Sygn. akt II K 377/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 06/04/2021 r.

Sąd Rejonowy w Chełmnie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący - Sędzia Agata Makowska - Boniecka

Protokolant - st. sekr. sądowy M. C.

przy udziale Prokuratora - ---

po rozpoznaniu w dniu 06/04/2021 r.

sprawy:

D. W. (1)

s. A. i U. z domu B.

ur. (...) w C.

oskarżonego o to, że:

w dniu 15 października 2020 roku w B. na drodze publicznej w stanie nietrzeźwości określonym w wyniku badania A.-Sensorem na 0,64 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, kierował samochodem osobowym marki R. (...) nr rej. (...)

tj. o czyn z art. 178a §1 kk.

orzeka:

I.  uznaje oskarżonego D. W. (1) za winnego popełnienia czynu zarzuconego mu w akcie oskarżenia, stanowiącego występek z art. 178a § 1 k.k. i za to na podstawie art. 178a § 1 k.k. w zw. z art. 34 § 1 k.k. i art. 34 § 1a pkt 1 k.k. i art. 35 § 1 k.k. wymierza mu karę 6 (sześciu) miesięcy ograniczenia wolności polegającą na wykonywaniu nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 (trzydziestu) godzin miesięcznie;

II.  na podstawie art. 43a § 2 k.k. orzeka wobec oskarżonego świadczenie pieniężne na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej w kwocie 5.000,- zł (pięć tysięcy złotych),

III.  na podstawie art. 42 § 2 k.k. i art. 43 § 1 k.k. orzeka wobec oskarżonego środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 3 (trzech) lat,

IV.  na podstawie art. 63 § 4 k.k. na poczet środka karnego orzeczonego w punkcie III wyroku zalicza oskarżonemu okres rzeczywistego zatrzymania prawa jazdy od dnia 15 października 2020 r. przyjmując, iż jeden dzień zatrzymania prawa jazdy równa się jednemu dniowi zakazu prowadzenia pojazdów,

V.  wymierza oskarżonemu opłatę w kwocie 180,- zł (sto osiemdziesiąt złotych) oraz obciąża go wydatkami postępowania poniesionymi w sprawie w kwocie 70,- zł (siedemdziesiąt złotych).

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 377/20

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1. USTALENIE FAKTÓW

1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

D. W. (1)

W dniu 15 października 2020 roku w B. na drodze publicznej w stanie nietrzeźwości określonym w wyniku badania A.-sensorem na 0,64 mg/l w wydychanym powietrzu, kierował samochodem osobowym marki R. (...) nr rej. (...), tj. przestępstwo z art. 178a § 1 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

W dniu 15 października 2020 r. D. W. (1) skończył pracę ok. 14:00 i wracając do domu odebrał ze szkoły dwoje młodszych dzieci. Starszą córkę, która została na dodatkowych zajęciach plastycznych, miała odebrać ze szkoły później jego żona M. W. (1), która zazwyczaj kończyła pracę w P. w U. o godz. 14:30. Dzieci nie wracały same ze szkoły i zawsze były odbierane przez któregoś z rodziców, gdyż w ocenie państwa W. ich okolica nie była bezpieczna, grupki ludzi kręciły się po okolicy, raz już próbowano od córki D. W. wyłudzić pieniądze, został niedaleko ich domu spalony samochód i pustostan. D. W. (1) po powrocie do domu zajął się naprawą nieposiadającego przeglądu technicznego R. (...), w tym czasie wypił prawie dwa i pół piwa (...) w butelce. Po ok. dwóch godzinach otrzymał informację od żony, że jednak będzie musiał odebrać córkę ze szkoły, gdyż M. W. (1) musi zostać dłużej w pracy. Taka sytuacja zdarzała się już wcześniej, wówczas proszono p. W. o pozostanie w pracy po godzinach bez określenia, ile konkretnie czasu to potrwa. D. W. (1) poinformował żonę, że wypił piwo, ale wspólnie uznali, że dobro i zdrowie dziecka jest ważniejsze i oskarżony pojedzie po córkę samochodem bez względu na konsekwencje. Szkoła znajduje się ok. 1-1,2 km od domu p. W.. D. W. (1), mimo iż miał w domu rower, podjął decyzję, że wyjedzie córce naprzeciw remontowanym samochodem, gdyż słyszał jej płacz w słuchawce i bał się, że ktoś po drodze ją zaczepi. Po wyjechaniu z posesji wjechał na drogę, na której odbywał się ruch pojazdów (drogą dojeżdżała jego rodzina, sąsiadka i ich ewentualni goście), nieutwardzoną, gdzie ruch był niewielki, został zatrzymany przez funkcjonariuszy Policji poruszających się radiowozem. Zanim przetransportowano go na K., na miejsce przybyła zaalarmowana smsem żona oskarżonego, która odebrała córkę M. ze szkoły i przejęła samochód. Do czasu odbioru M. W. (2) czekała w szkole, świetlica na co dzień czynna jest do godz. 15:30.

