Sygn. akt XI Ka 427/20
Dnia 17 listopada 2020 roku
Sąd Okręgowy w Lublinie XI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący Sędzia Artur Achrymowicz
Protokolant Katarzyna Wójcik
przy udziale prokuratora Wojciecha Pergały
po rozpoznaniu dnia 17 listopada 2020 roku
sprawy
N. Ś.
s. S. i K. z d. Ś. ur. (...)
w L.
oskarżonej z art. 92 § 1 kw
na skutek apelacji wniesionych przez obrońcę, prokuratora, pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej
od wyroku Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie
z dnia 10 lutego 2020 roku sygn. akt IX K 567/18
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE |
|||||||||||||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
XI Ka 427/20 |
|||||||||||
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
2 |
||||||||||||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
|||||||||||||
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||
Wyrok Sądu Rejonowego Lublin - Zachód sygn. IX K 567/18 z dn. 10.2.2020 r. |
|||||||||||||
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
|||||||||||||
☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
|||||||||||||
☒ oskarżyciel posiłkowy |
|||||||||||||
☒ obrońca |
|||||||||||||
1.3. Granice zaskarżenia |
|||||||||||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||||||||||
☒ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒ w całości |
||||||||||||
☒ w części |
☐ |
co do winy |
|||||||||||
☒ |
co do kary |
||||||||||||
☒ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||||||||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
|||||||||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||||||||||
1.4. Wnioski |
|||||||||||||
☒ |
Uchylenie |
☒ |
zmiana |
||||||||||
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
|||||||||||||
3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
|||||||||||||
Lp. |
Zarzut |
||||||||||||
3.1. |
Obrazy art. 177 § 1 w zw. z art. 178 § 1 K.k. przez zakwalifikowanie czynu z art. 92 § 1 K.w. – apelacja prokuratora w pkt. I i apelacja pełnomocnika w pkt. IV |
||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
|||||||||||||
Merytoryczne rozpoznanie zarzutu byłoby bezprzedmiotowe w rozumieniu art. 436 K.p.k. z uwagi na stanowisko wyrażone w sekcji 3.3.3. |
|||||||||||||
Wniosek |
|||||||||||||
O zmianę wyroku przez skazanie – pełnomocnik. O uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. |
|||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
|||||||||||||
Bezprzedmiotowość zarzutu wyklucza merytoryczną ocenę wniosków. |
|||||||||||||
3.2. |
Obrazy: 1) art. 7 K.p.k. przez wadliwą ocenę wiarygodności dowodów osobowych oraz opinii – pkt I apelacji pełnomocnika; 2) art. 170 § 1 K.p.k. przez oddalenie wniosku o opinię co do zapisu monitoringu – pkt III apelacji pełnomocnika. |
||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
|||||||||||||
Merytoryczne rozpoznanie zarzutu byłoby bezprzedmiotowe w rozumieniu art. 436 K.p.k. z uwagi na stanowisko wyrażone w sekcji 3.3.3. |
|||||||||||||
Wniosek |
|||||||||||||
O zmianę wyroku przez skazanie – pełnomocnik. O uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. |
|||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
|||||||||||||
Bezprzedmiotowość zarzutu wyklucza merytoryczną ocenę wniosków. |
|||||||||||||
3.3. |
Błędnego ustalenia, iż oskarżona jedynie nie zastosowała się do wskazań sygnalizatora, tj. popełniła wykroczenie. |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
|||||||||||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
|||||||||||||
Opis przypisanego czynu, czyli zawarte w orzeczeniu ustalenia, pozostają w oczywistej i zasadniczej sprzeczności z trafnymi co do istoty zdarzenia ustaleniami, przedstawionymi w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku (sekcja 1.1.1.), w szczególności, iż oskarżona „nie zatrzymała samochodu przed sygnalizatorem /…/, co w konsekwencji doprowadziło do potrącenia pieszej” (k. 375v). Związek przyczynowy pomiędzy zignorowaniem obowiązku i bezpośrednim skutkiem w postaci uderzenia auta w pieszą oraz dalszym – w postaci spowodowania obrażeń, jest ewidentny. Nie zachodzą też żadne okoliczności ekskulpujące. Słusznie pełnomocnik podnosi, iż ustalenie, jakoby pokrzywdzona, widząc nadjeżdżający pojazd, mogła i powinna się zatrzymać, jest sprzeczne z opinią, którą Sąd Rejonowy uznał za przekonującą (J. P. - k. 343). Nawet jednak, gdyby stanowisko Sądu I instancji było w tym zakresie trafne, a – co więcej – gdyby pokrzywdzona przebiegała już na czerwonym świetle, to okoliczności tego rodzaju stanowiłyby jedynie z jej strony przyczynienie się do zdarzenia. Niewątpliwie zaś, nawet w takiej sytuacji, obowiązkiem kierującej było zaczekać, dopóki piesza nie zejdzie z jezdni. |
|||||||||||||
Wniosek |
|||||||||||||
O uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. O zmianę wyroku przez skazanie – pełnomocnik. |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
|||||||||||||
Zasadność wniosku dotyczy apelacji prokuratora, a wynika z zasadności zarzutu. Wniosek pełnomocnika, jakkolwiek pozostaje w logicznym związku z uchybieniem, jest jednak sprzeczny z zakazem wynikającym z art. 454 § 1 K.k. |
|||||||||||||
3.4. |
Rażącej surowości grzywny – apelacja obrońcy. |
||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
|||||||||||||
Merytoryczne rozpoznanie zarzutu byłoby bezprzedmiotowe w rozumieniu art. 436 K.p.k. z uwagi na stanowisko wyrażone uprzednio w sekcji 3.3.3. |
|||||||||||||
Wniosek |
|||||||||||||
O zmianę wyroku przez wymierzenie nagany. |
|||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
|||||||||||||
Bezprzedmiotowość zarzutu wyklucza merytoryczną ocenę wniosku. |
|||||||||||||
3.5. |
Obrazy art. 624 § 1 K.p.k. przez obciążenie oskarżonej całością wydatków. |
||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
|||||||||||||
Merytoryczne rozpoznanie zarzutu byłoby bezprzedmiotowe w rozumieniu art. 436 K.p.k. z uwagi na stanowisko wyrażone uprzednio w sekcji 3.3.3. |
|||||||||||||
Wniosek |
|||||||||||||
O zmianę wyroku przez zwolnienie oskarżonej z kosztów. |
|||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
|||||||||||||
Bezprzedmiotowość zarzutu wyklucza merytoryczną ocenę wniosku. |
|||||||||||||
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|||||||||||||
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|||||||||||||
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||||||||||||
5.3.1.4.1. |
Niedopuszczalność skazania dopiero w postępowaniu odwoławczym. |
||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||||||||||||
Sąd I instancji orzekł w istocie wbrew ustaleniom, które wynikają z uzasadnienia zaskarżonego wyroku, najwyraźniej uznając, choć nie wynika to wprost z motywów wyroku, że oskarżona nie ponosi winy za skutek swego błędu. Sąd Okręgowy, nie dopatrując się natomiast żadnych okoliczności wyłączających w tym zakresie winę, dysponując wystarczającym materiałem dowodowym do merytorycznego rozstrzygnięcia, stanął wobec perspektywy przypisania oskarżonej przestępstwa. Nie została zaś ona w I instancji skazana, lecz ukarana. Jakościowa różnica między tymi rozstrzygnięciami jest fundamentalna i oczywista, i jakkolwiek niedopuszczalność skazania w takim układzie procesowym dopiero w postępowaniu odwoławczym nie wynika expressis verbis z art. 454 § 1 K.p.k. to jednak – w ocenie Sądu Okręgowego – ratio legis tej szczególnej regulacji, wyznaczającej dla strony oskarżonej wyższy standard niż wynikający z art. 78 i 176 ust. 1 Konstytucji, tj. wykluczającej skazanie osoby, której w I instancji nie przypisano przestępstwa, czyli gwarantującej w razie skazania dwuinstancyjność, nie pozostawia wątpliwości, iż koniecznym okazało się uchylenie zaskarżonego wyroku. |
|||||||||||||
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||||||||||||
O ile Sąd I instancji nie poczyni ustaleń zasadniczo odmiennych od tych, które doprowadziły do konieczności uchylenia zaskarżonego wyroku, winien uwzględnić zapatrywania wyrażone w sekcji 3.3.3. co do charakteru prawnego ewentualnie stwierdzonych naruszeń zasad ruchu także przez pokrzywdzoną. Z kolei w razie uznania za wiarygodne wyjaśnień, jakoby oskarżona pytała pokrzywdzoną czy nic się jej nie stało, rozważenia wymagać będzie czy brak stwierdzenia przez leżącą, czy podnoszącą się z jezdni A. M., że coś jej dolega, upoważniał oskarżoną do odjazdu. W razie przypisania oskarżonej czynu, mając na względzie okoliczności uwzględnione przez Sąd Rejonowy przy wymiarze kary (ostatnie zdanie na k. 392v), a także wynikające ewentualnie z bezpośredniego kontaktu z nią na rozprawie oraz jej postawę wobec zdarzenia i pokrzywdzonej, kwestię prognozy kryminologicznej rozważyć by należało także na płaszczyźnie przesłanek z art. 66 § 1 K.k. Sąd powinien przy tym dążyć do koncentracji materiału, by uniknąć ponownych kilkunastu terminów rozprawy w niezbyt skomplikowanej sprawie. Celowym byłoby zatem rozważenie już na etapie jej planowania, przy uwzględnieniu dotychczasowych stanowisk stron i ewentualnie skorzystaniu z możliwości przewidzianej w art. 349 § 2 i 5 K.p.k., czy nie zachodzi potrzeba wcześniejszego dopuszczenia dodatkowych dowodów. Gdyby zaś zaistniała potrzeba sporządzenia uzasadnienia, nie powinno ono w sekcji 1. w I kolumnie zawierać opisów w jaki sposób doszło do ustalenia poszczególnych okoliczności (tym bardziej, kiedy opisy te nie dotyczą czynności lub procesów myślowych Sądu, lecz policjantów i biegłych – np. „nie stwierdzono”, „odtworzono”, „skorelowano” - k. 374v; „analizie poddano” - k. 375), a jedynie fakty, zaś jego układ graficzny nie powinien narażać Sądu na śmieszność (np. k. 384, 386v, 387-389v – tabele formularza można edytować). |
|||||||||||||
5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||||||||||||
6. Koszty Procesu |
|||||||||||||
7. PODPIS |
|||||||||||||
Artur Achrymowicz |
1.3. Granice zaskarżenia |
|||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
||||
Podmiot wnoszący apelację |
Obrońca |
||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Wymiar kary i koszty. |
||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☐ w całości |
||||
☒ w części |
☐ |
co do winy |
|||
☒ |
co do kary |
||||
☒ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
|||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||
☐ |
|||||
☐ |
brak zarzutów |
||||
1.4. Wnioski |
|||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
1.3. Granice zaskarżenia |
|||||
Kolejny numer załącznika |
2 |
||||
Podmiot wnoszący apelację |
Prokurator i pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego |
||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Przypisanie wykroczenia |
||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒ w całości |
||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
|||
☐ |
co do kary |
||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
|||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||
☐ |
|||||
☐ |
brak zarzutów |
||||
1.4. Wnioski |
|||||
☒ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |