UZASADNIENIE

Pozwem złożonym w dniu 30 kwietnia 2020 r. T. G. domagał się uchylenia kary porządkowej nagany nałożonej na niego przez pracodawcę ­­ – Firmę Handlowo-Usługową (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w S.. Wskazywał przede wszystkim na uchybienie formalne po stronie pracodawcy – niewysłuchanie powoda przed ukaraniem oraz sformułowanie na piśmie przyczyn nagany w sposób niewystarczająco konkretny, nadto zaś na niezasadność kary.

Pozwana Firma Handlowo-Usługowa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. wniosła o oddalenie powództwa w całości odnosząc się do przyczyny ukarania, sformułowanej w jej ocenie w sposób wystarczająco zrozumiały dla pracownika w realiach sprawy, nadto zaś wskazując, że sprzeciw został wniesiony po terminie, co nakazuje uznanie go za nieskuteczny i prowadzić powinno do oddalenia powództwa.

Obie strony wystąpiły o koszty procesu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Powód był zatrudniony w pozwanej spółce na stanowisku mechanika samochodowego od 2 listopada 2016r., w tym od 1 lutego 2018r. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony.

Niesporne, nadto umowy o pracę – k. 1, 11, 13 części B akt osobowych powoda

W dniu 31 marca 2020r. pozwana złożyła powodowi oświadczenie o rozwiązaniu umowy za trzymiesięcznym wypowiedzeniem.

Niesporne, nadto wypowiedzenie – k. 1 cz. C akt osobowych powoda

Pisemnym oświadczeniem z dnia 6 kwietnia 2020r. pracodawca wymierzył powodowi karę nagany w związku z, jak wskazał, nieprzestrzeganiem przepisów dotyczących dyscypliny pracy polegającym na niewykonywaniu poleceń przełożonych w dniu 4 kwietnia 2020r.

W oświadczeniu znalazło się pouczenie o możliwości wniesienia do pracodawcy sprzeciwu od kary w terminie 7 dni od zawiadomienia o ukaraniu, a także prawie do wystąpienia do sądu w terminie 14 dni od zawiadomienia o odrzuceniu sprzeciwu. Nadto w pouczeniu wskazano, że nieuwzględnienie sprzeciwu w terminie 14 dni od daty jego wniesienia jest równoznaczne z jego uwzględnieniem.

Niesporne, nadto oświadczenie o ukaraniu – k. 17 cz. B akt osobowych powoda (także k. 5)

Oświadczenie to zostało wręczone powodowi w poniedziałek 6 kwietnia 2020r.

Dowód: przesłuchanie powoda (zapis skrócony – k. 63 w zw. z k. 60 – 61)

Nałożenia kary nie poprzedziło wysłuchanie pracownika przez pracodawcę.

Dowód: przesłuchanie powoda (zapis skrócony – k. 63 w zw. z k. 60 – 61)

Pismem datowanym na 15 kwietnia 2020r., a doręczonym spółce w dniu kolejnym, powód złożył sprzeciw od nałożonej kary wskazując na niepodanie przez pracodawcę, jakich poleceń miał nie wykonać i to jeszcze w sobotę - dniu dla niego wolnym od pracy.

Dowód: sprzeciw – k. 18 cz. B akt osobowych powoda (także k. 6), przesłuchanie powoda (zapis skrócony – k. 63 w zw. z k. 60 – 61)

Pismem z dnia 16 kwietnia 2020r. pozwana spółka odrzuciła sprzeciw wskazując, iż pracownik stara się wykorzystać nieścisłości występujące w zawiadomieniu o ukaraniu, wiedząc dobrze, że dotyczy ono niewykonania polecenia stawienia się do pracy w dniu 4 kwietnia 2020r. bez usprawiedliwienia nieobecności.

Niesporne, nadto pismo o odrzuceniu sprzeciwu – k. 19 cz. B akt osobowych powoda (także k. 7)

W okresie liczonym od zawiadomienia o ukaraniu do złożenia przez powoda sprzeciwu ten świadczył pracę w dniach 6, 7, 8, 9, 10, 14, 15, 16 kwietnia 2020r.,

Niesporne, nadto lista obecności – k. 23, przesłuchanie powoda (zapis skrócony – k. 63 w zw. z k. 60 – 61)

Sąd zważył co następuje.

Powództwo okazało się nieuzasadnione.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie ustalony został w oparciu o dokumenty przedłożone przez strony, których autentyczność i rzetelność (w przypadku listy obecności w zakresie stanowiącym podstawę ustaleń) nie nasuwały wątpliwości oraz przesłuchanie powoda. Wskazane dowody w znacznej mierze ze sobą korespondowały, w istocie jedyna różnica co do kwestii objętych ustaleniami dotyczyła daty złożenia spółce sprzeciwu od nałożonej kary. Powód wskazywał tu na datę sporządzenia pisma (15 kwietnia 2020r.), na sprzeciwie widniała jednak data przyjęcia 16 kwietnia 2020r. W tym zakresie sąd oparł się na adnotacji pozwanej poczynionej na piśmie. Adnotacja ta bowiem umieszczona jest nie tylko na egzemplarzu sprzeciwu znajdującym się w aktach osobowych, ale i na tym, który pozostaje w posiadaniu powoda. Przedłożona do akt przez powoda kopia sprzeciwu nie została wykonana z egzemplarza z akt osobowych, co łatwo stwierdzić poprzez porównaniu adnotacji osoby przyjmującej (w adnotacjach różny zapis liter i cyfr, różne ustawienie pieczątki). Oznacza to, że T. G. uzyskał potwierdzenie odbioru także na pozostawionym sobie egzemplarzu sprzeciwu. Nie wydaje się prawdopodobne, by pracownik nie zareagował na wpisanie nieprawdziwej daty doręczenia przez osobę odbierającą pismo, ani nie wspomniał o nim w pozwie. Nadto pozwana nie miała żadnego interesu w podaniu późniejszej daty odbioru pisma, skoro siedmiodniowy termin do złożenia sprzeciwu upłynął przed dniem jego sporządzenia. Z tego względu zresztą przyjęcie daty złożenia sprzeciwu wskazanej przez powoda nie zmieniałoby wyniku procesu. Zeznania świadków ostatecznie nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia, stąd zbytecznym pozostaje ich omawianie, jak też objęcie ustaleniami kwestii, których dotyczyły, a to zdarzeń mających warunkować nałożenie kary.

Kara nagany, podobnie jak kara upomnienia, może być, w myśl art. 108 § 1 k.p. zastosowana za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy. Kara nie może być zastosowana po upływie 2 tygodni od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego i po upływie 3 miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia, a poprzedzać ją powinno wysłuchanie pracownika (art. 109 § 1 i 2 k.p.). Przy stosowaniu kary ocenie podlega rodzaj naruszenia obowiązków pracownika, stopień jego winy i jego dotychczasowy stosunek do pracy. (art. 111 k.p.). O zastosowanej karze pracodawca zawiadamia pracownika na piśmie wskazując rodzaj i datę naruszenia obowiązków oraz informując o sprzeciwie (art. 110 k.p.), który ukarany może wnieść w ciągu 7 dni (art. 112 § 1 k.p.). O uwzględnieniu lub odrzuceniu sprzeciwu decyduje pracodawca po rozpatrzeniu stanowiska reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej. Nieodrzucenie sprzeciwu w terminie 14 dni od jego wniesienia jest równoznaczne z uwzględnieniem sprzeciwu (art. 112 § 1 k.p.). Pracownik, który wniósł sprzeciw, może terminie 14 od dnia zawiadomienia o jego odrzuceniu wystąpić do sądu o uchylenie zastosowanej wobec niego kary. (art. 112 § 2 k.p.).

Bezspornym w sprawie było, iż powód złożył sprzeciw od nałożonej nań kary nagany, który to sprzeciw pracodawca odrzucił. Okoliczność ta, wespół z zachowaniem przez pracownika liczonego od zawiadomienia o odrzuceniu sprzeciwu czternastodniowego terminu do wystąpienia z powództwem, nie mogła jednak prowadzić do przeprowadzenia przez sąd oceny, czy ukaranie pozostawało zgodne z prawem. Ta może bowiem jedynie nastąpić wtedy, gdy pracownik dopełnił wszystkich wymogów procedury odwoławczej, a zatem nie tylko poprzedził pozew sprzeciwem złożonym pracodawcy, ale i zachował terminy przewidziane przepisami prawa. Tymczasem T. G. uchybił siedmiodniowemu terminowi do wniesienia sprzeciwu. Zawiadomienie o ukaraniu (egzemplarz w aktach osobowych i egzemplarz złożony przez powoda) nie zawierało adnotacji pracownika o jego otrzymaniu, stąd koniecznym było dla oceny zasadności zarzutu pozwanej zbadanie daty doręczenia. Powód przed sądem wskazał, iż otrzymał pismo pracodawcy o ukaraniu w dniu 6 kwietnia 2020r. Określał przy tym dzień tygodnia odpowiadający wymienionej dacie, w istocie bowiem w roku 2020r. 6 kwietnia przypadał w poniedziałek. Zważywszy na okoliczność, iż ani w sprzeciwie ani w pozwie T. G. nie podawał innego dnia ukarania i dzień taki nie wynikał z żadnego innego dowodu w sprawie, należało uznać, że do ukarania (zawiadomienia o nim) doszło właśnie 6 kwietnia 2020r. Siedmiodniowy termin do złożenia sprzeciwu upływać więc powinien w dniu 13 kwietnia 2020r. (z upływem tego dnia). Zgodnie bowiem z art. 111 § 2 k.c. znajdującym zastosowanie na mocy odesłania z art. 300 k.p. do terminu nie wlicza się dnia zdarzenia stanowiącego początek terminu oznaczonego w dniach. W 2020 roku 13 kwietnia 2020r. był dniem świątecznym (Poniedziałkiem Wielkanocnym), zatem termin do wniesienia sprzeciwu zgodnie z art. 115 k.c. w zw. z art. 300 k.p. upływał w dniu następnym tj. 14 kwietnia 2020r., który nie był sobotą ani dniem wolnym od pracy.

Siedmiodniowy termin do wystąpienia ze sprzeciwem pozostaje terminem prawa materialnego i jego przywrócenie nie jest możliwe wobec braku ku temu podstawy w przepisach materialnoprawnych. Kodeks pracy, inaczej aniżeli w przypadku terminów związanych ze sprostowaniem świadectwa pracy czy odwołania od wypowiedzenia lub rozwiązania umowy bez wypowiedzenia (art. 265 k.p.), nie przewiduje przywrócenia pracownikowi przez sąd pracy terminu do czynności związanych z zakwestionowaniem kary porządkowej. Jeśli pracownik wystąpi do sądu z powództwem o uchylenie kary po upływie 14 dni od zawiadomienia o odrzuceniu sprzeciwu, powództwo takie podlega oddaleniu jako spóźnione bez badania jego zasadności. Podobnie rzecz przedstawia się przy uchybieniu przez pracownika terminowi do wniesienia sprzeciwu od ukarania do pracodawcy. Opóźnienia pracownika w tym zakresie nie konwaliduje rozpoznanie sprzeciwu przez pracodawcę, żaden bowiem przepis tego nie przewiduje. Nie ma też żadnych innych regulacji, które pozwalałyby na rozważenie okoliczności danego przypadku i uznanie, że uchybienie terminowi nie rodzi negatywnych skutków dla pracownika. Uchybienie terminowi do złożenia sprzeciwu oznacza niewyczerpanie przewidzianej przepisami procedury reklamacyjnej i skutkuje koniecznością oddalenia powództwa.

Orzeczenie o kosztach procesu wydane zostało na podstawie art. 102 k.p.c. W ocenie sądu w sprawie zachodzą szczególnie uzasadnione okoliczności przemawiające za odstąpieniem od obciążania powoda tymi kosztami. Wobec braku poświadczenia odbioru zawiadomienia o ukaraniu sąd przeprowadził postępowanie dowodowe ze źródeł osobowych oraz złożonych już dokumentów (pomijając wnioskowane na rozprawie jako zbyteczne wobec ustalenia uchybienia terminowi do wniesienia sprzeciwu). Postępowanie to jednoznacznie wskazało na uchybienie przez spółkę obowiązkowi wysłuchania pracownika przed ukaraniem. Także samo, zbyt ogólne sformułowanie kary uznać należy za nieprawidłowe. Powód miał zatem uzasadnione podstawy do kwestionowania prawidłowości ukarania. Zważyć nadto należało, że pozwana spółka rozpoznała wniesiony po terminie sprzeciw utwierdzając powoda co do jego skuteczności, a tym samym zachowania warunków do skutecznego wystąpienia z powództwem. Nie może ujść przy tym z pola widzenia okoliczność, iż w okresie od ukarania (nie licząc tego dnia) do wniesienia sprzeciwu przypadało 7 dni roboczych. Powód występujący samodzielnie (bez pomocy profesjonalnego pełnomocnika) pozostawał więc składając pozew w przeświadczeniu co do swoich racji.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)