W wyniku badania A.-sensorem określono stan nietrzeźwości oskarżonego na: 0,64 mg/l w wydychanym powietrzu (godz. 17:37), 0,63 mg/l (godz. 17:46), Alkometrem – 0,54 mg/l (godz. 18:15), 0,54 mg/l (godz, 18:18).

W dniu 9 stycznia 2021 r. D. W. (1) wracał z B. od kuzyna, niedaleko swojego domu został pobity przez nieznanych sprawców, w wyniku czego odniósł liczne urazy głowy i bólu w okolicy karku.

1.  Wyjaśnienia oskarżonego

2.  Zeznania świadka

M. W.

3.  Notatka urzędowa

4.  Protokół użycia A.-sensora

5.  Karta odmowy

przyjęcia do szpitala

14-15, 51v

52

2

3-6

45

D. W. (1) ur. (...), jest żonaty, o wykształceniu zawodowym, z zawodu – mechanik samochodowy, zatrudniony jest w firmie (...), B.” w K. jako malarz, uzyskując z tego tytułu dochód w kwocie 2.300-2.400 zł netto, posiada majątek w postaci działki o pow. 0,5 ha i samochodu osobowego, ma 3 dzieci w wieku 7, 10 i 13 lat, jest niekarany. Wyrokiem Sądu Rejonowego w Chełmnie z dnia 9 października 2018 r. w sprawie o sygn. akt: II K(...) warunkowo umorzono postępowanie karne przeciwko niemu o czyn z art. 178a § 1 k.k. na okres 1 roku tytułem próby, który upłynął 17.10.2019 roku.

6.  Wyjaśnienia

oskarżonego

7.  Dane o karalności

8.  Informacja z (...)

9.  Notatka urzędowa

10.  Odpis wyroku II K

(...)

14

43

11

20

34, 41

1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

     

     

     

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

     

     

     

2. OCENA DOWODÓW

2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.

Ad. 1 – 10

Przy ustaleniu stanu faktycznego Sąd uwzględnił wyjaśnienia oskarżonego oraz zeznania świadka w zakresie opisanego przez nich przebiegu zdarzenia, gdyż są one ze sobą w całości zgodne oraz zgodne z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym w postaci dokumentów, takich jak protokoły badania stanu trzeźwości, informacji o karalności i in. Zeznania świadka i wyjaśnienia oskarżonego były ze sobą zbieżne i logiczne, a przez to wiarygodne. Sąd uwzględnił dokumenty zgromadzone w sprawie, nie znajdując podstaw dla podważenia waloru ich wiarygodności, albowiem wystawione zostały one przez osoby lub instytucje do tego uprawnione z zachowaniem przewidzianych ku temu procedur, a ich treść nie była w toku postępowania kwestionowana przez strony.

2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów

(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia

dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt

1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3. PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia

z wyroku

Oskarżony

3.1. Podstawa prawna

skazania albo warunkowego

umorzenia postępowania

zgodna z zarzutem

     

     

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Zgodnie z art. 178 § 1 k.k. kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

3.2. Podstawa prawna

skazania albo warunkowego

umorzenia postępowania

niezgodna z zarzutem

     

     

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

     

3.3. Warunkowe umorzenie
postępowania

     

     

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

     

3.4. Umorzenie postępowania

     

     

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

     

3.5. Uniewinnienie

     

     

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

     

4. KARY, ŚRODKI KARNE, PRZEPADEK, ŚRODKI KOMPENSACYJNE
I ŚRODKI ZWIĄZANE Z PODDANIEM SPRAWCY PRÓBIE

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

D. W. (1)

I, II, III,

I, II, III

W konsekwencji uznania D. W. (1) za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, Sąd wymierzył mu karę 6 (sześciu) miesięcy ograniczenia wolności polegającą na wykonywaniu nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym.

Przepis art. 53 k.k. stanowi, że sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Wymierzając karę sąd uwzględnia w szczególności motywację i sposób zachowania się sprawcy, popełnienie przestępstwa wspólnie z nieletnim, rodzaj i stopień naruszenia ciążących na sprawcy obowiązków, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie po jego popełnieniu. Przy tym, okoliczności wpływające na wymiar kary uwzględnia się tylko co do osoby, której dotyczą.

Dobór dolegliwości i obciążeń co do ich rodzaju i liczby związanych z karą ograniczenia wolności orzekanych wobec danego sprawcy powinien się odbywać z uwzględnieniem dyrektyw ogólnych wymiaru kary z art. 53 § 1 k.k. oraz dyrektywy szczególnej dotyczącej zakazu orzekania obowiązku pracy na cele społeczne sformułowanej w art. 58 § 2a k.k. Oznacza to, że treść konkretnej kary ograniczenia wolności orzeczonej wobec konkretnego sprawcy powinna być tak dobrana i skonfigurowana, aby orzeczenie o karze czyniło zadość sprawiedliwości i potrzebom w zakresie prewencji indywidualnej ukaranego sprawcy oraz potrzebom w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Sąd doszedł do przekonania, że stopień winy i społecznej szkodliwości czynu oskarżonego nie uzasadniał orzeczenia kary najłagodniejszego rodzaju w postaci grzywny, szczególnie biorąc pod uwagę zarobki oskarżonego oscylujące w granicach płacy minimalnej i biorąc pod uwagę konieczność poniesienia innych finansowych konsekwencji czynu w postaci obligatoryjnego świadczenia pieniężnego na rzecz (...). Jednocześnie oskarżony nie należy do kategorii sprawców zdemoralizowanych, wobec których konieczne byłoby orzeczenie kary pozbawienia wolności, choćby z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Dlatego Sąd orzekł karę ograniczenia wolności w wymiarze odpowiadającym raczej dolnym granicom ustawowego zagrożenia - z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 (trzydziestu) godzin miesięcznie.

Do okoliczności łagodzących Sąd zaliczył przyznanie się oskarżonego do winy oraz jego wcześniejszą niekaralność.

Dodatkowo, do okoliczności łagodzących Sąd zaliczył okoliczność, że oskarżony:

- działał pod wpływem emocji, kierując się chęcią odebrania córki ze szkoły w bezpieczny sposób, albowiem jej samodzielny powrót do domu narażał ją na zaczepki ze strony bliżej nieustalonych osób;

- przejechał samochodem niewielką odległość i miał zamiar przejechać niewielką odległość po mało uczęszczanej drodze (do szkoły było ok. 1 kilometra).

Do okoliczności obciążających należało zaliczyć:

- wysoki stopień nietrzeźwości (0,64 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu),

- kierowanie samochodem w ciągu dnia, gdy potencjalny ruch na drogach siłą rzeczy jest większy,

- prowadzenie pojazdu niemal bezpośrednio po spożyciu alkoholu, gdzie oskarżony miał pełną świadomość, że nie może być trzeźwy.

Mając na uwadze treść art. 42­ § 2 kk orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych w przedmiotowej sprawie było obligatoryjne. Najtrudniejszą kwestią był wymiar środka karnego. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 24 kwietnia 1982 roku (sygn. akt V KRN 106/82, OSNPG 82/9-9/108) ratio legis zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych polega na tym, by osoby nieprzestrzegające zasad bezpieczeństwa, zagrażające bezpieczeństwu ruchu czy to z braku wyobraźni, czy z braku poczucia odpowiedzialności – z ruchu tego wyłączyć, gdyż jest to najskuteczniejszy sposób wzmożenia bezpieczeństwa na drogach.

Problem polega na tym, iż w danej, konkretnej sprawie Sąd musi rozważyć, jaki okres zakazu jest właściwy. Trudno jednak przyjmować jakiś matematyczny wzór przeliczając stężenie alkoholu w wydychanym powietrzu na lata zakazu, pomijając oczywiste różnice, dotyczące cech indywidualizujących poszczególnych sprawców tego typu przestępstw. Jedynym sposobem prawidłowego wymiaru zakazu jest prześledzenie zasad z art. 53 kk. Sąd doszedł do przekonania, że oskarżony powinien był wykluczony z ruchu drogowego jako kierowca na minimalny okres 3 lat, gdyż orzeczenie zakazu w wyższym zakresie byłoby zbyt surową reakcją na czyn oskarżonego.

Sąd zważył omówione wcześniej okoliczności łagodzące i obciążające, a także fakt, że pozbawienie oskarżonego prawa jazdy wszystkich kategorii pozbawi go faktycznej możliwości dojazdu do pracy z miejsca zamieszkania i odwożenia i dowożenia dzieci do szkoły, którym to obowiązkiem obarczona teraz zostanie wyłącznie żona oskarżonego.

Na podstawie art. 43a § 2 k.k. Sąd orzekł wobec oskarżonego świadczenie pieniężne na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej w kwocie 5.000,- zł, czyli minimalnej, mając na uwadze trudną sytuację finansową oskarżonego i relatywnie niskie osiągane dochody.

     

5. INNE ROZSTRZYGNIĘCIA ZAWARTE W WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku
odnoszący się
do przypisanego
czynu

Przytoczyć okoliczności

D. W.

IV

IV

Sąd na podstawie art. 63 § 4 k.k. na poczet środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów zaliczył oskarżonemu okres rzeczywistego zatrzymania prawa jazdy. Prawo jazdy zatrzymano oskarżonemu postanowieniem Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Chełmnie z dnia 21 października 2020 r. (k. 21).

6. INNE ZAGADNIENIA

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia, a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

Oskarżony wnosił o warunkowe umorzenie postępowania karnego albo nawet o umorzenie postępowania z uwagi na znikomy stopień społecznej szkodliwości czynu.

Pomimo iż formalnie nie było przeszkód do warunkowego umorzenia postępowania wobec oskarżonego (społeczna szkodliwość czynu nie jest znaczna, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a sprawca jest niekarany za przestępstwo umyślne), to jednak w ocenie Sądu postawa oskarżonego oraz dotychczasowy sposób życia nie uzasadniają przypuszczenia, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa. Oskarżony bowiem nie wyciągnął żadnych wniosków z wyroku z dnia 9 października 2018 roku w sprawie o sygn. akt: II K (...) kiedy to Sąd już raz dał mu szansę i warunkowo umorzył postępowanie karne w sprawie o czyn z art. 178a § 1 k.k. Oskarżony zrobił drugi raz dokładnie to samo i ponownie popadł w konflikt z prawem. Stąd nie sposób ocenić, że stopień winy oskarżonego był nieznaczny, skoro podjął on świadomą decyzję, że ponownie popełni to samo przestępstwo, wbrew grożącym konsekwencjom. Mimo więc tego, że osądzenie oskarżonego poprzednim wyrokiem uległo zatarciu i nie mogło być brane pod uwagę np. przy wymiarze kary, to jednak nie mogło ono umknąć uwadze Sądu jako element oceny życia oskarżonego przed popełnieniem przestępstwa, będącego obecnie przedmiotem osądu.

Tym bardziej nie mogło być mowy o znikomej szkodliwości społecznej czynu oskarżonego, co mogłoby uprawniać Sąd do umorzenia postępowania na podstawie art. 17 § 1 pkt 3 k.p.k.

Oskarżony miał możliwość rozwiązania problemu, jakim była nagła konieczność odebrania córki, na kilka różnych sposobów, poszedł jednak po linii najmniejszego oporu i wolał popełnić przestępstwo, licząc zapewne, że przemierzając niewielką odległość mało uczęszczaną drogą nie zostanie złapany. Mógł przecież iść po córkę pieszo, skoro do szkoły był zaledwie kilometr. Wszak sytuacja, w której nie została ona odebrana ze szkoły przez matkę po zakończonej przez nią pracy nie stanowiła dla niej sytuacji na tyle niebezpiecznej, by wymagało to natychmiastowego udania się po nią. Córka mogła przecież poczekać na rodzica w szkole, tym bardziej, że otwarta była jeszcze świetlica, a i po jej zamknięciu trudno przewidywać, by kadra pedagogiczna wystawiła ją po prostu za drzwi. Córka oskarżonego nie pozostawała też w stanie żadnego bezpośredniego zagrożenia, a jedynie potencjalnego, przejawiającego się incydentami zdarzającymi się w okolicy. Pobicie oskarżonego również nie uzasadniało konieczności użycia samochodu w dniu popełnienia przestępstwa, gdyż miało miejsce dopiero po tym zdarzeniu. Wreszcie, oskarżony – chcąc się szybko przemieścić – mógł skorzystać z posiadanego roweru, popełniając co prawda również czyn zabroniony, ale o wiele mniejszym ciężarze gatunkowym, tj. wykroczenie z art. 87 § 1a kodeksu wykroczeń. Pozostanie żony oskarżonego w pracy po godzinach nie było niczym nadzwyczajnym i zdarzało się już wcześniej. Skoro państwo W. podjęli decyzję o osobistym odbieraniu ze szkoły 13-letniej córki, a oskarżony wiedział, że żona już w przeszłości nie wychodziła z pracy o stałej godzinie, to musiał się on potencjalnie liczyć z tym, że i tego dnia to on będzie zmuszony odebrać ze szkoły córkę. Mógł więc albo powtrzymać się przed spożyciem alkoholu przez 1-2 godziny (do momentu powrotu żony z córką), albo – jak już była mowa powyżej – już po jego spożyciu iść po córkę pieszo. Wybrał jednak inaczej i teraz musi ponieść tego surowe konsekwencje, a nie kolejny raz liczyć na pobłażliwe traktowanie.

7. KOSZTY PROCESU

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Przytoczyć okoliczności

V

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 626 § 1 k.p.k. i art. 627 k.p.k. Dlatego Sąd wymierzył oskarżonemu opłatę w kwocie 180 zł na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 i art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983 roku Nr 49 poz. 223 ze zm.) i obciążył go wydatkami postępowania, na które złożyły się wydatki postępowania przygotowawczego w kwocie 50 zł i ryczałt za doręczenia w kwocie 20 zł.

8. PODPIS

C., 15 kwietnia 2021 roku