Sygn. akt II AKa 399/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 lutego 2021 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA Anna Zdziarska (spr.)

Sędziowie SA - Zbigniew Kapiński

SA – Katarzyna Capałowska

Protokolant: st. sekr. sąd. – Katarzyna Rucińska

przy udziale prokuratora Gabrieli Marczyńskiej Tomali i oskarżyciela posiłkowego P. S.

po rozpoznaniu w dniu 9 lutego 2021 r.

sprawy:

A. O., urodz. (...) w W., syna M. i B. z domu S.

oskarżonego o czyn z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k. w zb. z art. 156 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 3 września 2019 r., sygn. akt XVIII K 111/19

1.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok wobec oskarżonego A. O.;

2.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. P. C. – Kancelaria Adwokacka w W., kwotę 738 (siedemset trzydzieści osiem) złotych, w tym 23 % VAT z tytułu wynagrodzenia za obronę pełnioną z urzędu w postępowaniu odwoławczym oraz 738 (siedemset trzydzieści osiem) złotych, w tym 23 % VAT na rzecz adw. K. R. – Kancelaria Adwokacka w W. tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oskarżycielowi posiłkowemu przed Sądem Apelacyjnym;

3.  zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, wydatkami obciążając Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 399/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 3 września 2019r, w sprawie XVIII K 111/19

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia wyrażający się w przyjęciu, że A. O. w dniu 9 września 2018r. w W. w okolicach stacji paliw przy ul. (...) działając z zamiarem ewentualnym usiłował pozbawić życia P. S. w ten sposób, że oblał siebie i jego substancją łatwopalną w postaci benzyny, a następnie podpalił, podczas gdy ze zgromadzonego materiału dowodowego w sprawie wnika, że w rzeczywistości A. O. nie działał z zamiarem ewentualnym i nie usiłował pozbawić życia P. S., lecz do podpalenia również P. S. oprócz samego oskarżonego A. O. doszło nieumyślnie, co w związku z błędem w ustaleniach faktycznych doprowadziło do skazania przez Sąd I instancji Adama O. za czyn z art. 11 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k. w zb. z art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. i wymierzenia mu kary 8 lat pozbawienia wolności.

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Warszawie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Błędu w ustaleniach faktycznych

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Autor apelacji zarzucił dokonanie błędnych ustaleń faktycznych dotyczących zamiaru oskarżonego.

Przedstawiona z kolei w uzasadnieniu argumentacja stanowi dowolną, a nie swobodną ocenę materiału dowodowego, która doprowadziła skarżącego do wniosku, że oskarżony popełnił czyn nieumyślnie.

Na wstępie przypomnieć należy, że zgodnie z art. 9 § 2 k.k. czyn zabroniony popełniony jest nieumyślnie, jeżeli sprawca nie mając zamiaru jego popełnienia, popełnia go jednak na skutek niezachowania ostrożności wymaganej w danych okolicznościach, mimo że możliwość popełnienia tego czynu przewidywał, lub mógł przewidzieć.

Skarżący jak się wydaje, chcąc wykazać naruszenie reguł ostrożności dokonał własnej interpretacji zdarzenia, choć nie znajdującej oparcia w zgromadzonym materiale dowodowym polegającej na tym, że oskarżony nie oblał pokrzywdzonego benzyną, a jedynie „ochlapał”.

Wobec tego, że A. O. wyjaśnił, iż nie pamięta przebiegu zdarzenia, słusznie Sąd Okręgowy za podstawę ustaleń uczynił zeznania pokrzywdzonego P. S. i świadka M. P.. Nie ulega w związku z tym wątpliwości, że realizując wyrażone żartem przez pokrzywdzonego życzenie, oskarżony oblał go benzyną z trzymanej w ręku butelki po napoju. Następnie oblał siebie benzyną. P. S. dopiero wówczas, po charakterystycznej woni, zorientował się, że to płyn łatwopalny w postaci benzyny.

Za „ochlapaniem”, o którym mowa w apelacji, nie przemawia również umiejscowienie oparzeń u pokrzywdzonego w obrębie głowy, pleców, górnych kończyn i oparzenia górnych dróg oddechowych. Oskarżony ewidentnie polał benzyną pokrzywdzonego od strony głowy i stąd przeniosła się na niższe partie ciała.

Niezależnie o tego czy to pokrzywdzony podszedł do oskarżonego, czy na odwrót, bowiem ten moment obaj bezpośredni świadkowie zapamiętali inaczej, to bezspornym jest, że równocześnie zaczęli się płonąć. Z żadnego osobowego źródła dowodowego nie wynika, aby P. S. podszedł do palącego się już oskarżonego, co tłumaczyć by mogło ewentualne przypadkowe przeniesienie ognia. Choć P. S. dopiero podczas składania zeznań w drugiej kolejności ujawnił, że słyszał odgłos zapalanej zapalniczki, to fakt ten polega na prawdzie, bowiem jednoczasowe zajęcie się ogniem obu mężczyzn zaobserwował M. P..

Trafnie skonstatował Sąd I instancji, że skoro pierwotnym zamiarem A. O. było popełnienie samobójstwa przez podpalenie, to musiał przewidywać i godzić się na to, że tym samym skutkiem zostanie dotknięta inna osoba, stojąca bardzo blisko w objęciu, a nadto uprzednio również oblana benzyną. Gdyby oskarżony nie powziął takiego zamiaru, to przynajmniej odsunąłby w czasie moment podpalenia się, aż do znalezienia się pokrzywdzonego w bezpiecznej odległości.

Wskazany w apelacji fakt obniżenia krytycyzmu u oskarżonego spowodowanego spożytym alkoholem nie uwalania go od winy, a z opinii biegłych psychiatrów i psychologa wynika, że stan ten w żaden sposób nie zaburzał jego poczytalności. Można było zatem oceniać jego działanie w kategoriach zdrowego i racjonalnie myślącego człowieka, tak jak uczynił to Sąd Okręgowy.

W przekonaniu Sądu Apelacyjnego, Sąd Okręgowy ukształtował swe przekonanie na podstawie wszystkich dowodów mających znaczenie dla prawidłowego wyrokowania (art. 410 k.p.k.), ocenił je swobodnie, z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego (art. 7 k.p.k.). Nie można w związku z tym mówić, że wyrok jest dotknięty błędnymi ustaleniami faktycznymi, mającymi wpływ na jego treść.

Skarżący nie kwestionował wymiaru kary, ale także i w tym zakresie należy uznać za prawidłowe ustalenia. Sąd I instancji uwzględnił wszystkie dyrektywy sądowego wymiaru kary określone art. 53 k.k. Miał na uwadze fakt, że działaniu oskarżonego nie towarzyszyła premedytacja, a przestępstwo zostało zakończone w stadialnej formie usiłowania. Z drugiej jednak strony A. O. spowodował ciężki uszczerbek na zdrowiu i zadał P. S. cierpienie bez najmniejszego powodu. Oskarżony poza tym prowadzi nieakceptowalny społecznie tryb życia, nie dostrzegając głębokiego uzależnienia od alkoholu, który działa na niego destrukcyjnie. Kara ukształtowana wyrokiem jest adekwatna do winy i stopnia społecznej szkodliwości czynu.

Wniosek

Wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Warszawie

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Nie zachodziły przesłanki z art. 437§ 2 k.p.k., a mianowicie nie zaistniały wypadki wskazane w art. 439 § 1 k.p.k., art. 454 k.p.k. i nie było konieczne przeprowadzenie przewodu sądowego w całości.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 3 września 2019r., w sprawie XVIII K 111/19, którym na podst. art. 14 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierzono A. O. karę 8 (ośmiu) lat pozbawienia wolności. W punkcie 2 zasądzono 30 tyś. złotych tytułem zadośćuczynienie. W punkcie IV orzeczono o dowodach rzeczowych, a w kolejnych o kosztach postępowania i wynagrodzeniu dla obrońcy z urzędu.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

2

Z uwagi na trudną sytuację materialną oskarżonego i konieczność odbycia długoterminowej kary pozbawienia wolności, na podstawie art.624§ 1 k.p.k. zwolniono oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, wydatkami obciążając Skarb Państwa.

O wynagrodzeniu za obronę pełnioną z urzędu orzeczono na podst. § 4ust. 3, § 17ust. 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

7.  PODPIS

Anna Zdziarska Zbigniew Kapiński Katarzyna Capałowska

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 3 września 2019r., sygn. akt XVIII K 111/19

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

Uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania

zmiana