Sygn. akt II AKa 287/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 marca 2021 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA - Dorota Tyrała

Sędziowie SA - Anna Zdziarska (spr.)

SA – Przemysław Filipkowski

Protokolant: Tomasz Bilewski

przy udziale prokuratora Stanisława Wieśniakowskiego

po rozpoznaniu w dniu 23 marca 2021 r.

sprawy:

S. S., syna W. i L. z domu K., urodz. (...) w K. (Ukraina)

Oskarżonego o czyn z art. 156 § 1pkt 2 k.k.

na skutek apelacji, wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 6 listopada 2019r.,

sygn. akt VIII K 232/18

1.  utrzymuje w mocy wyrok w zaskarżonej części wobec oskarżonego S. S.;

2.  zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, wydatkami obciążając Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 287/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 6 listopada 2019r., w sprawie VIII K 232/18.

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia – nawiązki

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka.

Rażąca niewspółmierność kary polegająca na wymierzeniu kary bezwzględnej – 6 lat pozbawienia wolności, w sytuacji, gdy orzeczona kara nie uwzględnia należycie dyrektyw szczególnych wymiaru kary określonych w art. 53 k.k. oraz nieuwzględnienie w dostatecznym stopniu okoliczności łagodzących ustalonych przez Sąd, przez przecenienie znaczenia ustalonych w sprawie okoliczności obciążających, zaś niedocenienie wymowy i znaczenia okoliczności łagodzących.

Rażące naruszenie art. 46 k.k. poprzez uznanie, iż wysokość nawiązki orzeczonej na rzecz I. L. w wysokości 20 tyś. złotych była prawidłowym rozstrzygnięciem, w sytuacji w której nawiązka stanowi substytut obowiązku naprawienia szkody, a szkoda ta winna być ustalona w chwili wyrokowania oraz przy ustaleniu stanu zdrowia pokrzywdzonego, zakresu pokrzywdzenia, skutków i konsekwencji zdrowotnych czynu, a która to okoliczność w tym zakresie nie została w sprawie przeprowadzona, a co za tym idzie ustalona i uprawdopodobniona w zakresie uznania zasadności nawiązki orzeczonej w wyroku.

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.  Zarzut rażącej niewspółmierności kary i nawiązki.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazuje się, że rażąca niewspółmierność kary występuje wtedy, gdy kara orzeczona nie uwzględnia w należyty sposób stopnia społecznej szkodliwości przypisywanego czynu oraz nie realizuje wystarczająco celu kary, ze szczególnym uwzględnieniem celów zapobiegawczych i wychowawczych. Pojęcie niewspółmierności rażącej oznacza znaczną, wyraźną i oczywistą, a więc niedającą się zaakceptować dysproporcję między karą wymierzoną a karą sprawiedliwą (zasłużoną). Przesłanka rażącej niewspółmierności kary jest spełniona tylko wtedy, gdy na podstawie ustalonych okoliczności sprawy, które powinny mieć decydujące znaczenie dla wymiaru kary, można przyjąć, że występuje wyraźna różnica między karą wymierzoną a karą, która powinna zostać wymierzona w wyniku prawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo.

Nie można zgodzić się ze skarżącym, że kara 6 lat pozbawienia wolności jest karą wymierzoną w górnej granicy ustawowego zagrożenia, skoro przestępstwo z art.156 § 1 pkt 2 k.k. jest zagrożone karą od 3 do 15 lat pozbawienia wolności.

