POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE

W dniu 18 sierpnia 2020 roku pozwany wniósł osobiście apelację od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 17 czerwca 2020 roku, sygn. akt IX GC 94/20. Apelacja nie została podpisana przez pozwanego ani przez reprezentującego go zawodowego pełnomocnika (pełnomocnictwo, k. 90). Na apelacji widniał jedynie podpis sporządzony pismem komputerowym w brzmieniu: M. B. (apelacja, k. 120). Zarządzeniem z dnia 8 września 2020 roku pełnomocnik pozwanego został zobowiązany do uzupełnienia braków formalnych apelacji przez podpisanie apelacji oraz złożenie jednego odpisu apelacji - w terminie tygodniowym od otrzymania wezwania pod rygorem odrzucenia apelacji (k. 124; pismo sądowe z dnia 2 października 2020 roku, k. 125). W odpowiedzi na wezwanie w dniu 27 października 2020 roku pełnomocnik pozwanego wniósł pismo, w którym oświadczył, że działając w imieniu pozwanego, jako wykazany w aktach sprawy pełnomocnik w wykonaniu zobowiązaniu Sądu z dnia 2 października 2020 roku przedkłada odpis podpisanej przez pozwanego apelacji (k. 127). W istocie do przedmiotowego pisma zostały załączone dwie kserokopie apelacji wraz z odbitkami własnoręcznych podpisów pozwanego M. B.. Na ostatnich stronach obu egzemplarzy kserokopii apelacji zawarte zostały podpisy zawodowego pełnomocnika pozwanego umieszczone na pieczęciach z oświadczeniem w brzmieniu: "Za zgodność z oryginałem, data 27 PAŹ. 2020, adw. K. K. ".

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja pozwanego podlega odrzuceniu.

Zgodnie z art. 373 k.p.c. sąd drugiej instancji odrzuca apelację spóźnioną, nieopłaconą lub z innych przyczyn niedopuszczalną, jak również apelacje, której braków strona nie usunęła w wyznaczonym terminie.

Apelacja M. B. podlega odrzuceniu ze względu na nieuzupełnienie przez zawodowego pełnomocnika pozwanego braków formalnych apelacji na skutek zarządzenia z dnia 8 września 2020 roku, którym profesjonalny pełnomocnik pozwanego został zobowiązany do uzupełnienia braków formalnych apelacji przez podpisanie apelacji oraz złożenie jednego odpisu apelacji, w terminie tygodniowym od otrzymania wezwania pod rygorem odrzucenia apelacji. Wezwanie do uzupełnienia braków środka odwoławczego zostało sformułowane jednoznacznie. Uzupełnienie braków miało polegać na przedłożeniu jednego odpisu apelacji, któremu to żądaniu pełnomocnik pozwanego zadośćuczynił oraz na podpisaniu apelacji, której to czynności pełnomocnik nie wykonał. Jej prawidłowe zrealizowanie wymagało bowiem podpisania pisma procesowego osobiście przez pozwanego lub przez jego pełnomocnika, treść zarządzenia, która była skierowana do adwokata, nie mogła tym samym powodować wątpliwości co do przedmiotu wezwania oraz rygoru grożącego w razie niezastosowania się do jego treści.

Brak własnoręcznego podpisu na apelacji jest brakiem formalnym apelacji w rozumieniu art. 126 § 1 pkt 4 k.p.c. w zw. z art. 368 § 1 in principio k.p.c., który uniemożliwia nadanie apelacji biegu. Zgodnie z art. 126 § 1 pkt 4 k.p.c. elementem składowym pisma jest oryginalny podpis strony lub jej pełnomocnika. Podpis oznacza jego złożenie własnoręcznie, tzn. że powinien zostać złożony "własną ręką". Podpis ma stanowić napisane nazwisko, niekoniecznie czytelne, ale dokonane w sposób charakterystyczny dla osoby podpisanej. Dlatego wymogu formalnego pisma procesowego z art. 126 § 1 pkt 4 k.p.c. nie spełnia odbitka podpisu własnoręcznego zawarta na kserokopii pisma procesowego, nawet jeżeli odbitka ta obejmuje czytelny podpis zawierający imię i nazwisko strony lub jej pełnomocnika. Za własnoręczny podpis zawodowego pełnomocnika strony na apelacji w rozumieniu art. 126 § 1 pkt 4 k.p.c. w zw. z art. 368 § 1 k.p.c. nie może zostać uznany także własnoręczny podpis takiego pełnomocnika złożony pod oświadczeniem, o którym mowa w treści art. 4 ust. 1b ustawy prawo o adwokaturze z 26 maja 1982 roku (Dz. U. z 2018 roku, poz. 1184). Z wykładni oświadczeń woli czynności procesowych wynika bowiem, że inne są cele podpisu złożonego pod apelacją, o którym mowa w art. 126 § 1 pkt 4 k.p.c. w zw. z art. 386 § 1 k.p.c., a inne cele podpisu złożonego na kserokopii apelacji pod poświadczeniem zgodności odpisu dokumentu z okazanym oryginałem, stosownie do art. 4 ust. 1b ustawy prawo o adwokaturze. W pierwszym przypadku złożenie podpisu na apelacji oznacza, że osoba, która podpisała pismo procesowe złożyła oświadczenie o treści określonej w środku zaskarżenia ponad podpisem. W drugiej sytuacji złożenie podpisu na kserokopii pisma procesowego ma na celu poświadczenie odpisu dokumentu za zgodność z okazanym oryginałem w zakresie określonym odrębnymi przepisami. Poświadczenie takie powinno zawierać podpis adwokata, datę i oznaczenie miejsca jego sporządzenia, a na żądanie - również godzinę dokonania czynności. Taki zamiar miał niewątpliwie zawodowy pełnomocnik pozwanego. Złożył on bowiem dwie kserokopie apelacji opatrzone pieczęciami zawodowego pełnomocnika wraz z oświadczeniem w brzmieniu: "Za zgodność z oryginałem, data 27 PAŹ. 2020, adw. K. K.", w piśmie przewodnim pełnomocnik pozwanego podał zaś jednoznacznie, że w załączeniu przedkłada odpis podpisanej przez pozwanego apelacji. Od zawodowego pełnomocnika strony będącego adwokatem wymagać jednak należy rozróżnienia funkcji i znaczenia podpisów, o których mowa w treści art. 126 § 1 pkt 4 k.p.c. i art. 4 ust. 1 lit. b ustawy prawo o adwokaturze.

W rozumieniu art. 4 ust. 1b ustawy prawo o adwokaturze odpisem dokumentu, który podlega poświadczeniu za zgodność z okazanym oryginałem, nie jest pismo procesowe obejmujące środek zaskarżenia, jakim jest apelacja. Nie jest to dokument, o którym mowa w art. 243 ¹ k.p.c., czy też dokument prywatny z art. 245 k.p.c., którego odpis podlega poświadczeniu za zgodność z okazanym oryginałem w zakresie określonym odrębnymi przepisami. Dlatego nie stanowi uzupełnienia braku formalnego apelacji z art. 126 § 1 pkt 4 k.p.c. w zw. z art. 368 § 1 in principio k.p.c., który ma polegać na własnoręcznym podpisaniu apelacji przez stronę lub jej pełnomocnika - przedłożenie przez zawodowego pełnomocnika strony w terminie do uzupełnienia braków formalnych dwóch kserokopii apelacji zawierających odbitki własnoręcznego podpisu pozwanego wraz z poświadczaniami za zgodność z oryginałem przez zawodowego pełnomocnika na podstawie art. 4 ust. 1b ustawy prawo o adwokaturze z 26 maja 1982 r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 1184). W tym miejscu Sąd Apelacyjny zwraca nadto na marginesie uwagę pełnomocnika pozwanego na fakt, iż także samo poświadczenie, o którym mowa w treści art. 4 ust. 1b ustawy prawo o adwokaturze sporządzone zostało przezeń niezgodnie z normatywnymi wymogami. Poświadczenie to obligatoryjnie winno bowiem zawierać poza podpisem adwokata i datą jego sporządzenia również oznaczenie miejsca jego sporządzenia, ostatniego z wymienionych elementów na poświadczeniu pełnomocnika pozwanego jednak zabrakło, co świadczy o jego nieskuteczności (zob. Rylski Piotr, Treść oraz skutki wadliwości klauzuli uwierzytelniającej odpis dokumentu, sporządzonej przez zawodowego pełnomocnika w postępowaniu cywilnym; Palestra 2012/5-6/139-145).

W konkluzji Sąd Apelacyjny uznał, że wobec nieusunięcia w wyznaczonym terminie braków apelacja pozwanego podlegała odrzuceniu na podstawie art. 373 k.p.c.

SSA Józef Wąsik