UZASADNIENIE

Powódka D. Ż. złożyła pozew przeciwko Powiatowemu Urzędowi Pracy w Ś. o uchylenie kary porządkowej nagany nałożonej na nią w dniu (...)z tytułu nieprzestrzegania organizacji i porządku w procesie pracy polegającego na niewykonaniu obowiązku wynikającego z zakresu czynności powódki. Powódka zarzuciła pozwanemu naruszenie art. 111 k.p. przez nieustalenie stopnia winy pracownika oraz nieuwzględnienie dotychczasowego stosunku do pracy pracownika. Powódka podniosła, iż nie wykonała polecenia służbowego polegającego na wydaniu skierowań do pracy dla osób bezrobotnych, ponieważ przełożona zdecydowała o przejęciu w/w zadania, pomimo wcześniejszego ustalenia odmiennego sposobu jego wykonania. Powódka kierując się obawą o zdrowie własne i współpracowników zaproponowała, aby w sytuacji wprowadzenia stanu epidemii na obszarze kraju w związku z zakażeniami wirusem (...)2 ograniczyć ryzyko bezpośredniego kontaktu z interesantami i zorganizować wydawanie skierowań do pracy w miejscu oraz w sposób zapewniający bezpieczeństwo obu stron.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana Powiatowy Urząd Pracy w Ś. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki na jej rzecz kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego. W ocenie strony pozwanej powódka wyolbrzymiła ryzyko związane z możliwością zakażenia się wirusem podczas wykonywania polecenia służbowego, ponieważ w tym czasie liczba potwierdzonych przypadków zakażenia koronawirusem w powiecie (...) była nieznaczna. Pracodawca zgodnie z wytycznymi Rady Ministrów zapewnił środki ochrony indywidualnej dla pracowników m.in. zamontowano przesłony pleksi w punktach przyjęcia interesantów, ograniczono do minimum osobiste przyjmowanie interesantów. Wskazano powódce miejsce, w którym skierowania mogą być wydawane, tj. stół znajdujący się w korytarzu oraz miejsce w pokoju nr (...) wyposażone w zasłonę pleksi. Powódka uznała, że miejsca te nie spełniają wymogów sanitarnych i z tego powodu nie wydała bezrobotnym skierowań do pracy pomimo wcześniejszego wezwania ich do stawienia się w urzędzie w konkretnym dniu, tj. 15 kwietnia 2020 roku.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka D. Ż. zatrudniona jest u strony pozwanej na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony od dnia 1 lutego 1993 roku na stanowisku pośrednika pracy.

Bezsporne

Do zadań szczegółowych powódki wynikających z ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz aktów wykonawczych, w tym Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie szczegółowych warunków realizacji oraz trybu i sposobu prowadzenia usług rynku pracy należy m.in. wydawanie skierowań do pracy oraz wyznaczanie wizyt celem uzyskania informacji o stawiennictwie u pracodawcy oraz o podjęciu pracy lub przyczynach jej niepodjęcia.

Dowód:

-zakres czynności powódki na stanowisku pośrednika pracy u strony pozwanej (k. 41-42)

Powódka w okresie zatrudnienia u pozwanego rzetelnie i terminowo wypełniała wszystkie zadania z zakresu powierzonych obowiązków, chętnie współpracowała w zespole, była zdyscyplinowana, chętnie przyjmowała do realizacji nowe zadania. D. Ż. nie była karana dyscyplinarnie, a za swoją pracę wielokrotnie była doceniana poprzez przyznawanie nagród pieniężnych.

Dowód:

-akta osobowe powódki w załączeniu.

Na podstawie par. 18 ust. 1 pkt 13) Regulaminu Organizacyjnego Powiatowego Urzędu Pracy w Ś. Dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy w Ś. w dniu 23 marca 2020 roku wydał zarządzenie w sprawie podjęcia działań w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa (...)2 i wywołanej nim choroby zakaźnej. Zgodnie z par 1 pkt 5 w/w zarządzenia funkcjonowanie urzędu zostało dostosowane do aktualnej sytuacji i objęte specjalnymi procedurami m.in. poprzez:

- ograniczenie bezpośredniej obsługi interesantów;

-prowadzenie osobistej obsługi interesantów tylko w niezbędnych przypadkach, po uprzednim telefonicznym umówieniu i zgłoszeniu konieczności wpuszczenia interesantów na teren urzędu. Ponadto zgodnie z par 1 pkt 6 w/w zarządzenia klienci urzędu powinni być w miarę możliwości obsługiwani na stanowiskach wyposażonych w przesłony ochronne (pleksi). Ponadto pracownicy zobowiązani zostali do ścisłego przestrzegania zasad higieny i zachowania bezpiecznej odległości od rozmówcy-minimum 1,5 metra (par 1 pkt 7 w/w zarządzenia). Wytyczne powyższego zarządzenia są zgodne z zaleceniami Głównego Inspektora Sanitarnego zawartymi w Informacji z dnia 20 marca 2020 roku na stronie internetowej (...)

Dowód:

- zarządzenie nr (...) Dyrektora PUP w Ś. z 23 marca 2020 roku k.55.

W dniu 14 kwietnia 2020 roku współpracowniczka powódki, J. W. (1) udała się do przełożonej L. O. i poinformowała ją o tym, że w dniu następnym, tj. 15 kwietnia 2020 roku w siedzibie urzędu zaplanowane zostało wydanie skierowań do pracy dla 15 osób bezrobotnych. Zadanie miało zostać wykonane przez powódkę oraz jej współpracowniczki, J. W. (1) oraz M. M. (1).

Generalnie wydanie skierowań miało się odbywać w kancelarii (...). Z uwagi na dużą ilość petentów w związku z realizacją zadań wynikających z wdrożeniem tzw. „tarczy antykryzysowej”, np. przyjmowaniem wniosków o udzielenie pożyczek obrotowych, urzędnicy w kancelarii (...) przyjmowali około 200-300 petentów dziennie. J. W., która zaniosła skierowania do kancelarii celem wydania ich przez nią M. M. (1) i powódkę w dniu następnym została poinformowana, iż nie ma możliwości wydania skierowań w kancelarii.

Po zasygnalizowaniu tego problemu przełożonej powódki L. O. poleciła wykonanie zadania przy niewielkim stoliku o wymiarach 50 cm wysokości oraz 70 cm szerokości, który znajdował się w korytarzu, w odległości około 10 metrów od wejścia głównego do budynku. Stolik nie był zaopatrzony w zasłonę z pleksi. Został umieszczony w korytarzu po ogłoszeniu stanu pandemii i miał być wykorzystywany doraźnie, np. w przypadku konieczności uzupełnienia przez petenta braków wniosku. Pracownice podzieliły się tymi uwagami, wówczas przełożona zaproponowała, aby wydawać skierowania w pokoju nr (...), który wyposażony jest w zabezpieczenia z pleksi. Powódka wyraziła wątpliwości co do tego rozwiązania, które wynikały z umiejscowienia pokoju nr (...) w środku budynku- osoby bezrobotne musiałyby przejść przez korytarz, co wiązałoby się z ryzykiem kontaktu z innymi pracownikami urzędu. Powódka i jej współpracowniczki zaproponowały, aby wydawanie zaświadczeń odbyło się w budynku Urzędu Gminy Ś.. Do wydawania skierowań w Urzędzie Gminy zgłosiła się M. M. (2). Wskazane rozwiązanie miałoby nie tylko zminimalizować ryzyko kontaktu z osobami z zewnątrz, ale byłoby również uzasadnione z uwagi na szybkość i sprawność procedury. Bezrobotni otrzymujący skierowanie do pracy zobowiązani byli w tym dniu do podpisania umowy o pracę z Urzędem Gminy, a zatem podczas jednej wizyty mogliby podpisać również odbiór skierowania do pracy. Co więcej w dniu 15 kwietnia 2020 roku w siedzibie urzędu gminy miały odbyć się również badania lekarskie, dla osób kierowanych do prac porządkowych. Te okoliczności były także podstawą określenia daty podpisywania skierowań do pracy.

Na polecenie L. O., która zaakceptowała takie rozwiązanie, J. W. (1) miała telefonicznie ustalić czy jednoczesne wydanie skierowań do pracy w urzędzie gminy byłoby możliwe ( ostatecznie takie rozwiązanie w Urzędzie Gminy zostało przyjęte z aprobatą). Spotkanie zakończyło się, atmosfera w czasie jego trwania była spokojna, a pracownice przekonane, iż kwestia wydania skierowań jest ustalona.

Po upływie 15 minut L. O. poleciła powódce przekazanie jej skierowań do pracy i poinformowała powódkę, że samodzielnie wyda je bezrobotnym. L. O. nie wskazała powódce, że potraktowała jej zachowanie jako niewykonanie obowiązków pracowniczych i że zamierza zawiadomić o sytuacji pracodawcę. Nie wskazywało na to także zachowanie przełożonej. Ostatecznie L. O. wydała 5 skierowań kancelarii razem z pracowniczką działu organizacyjnego, A. Ł..

Po 15 kwietnia 2020 roku skierowania dla bezrobotnych były wydawane w kancelarii urzędu. Pracownicy urzędu zaopatrzeni zostali w rękawiczki jednorazowe oraz w płyny antybakteryjne, natomiast z maseczek korzystali we własnym zakresie z możliwością pobrania ich od pracodawcy.

W dniu 16 kwietnia L. O. zebrała pracownice tj. Powódkę, J. W. i M. M. i wykrzyczała, ze sprawy tak nie zostawi, że zachowanie było nie do pomyślenia. Pracownice były zdruzgotane, powódka nawet przeprosiła przypominając wspólne ustalenia doręczenia skierowań w gminie , co przełożona w dniu (...) uznała za poroniony pomysł, wygłosiła twierdzenia o planowanej pracy bez zabezpieczeń przy urzędzie w pełni otwartym dla petentów. Po pół godzinie od takiego zajścia powódka i pozostałe pracownice wezwane zostały do Dyrektora PUP na wysłuchanie. Podczas wysłuchania powódka skupiła się na obawie o własne zdrowie i życie i sytuacje epidemiologiczną.

Dowód:

-fotografie zawarte na k. 21, 57-58;

-zawiadomienie L. O. skierowane do pracodawcy z dnia 15 kwietnia 2020 roku k. 43;

-zeznania powódki D. Ż. e-protokół k.91,

-zeznania dyrektora PUP w Ś. e-protokół k. 91,

-zeznania świadka A. Ł. e-protokół k. 91,

-zeznania świadka I. S. e-protokół k.91,

-zeznania świadka J. W. (1) e-protokół k. 91,

-zeznania świadka M. M. (1) e-protokół k. 91,

-zeznania świadka L. O. e-protokół k. 91.

Pismem z dnia (...) roku Dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy w Ś. udzielił powódce kary nagany za nieprzestrzeganie ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, polegające na niewykonaniu obowiązku wynikającego z punktu 9 zakresu czynności z dnia 01 grudnia 2015 roku.

Dowód:

-kara nagany k. 11.

Powódka pismem z dnia 22 kwietnia 2020 roku wniosła sprzeciw od powyższej kary nagany, domagając się jej uchylenia.

Dowód:

-sprzeciw z dnia 22 kwietnia 2020 roku k. 12-17.

Decyzją z dnia 5 maja 2020 roku pracodawca odrzucił sprzeciw powódki i podtrzymał decyzję o jej ukaraniu karą porządkową nagany.

Dowód:

-decyzja o odrzuceniu sprzeciwu powódki (k. 18-20).

Przy tak ustalonym stanie faktycznym Sąd zważył:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 108 § 1 kp za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy, pracodawca może stosować karę upomnienia albo karę nagany.

W myśl art. 100 § 1 k.p. obowiązkiem pracownika - zaliczanym przez kodeks pracy do obowiązków o charakterze podstawowym - jest wykonywanie poleceń przełożonego dotyczących pracy. Tak sformułowany przepis oznacza, że stosowanie się pracownika do poleceń przełożonego dotyczy tylko poleceń związanych z pracą, nazywanych także służbowymi. Wynika stąd wniosek, że tylko niewykonanie przez pracownika polecenia służbowego ("dotyczącego pracy") może być zakwalifikowane jako naruszenie "ustalonego porządku i dyscypliny pracy, regulaminu pracy", o którym mowa w art. 108 § 1 k.p. i które według tego przepisu stanowi podstawę do wymierzenia pracownikowi kary regulaminowej.

Kara porządkowa może być zastosowana tylko po uprzednim wysłuchaniu pracownika ( art. 109 § 2 kp ), przed upływem 2 tygodni od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego i przed upływem 3 miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia ( art. 109 § 1 kp ). Przy stosowaniu kary bierze się pod uwagę w szczególności rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych, stopień winy pracownika i jego dotychczasowy stosunek do pracy ( art. 111 kp ).

Tryb, w jakim pracownik może kwestionować wymierzoną mu przez pracodawcę karę porządkową, wynika z art. 112 kp . Stanowi on, że jeżeli zastosowanie kary nastąpiło z naruszeniem przepisów prawa, pracownik może w ciągu 7 dni od dnia zawiadomienia go o ukaraniu wnieść sprzeciw ( § 1 zd. 1 ), zaś w ciągu 14 dni od dnia zawiadomienia o odrzuceniu tego sprzeciwu pracownik może wystąpić do sądu pracy o uchylenie zastosowanej wobec niego kary (§ 2). O uwzględnieniu lub odrzuceniu sprzeciwu decyduje pracodawca po rozpatrzeniu stanowiska reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej ( art. 112 § 1 zd. 2 kp ).

W niniejszym postępowaniu bezsporną okolicznością było niewykonanie przez powódkę obowiązku pracowniczego w postaci wydawania skierowań na roboty publiczne osobom bezrobotnym. Jednakże na argumenty wskazane w pozwie konieczne było ustalenie przyczyny niewykonania przez powódkę obowiązku.

Postępowanie dowodowe jednoznacznie wykazało, iż D. Ż. ostatecznie nie wydała skierowań do pracy bezrobotnym, ponieważ otrzymała od przełożonej L. O. polecenie służbowe przekazania jej tychże skierowań, pomimo odmiennych ustaleń, jakich dokonały wcześniej tego samego dnia. Powódka dowiedziawszy się, iż wydawanie skierowań do pracy w kancelarii urzędu jest niemożliwe ze względu na konieczność obsługi dużej liczby petentów nie zaniechała wykonania obowiązku a udała się wraz ze współpracowniczkami do przełożonej ustalić inne miejsce jego realizacji. Z zeznań powódki oraz świadków przesłuchanych w toku postępowania( w tym przełożonej powódki ) jednoznacznie wynika, że ustalono, iż skierowania będą wydane w siedzibie Urzędu Gminy. L. O. zaakceptowała powyższą propozycję powódki i jej współpracowniczek i poleciła jednej z nich, J. W. (1) ustalenie szczegółów. Z niewyjaśnionych przyczyn L. O., wbrew temu co wcześniej, tego samego dnia ustaliły, przełożona poleciła powódce wydanie jej wszystkich 15 skierowań celem wręczenia ich bezrobotnym. L. O. nie tylko nie poinformowała powódki i pozostałych o podstawach swojej decyzji, ale również w żaden sposób nie zamanifestowała, aby sytuacja była zaostrzona, konfliktowa czy miała mieć konsekwencje dla pracownic. W ocenie Sądu niewykonanie przez powódkę obowiązku wydania skierowań osobom bezrobotnym nie może być traktowane w kategoriach odmowy wykonania tego obowiązku ( tak w uzasadnieniu decyzji o nałożeniu kary) , co skutkowałoby nałożeniem na nią jakiejkolwiek kary porządkowej. Powódce wydano polecenie wydania skierowań przełożonej, co też D. Ż. wykonała. Co więcej strona pozwana nie zaprzeczyła okoliczności, iż już w momencie, kiedy powódka oddawała przełożonej przygotowane przez nią i współpracowniczki skierowania, pytała czy decyzja L. O. jest ostateczna i kolejny raz wyraziła gotowość wykonania obowiązku. Przełożona poinformowała powódkę, że ma zostawić jej skierowania. Ani powódka, ani jej współpracowniczki nie wywnioskowały z zachowania przełożonej, że ma ona żal do podwładnych, że ostatecznie nie wydały same skierowań, a tym samym, że potraktuje ich zachowanie jako nie wykonanie obowiązku służbowego. Wprawdzie ton głosu L. O. podczas odbierania od powódki skierowań był podniesiony, przy czym jak wynika z zeznań powódki oraz świadków nie była to sytuacja nadzwyczajna i kobiecie zdarzało się już w przeszłości podnosić głos w chwilach zdenerwowania.

Za okoliczność zasługującą na uwzględnienie na korzyść powódki uznać należy również sposób przedstawienia sytuacji przez L. O. pracodawcy, a także fakt, iż wysłuchanie poprzedzała zaskakująca i stresująca rozmowa z przełożoną. Dyrektor PUP w Ś. w trakcie zeznań przyznał, że przełożona powódki poinformowała go, że D. Ż. i jej współpracowniczki odmówiły wykonania polecenia służbowego. Jednocześnie w toku rozmowy wyjaśniającej pracodawca ustalił, że rzeczywiście doszło do niewykonania obowiązku służbowego, przy czym nie podjął działań zmierzających do ustalenia rzeczywistych przyczyn niezrealizowania tego obowiązku. Niewątpliwie okoliczności, w jakich doszło do niewykonania obowiązku pracowniczego przez powódkę były zupełnie nowe i jednocześnie trudne dla obu stron. Z jednej strony istniała już wówczas realna groźba zagrożenia dla życia i zdrowia pracowników. Z drugiej zaś strony nadal konieczne było funkcjonowanie urzędu, także w ograniczonym zakresie chociażby z uwagi na nałożenie nowych obowiązków, a także konieczność realizacji dotychczasowych przy braku wypracowanej praktyki postępowania w nowej rzeczywistości.

Z poczynionych przez Sąd ustaleń wynika zatem, że powódka nie odmówiła wykonania obowiązku pracowniczego. Co więcej wykazywała wolę jego realizacji, przy czym z obawy o własne bezpieczeństwo oraz bezpieczeństwo osób bliskich zaproponowała alternatywny sposób wykonania obowiązku, który zminimalizowałby ryzyko kontaktu z osobami z zewnątrz i który został przez przełożoną zaakceptowany. Następnie na skutek bezpośredniego polecenia przełożonej powódka wydała jej skierowania po upewnieniu się, że przełożona rzeczywiście ma wolę wręczenia ich osobiście.

Biorąc pod uwagę wszystkie powyższe okoliczności Sąd uznał, że zachowanie powódki nie może być traktowane w kategoriach nieprzestrzegania przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy i tym samym uwzględnił powództwo D. Ż. uchylając nałożoną na nią w dniu 16 kwietnia 2020 roku karę nagany (pkt I wyroku).

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98kpc w związku z par. 9 ust 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE