki robocizny, pominięto operacje technologicznie powiązane, pominięto koszt materiałów drobnych, tzw. normaliów, nie wskazano kosztów konserwacji.

Dowód: przedsądowe wezwanie do zapłaty (k. 14 - 16 akt)

W odpowiedzi z dnia 14 marca 2018r. pozwany podtrzymał swoje stanowisko. W treści pisma wskazał, że przedłożony do akt sprawy kosztorys został poddany weryfikacji w zakresie stawki za roboczogodzinę oraz cen części zamiennych wykorzystanych do naprawy pojazdu. Warunkiem koniecznym akceptacji zakresu naprawy wynikającego z kosztorysu poddanego weryfikacji jest przedstawienie faktury za naprawę pojazdu wspartej fakturą źródłową zakupu części zamiennych. Jedynie gdy poszkodowany udokumentuje, że rzeczywisty koszt naprawy przekroczył kwotę bezsporną, kwestia wysokości należnego odszkodowania z tytułu uszkodzenia samochodu może zostać rozpatrzona powtórnie.

Dowód: pismo powoda z dnia 14.03.2018r. (k. 17 - 18 akt)

Koszt naprawy uszkodzeń pojazdu marki P. (...) o numerach rejestracyjnych (...) powstałych w związku z zaistniała szkodą komunikacyjną w dniu 4 listopada 2017r. ustalony przy użyciu nowych części oryginalnych typu O, technologii producenta oraz średnich cen robocizny w warsztatach posiadających odpowiedni personel i zaplecze pozwalające na stosowanie technologii producenta wynoszącej w okresie powstania szkody 100 zł netto za 1 rbg, pozwalający na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed zdarzenia wynosi 7.718,83 zł brutto z 23% podatkiem VAT od towarów i usług. Ze względu na okres eksploatacji pojazdu wynoszący 129 miesięcy powinny być zastosowane do naprawy pojazdu części o jakości Q, natomiast system ekspercki A. nie posiadał w swojej bazie takich części potrzebnych do naprawy pojazdu. Wypłacone do tej pory odszkodowanie ustalone na podstawie kosztorysu naprawy sporządzonego przez TU nie pozwoliło na naprawę pojazdu zgodnie z technologią producenta. Naprawa pojazdu przez poszkodowanego przywróciła pojazd do stanu sprzed zaistniałej szkody komunikacyjnej.

Dowód: opinia biegłego sądowego P. L. (k. 97 – 121 akt)

Sąd ustalił stan faktyczny sprawy na podstawie powołanych dokumentów, zeznań świadka E. D. oraz opinii biegłego sądowego P. L..

Sąd zważył co następuje:

Podstawą niekwestionowanej przez pozwanego odpowiedzialności za szkodę powstałą w dniu 4 listopada 2017r. była umowa ubezpieczenia OC, zgodnie z którą pozwany przyjął na siebie odpowiedzialność za szkody wyrządzone osobom trzecim wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający lub ubezpieczony (art. 822 § 1 kodeksu cywilnego).

Odpowiedzialność sprawcy szkody wynika zaś z przepisu art.436 § 1 w zw. z 435 § 1 k.c., zgodnie z którymi samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody ponosi odpowiedzialność jak prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu elektryczności, paliw płynnych itp.) Ponosi on odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła na skutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

Naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej (art. 363 §1 zd.1 k.c.).

Zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu. Jeżeli ubezpieczyciel wykaże, że prowadzi to do wzrostu wartości pojazdu, odszkodowanie może ulec obniżeniu o kwotę odpowiadającą temu wzrostowi” (uchwała składu 7 sędziów SN z 12 kwietnia 2012r., III CZP 80/11, OSNC 2012, nr 10, poz. 112)

W toku postępowania dowodowego ustalono wysokość odszkodowania z uwzględnieniem ustalonego przez biegłego zakresu napraw i po ustaleniu wartości nowych części podlegających wymianie i kosztów robocizny z uwzględnieniem przyjętych w miejscu zamieszkania poszkodowanego stawek robocizny za tego rodzaju usługi.

Sąd przyjął, w oparciu o opinię biegłego, że wysokość szkody wynosi 7.718,83 zł brutto. Uszkodzony pojazd eksploatowany był przez okres 129 miesięcy, co uzasadniało zastosowanie do naprawy części (...), jednakże system ekspercki A. nie posiadał w swojej bazie takich części potrzebnych do naprawy pojazdu. Do wyliczeń wysokości odszkodowania użyto jedynie cen części oryginalnych O. Biegły dokonał oględzin pojazdu. Na ich podstawie nie był w stanie ustalić, jakiego typu lakierem bazowym został polakierowany uszkodzony pojazd. Powód nie wykazał, że pojazd został polakierowany lakierem bazowym na bazie rozpuszczalników wodnych, ani że uszkodzeniu uległy listwy ozdobne drzwi prawych powodując konieczność ich wymiany, a nie jedynie naprawy. Biegły nie uwzględnił więc wniosku powoda o powiększenie wyliczenia kosztów naprawy o te nieudowodnione elementy. Sąd podzielił stanowisko biegłego, przyjmując, że na wysokość odszkodowania nie mogą wpływać koszty, co do których nie wykazano konieczności ich poniesienia.

Z wyliczeń powoda wynikały koszty naprawy na kwotę 8.618,63 zł a z wyliczeń pozwanego kwota 3.545,90 zł.

Powód stał się wierzycielem pozwanego na skutek trzech umów przelewu wierzytelności zawieranych przez podmioty trudniące się obrotem wierzytelnościami w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Zgodnie bowiem z art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Pozwany wypłacił odszkodowanie poszkodowanym zaniżając wartość kosztów naprawy, co zostało potwierdzone opinią biegłego sądowego.

Różnica pomiędzy ustalonym przez Sąd odszkodowaniem (7.718,83 zł), a odszkodowaniem wypłaconym poszkodowanemu (3.545,90 zł) podlegała uwzględnieniu przez Sąd.

W pozostałym zakresie Sąd oddalił powództwo, w tym koszt dokonanej przez podmiot trzeci na zlecenie powoda kalkulacji naprawy, przyjmując że wobec ujęcia w przedmiocie działalności powoda w Krajowym Rejestrze Sądowym: „działalność związana z oceną ryzyka i szacowaniem poniesionych strat” powód winien sporządzić taką wycenę własnymi siłami. Koszt zlecenia przez powoda kalkulacji naprawy podmiotowi trzeciemu nie mieści się w ramach normalnego związku przyczynowego z powstałą szkodą i powiększyłby tę szkodę w sposób nieusprawiedliwiony. Koszt sporządzenia prywatnej ekspertyzy przez podmiot, który w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nabywa wierzytelności celem ich dochodzenia przed sądem stanowi koszt tej działalności, podobnie jak cena nabycia wierzytelności.

O odsetkach rozstrzygnięto na podstawie art. 817 §1 k.c.

Orzeczenie o kosztach postępowania wydano na podstawie art. 100 zd.1 k.p.c., zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone, stosunkowo je rozdzielając.

Powód wygrał sprawę w 77 %. Na koszty postępowania złożyły się opłata sądowa w kwocie 270 zł, wynagrodzenie biegłego w łącznej kwocie 1.400,83 zł i wynagrodzenia pełnomocników stron ustalone w kwocie po 1.800 zł w oparciu o § 2 pkt 4 rozporządzeń Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych ( Dz.U. z 5 listopada 2015r. poz. 1804 ) i w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 5 listopada 2015r. poz.1800 ) wraz z opłatami skarbowymi od pełnomocnictw. Łącznie koszty postępowania wyniosły 5.304,83 zł, co oznacza, że powód powinien ponieść kwotę 1.220,11 zł kosztów, a poniósł 3.087 zł (opłata sądowa od pozwu, wynagrodzenie pełnomocnika i zaliczka na wynagrodzenie biegłego w kwocie 1.000 zł). Różnicę kwoty jaką poniósł powód i jaką powinien ponieść ma obowiązek zwrócić powodowi pozwany.

Ponadto Sąd nakazał ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa poniesioną tymczasowo przez niego, nie pokrytą zaliczką uiszczoną przez powoda, cześć wynagrodzenia biegłego ustalonego odrębnymi postanowieniami.

sędzia Magdalena Berczyńska-Bruś