Sygn. akt VIII U 1577/20

UZASADNIENIE

w zakresie pkt. 1 sentencji wyroku

Decyzją z dnia 1 czerwca 2020 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie art. 15zv Ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374, z późno zm.) w związku z art. 83 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 266, z późno zm.) odmówił M. M. prawa do świadczenia postojowego. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że świadczenie postojowe przysługuje osobie prowadzącej pozarolniczą pod warunkiem, że na dzień złożenia wniosku nie ma innego tytułu ubezpieczeń społecznych. Analiza zapisów na koncie wnioskodawcy wykazała, że jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę u płatnika N. K. od dnia 1 maja 2020 roku. W związku z powyższym prawo do świadczenia postojowego na podstawie wniosku, który wpłynął do organu rentowego w dniu 6 maja 2020 roku nie przysługuje.

(decyzja – k. 6-6 verte załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Odwołanie od w/w decyzji złożył M. M. wnosząc o przyznanie mu należnego świadczenia postojowego za miesiące: marzec i kwiecień 2020 roku. W uzasadnieniu skarżący wskazał, że wnioski we wskazanym wyżej zakresie zostały przesłane terminowo, pierwszy w dniu 9 kwietnia 2020 roku, kolejny w dniu 4 maja 2020 roku. Skarżący przesłał poprawiony wniosek za miesiąc marzec 2020 roku oraz wniosek z prośbą o kontynuację świadczenia za miesiąc kwiecień 2020 roku w związku z tym, iż jego sytuacja nie uległa polepszeniu. Co więcej, skarżący wskazał, że w istocie podjął zatrudnienie gdyż możliwość uzyskiwania przez niego dochodu z tytułu prowadzonej działalności nie była możliwa w związku z pandemią. Jednakże w miesiącach za jakie wnioskował o przyznanie świadczenia postojowego nie posiadał innego tytułu do ubezpieczeń społecznych.

(odwołanie – k. 3-3 verte)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podnosząc argumentację, jak w zaskarżonej decyzji.

(odpowiedź na odwołanie – k. 5-5 verte)

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Wnioskodawca M. M. zamieszkuje na terytorium Polski i posiada obywatelstwo RP.

(okoliczność bezsporna)

Wnioskodawca rozpoczął prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej przed dniem 1 lutego 2020 roku.

(okoliczność bezsporna)

Wnioskodawca nie zawiesił prowadzenia działalności gospodarczej.

(okoliczność bezsporna)

Wysokość przychodów wnioskodawcy z tytułu przedmiotowej działalności gospodarczej wyniosła:

- w lutym 2020 r.- 1.332,80 zł;

- w marcu 2020 r. – 618,80 zł;

- w kwietniu 2020 r. – 0 zł.

(okoliczność bezsporna, a nadto wnioski o świadczenie postojowe- k. 2 verte – 3, k. 5-5 verte załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Od dnia 20 marca 2020 roku w Rzeczypospolitej Polskiej obowiązuje stan epidemii w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa (...)2 wywołującego chorobę (...) 19. Powyższy stan epidemii nie został zniesiony.

(okoliczność bezsporna)

W dniu 14 kwietnia 2020 roku odwołujący złożył do ZUS wniosek o świadczenie postojowe w związku z przeciwdziałaniem skutkom wywołanym (...)19 dla osób prowadzących działalność gospodarczą.

(wniosek – k. 2-2 verte załączonych do sprawy akt organu rentowego)

W dniu 6 maja 2020 roku wnioskodawca złożył do ZUS kolejny wniosek o świadczenie postojowe w związku z przeciwdziałaniem skutkom wywołanym (...)19 dla osób prowadzących działalność gospodarczą, wskazując jako datę wypełnienie 30 kwietnia 2020 roku, oraz poprawiony wniosek dotyczący okresu luty-marzec 2020 roku

(wniosek – k. 5-5 verte załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Poprawiony wniosek został poprawnie zarejestrowany i skierowany do wypłaty.

(okoliczność bezsporna)

Płatnik składek N. K. zgłosił do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych skarżącego z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę od dnia 1 maja 2020 roku.

(wydruk (...) k. 9-9 verte załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 15zq ust. 1 pkt 1 i ust. 3 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 374), świadczenie postojowe przysługuje osobie prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych, zwanej dalej „osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą”.

Świadczenie postojowe przysługuje, gdy w następstwie wystąpienia (...)19 doszło do przestoju w prowadzeniu działalności, odpowiednio przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą albo przez zleceniodawcę lub zamawiającego, z którymi została zawarta umowa cywilnoprawna.

Świadczenie postojowe przysługuje osobom zamieszkującym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli są:

1) obywatelami Rzeczypospolitej Polskiej lub

2) posiadającymi prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej, lub

3) cudzoziemcami legalnie przebywającymi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. (Ust. 2)

Na podstawie art. 15zq ust. 4 ww. ustawy, osobie prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą świadczenie postojowe przysługuje, jeżeli rozpoczęła prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej przed dniem 1 kwietnia 2020 r. i:

1) nie zawiesiła prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej oraz jeżeli przychód z prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku o świadczenie postojowe był o co najmniej 15% niższy od przychodu uzyskanego w miesiącu poprzedzającym ten miesiąc;

2) zawiesiła prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej po dniu 31 stycznia 2020 r.;

3) nie podlega ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu, chyba że podlega ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Jak wynika z powyższej regulacji nie uzależnia ona prawa do świadczenia postojowego od daty złożenia wniosku.

Ochrona zatrudnienia oraz zmniejszenie obciążeń i zachowanie płynności finansowej przedsiębiorców to główne zadania pakietu regulacji, które składają się na tarczę antykryzysową. Rozwiązania tam zawarte obejmują nie tylko przedsiębiorców zatrudniających pracowników, a więc zapewniających miejsca pracy, ale również osoby, które prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą oraz wykonują pracę na podstawie umów cywilnoprawnych. Wśród rozwiązań, które mają zapobiegać skutkom epidemii (...)19 w Polsce, jest wsparcie realizowane przez ZUS w postaci wypłacania świadczeń postojowych.

Z przytoczonych wyżej przepisów wynika, że głównym warunkiem, który należy spełniać, aby móc ubiegać się o świadczenie postojowe, jest fakt niepodlegania ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu, ale ustawodawca wprowadził także więcej kryteriów, których spełnienie warunkuje nabycie prawa do otrzymania świadczenia z ZUS.

Reasumując pozostałe warunki, jakie musi spełnić osoba prowadząca działalność gospodarczą, gdy ubiega się o świadczenie postojowe:

1) rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej przed 1.04.2020 r. i niezawieszenie tej działalności, a przychód z miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym złożony został wniosek o świadczenie postojowe, był o co najmniej 15% niższy od przychodu, który uzyskano w miesiącu poprzedzającym,

2) rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej przed 1.04.2020 r. z jednoczesnym jej zawieszeniem po 31.1.2020 r.,

3) brak innego tytułu do ubezpieczeń społecznych,

4) zamieszkiwanie na terytorium Polski i posiadanie obywatelstwa RP lub posiadanie prawa czasowego lub stałego pobytu na terytorium RP. (vide pomoc dla pracodawcy w sprawach pracowniczych w dobie kryzysu. Tarcza antykryzysowa, prawo pracy, RODO, ZUS, PIT 2020, wyd. 1 red. Łukasz Prasołek, opubl. Legalis)

Przekładając powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, że ubezpieczony M. M. złożył kolejno w dniu 14 kwietnia 2020 roku oraz w dniu 6 maja 2020 roku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wnioski o przyznanie świadczenia postojowego w związku z przeciwdziałaniem skutkom wywołanym (...) 19 dla osób prowadzących działalność gospodarczą za miesiące marzec i kwiecień 2020 roku.

Organ rentowy stał na stanowisku, iż wnioskodawcy nie przysługuje prawo do świadczenia postojowego na podstawie złożonego przez niego wniosku w dniu 6 maja 2020 roku, bowiem w dacie jego złożenia podlegał ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu.

Wskazać jednak należy, iż z literalnego brzmienia przepisów cytowanej wyżej ustawy wynika jednoznacznie, że nie uzależnia ona prawa do świadczenia postojowego od daty złożenia wniosku.

Przepisy określające wymogi dotyczące wniosku o świadczenie powinny, zaś być wykładane łącznie z przepisami określającymi przesłanki do uzyskania świadczenia postojowego, gdyż przedmiotowy wniosek jest składany w celu wykazania tych przesłanek. R. legis omawianych wyżej przepisów jest zaś prosty: otrzymane środki finansowe tytułem świadczenia postojowego mają zrekompensować utratę przychodów.

Analiza cytowanego przepisu wskazuje na błędną interpretację organu rentowego. Prawo uzależnia przyznanie świadczenia od tego aby przychód z miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym złożony został wniosek o świadczenie postojowe, był o co najmniej 15% niższy od przychodu, który uzyskano w miesiącu poprzedzającym. Ubezpieczony dokonał porównania przychodów w miesiącach marzec i kwiecień i to ten ostatni należy uznać za miesiąc istotny z punktu widzenia oceny sytuacji wnioskodawcy. Gdyby bowiem przyjąć interpretację organu rentowego to z uwagi na wpływ wniosku w dniu 6 maju – powinny zostać porównane przychody z miesięcy kwiecień i maj. W tym wypadku zapis „miesiąc, w którym złożony został wniosek o świadczenie postojowe” należy rozumieć nie jako miesiąc, w którym wpłynął wniosek, ale jako miesiąc, którego dotyczy wniosek. To zaś wskazuje wnioskodawca – podając z jednej strony przychody z określonych kolejnych dwóch miesięcy (w tym wypadku: marzec i kwiecień) i z drugiej wpisując datę wniosku – w tym wypadku – 30 kwietnia 2020 roku.

Przepisy interpretować należy posługując się zasadą racjonalnego ustawodawcy, który z założenia wie czego chce. Jeśli zatem istotną jest, dla oceny spełnienia przesłanek - data złożenia wniosku, wpływu wniosku lub też inna data powinno znaleźć to odzwierciedlenie w brzmieniu przepisu. Nie inaczej jest również w przypadków przepisów analizowanej ustawy.

Okoliczność, iż ubezpieczony od dnia 1 maja 2020 roku podlegał ubezpieczeniom społecznym z tytułu umowy o pracę pozostaje bez jakiegokolwiek wpływu na przyznanie mu prawa do świadczenia postojowego na podstawie złożonego przez niego wniosku w dniu 6 maja 2020 roku, za kwiecień 2020 roku.

W związku z powyższym, uznać należy, iż wnioskodawca spełnił wszystkie z wymaganych przez ustawodawcę warunków do uzyskania prawa do świadczenia postojowego, określonych w cytowanym art. 15zq ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.

Na marginesie wskazać należy, że Sąd, jako organ orzekający, miał na uwadze, że ochrona zatrudnienia oraz zmniejszenie obciążeń i zachowanie płynności finansowej przedsiębiorców, to główne zadania pakietu regulacji, które składają się na tarczę antykryzysową. Rozwiązania tam zawarte, obejmują nie tylko przedsiębiorców zatrudniających pracowników, a więc zapewniających miejsca pracy, ale również osoby, które prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą oraz wykonują pracę na podstawie umów cywilnoprawnych. Wśród rozwiązań, które mają zapobiegać skutkom epidemii (...)19 w Polsce, jest wsparcie, realizowane przez ZUS, w postaci wypłacania świadczeń postojowych. I dlatego , Sąd , jako organ orzekający, precyzyjnie analizuje stan faktyczny i dokonuje właściwej interpretacji przepisów prawnych .

Mając na względzie powyższe, Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał M. M. świadczenie postojowe w związku z wnioskiem z dnia 6 maja 2020 roku – za kwiecień 2020 roku, w punkcie 1 sentencji wyroku.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ZUS z aktami rentowymi.

11 II 2021 roku.