UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy w Sieradzu oddalił powództwo J. N. skierowane przeciwko T. K. o zapłatę i zasadził od powoda na rzecz pozwanego 917 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Powyższe orzeczenie zapadło w oparciu o następujące ustalenia i wnioski, których istotne elementy przedstawiają się następująco:

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Bełchatowie D. K. prowadził z wniosku T. K. przeciwko J. N. postępowanie egzekucyjne o świadczenie pieniężne zarejestrowane pod sygnaturą Km 362/15.

Postępowanie to było prowadzone w oparciu o tytuł wykonawczy w postaci wyroku Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z 27 marca 2013 r. zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 4 kwietnia 2014 r. sygn.
I ACa 838/13.

25 września 2015 r. w toku prowadzonego postępowania egzekucyjnego Komornik
– zastępowany przez asesora K. T. – dokonał zajęcia szeregu ruchomości znajdujących się w nieruchomości położonej w S. przy ulicy (...). Zajęcia dokonano w asyście funkcjonariuszy Policji. Na posesji nie zastano dłużnika, a w związku
z zamknięta bramą zarządzono w trybie art. 814 k.p.c. przymusowe otwarcie bramy. Zajęte ruchomości oddano pod dozór obecnego przy czynności wierzyciela T. K.. Transport specjalistyczny w postaci dźwigu oraz lawety niskopodłogowej, celem przewiezienia zajętych ruchomości na parking, zapewnił wierzyciel. Przed przystąpieniem do przewozu ruchomości zdjęto bramę, wykopano jeden słupek przy bramie oraz odciągnięto siatkę na długości około 3-4 metrów. Przed zakończeniem czynności odtworzono stan sprzed wejścia na posesję. Składane przez J. N. w toku postepowania egzekucyjnego skargi na czynności komornika zostały oddalone. Postępowania karne inicjowane przez powoda przeciwko pozwanemu zostały umorzone. Powód dokonywał naprawy płotu przy pomocy P. C.. Nieruchomość znajdująca się w S. przy ulicy (...) została przez powoda sprzedana w 2018 roku.

Sąd ustalił stan faktyczny w sprawie na podstawie opisanych dowodów
z dokumentów, zeznań świadka P. C. oraz przesłuchania stron. Zeznania świadka P. C., choć nie zakwestionowane przez sąd pod względem wiarygodności, nie miały kapitalnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Świadek zeznał jedynie, że pomagał powodowi przy naprawie płotu, ale nie był w stanie podać szczegółowo ani rozmiaru uszkodzeń płotu, kosztów naprawy, czasu uszkodzenia i przyczyn tegoż.
Bez znaczenia według sądu dla rozstrzygnięcia sprawy pozostawały dokumenty zawarte
w aktach sprawy II K 1026/15 oraz II K 237/16 Sądu Rejonowego w Bełchatowie jako nie odnoszące się w swej treści do przedmiotu rozpoznawanej sprawy. Podobnie sąd nie oparł się na złożonej do sprawy opinii prywatnej zawierającej opis stanu ogrodzenia oraz bramy wjazdowej. Zwrócono uwagę na to, że wartość przedstawionego dokumentu jest wątpliwa
z uwagi na brak możliwości powiązania przedstawionego dokumentu z rozpatrywanym zdarzeniem – w opinii powoda wywołującym szkodę – w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy. Ponadto dokument ten sporządzono ponad rok od zajęcia ruchomości.

Sąd wskazał, że powództwo jako oparte o treść art. 415 k.c. nie zasługiwało
na uwzględnienie, gdyż oparciu o art. 6 k.c. w sprawie powód nie wykazał występowania którejkolwiek ze wskazanych przesłanek zastosowania ww. przepisu.

Zauważono przy tym, że w sprawie pozwany pozbawiony był legitymacji biernej. Powód w istocie wiązał źródło swojej szkody majątkowej z działaniami organu egzekucyjnego podejmującego określone czynności w toku powadzonego postępowania zmierzającego do zaspokojenia wierzytelności, a które to działania znajdowały oparcie
w treści art. 814 § 1 k.p.c. Uczestnictwo wierzyciela przy tej czynności, nawet jeżeli wiązało się z podjęciem określonych aktywności, było działaniem za wiedzą i zgodą komornika obowiązanego do baczenia nad prawidłowością i legalnością podejmowanych czynności egzekucyjnych i to komornik nie zaś uczestnik czynności – ponosiłby zdaniem sądu ewentualną odpowiedzialność odszkodowawczą za szkodę wyrządzoną w związku
z bezprawnym podejmowaniem czynności.

Według sądu w sprawie niniejszej powód nie udowodnił również wysokości poniesionej szkody ani w ogóle faktu jej poniesienia na skutek podejmowanych działań,
nie wykazując w tym zakresie jakiejkolwiek skutecznej inicjatywy dowodowej w toku postępowania.

Apelację od powyższego wyroku złożył powód, zarzucając:

- oparcie sądu swojego wyrokowania generalnie na zeznaniach tylko pozwanego, któremu zarzucam złożenie fałszywych zeznań w tym procesie,

- błędne powołanie przez sąd, jako dowodów, akt sprawy o sygn. II K 1026/15 oraz sprawy o sygn. II K 267/16. Sądu Rejonowego w Bełchatowie,

- braku powołania przez sąd dowodów w postaci akt o sygn. Ds.1705/2015 , Prokuratury Rejonowej w Bełchatowie,

- braku powołania przez sąd dowodów w postaci akt o sygn. II Kp 237/16 Sądu Rejonowego w Bełchatowie.

Skarżący wskazał, że wnioskował o włączenie do akt tej sprawy jako materiału dowodowego ww. akt, zwracając przy tym uwagę, że błędnym jest twierdzenie sądu,
że powód w pozwie dochodził odszkodowania.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Sieradzu do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie od pozwanego kosztów procesu jak i kosztów pełnomocnika procesowego, którego powoła w trakcie dalszego postępowania.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie
od powoda na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych w postępowaniu apelacyjnym.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie i podlega oddaleniu.

Kontrola instancyjna nie wykazała uchybień przepisom prawa w zakresie poczynionych ustaleń. Dokonane przez Sąd Rejonowy ustalenia faktyczne dotyczące okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy znajdują odzwierciedlenie w przytoczonych na ich poparcie dowodach. Stąd ustalenia te oraz wyprowadzone na ich podstawie wnioski prawne Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne.

Sformułowane przez skarżącego zarzuty mają wyłącznie charakter polemiczny, będąc wyrazem bardzo subiektywnej oceny wyselekcjonowanej przez powoda części zebranego
i przeprowadzonego w sprawie materiału dowodowego, który w założeniu miał wykazać,
że ocena dowodów w niniejszej sprawie była rażąco wadliwa, co doprowadziło do wydania nieprawidłowego rozstrzygnięcia i dokonane są bez głębszej refleksji do wskazanej przez Sąd przyczyny oddalenia powództwa za którą Sąd uznał brak legitymacji procesowej pozwanego.

Dla porządku przypomnieć jedynie należy, że stosownie do art. 233 § 1 k.p.c.
sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego uznania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Taka ocena, dokonywana jest na podstawie przekonań sądu, jego wiedzy i posiadanego doświadczenia życiowego, a nadto winna uwzględniać wymagania prawa procesowego oraz reguły logicznego myślenia, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy, jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i - ważąc ich moc oraz wiarygodność – odnosi je do pozostałego materiału dowodowego. Skuteczne postawienie zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem jedynie może być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Wymaga także wskazania konkretnego dowodu przeprowadzonego w sprawie, którego zarzut ten dotyczy i podania,
w czym skarżący upatruje wadliwą jego ocenę (por. m.in. z wyrokiem SN z dnia 15 kwietnia 2004 r., IV CK 274/03, LEX nr 164852). Nie jest nim inna ocena tych samych dowodów przeprowadzona przez skarżącego. Jeśli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym,
to ocena taka nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.)
i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne (por. z wyrokiem SN z dnia 27 września 2002 r.,
II CKN 817/00, LEX nr 56906).

Skarżący nie wykazał by ocena dowodów w niniejszej sprawie była sprzeczna z dyrektywami wyrażonymi w art. 233 § 1 k.p.c.

Skarżący ferując taki zarzut, nie przedstawia żadnych argumentów – poza własnymi twierdzeniami – przemawiających za tym, że Sąd Rejonowy powinien był inaczej ocenić zgromadzony w sprawie materiał dowodowy.

Określonej tymi granicami rzeczowej polemiki z oceną sądu nie może bowiem zastąpić przedstawieniem oceny własnej przeprowadzonych w sprawie dowodów
i wynikających z niej wniosków w zakresie ustaleń, które to ustalenia (uznawane przez autora zarzutu za odpowiadające rzeczywistemu stanowi rzeczy) są przeciwne ustaleniom faktycznym dokonanym przez sąd.

Zarzut ten nie jest usprawiedliwiony nawet wówczas, gdy wnioski w zakresie ustaleń sformułowane przez apelującego – oparte na dowodach zgromadzonych w postępowaniu rozpoznawczym były równie usprawiedliwione jak te, które chociaż odmienne, sformułował sąd na potrzeby orzeczenia poddanego kontroli instancyjnej, gdyż swobodna ocena dowodów jest bowiem jednym z podstawowych atrybutów kompetencji jurysdykcyjnej sądu rozstrzygającego sprawę.

W uzasadnieniu zarzutów apelacji nie można dopatrzeć się wskazania przyczyn, dla których ocena dowodów i wyciągnięte z nich wnioski powinny zostać uznane za wadliwe.

Skarżący ograniczył się wyłącznie do lakonicznego stwierdzenia, że sąd oparł się tylko na materiale dowodowym jednej strony, przez pominięcie dowodów drugiej strony.

Prezentowany zatem przez skarżącego sposób argumentacji nie zawiera sfery motywacyjnej odpowiadającej kryteriom wynikającym z art. 233 k.p.c., co czyni tak skonstruowany zarzut nieskutecznym.

Powód wskazał arbitralnie, że sąd błędne powołał jako dowody akta sprawy,
a nie powołał innych wskazanych przez niego w apelacji. Skarżący w żaden sposób
nie wyjaśnił jednak, w jaki sposób te rzekome braki postępowania dowodowego miały wpływ
na rozstrzygniecie Sądu Rejonowego.

Zwrócić należy uwagę, że zgodnie z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa
na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Art. 232 k.p.c. stanowi, że strony obowiązane są wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.

W związku z powyższym w niniejszej sprawie to na powodzie spoczywał ciężar udowodnienia istnienia po jego stronie zasadności dochodzonego roszczenia, w tym przedstawienia dowodu na potwierdzenie, że to właśnie ten pozwany, którego wskazał
w pozwie, powinien być stroną pozwaną w niniejszym postępowaniu. Na stronie pozwanej zaś spoczywał ciężar udowodnienia okoliczności w postaci braku legitymacji biernej pozwanej, jednocześnie na pozwanym spoczywał obowiązek do wykazania, że nie jest tą osobą, od której powód może żądać spełnienia określonego świadczenia.

Dla porządku trzeba wyjaśnić, że legitymacja procesowa to uprawnienie konkretnego podmiotu (legitymacja czynna) do występowania z konkretnym roszczeniem przeciwko innemu oznaczonemu podmiotowi (legitymacja bierna) wypływająca z prawa materialnego. Legitymacja procesowa to uprawnienie do poszukiwania ochrony prawnej w konkretnej sprawie. Legitymacja czynna zawsze ściśle jest związana ze strona powodową i oznacza
jej uprawnienie do wszczęcia i prowadzenia procesu. Legitymację bierną należy wiązać
z osobą pozwanego w procesie. Legitymacja bierna uzasadnia występowanie w procesie
w charakterze pozwanego. Legitymacja procesowa to zatem uprawnienie konkretnego podmiotu (legitymacja czynna) do występowania z konkretnym roszczeniem przeciwko innemu oznaczonemu podmiotowi (legitymacja bierna) wypływająca z prawa materialnego.

Sąd Najwyższy w wyroku z 12 grudnia 2012 r., w sprawie III CZP 83/12 wskazał,
że legitymacja materialna, a więc posiadanie prawa podmiotowego lub interesu prawnego
do wytoczenia powództwa stanowi przesłankę materialną powództwa, a jej brak stoi na przeszkodzie udzieleniu ochrony prawnej. Brak legitymacji materialnej (czynnej lub biernej) skutkuje co do zasady oddaleniem powództwa. W sytuacji, gdy legitymacja materialna
i procesowa zespalają się, oddalenie powództwa następuje w istocie z braku legitymacji materialnej, którego rezultatem jest także brak legitymacji procesowej, będący wtórną przyczyną oddalenia powództwa. Legitymacja procesowa jest zawsze powiązana z normami prawa materialnego. Rolą sądu w procesie jest dokonanie oceny istnienia legitymacji procesowej strony w chwili orzekania co do istoty sprawy, a w wypadku stwierdzenia braku legitymacji procesowej (zarówno czynnej, jak i biernej), na sądzie spoczywa obowiązek zamknięcia rozprawy i wydania wyroku oddalającego powództwo. Takie procedowanie jest konsekwencją choćby wytoczenia powództwa przeciwko osobie nieuprawnionej.

Apelujący nie wyjaśnia w czym upatruje błędu sądu pierwszej instancji w wyjaśnieniu przyczyn wykluczających odpowiedzialność pozwanego jako wierzyciela za czynności podjęte przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Bełchatowie, który realizował żądanie prowadzenia postępowania egzekucyjnego o sygn. Km 362/15, a z którego to działalnością powód dochodzi swojego roszczenia związanego ze zniszczeniem bramy do posesji, na której prowadzono egzekucję.

Pozwany jako wierzyciel obecny przy tych czynnościach egzekucyjnych z własnego działania szkody powodowi przecież nie wyrządził.

R., powód w sprawie nie wykazał (art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c.) swojego roszczenia co do zasady, jak i co do wysokości, a także związku przyczynowego między powstaniem szkody, a działaniem pozwanego, czego konsekwencją było oddalenie powództwa.

Z powyższych względów Sąd Okręgowy apelację powoda jako całkowicie nieuzasadnioną na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił, o czym orzeczono jak w punkcie 1 wyroku.

O kosztach postępowania apelacyjnego, należnych od powoda na rzecz pozwanego
Sąd Okręgowy orzekł w punkcie 2 wyroku, na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c.
w zw. z art. 99 k.p.c. i art. 391 § 1 k.p.c., tj. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, który powód przegrał w instancji odwoławczej w całości.

Wysokość kosztów profesjonalnego zastępstwa prawnego po stronie powodowej
Sąd Odwoławczy ustalił w oparciu o § 2 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800 ze zm.).

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE