Sygn. akt IV K 748/ 19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 lutego 2021 r.

Sąd Rejonowy Szczecin - Centrum w Szczecinie, Wydział IV Karny w składzie:

Przewodniczący sędzia Radosław Marcinków

Protokolant: Rafał Kamiński

po rozpoznaniu dnia 8.09.2020r., 6.11.20r., 5.01.21r., 4.02.21r. sprawy:

C. M., urodzonego (...) w miejscowości K.,

syna G. i Z.,

oskarżonego o to, że w dniu 14 czerwca 2016 roku w miejscowości S. w celu udaremnienia i uszczuplenia zaspokojenia wierzycieli: (...) S.A. ” z siedzibą w S., K. C. oraz P. Pasieka zbył składniki swojego majątku poprzez podpisanie umowy darowizny w formie aktu notarialnego, repertorium A nr 2682/2016, na rzecz żony M. M. (2), dotyczącej niezabudowanej działki nr (...) o powierzchni 0,3412 ha położonej w S. oraz zabudowanej działki nr (...) wraz z własnością znajdujących się tam budynków o powierzchni 0,6940 ha położonej w S., usiłując uniemożliwić tym samym zaspokojenie w/w wierzycieli, czym działał na szkodę (...) S.A. ” z siedzibą w S., K. C. oraz P. P.,

to jest o przestępstwo określone w art. 13 § 1 kk w zw. z art. 300 § 1 k.k.

I.  uznaje oskarżonego za winnego tego że, działając w warunkach grożącej mu niewypłacalności, w dniu 14 czerwca 2016 r. w S. darował M. M. (2) składniki swojego majątku w postaci prawa wieczystego użytkowania gruntu Skarbu Państwa stanowiącego działkę nr (...) o pow. 0,6940 ha, położonego w obrębie (...) w S., dla którego to gruntu Sąd Rejonowy w S. V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW nr (...) wraz z własnością znajdujących się na tej działce budynków oraz prawo wieczystego użytkowania gruntu Skarbu Państwa stanowiącego działkę nr (...) o pow. 0,3412 ha, położonego w obrębie (...) w S., dla którego to gruntu Sąd Rejonowy w S. V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW nr (...), czym uszczuplił zaspokojenie swoich wierzycieli, tj. (...) S.A., K. C. oraz P. P., tj. czynu z art. 300 § 1 k.k. i za ten czyn, na podstawie art. 300 § 1 k.k. wymierza mu karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności,

II.  na podstawie art. 69 § 1 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres 3 (trzech) lat próby,

III.  na podstawie art. 33 § 2 i 3 k.k. orzeka wobec oskarżonego karę grzywny w wysokości 200 (dwustu) stawek dziennych po 10 zł (dziesięć złotych) każda stawka,

IV.  na podstawie art. 72 § 1 pkt 8 k.k. zobowiązuje oskarżonego w terminie 2 (dwóch) lat i 8 (ośmiu) miesięcy od daty prawomocności wyroku do wykonania w całości zobowiązań finansowych stwierdzonych:

- w § 4.2 aktu notarialnego Repertorium A nr (...)z dnia 17 sierpnia 2015 r. sporządzonego przed notariuszem C. P. na rzecz wierzyciela (...) S.A. z siedzibą w S., co do obowiązku zapłaty przez C. M. kwoty 200.000 zł, któremu to aktowi notarialnemu Sąd Rejonowy Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie nadał klauzulę wykonalności postanowieniem z dnia 8 kwietnia 2016 r.,

- w § 5.2 aktu notarialnego Repertorium A nr (...)z dnia 27 kwietnia 2015 r., sprostowanego aktem notarialnym Repertorium A nr (...) z dnia 29 lutego 2016 r. sporządzonego przed notariuszem C. P. na rzecz wierzyciela (...) S.A. z siedzibą w S., co do obowiązku zapłaty przez C. M. kwoty 220.000 zł, któremu to aktowi notarialnemu Sąd Rejonowy Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie nadał klauzulę wykonalności postanowieniem z dnia 17 czerwca 2016 r.;

- w § 4 aktu notarialnego Repertorium A nr (...) z dnia 12 kwietnia 2016 r., sporządzonego przed notariuszem I. Z. na rzecz wierzyciela P. P., co do obowiązku zapłaty przez C. M. kwoty 470.000 zł, któremu to aktowi notarialnemu Sąd Rejonowy Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w S. nadał klauzulę wykonalności postanowieniem z dnia 23 czerwca 2016 r.;

- prawomocnym nakazem zapłaty z dnia 13 kwietnia 2016 r. wydanym w postępowaniu nakazowym w sprawie z powództwa K. C. przez Sąd Okręgowy w Szczecinie w sprawie o sygn. I Nc 154/16,

V.  na podstawie art. 627 k.p.k. oraz art. 2 ust 1 pkt 3 i art. 3 ust. 2 ustawy o opłatach w sprawach karnych zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe, w tym 480 (czterysta osiemdziesiąt) zł opłaty.

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

IV K 748/19

USTALENIE FAKTÓW

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

C. M.

C. M. działając w warunkach grożącej mu niewypłacalności, w dniu 14 czerwca 2016 r. w S. darował M. M. (2) składniki swojego majątku w postaci prawa wieczystego użytkowania gruntu Skarbu Państwa stanowiącego działkę nr (...) o pow. 0,6940 ha, położonego w obrębie (...) w S., dla którego to gruntu Sąd Rejonowy w S. V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW nr (...) wraz z własnością znajdujących się na tej działce budynków oraz prawo wieczystego użytkowania gruntu Skarbu Państwa stanowiącego działkę nr (...) o pow. 0,3412 ha, położonego w obrębie (...) w S., dla którego to gruntu Sąd Rejonowy w S. V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW nr (...), czym uszczuplił zaspokojenie swoich wierzycieli, tj. (...) S.A., K. C. oraz P. P..

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

C. M. prowadził działalność gospodarczą w zakresie handlu, głównie handlu zbożami. Od 2012 r. do lutego 2017 r. prowadził jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą (...). Był także prezesem zarządu (...) spółki zoo z siedzibą w S. oraz komplementariuszem w (...) sp. z o.o. spółce komandytowej z siedzibą w W..

W dniu 27 kwietnia 2015 r. (...) S.A. zawarła z C. M. umowę sprzedaży wieczystego użytkowania gruntu Skarbu Państwa stanowiącego działkę nr (...) o pow. 0,6940 ha, poł. w obrębie (...) w S., przy ul. (...), opisanego w KW nr (...) wraz z własnością znajdujących się na tej działce budynków. Cena sprzedaży wyniosła 550.000 zł. Zgodnie z umową C. M. miał wpłacić kwotę 300.000 zł do końca maja 2015 r., a 250.000 zł do końca grudnia 2015 r. Oskarżony poddał się egzekucji co do obowiązku zapłaty tych kwot w trybie art. 777 § 1 pkt 4 kpc.

Wobec braku zapłaty należności (...) S.A. wystąpiły o nadanie klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu, co nastąpiło postanowieniem Sądu Rejonowego Szczecin Prawobrzeże i Zachód w S. z dnia 17 czerwca 2016 r.

Po uzyskaniu postanowienia, spółka na początku lipca 2016 r. zainicjowała na tej podstawie postępowanie komornicze, które toczyło się pod sygn. Km 786/16. W jego toku nie doszło do ściągnięcia żadnych należności od dłużnika.

Oskarżony dokonał na poczet ceny częściowych wpłat na łączną kwotę 355.000 zł. Ostatnie wpłaty miały miejsce w dniu 15.04.2016 r. – 50.000 zł, 29.04.2016 r. – 50.000 zł, 15.06.2016 r. – 25.000 zł

W dniu 17 sierpnia 2015 r. (...) S.A. zawarła z C. M. umowę sprzedaży wieczystego użytkowania gruntu Skarbu Państwa stanowiącego działkę nr (...) o pow. 0,3412 ha, poł. w obrębie (...) w S., opisanego w KW nr (...). Cena sprzedaży wyniosła 200.000 zł. Zgodnie z umową C. M. miał wpłacić kwotę do 31 grudnia 2015 r.

Oskarżony poddał się egzekucji co do obowiązku zapłaty tych kwot w trybie art. 777 § 1 pkt 4 kpc.

Wobec braku zapłaty należności (...) S.A. wystąpiły o nadanie klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu, co nastąpiło postanowieniem Sądu Rejonowego Szczecin Prawobrzeże i Zachód w S. z dnia 8 kwietnia 2016 r.

D. B. (1) kontaktował się z dłużnikiem w sprawie zapłaty. Oskarżony obiecywał zapłatę, ale z obietnicy tej się nie wywiązał. Jako że próba ugodowego załatwienia sprawy nie przyniosła rezultatu, w dniu 1 czerwca 2016 r. spółka skierowała wniosek egzekucyjny do komornika. D. B. (1) poinformował oskarżonego o zainicjowaniu egzekucji. Postępowanie komornicze wszczęto w dniu 17 czerwca 2016 r. pod sygn. Km 463/16.

Egzekucja okazała się bezskuteczna. Na poczet długu wynikającego z umowy sprzedaży wieczystego użytkowania działki nr (...) oskarżony nie uiścił dobrowolnie żadnej wpłaty.

W dniu 14 czerwca 2016 r . C. M. oraz M. M. (2) zawarli w formie aktu notarialnego (rep. A nr 2682/2016) umowę, na mocy której oskarżony darował żonie prawo wieczystego użytkowania działek nr (...).

Wydruk

Wydruk z (...)

Odpis z KRS

Akt notarialny umowy sprzedaży rep. A (...)

postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin Prawobrzeże i Zachód w S. z dnia 17 czerwca 2016 r.

wniosek egzekucyjny

historia rozliczenia

Akt notarialny umowy sprzedaży rep. A (...)

postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin Prawobrzeże i Zachód w S. z dnia 8 kwietnia 2016 r.

zeznania D. B. (1)

zawiadomienia o wszczęciu egzekucji

informacja dla wierzyciela

wysłuchanie wierzyciela

zeznania A. L.

historia rozliczenia

umowa darowizny

odpis z Kw

k. 53

k. 505

k. 6-12

k. 42-47

k. 14-15

k. 208

k. 1032

k. 37-41

k. 13

k. 33-34, k. 1020-1022

k. 16, 17

k. 184

k. 229

k. 694-696

k. 1031

k. 193-195

k. 18-21

W dniu 24 lutego 2016 r. C. M. zaciągnął u W. K. pożyczkę w wysokości 700.000 zł. Na zabezpieczenie jej spłaty ustanowiono hipotekę umowną w tej samej kwocie na prawie wieczystego użytkowania działki nr (...) o pow. 0,6940 ha, poł. w obrębie (...) w S., przy ul. (...), KW nr (...).

Na wniosek W. K. trwa postępowanie egzekucyjne z w.w. prawa. Jego wartość została oszacowana na kwotę 1.839.820 zł.

Zeznania
W. K.

Odpis z kw

umowa darowizny

pismo komornika wraz z załącznikami

k. 806-807, 1057-1058

k. 1099-1106

k. 193-195

k. 1059-1082

W dniu 12 listopada 2015 r. K. C. zawarł umowę sprzedaży zboża z (...) sp. z o.o. sp. komandytową na kwotę 79.202,26 zł. Spółka nie wywiązała się z zapłaty.

W dniu 13 kwietnia 2016 r. K. C. uzyskał przeciwko (...) sp. z o.o. sp. komandytowej i oskarżonemu jako dłużnikom solidarnym nakaz zapłaty kwoty 79.202,26 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 13 grudnia 2015 r. Nakaz ten został następnie wyrokiem Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 2 marca 2017r. (sygn.. I C 1525/16) utrzymany w mocy.

K. C. wszczął postępowanie egzekucyjne przeciwko oskarżonemu. W trakcie tego postępowania dłużnik dokonał wpłaty na rzecz wierzyciela kwoty 15.000 zł.

Ostatecznie wierzyciel uzyskał kwotę 44.886,81 zł oraz 14.000 zł w dniu 10.12.2020 r.

Zeznania K. C.

Nakaz zapłaty oraz wyrok Sądu Okręgowego

Protokół z dnia 29 kwietnia 2016 r.

Potwierdzenie przelewu

k. 829-830, k. 1056-1057

k. 243, 1112a – 1112b

k. 298-299

k. 1108

W dniu 12 kwietnia 2016 r. C. M. złożył przed notariuszem oświadczenie, że z tytułu dokonywanej przez P. P. (...) P. P. na rzecz (...) sp. z o.o. sp. komandytowa w W. sprzedaży łubinu, spółka ta zobowiązana jest do zapłaty na rzecz P. Pasieki kwoty 442.052,31 zł. W akcie wskazano, że strony zawarły porozumienie, iż zapłata przez oskarżonego jako poręczyciela spółki (...) sp. z o.o. sp. komandytowej kwoty 380.000 zł w trzech ratach, w terminach określonych w umowie, spowoduje umorzenie pozostałej części zadłużenia. Oskarżony w akcie notarialnym poddał się egzekucji jako poręczyciel (§4).

Postanowieniem Sądu Rejonowego Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 23 czerwca 2016 r. aktowi temu nadano klauzulę wykonalności m.in. w § 3.

Na początku sierpnia 2016 r. zainicjowano egzekucję komorniczą. Egzekucja okazała się bezskuteczna.

Oskarżony dokonał na rzecz wierzyciela wpłat częściowych po 50.000 zł w dniu 12.04.2016 r. i 04.05.2016 r. oraz 21.000 zł w dniu 10.12.2020 r.

P. Pasieka zainicjował przeciwko M. M. (2) przed Sądem Okręgowym w Szczecinie postępowanie o uznanie za bezskuteczną w stosunku do niego umowy darowizny ww. prawa wieczystego użytkowania działki nr (...). W dniu 28 czerwca 2017 r. jego powództwo zostało uwzględnione.

Licytacja wieczystego użytkowania działki nr (...) okazała się nieskuteczna, wobec braku osób zainteresowanych nabyciem tego prawa. Prawo to wyceniono na 126.500 zł.

Akt notarialny

Postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 23 czerwca 2016 r.

Wniosek o wszczęcie egzekucji

Wysłuchanie wierzyciela przed umorzeniem egzekucji

Postanowienie o umorzeniu egzekucji

Zeznania P. Pasieki

wyrok SO w S.

pismo komornika

k. 370-371

k. 372

k. 365

k. 470

k. 499

k. 790-792, k. 1110-1111

k. 1086

k. 1048

C. M. w dniu 14 czerwca 2016 r. nie posiadał innego majątku, który pozwalałby mu na zaspokojenie wierzycieli. Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego poł. w P. 54a/5 przestało mu przysługiwać w związku z zawarciem z małżonką tego samego dnia umowy o podział majątku wspólnego. Prawo to było obciążone dwoma hipotekami na łączną kwotę 495.000 zł.

Oskarżony miał zadłużenie wobec Urzędu Skarbowego na kwotę przekraczającą 200.000 zł, a także zaległości w ZUS.

C. M. jest żonaty, posiada dwoje dzieci. Z zawodu jest informatykiem. Nie był leczony psychiatrycznie ani odwykowo. Był dotychczas raz karany za czyn z art. 77 ust 2 kks na karę grzywny.

Informacje z banków

Informacja z Urzędu Skarbowego

Zawiadomienie o zajęciu

Pismo komornika

Tytuły egzekucyjne

zeznania A. L.

akt notarialny Rep. A nr (...)

karta karna

wyjaśnienia oskarżonego

k. 169-171, 310, 338, 563, 570, 577, 585, 579

k. 363, 483

k. 512

k. 184, 229, 470

k. 609-626, 630, 634-637

k. 683-686

k. 1009-1011

k. 1004

k. 1019-1020

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

OCena DOWOdów

1.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Zeznania: A. L., W. K., D. B. (1), K. C.

P. P.

Dowody z dokumentów

Zeznania świadków są logiczne, spójne, nadto są zgodne z dokumentami dotyczącymi poszczególnych umów, orzeczeń oraz prób ich egzekucji.

Dokumenty zostały wytworzone zgodnie z prawem, przez osoby to tego uprawnione, żadna ze stron nie kwestionowała ich wiarygodności.

1.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

częściowo

wyjaśnienia oskarżonego

Niewiarygodne w zakresie, w jakim oskarżony wskazywał, że darowując ówczesnej małżonce prawo użytkowania wieczystego nieruchomości nie działał z zamiarem pokrzywdzenia wierzycieli, lecz w celu zabezpieczenia żony i wspólnych dzieci z dochodów z anten znajdujących się na jednej z nieruchomości (powody braku wiarygodności wskazane poniżej)

PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

1.3.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

1.4.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

C. M.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

W doktrynie i orzecznictwie występuje w zasadzie jednolity pogląd, że pojęcie „dłużnika”, a tym samym istnienie stosunku zobowiązaniowego (o dowolnym charakterze) należy rozstrzygać zgodnie przepisami prawa cywilnego. Dłużnikiem jest zatem strona zobowiązana w stosunku prawnym zobowiązaniowym do spełnienia określonego świadczenia wobec wierzyciela.

W świetle treści znajdujących się w aktach sprawy umów oraz tytułów egzekucyjnych, nie budzi wątpliwości, że oskarżony był dłużnikiem pokrzywdzonych: (...) S.A., K. C. oraz P. P..

Wypełnienie znamion typu czynu zabronionego określonego w art. 300 § 1 k.k. możliwe jest wyłącznie w czasie, gdy dłużnikowi grozi niewypłacalność lub upadłość, na co wskazuje modalna okoliczność w postaci "w razie grożącej mu niewypłacalności lub upadłości".

W ocenie Sądu C. M. działał w warunkach grożącej mu niewypłacalności. Przede wszystkim w chwili czynu posiadał wielu wierzycieli, których zobowiązania były już wówczas wymagalne. Zobowiązania te znacznie przekraczały majątek, którym dysponował oskarżony w dniu 14 czerwca 2016r. Ilość wierzycieli oraz wysokość obciążających C. M. długów przemawiają za przyjęciem, że istniało wysokie prawdopodobieństwo wystąpienia niewypłacalności oskarżonego. Nie było to jedynie chwilowe wstrzymanie płatności z braku gotówki. Oskarżony już co najmniej od 2015 r. nie wywiązywał się bowiem ze wszystkich swych zobowiązań finansowych. Jednocześnie jednak nie można stwierdzić, aby był już wówczas niewypłacalny. Przed 14 czerwca 2016r. nadal należały bowiem do niego wymienione w przypisanym czynie składniki majątkowe o znacznej wartości.

Co prawda w dniu 14 czerwca 2016r. oskarżony dokonał jeszcze jednej czynności prawnej, tj. zawarł umowę o podziale majątku, na mocy której przekazał żonie spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, jednak czynność dla dłużników nie miała istotnego znaczenia. Wartość lokalu wskazana w akcie notarialnym wynosiła bowiem 360.000 zł, a jednocześnie na nieruchomości tej były ustanowione hipoteki na łączną kwotę 495.000 zł, jako zabezpieczenie spłaty kredytu hipotecznego. Wyzbycie się tego składnika majątkowego nie pogorszyło zatem sytuacji wierzycieli oskarżonego, gdyż i tak biorąc pod uwagę kolejność zaspokojenia określoną w art. 1025 kpc, pokrzywdzeni nie mogliby liczyć na uzyskanie korzyści w wyniku ewentualnej licytacji nieruchomości, tym bardziej, że cena wywołania zawsze jest niższa od ceny rynkowej nieruchomości. Nadto przeniesienie na żonę oskarżonego prawa do lokalu mieszkalnego nie zostało objęte zarzutem oskarżyciela.

Nie są zdaniem Sądu wiarygodne twierdzenia oskarżonego, że w ogóle nie zamierzał on działać na szkodę swoich wierzycieli. Wyjaśnienia te sprzeczne są działaniami przez oskarżonego podjętymi, z zeznaniami świadków oraz z zasadami logiki i doświadczenia życiowego.

Rozważając powyższą kwestię przede wszystkim zauważyć należy, że, jak wynika z zeznań świadków, oskarżony doskonale zdawał sobie sprawę ze swoich zadłużeń wobec pokrzywdzonych występujących w niniejszym postępowaniu. Przed dniem 14 czerwca 2016r. wielokrotnie usiłowali oni wpływać na niego, aby regulował swoje należności. C. M. wielokrotnie zapewniał ich, że będzie je regulował, jednak nie dotrzymywał kolejnych składanych deklaracji.

W dniu 13 kwietnia 2016r. K. C. uzyskał nakazał zapłaty przeciwko oskarżonemu. Przed 14 czerwca 2016r. była już prowadzona egzekucja z wniosku K. C. przeciwko spółkom oskarżonego, w której C. M. brał udział. W dniu 29 kwietnia 2016r. komornik sporządził protokół z rozmowy z dłużnikiem C. M.. W rozmowie tej oskarżony przekazał komornikowi, że ani on, ani spółki nie posiadają „na terenie RP” żadnej nieruchomości, z dalszych wypowiedzi wynikało, że nie ma majątku, który komornik mógłby zająć, a jednocześnie oskarżony złożył kolejne deklaracje, że zadłużenie na rzecz K. C. będzie spłacał (k. 298).

Równie intensywne działania podejmowali pozostali dłużnicy.

P. P. doprowadził do zawarcia w dniu 12 kwietnia 2016r. aktu notarialnego z oskarżonym, w którym poddawał się on egzekucji oraz zobowiązywał się do dokonania w (...) sp. z o.o. płatności kwoty 380.000 zł w 3 ratach w kwotach dwa razy po 50.000 zł i 280.000 zł w ostatecznym terminie do 16 maja 2016r. Zgodnie z treścią akt notarialnego, w razie braku spłaty C. M. miał odpowiadać swoim majątkiem. Oskarżony dokonał jedynie dwóch wpłat, w tym drugiej ze znacznym opóźnieniem. Doskonale zatem wiedział, że nie dotrzymał kolejnej deklaracji, co musi skończyć się w krótkim czasie wszczęciem przez P. P. postepowania egzekucyjnego – wszystkie inne możliwe działania wierzyciel już wszakże wykonał.

W tym samym okresie dokonania zaległych płatności domagał się od długiego już czasu również D. B. (1). W swoich zeznaniach wskazywał na wielokrotnie deklaracje oskarżonego o spłacie, które jednak nie następowały, w wyniku czego w dniu 8 kwietnia 2016r. pokrzywdzony uzyskał klauzulę wykonalności nadaną na jeden z posiadanych tytułów egzekucyjnych. W dniach 15 i 29 kwietnia 2016r. C. M. dokonał na rzecz spółki reprezentowanej przez D. B. dwóch wpłat na kwoty po 50.000 zł, po czym w maju nie dokonał żadnej wpłaty, i w dniu 15 czerwca 2016r. dokonał wpłaty ostatniej.

Już tylko na marginesie może wskazać, że:

- już w październiku 2015r. na wniosek Urzędu Skarbowego z powodu zaległości publicznoprawnych zajęty był rachunek bankowy oskarżonego w (...) S.A. (k. 483)

- oskarżony nie posiadał innego majątku (luksusowe samochody A. i B. użytkowane były na podstawie umowy leasingu, zaś dom, o sprzedaży którego zeznawał D. B. (1), był własnością żony oskarżonego).

Powyższe okoliczności wskazują bez najmniejszych wątpliwości, że C. M. doskonale zdawał sobie sprawę, że, po pierwsze, grozi mu niewypłacalność, po drugie, że jego dłużnicy będą dochodzić swoich roszczeń, po trzecie wreszcie, że jedynym majątkiem, którym dysponuje, i który może być przedmiotem zaspokojenia dla jego wierzycieli są prawa wieczystego użytkowania nieruchomości wskazanych w zarzucie. W powyższej sytuacji twierdzenia, że nie miał zamiaru działać na szkodę swoich wierzycieli przez darowanie żonie jedynych wartościowych składników swojego majątku są całkowicie niewiarygodne.

W żadnym wypadku o braku zamiaru pokrzywdzenia wierzycieli nie świadczą dokonywane przez oskarżonego częściowe spłaty wierzytelności. Oczywiście nie można wykluczyć, że oskarżony w nieustalonej bliżej przyszłości zamierzał spłacać swoich wierzycieli, co czyni również obecnie. W niczym nie zmienia to jednak zamiaru pokrzywdzenia ich przez zwarcie umowy darowizny z żoną w dniu 14 czerwca 2016r. Pokrzywdzenie to polegało na tym, że wierzyciele nie mogli dochodzić swoich wierzytelności z jedynego majątku dostępnego w dniu 14 czerwca 2016r. na drodze egzekucyjnej. Skazani byli na łaskę i niełaskę oskarżonego i jego chęć lub brak chęci zapłaty bądź długotrwałą drogę postępowania cywilnego i próby uzyskania uznania dokonanej transakcji za bezskuteczną wobec siebie, co ostatecznie po ponad latach udało się P. P..

Za działanie na szkodę wierzycieli można uznać zresztą już zachowanie oskarżonego w dniu 24 lutego 2016r. Już wówczas groziła mu niewypłacalność, a pomimo tego obciążył on znacznie swój majątek zabezpieczeniem rzeczowym w postaci hipoteki na rzecz W. K.. Zachowanie to miało jednak miejsce 4 miesiące przed czynem objętym zarzutem, a tym samym nie mogło być rozpatrywane jako możliwy do przypisania czyn karalny w niniejszym postępowaniu.

Wadliwe było umieszczenie przez oskarżyciela w opisie czynu zabronionego zarzuconego oskarżonemu znamion jednocześnie udaremnienia i uszczuplenia wierzycieli. Przez „udaremnienie zaspokojenia wierzyciela” rozumieć należy wyłącznie całkowite uniemożliwienie zaspokojenia jego roszczenia – wierzyciel nie znajdzie zaspokojenia nawet w części. Natomiast przez „uszczuplenie zaspokojenia wierzyciela” należy rozumieć zmniejszenie zaspokojenia wierzyciela, a więc uniemożliwienie zaspokojenia jego roszczenia w części" (wyr. SN z 3.7.2007 r., II KK 336/06). Wymienione skutki są rozłączne i tym samym względem określonego wierzyciela nie mogą wystąpić równocześnie.

W realiach niniejszej sprawy, w ocenie Sądu, doszło do wystąpienia skutku w postaci uszczuplenia zaspokojenia pokrzywdzonych. W chwili dokonania darowizny dług wobec (...) S.A. z tytułu umowy z dnia 27 kwietnia 2015 r. był już częściowo spłacony i wynosił 220.000 zł. Dzień po dokonaniu darowizny oskarżony wpłacił jeszcze na rzecz wierzyciela 25.000 zł, a następnie całkowicie zaniechał jakichkolwiek wpłat. Nie doszło zatem w wyniku zawarcia umowy darowizny do udaremnienia zaspokojenia Zakładów, gdyż oskarżony częściowo zaspokoił należność wierzyciela. Wprawdzie dług wynikający z tytułu umowy z dnia 17 sierpnia 2015 r. nie został spłacony nawet w części i wynosi wciąż 200.000 zł, to jednak w ocenie Sądu, skoro wierzytelności pokrzywdzonej wynikają z takich samych umów, dotyczą sąsiednich nieruchomości i w zasadzie mogły zostać objęte jedną umową, to w kontekście oceny tego czy doszło do udaremnienia czy uszczuplenia zaspokojenia pokrzywdzonej należy te wierzytelności rozpatrywać łącznie. Nie sposób bowiem uznać, aby w stosunku do jednego pokrzywdzonego doszło jednocześnie do udaremnienia i uszczuplenia jego zaspokojenia jednym czynem oskarżonego.

Podobnie sytuacja przedstawia się w przypadku pokrzywdzonego K. C.. Przed skierowaniem do Sądu aktu oskarżenia uzyskał on od oskarżonego łącznie kwotę 44.886,81 zł, zatem i w tym przypadku czynność sprawcza nie spowodowała całkowitego uniemożliwienia zaspokojenia tego wierzyciela.

Również w wypadku P. P. oskarżony jeszcze przed dokonaniem darowizny uiścił na rzecz wierzyciela dwie wpłaty po 50.000 zł, co miało miejsce w dniu 12.04.2016 r. i 04.05.2016 r., po czym w dniu 10 grudnia 2020r. uiścił kwotę 21.000 zł.

W ocenie Sądu w żadnym wypadku dla oceny zaistnienia skutku w postaci uszczuplenia zaspokojenia wierzycieli nie mają znaczenia obecne trudności w sprzedaży w/w praw wieczystego użytkowania w ramach postępowań egzekucyjnych. Dotychczasowe niezakończenie postępowań egzekucyjnych świadczy jedynie o tym, że obecnie nie zgłosili się kupcy, którzy chcieliby w ramach egzekucji objęte nimi prawa nabyć. Dla przyjęcia, iż ich zbycie przez oskarżonego w dniu 14 czerwca 2016r. było dla wierzycieli i ich interesów obojętne należałoby przyjąć, że prawa te są bezwartościowe, co jest oczywiście nieprawdą. Oba prawa wieczystego użytkowanie były bowiem przedmiotem wyceny przez biegłych rzeczoznawców, którzy określili ich wartość. Brali oni również pod uwagę wszelkie uwarunkowania dotyczące w/w nieruchomości, w tym, w przypadku działki (...) fakt wpisania tej działki do rejestru zabytków.

Uszczuplenie zaspokojenia wierzycieli, jak wyżej wskazano, wynika przede wszystkim z faktu braku możliwości od 14 czerwca 2016r. prowadzenia przez nich egzekucji do tych nieruchomości. W ogóle nie mogli oni zatem doprowadzić do ich sprzedaży. Obecnie jedynie P. P., po uzyskaniu w dodatkowym postępowaniu orzeczenia o bezskuteczności umowy darowizny wobec niego, egzekucję taką może prowadzić, co nie zmienia faktu, iż nie mógł tego czynić wówczas, gdy postępowanie egzekucyjne wszczynał, co uniemożliwiło wcześniejsze prowadzenie licytacji i z pewnością opóźniało uzyskiwanie jakichkolwiek kwot tytułem zwrotu należności, przeciwnie, powodowało konieczność wydatkowania dodatkowych kwot przez wierzyciela w związku z postępowaniem w ramach skargi pauliańskiej.

Czynności przypisane oskarżonemu spowodowały zatem, że dwaj z pokrzywdzonych w ogóle dotychczas nie mogą prowadzić egzekucji ze składników majątkowych darowanych przez oskarżonego żonie, co stale od ponad 4 lat powoduje co najmniej uszczuplenie zaspokojenia ich wierzytelności, zaś P. P. choć może obecnie prowadzić egzekucję, to jednak musiał w tym celu wszczynać dodatkowe postępowanie. Również zaspokojenie jego roszczenia z uwagi na znaczne przesunięcie go w czasie oraz konieczność podejmowania szeregu dodatkowych czasochłonnych i kosztownych czynności związanych z dodatkowym procesem cywilnym zostało zatem uszczuplone.

Bez wpływu na możliwość przypisania oskarżonemu działania w ramach art. 300 § 1 k.k. pozostaje fakt obciążenia działki nr (...) hipoteką umowną do kwoty 700.000 zł. Po pierwsze, hipoteka ta dotyczy bowiem jedynie prawa wieczystego użytkowania gruntu Skarbu Państwa stanowiącego działkę nr (...), druga z działek hipoteką tą nie jest obciążona. Po drugie zaś, oszacowanie nieruchomości prowadzić do wniosku, że jej wartości wynosi 1.839 820 zł, z więc zacznie ponad dwukrotnie więcej niż kwota hipoteki.

1.5.  Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

1.6.  Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

1.7.  Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Przytoczyć okoliczności

C. M.

I.

III.

II.

IV.

W ocenie Sądu wobec oskarżonego brak było podstaw do orzeczenia kary grzywny lub ograniczenia wolności wnioskowanych przez obrońcę w ramach art. 37a k.k.

Sprzeciwia się temu przypisany sposób działania C. M., a także wartość składników majątkowych objętych umową darowizny, ilość dłużników i stopień ich pokrzywdzenia.

Wymiar orzeczonej kary pozbawienia wolności uwzględnia powyższe okoliczności. Jednocześnie na korzyść oskarżonego poczytano dokonywanie przez niego częściowych spłat wierzycieli. Analogiczne okoliczności uwzględniono przy ustalaniu ilości stawek dziennych grzywny; wysokość jednej stawki dostosowując do obecnych bardzo ograniczonych możliwości finansowych sprawcy. Kara grzywny ma być też w warunkach probacji, realną dolegliwością w związku z przypisanym czynem.

Oskarżony nie był dotychczas karany na karę pozbawienia wolności, nie ukrywa się, częściowo spłaca swoich wierzycieli. Powyższe okoliczności, w ocenie Sądu, pozwalają na postawienie wobec niego pozytywnej prognozy kryminologicznej, przy czym z uwagi na dopiero początkowy etap stabilizacji życia oskarżonego (przejawiający się w podjęciu pracy, stałym miejscu pobytu czy też pozostawaniu w stałym związku) oraz uwzględniając treść nałożonego obowiązku probacyjnego i interes pokrzywdzonych, okres warunkowego zawieszenia wyznaczono w maksymalnym ustawowym wymiarze.

Dla wzmocnienia celów zapobiegawczych i wychowawczych ukarania na podstawie art. 72 § 1 pkt 8 k.k. zobowiązano oskarżonego do wykonania ciążących na nim względem pokrzywdzonych zobowiązań stwierdzonych tytułami egzekucyjnymi. Konieczność realizacji roszczeń majątkowych, będących przyczyną popełnienia przestępstwa jest, obok groźby wymierzenia za nie kary, najskuteczniejszym sposobem przeciwdziałania powrotowi do przestępstwa. Okres spłaty ustalono w maksymalnym okresie w zestawieniu z czasem próby, tak, aby z jednej strony oskarżony miał realnie długi czas, przy uwzględnieniu wysokości i ilości jego długów, do spełnienia nałożonych obowiązków, a z drugiej strony, aby po jego zakończeniu, w razie braku spłat, możliwe było zarządzenie wykonania orzeczonej kary pobawienia wolności.

Orzeczenie w/w obowiązku probacyjnego nie stanowi nowego tytułu egzekucyjnego podlegającego wykonaniu w drodze egzekucji komorniczej, a tym samym jego orzeczenie w celu osiągnięcia wskazanych celów zapobiegawczych i wychowawczych ukarania zarówno w wobec sprawcy, jak i w aspekcie ogólnospołecznym, było w pełni dopuszczalne. W analogiczny sposób wypowiedział się Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 10 grudnia 2014r. sygn. IV KK 219/14.

1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

V.

Wobec braku podstaw do zwolnienia skazanego od kosztów sądowych, koszty te zostały od niego całości na rzecz Skarbu Państwa orzeczone.

1Podpis

SSR Radosław Marcinków