Niezasadna jest także argumentacja dotycząca nieuwzględnienia okoliczności łagodzących i przecenienia obciążających S. S.. Sąd Okręgowy wziął pod uwagę dotychczasową niekaralność oskarżonego i pozytywną opinię. Uzasadniając wymiar kary sąd nie przywołał opinii sądowo – psychiatrycznej, o której mowa w apelacji, jednakże dowód ten nie został pominięty w pisemnych motywach wyroku. Podpunkt 7 został poświęcony osobowości sprawcy. Na pierwszy plan, według opinii psychologa wysuwa się rys i cechy osobowości unikającej, introwersja, trudności w kontaktach społecznych i unikanie ich, zaniżona samoocena, brak tendencji do zachowań agresywnych, łagodne usposobienie i nadmierna wrażliwość. Sąd nie mógł jednak pominąć faktu, że sam ustawodawca uznał, że przestępstwo spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu jest jednym z kategorii najgroźniejszych społecznie. Istotną okolicznością obciążającą było działanie z błahego powodu, pod wpływem alkoholu. S. S. nie usprawiedliwia fakt, że również pokrzywdzony znajdował się w stanie głębokiej nietrzeźwości. Nie bez znaczenia było też to, że I. L., do dnia rozprawy odczuwał skutki ugodzenia go nożem, przebył zawał serca, co jest możliwe skoro nóż uszkodził między innymi serce.

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie, bowiem obrońca nie wykazał, że jakieś okoliczności mające wpływ na sądowy wymiar kary zostały pominięte, niedoszacowane, bądź przeszacowane. Kara 6 lat pozbawienia wolności jest karą adekwatną do zawinienia i nie nosi cech rażącej niewspółmierności.

Sąd wprawdzie nie wyjaśnił dlaczego zdecydował się orzec nawiązkę, a nie z urzędu obowiązek określony w § 1 art. 46 k.k., ale przyznać należy, że prawo mu tego nie zabraniało, skoro najwyraźniej uznał, że orzeczenie obowiązku byłoby znacznie utrudnione.

Niezasadne było jednak oczekiwanie przez skarżącego obniżenia kwoty zasądzonej z tytułu nawiązki, która jest substytutem obowiązku. Z treści uzasadnienia wynika, że kwota ta ma rekompensować krzywdę jaką doznał pokrzywdzony i cierpienie fizyczne, zaś to jest niepodważalnym faktem. Szkoda niematerialna jest trudna do oszacowania, niemniej jednak ugruntowany jest pogląd w orzecznictwie, że rekompensata nie może być symboliczna, szczególnie, że skutki zranienia trwale pogorszyły stan zdrowia I. L.. Nawiązkę można orzec w wysokości do 200 tyś. złotych, a zatem kwoty 20 tyś. nie można uznać za nadmierną, nawet dla obywatela Ukrainy, który pracował wcześniej w Polsce.

Wniosek

O zmianę wyroku i obniżenie kary pozbawienia wolności oraz nawiązki.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd uwzględnił wszystkie okoliczności łagodzące i obciążające mające wpływ na wymiar kary. Jest ona adekwatna do zawinienia i społecznej szkodliwości czynu. Winna też spełnić swój cel w zakresie prewencji indywidualnej i generalnej.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 6 listopada 2019r., w sprawie VIII K 232/18, którym skazano S. S. za czyn z art. 156 § 1 pkt 2 k.k. na karę 6 (sześciu) lat pozbawienia wolności, orzeczono 20 tyś. złotych na rzecz pokrzywdzonego tytułem nawiązki, rozstrzygnięto także o dowodach rzeczowych i zaliczeniu okresu rzeczywistego pozbawienia wolności na poczet kary.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sąd Okręgowy dokonał trafnych ustaleń faktycznych i te nie były kwestionowane. Apelacja nie dała natomiast podstaw do korekty wymiaru kary.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Uwzględniając sytuację majątkową, konieczność odbycia długoterminowej kary pozbawienia wolności, na podst. art. 624 k.p.k. oskarżonego zwolniono od ponoszenia kosztów postępowania odwoławczego, wydatkami obciążając Skarb Państwa.

7.  PODPIS

Anna Zdziarska Dorota Tyrała Przemysław Filipkowski

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Kara i nawiązka orzeczona wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 6 listopada 2019r., w sprawie VIII K 232/18

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana