Sygn. akt II K 919/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 marca 2021 roku

Sąd Rejonowy w Nowym Sączu, II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: asesor sądowy Dominik Mąka

Protokolant: Karolina Rzeszowska-Świgut

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 31 marca 2021 roku

sprawy A. K. syna E. i J. z domu K.

urodzonego28 lipca 1981 roku w N.

oskarżonego o to, że:

w okresie do 1 sierpnia 2019 roku do 13 lutego 2020 roku nie stosował się do postanowienia Sądu Okręgowego w N.sygn. akt (...) i postanowienia Sądu Okręgowego w N. sygn. akt (...) co do orzeczonego środka zabezpieczającego w postaci uczestnictwa w terapii psychologicznej w Ośrodku (...) w N.

tj. o przestępstwo z art. 244b § 1 k.k.

I.  uznaje oskarżonego A. K. za winnego czynu zarzucanego aktem oskarżenia z dookreśleniem, iż w okresie od 1 sierpnia 2019 roku do 5 grudnia 2019 roku przedmiotowy środek zabezpieczający miał być wykonywany na terenie N.i (...) w K. tj. występku z art. 244b § 1 k.k. i za ten czyn na podstawie art. 244 b § 1 k.k. w zw. z art. 34 § 1 a pkt 1 k.k. wymierza oskarżonemu A. K.karę 6 (sześciu) miesięcy ograniczenia wolności w postaci obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 24 (dwudziestu czterech) godzin w stosunku miesięcznym;

II.  na podstawie art. 29 ust 2 ustawy prawo o adwokaturze przyznaje od Skarbu Państwa na rzecz adwokata S. C. z Kancelarii Adwokackiej w N. kwotę 516,60 (pięciuset szesnastu 60/100) złotych tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu A. K.z urzędu;

III.  na podstawie art. 627 k.p.k. zasądza od oskarżonego A. K.na rzecz Skarbu Państwa kwotę 120 (stu dwudziestu) złotych tytułem opłaty, zaś na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwalnia oskarżonego z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych w pozostałej części.

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 919/20

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

USTALENIE FAKTÓW

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

A. K.

A. K. okresie od 1 sierpnia 2019 roku do 13 lutego 2020 roku nie stosował się do postanowienia Sądu Okręgowego w (...) sygn. akt (...) i postanowienia Sądu Okręgowego w N. sygn. akt (...) co do orzeczonego środka zabezpieczającego w postaci uczestnictwa w terapii psychologicznej w Ośrodku (...) w N. oraz w (...) Psychoterapii i (...) w K..

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

Postanowieniem z dnia 30 maja 2018 roku orzeczono wobec A. K. syna E. i J. z domu K. środek zabezpieczający w postaci terapii psychologicznej w Ośrodku (...) w N.. Powyższe orzeczenie zapadło na skutek Dyrektora Zakładu Karnego w R., gdzie A. K. odbywał karę 3 lat pozbawienia wolności.

Postanowienie (...) w sprawie (...) k.3 -5

Po wyjściu z zakładu karnego A. K. nie zamieszkał w miejscu swojego poprzedniego pobytu tj. w miejscowości K. w gminie K.. Z uwagi na charakter przypisanego mu przestępstwa A. K. zdecydował opuścić rodziną miejscowość i wyjechać do położonej nieopodal K. miejscowości K.. Przedmiotowa postawa A. K., zasygnalizowana uprzednio Sądowi Okręgowemu wpłynęła na zmianę miejsca wykonywania środka zabezpieczającego na Nowohuckie Centrum Psychoterapii i (...) w K..

Notatka urzędowa k. 6

Postanowienie (...) w sprawie (...) k.11

Wyjaśnienia oskarżonego A. K. k. 20-21

A. K.po raz pierwszy zgłosił się do Nowohuckiego Centrum Psychoterapii i (...) w K. 2 października 2018 roku. Od tego czasu A. K.stosował się do orzeczonego względem niego środka zabezpieczającego i brał udział w terapii psychologicznej organizowanej przez wyżej wymieniony podmiot

Zaświadczenie o uczestnictwie w terapii k. 7

Wyjaśnienia oskarżonego A. K. k. 20-21

Zaświadczenie z N.i (...) k.22

Informacja z N. i (...) k. 81

Ostatni raz na rzeczonej terapii A. K. stawił się 1 lipca 2019 roku. W trakcie tej wizyty został wyznaczony mu kolejny termin stawiennictwa na dzień 5 sierpnia 2019 roku. Niemniej jednak pomimo tego oskarżony nie stawił się na umówionej wizycie. Co więcej wizyta lipcowa była ostatnim uczestnictwem A. K. w zorganizowanej terapii psychologicznej w okresie objętym aktem oskarżenia.

Zaświadczenie z N. i (...) k.22

Informacja z N. i (...) k. 81

Z uwagi na dane uzyskane od psychologa i policji – z których wynikało, iż A. K.ponownie wrócił do K., Sąd Okręgowy w N. postanowieniem z dnia 5 grudnia 2019 roku raz jeszcze zmienił miejsce wykonywania rzeczonego środka zabezpieczającego. Zawiadomienie o terminie tego posiedzenia A. K. odebrał osobiście. Podobnie osobiście odebrał on wezwanie do stawiennictwa na terapię

Postanowienie S. w sprawie (...) k.11

Wyjaśnienia oskarżonego A. K. k. 20-21

Elektroniczne poświadczenie odbioru k. 48-49

Pomimo tego A. K. do chwili A. Kantor do 11 marca 2021 roku nie odbywał terapii psychologicznej w Ośrodku (...) w N.. Raz tylko tj. 13 lutego 2020 roku A. K. stawił się w rzeczonym ośrodku, jednakże owo stawiennictwo nastąpiło w stanie nietrzeźwości, przez co oskarżony nie mógł uczestniczyć w terapii. W dalszym okresie czasu A. K.w żadnym stopniu nie stosował się do orzeczenia o zastosowaniu wobec niego środka zabezpieczającego.

Zaświadczenie od Ośrodka (...) w N. k. 16

Informacja z Ośrodka (...) w N. k.78

Informacja z N. i (...) k. 81

A. K.ma 40 lat. W chwili obecnej mieszka on na terenie K.. Oskarżony jest kawalerem, nie posiadającym nikogo na utrzymaniu. Oskarżony nie posiada wyuczonego zawodu, utrzymując się z prac dorywczych, z których to tytułu osiąga miesięczny dochód w wysokości około 1500 złotych. Oskarżony A. K. w chwili czynu miał zachowaną zdolność rozpoznania jego znaczenia i pokierowania swoim postępowaniem. Jednocześnie z uwagi na lekkie upośledzenie umysłowe nie był on w stanie samodzielnie prowadzić swojej obrony, w związku z czym wyznaczono mu obrońcę z urzędu w osobie adwokata S. C.. Oskarżony jest osobą uzależnioną od alkoholu, a także nieprawidłową strukturę osobowości. A. K. był uprzednio dwukrotnie karany za kradzież z włamaniem oraz usiłowanie zgwałcenia pedofilskiego. A. K. nie jest właścicielem żadnych nieruchomości. Oskarżony nie ma w swoim posiadaniu także żadnych wartościowych rzeczy ruchomych.

Wyjaśnienia oskarżonego A. K. k. 20-21 w zakresie danych osobopoznawczych

Karta karna k. 24-25

Zaświadczenie o stanie majątkowym k. 26

Notatka o oskarżonym k. 27

Opinia sądowo – psychiatryczna k.56-57

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

OCena DOWOdów

Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Wyjaśnienia oskarżonego A. K.

Oskarżony A. K. będąc słuchanym w postępowaniu przygotowawczym przyznał się do zarzucanego mu czynu. W swoich wyjaśnieniach A. K. podał, iż faktycznie krótko po wyjściu z zakładu karnego wyjechał on do miejscowości K., gdzie pracował na gospodarstwie rolnym. Jednocześnie oskarżony podał, iż uczestniczył wówczas w terapii w placówce na terenie K.. Niemniej jednak A. K. nie potrafił wytłumaczyć dlaczego nie uczestniczył w rzeczonej psychoterapii po lipcu 2019 roku. Będąc słuchanym w toku dochodzenia A. K. jednocześnie zadeklarował, iż będzie on teraz uczestniczyć w zajęciach prowadzonych na terenie N.. Natomiast w toku postępowania jurysdykcyjnego A. K. nie złożył wyjaśnień. Oskarżony bowiem pomimo wyznaczenia kilku terminów rozprawy głównej nie stawił się na czynności sądowe, poza przypadkiem z dnia 5 marca 2021 roku, kiedy to A. K. stawił się w Sądzie w stanie nietrzeźwości, wnosząc jednocześnie o odroczenie rozprawy z uwagi na chęć przedstawienia dowodów świadczących o jego niewinności. Niemniej jednak oskarżony pomimo zawiadomienia go o rozprawie już w dniu 5 marca 2021 roku, jak też poprzez wysłanie zawiadomienia na adres jego zamieszkania, którego oskarżony wcześniej podejmował korespondencje nie stawił się na czynności sądowe. W związku z powyższym jego wyjaśnienia jedynie częściowo mogły stanowić podstawę ustaleń faktycznych. W tej materii należy zwrócić uwagę, iż depozycje A. K. odnośnie uczestnictwa w terapii na terenie K. znalazły swoje odzwierciedlenie w pisemnych informacjach otrzymanych z tego ośrodka. W tym zakresie brak jest więc powodów do podważenia wiarygodności jego depozycji procesowych. Natomiast w pozostałym zakresie oskarżony nie potrafił wytłumaczyć swojego niestosowania się do orzeczonej terapii, który to fakt nie budzi wątpliwości w świetle zaświadczeń i informacji udzielonych przez podmioty, w których to na mocy orzeczenia Sądu Okręgowego w (...) miał być stosowany przedmiotowy środek zabezpieczający. W związku z powyższym wyjaśnienia oskarżonego należało uznać za umiarkowanie przydatne dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy.

Opinia sądowo - psychiatryczna

Doniosłe znaczenie dla ustalenia zdolności oskarżonego do ponoszenia odpowiedzialności karnej miała opinia sądowo – psychiatryczna. Biegli sądowi H. B. i M. B. w sposób pełny odpowiedzieli na wszystkie pytania zawarte w postanowieniu sądu o zasięgnięciu ich opinii. Przedmiotowe wnioski końcowe zostały poprzedzone rzetelnym badaniem ambulatoryjnym, a także analizą poprzednich badań A. K. na użytek postępowań karnych. Sąd nie powziął jednocześnie zastrzeżeń odnośnie wybranej przez biegłych metodologii badania. Przedmiotowa opinia spełnia także postulat jasności. Biegli bowiem w sposób przykładny wytłumaczyli skąd biorą się takie, a nie inne wnioski końcowe, a treść ocenianego dokumentu procesowego jest czytelna także dla osób nie posiadających wiedzy specjalnej z zakresu psychiatrii sądowej. Do tego w przedmiotowej opinii brak jest jakichkolwiek sprzeczności, które dyskwalifikowałaby ją w świetle normy wysłowione w art. 201 k.p.k. Nie można w tym miejscu zgodzić się z argumentacją obrońcy oskarżonego, który sprzeczność w tej opinii upatruje w braku wskazania przez biegłych działania oskarżonego w warunkach 31 k.k. od zdolności do prowadzenia przez niego samodzielnej obrony. Odnosząc się do tego zarzutu trzeba w sposób zdecydowany wskazać na różnice zakresową tych pojęć czym innym jest bowiem zdolność rozpoznania znaczenia swojego czynu i pokierowania swoim postępowaniem od kwestii zdolności do prowadzenia obrony w sposób samodzielny. W tym zakresie warto zwrócić uwagę, iż kwestię tą dostrzegł sam ustawodawca, który w art. 79 k.p.k. przewidział dwa różne powody obligatoryjnej obrony. W tym przepisie w sposób rozłączny oddzielono kwestie wątpliwości co do poczytalności oskarżonego od kwestii jego zdolności do prowadzenia samodzielnej obrony. E. nie jest tak, że brak zdolności do prowadzenia obrony w sposób samodzielny przesądza o istnieniu warunków, o których mowa w art. 31 k.k. Jednocześnie obrona nie podniosła żadnych innych merytorycznych zarzutów dezawuujących treść rzeczonej opinii. W szczególności w sprawie nie wypłynęły żadne wątpliwości odnośnie poziomu wiedzy specjalnej opiniujących biegłych psychiatrów, ich doświadczenia w roli biegłego czy także ich bezstronności, co do stron tego postępowania karnego. W związku z powyższym przedmiotowa opinia leżała u podstaw stwierdzenia, iż A. K. ponosi winę za przypisane mu zaniechanie.

Odpisy postanowień Sadu Okręgowego w N., zaświadczenia i informacje z N. i (...) oraz Ośrodka (...) w N., elektronicznego poświadczenie odbioru, karta karna, zaświadczenie o stanie majątkowym czy też notatka o A. K.

Sąd Rejonowy nie znalazł także podstaw do zakwestionowania pozostałych dokumentów włączonych w poczet materiału dowodowego w tej sprawie tj. odpisów postanowień Sadu Okręgowego w N., zaświadczeń i informacji z (...)i (...) oraz Ośrodka (...) w N., elektronicznego poświadczenia odbioru, karty karnej, zaświadczenia o stanie majątkowym czy też notatki o A. K. zebranej w toku postępowania przygotowawczego. Przedmiotowe dokumenty zostały bowiem sporządzone w przepisanej przez prawo formie przez właściwe do tego osoby. Co więcej autorzy tych dokumentów nie są w żaden sposób zainteresowania wynikiem tego postępowania. Stąd też brak jest podstaw do obawy o brak zachowania przez nich wymaganej bezstronności. Dodatkowo żadna ze stron tego procesu nie podważała danych zawartych w powyższych dokumentach, a nawet wyjaśnienia oskarżonego A. K.korespondowały z danymi wynikającymi z zaświadczenia (...) i (...). W związku z powyższym to owe dokumenty stanowiły doniosłe środki dowodowe w realiach tego procesu i to na ich podstawie poczyniono większość ustaleń faktycznych.

Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

A. K.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

A. K. został oskarżony o to, że w okresie od 1 sierpnia 2019 roku do 13 lutego 2020 roku nie stosował się do postanowienia Sądu (...) sygn. akt (...) i postanowienia Sądu (...) sygn. akt (...) co do orzeczonego środka zabezpieczającego w postaci uczestnictwa w terapii psychologicznej w Ośrodku (...) w N. tj. o przestępstwo z art. 244 b § 1 k.k.

Zgodnie z treścią art. 244b § 1 k.k. występku tego dopuszcza się ten kto nie stosuje się do określonych w ustawie obowiązków związanych z orzeczonym wobec niego środkiem zabezpieczającym. Z treści przedmiotowego przepisu wynika jednoznacznie, iż przestępstwo to jest typem indywidualnym tj. takim do którego popełnienia zdolny jest tylko i wyłącznie określony krąg podmiotów. W realiach czynu zabronionego określonego w art. 244 b § 1k.k. mogą to być tylko i wyłącznie osoby wobec, których został prawomocnie zastosowany środek zabezpieczający. Jednocześnie trzeba w sposób kategoryczny stwierdzić, iż w przypadku środka zabezpieczającego w postaci terapii do obowiązków podmiotu, wobec którego taki środek orzeczono jest uczestnictwo w terapii organizowanej przez ośrodek wskazany w postanowieniu sądu. Tym samym wydaje się, iż w realiach tego środka zabezpieczającego znamiona tego typu czynu zabronionego mogą zostać wypełnione tylko i wyłącznie poprzez brak postulowanego przez normę sankcjonowaną działania tj. poprzez zaniechanie. Dodatkowo warto wskazać, iż zarówno w doktrynie jak i orzecznictwie wskazuje się w sposób jednoznaczny, iż przestępstwo to jest typem formalnym, czyli dla spełnienia jego znamion przedmiotowych nie jest wymagane powstanie w otaczającej nas rzeczywistości jakiejś relewantnej zmiany. E. dla wypełnienia znamion tego przestępstwa bez znaczenia pozostaje sposób zachowania się sprawcy nie stosującego się do orzeczonego środka zabezpieczającego. Warto bowiem mieć na względzie fakt, iż głównym dobrem prawnym chronionym za pomocą tego przepisu jest przecież prawidłowe funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości. Jednocześnie bezsporne jest, iż z uwagi na brak zawarcia przez ustawodawcę klauzuli nieumyślności występku tego można dopuścić się tylko umyślnie w obu postaciach zamiaru przewidzianych w art. 9 § 1 k.w.

Przenosząc powyższe wskazania na grunt niniejszej sprawy należało stwierdzić, iż zachowanie oskarżonego A. K. wypełniło znamiona przedmiotowe i podmiotowe zarzucanego mu występku. W tym zakresie należy zwrócić uwagę na fakt, iż mocą postanowienia Sądu Okręgowego w (...) został orzeczony wobec A. K. środek zabezpieczający w postaci terapii. W okresie objętym aktem oskarżenia A. K. był więc zobowiązany do uczestnictwa w tychże zajęciach do grudnia 2019 roku na terenie K., a po zmianie miejsca wykonywania tego środka na terenie N.. Banalnym jest jednocześnie stwierdzenie, iż obowiązek uczestnictwa w terapii w terminach wyznaczonych przez prowadzącego terapeutę jest rudymentarnym obowiązkiem związanym z wykonywaniem przez sprawcę środka zabezpieczającego. E. brak owego stawiennictwa należy utożsamiać z niestosowaniem się do obowiązków wynikających z orzeczenia o środku zabezpieczającym. W tym miejscu wypada także zwrócić uwagę, iż ustawodawca w odniesieniu do omawianego przepisu podał, iż karalne jest samo niestosowanie się do tych obowiązków. Tym samym do powstania odpowiedzialności karnej nie jest wymagane kwalifikowane niestosowanie np. w postaci uchylania się. Zatem w realiach tej sprawy ponad półroczne niestawiennictwo oskarżonego na zajęciach przeprowadzanych w formie terapii psychologicznej orzeczonej jako środek zabezpieczający jawi się jako wystarczające do wypełnienia znamion przedmiotowych tego czynu zabronionego. Brak jest potrzeby wykazywania oskarżonemu jakiegoś szczególnie negatywnego stosunku do orzeczonego względem niego obowiązku. Wbrew argumentom podnoszonym przez obrońcę usprawiedliwiać oskarżonego nie może też okres pandemii albowiem zakres czasowy aktu oskarżenia obejmuje stan przed zaistnieniem na terenie naszego kraju epidemii (...) 19. Jednocześnie w realiach przedmiotowej sprawy nie ulega również wątpliwości strona podmiotowa zaniechania A. K.. Oskarżony miał bowiem świadomość konieczność uczestnictwa w terapii. Kategoryczność powyższego zdania wynika przecież z faktu, iż w okresie od października 2018 roku do lipca 2019 roku oskarżony stosował się do obowiązków wynikających z orzeczenia sądu. E. doskonale wiedział, iż orzeczono wobec niego określony środek zabezpieczający i zdawał sobie też sprawę z wynikającej z tego konieczności uczestnictwa w terapii. Natomiast jego późniejsze zaprzestanie uczestnictwa w tych oddziaływaniach leczniczych należy uznać jako wyraz (od strony woluntatywnej) braku chęci wypełniania ciążących na nim obowiązku. W związku z powyższym Sąd Rejonowy uznał, iż A. K. działał w formie zamiaru bezpośredniego. Zatem w realiach tego procesu skompletowane zostały znamiona występku stypizowanego w art. 244b § 1 k.k.

Powyższe stwierdzenie aktualizuje konieczność oceny kolejnego elementu struktury przestępstwa tj. stopnia społecznej szkodliwości. Rozpatrując tę problematykę należy stwierdzić, iż ustawodawca w art. 115 § 2 k.k. zawarł zamknięty katalog kwantyfikatorów stopnia społecznej szkodliwości. Zgodnie z tym przepisem Sąd oceniając stopień społecznej szkodliwości danego czynu jest zobowiązany wziąć pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia. W ocenie Sądu Rejonowego czyn oskarżonego cechowała niewielka społeczna szkodliwość, aczkolwiek wyraźnie przekraczająca próg znikomości. W tym zakresie należy zwrócić uwagę, iż oskarżony zaniechał ciążącego na nim obowiązku przez ponad 7 miesięcy, co w sposób istotny zwiększa odium karygodności tego czynu. Nie można też zgodzić się z obrońcą oskarżonego, który znikomy stopień społecznej szkodliwości upatrywał w braku nieprawidłowego funkcjonowania oskarżonego w okresie objętym aktem oskarżenia pomimo jego braku uczestnictwa w terapii. W tym miejscu raz jeszcze należy zwrócić uwagę, iż przestępstwo zarzucane A. K. nie jest skutkowe, a tym samym jego sposób funkcjonowania pozostaje irrelewantne na gruncie analizy karygodności niestosowania się do orzeczonego środka zabezpieczającego. Nadto wypada zwrócić uwagę, iż środek ten został orzeczony w związku z przypisaniem oskarżonemu zbrodni, a więc przestępstwa szczególnie wykraczającego przeciwko porządkowi społecznemu. Warto też zwrócić uwagę na stwierdzenia biegłych psychiatrów, którzy zwrócili uwagę zarówno na uzależnienie oskarżonego od alkoholu jak również jego nieprawidłową osobowość. W związku z tym w ocenie Sądu Rejonowego zaniechanie oskarżonego wywołało znaczny poziom abstrakcyjnego zagrożenia dla dobra prawnego. Wreszcie co szczególnie istotne należy mieć na względzie fakt, iż 7 miesięczne zaniechanie obowiązku ciążącego na A. K. w sposób istotny naruszyło dobro prawne w postaci prawidłowego funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości i związaną z tym potrzebą respektowania orzeczeń sądowych. Nie wolno zapominać także, iż oskarżony zaniechania tego dopuścił się w zamiarze bezpośrednim, co także intensyfikuje stopień społecznej szkodliwości czynu. Mając na względzie powyższe wskazania Sąd Rejonowy uznał, iż czyn oskarżonego spełnia wymóg karygodności w rozumieniu art. 1 § 2 k.k.

W realiach niniejszego postępowania brak było również czynników limitujących poziom zawinienia A. K.. W tym miejscu należy podkreślić, iż w zarzucanym oskarżonemu okresie czasu posiadał on zachowaną zdolność rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem. Nadto brak jest jakichkolwiek okoliczności umożliwiających stwierdzenie, iż A. K. działał w warunkach stanu wyższej konieczności czy innej anormalnej sytuacji motywacyjnej. Dodatkowo należy zważyć, iż oskarżony zdawał sobie sprawę z konieczności uczestnictwa w terapii, o czym świadczy najlepiej jego zachowanie w okresie od października 2018 roku do lipca 2019 roku. Tym samym czyn oskarżonego należy określić jako zawiniony w świetle normatywnej teorii winy określonej w art. 1 § 3 k.k., co pozwoliło skompletować 5 elementową strukturę przestępstwa opisaną w art. 1 k.k.

Powyższa konstatacja, a także fakt uprzedniej karalności oskarżonego za przestępstwa umyślne sprzeciwiała się zastosowaniu wobec A. K. dobrodziejstwa warunkowego umorzenia postępowania karnego, implikując zarazem wydanie wyroku skazującego. Jednocześnie należało zwrócić uwagę, iż opis czynu zabronionego przedstawiony w akcie oskarżenia należy uznać częściowo za wadliwy. Jak bowiem wynika z powyższych ustaleń faktycznych A. K.w okresie objętym aktem oskarżenia był zobowiązany do uczestnictwa w terapii zarówno na terenie K. ( do grudnia 2019 roku) jak i N.. Tym samym należało powyższą nieścisłość doprecyzować w punkcie I wyroku.

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

A. K.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

3.3. Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

3.4. Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

3.5. Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i
środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

A. K.

I

kara ograniczenia wolności

Zgodnie z treścią art. 244b § 1 k.k. sprawca tego występku podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności oraz karze do dwóch lat pozbawienia wolności. Tym samym zgodnie z dyrektywą zawartą w art. 58 § 1 k.k. wymierzyć oskarżonemu A. K.karę pozbawienia wolnosci można byłoby tylko wówczas, gdyby żadna z innych przewidzianych w kodeksie kar nie mogła spełnić celu związanego z funkcjami penalnymi prawa karnego. W tym miejscu należało przypomnieć, iż dyrektywy wymiaru kary zostały przez polskiego ustawodawcę wysłowione w art. art. 53 k.k. Zgodnie z tym przepisem sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Jednocześnie wymierzając karę, sąd uwzględnia w szczególności motywację i sposób zachowania się sprawcy, zwłaszcza w razie popełnienia przestępstwa na szkodę osoby nieporadnej ze względu na wiek lub stan zdrowia, popełnienie przestępstwa wspólnie z nieletnim, rodzaj i stopień naruszenia ciążących na sprawcy obowiązków, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu, a zwłaszcza staranie o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości, a także zachowanie się pokrzywdzonego. W ocenie Sądu Rejonowego stopień społecznej szkodliwości zaniechania oskarżonego przeciwstawiał się wymierzeniu mu kary pozbawienia wolności, pomimo jego uprzedniej karalności i związanych z tym pobytów na terenie jednostek penitencjarnych. W tym zakresie Sąd Rejonowy miał na względzie fakt, iż A. K. poprzednio był karany za odmienne rodzajowo przestępstwa. Natomiast nigdy wcześniej nie dopuścił się przestępstw przeciwko wymiarowi sprawiedliwości. Stąd też w ocenie Sądu w realiach tej sprawy wzgląd na potrzebę realizacji funkcji retrybutywnej prawa karnego nie wymagał orzeczenia kary najsurowszej. Z drugiej strony zarówno uprzednia karalności jak i kwestia zdolności majątkowych A. K. przeciwstawiała się wymierzeniu mu kary o najłagodniejszym charakterze tj. grzywny. W ocenie Sądu najbardziej adekwatną karą w okolicznościach przedmiotowo – podmiotowych tej sprawy będzie wymierzenie A. K. kary ograniczenia wolności w postaci obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne. W tej kwestii należy zwrócić uwagę, iż oskarżony jest mężczyzną w sile wieku i pomimo niewielkiego upośledzenia umysłowego jest on zdolny do wykonywania prostych prac fizycznych, o czym świadczy zresztą imanie się przez A. K. drobnych prac dorywczych. Jednocześnie wzgląd na długotrwałość zaniechania obowiązku stawiennictwa na terapie spowodował konieczność odejścia od dolnej granicy ustawowego zagrożenia przewidzianego, dla tego rodzaju kary. 6 miesięcy wykonywania tych nieodpłatnych, kontrolowanych prac na cele społeczne jawi się jako minimum oddziaływania koniecznego aby skutecznie wdrożyć oskarżonego do poprawnego funkcjonowania w społeczeństwie. Należy też zważyć, iż tego rodzaju oddziaływanie nie będzie przeciwstawiać się wywiązywaniu się z obowiązków związanych z dalszym wykonywaniem środka zabezpieczającego. Wymiar 24 godzin prac społecznie użytecznych w miesiącu pozwala bowiem na pogodzenie tych obowiązków, a także podjęcia przez oskarżonego stałej pracy zarobkowej, co najpełniej realizowałoby funkcje resocjalizacyjną. Sąd wziął również pod uwagę, iż A. K. jest osobą samotną, nie mająca żadnych zobowiązań. Tym samym tak określony wymiar owego obowiązku nie może zostać uznany za nadmiernie dolegliwy, zwłaszcza biorąc także pod uwagę potrzebę kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa i związanej z tym potrzebą dbania o respektowanie orzeczeń sądowych. Dlatego też w punkcie I wyroku Sąd Rejonowy wymierzył A. K. karę 6 miesięcy ograniczenia wolności w postaci obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 24 godzin w stosunku miesięcznym.

Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Z uwagi na fakt, iż A. K.w toku postępowania jurysdykcyjnego był reprezentowany przez obrońcę z urzędu adwokata S. C., a także złożone przez obrońcę oświadczenie w toku mowy końcowej, niezbędne okazało się przyznanie na rzecz obrońcy oskarżonego stosownego wynagrodzenia w oparciu o rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Jak wynika z § 17 ust 2 pkt 3 tego aktu prawnego wynagrodzenie za obronę w postepowaniu jurysdykcyjnym wynosi 420 złotych. Jednocześnie w realiach tej sprawy brak było podstaw do zwiększenia owej kwoty na podstawie § 20 tego rozporządzenia. Owa niemożność wynika z faktu, iż zgodnie z orzecznictwem sądów powszechnych powyższe dobrodziejstwo dotyczy tylko i wyłącznie rozpraw, na których odbywały się czynności merytoryczne. Natomiast w tym postępowaniu za taką rozprawę należało uznać jedynie czynności sądowe mające miejsce w dniu 31 marca 2021 roku. Jednocześnie kwotę bazową tj. 420 złotych należało powiększyć o należny podatek VAT w stawce 23%, co razem daje kwotę 516,60 złotych, którą to Sąd przyznał obrońcy oskarżonego w punkcie II uzasadnianego wyroku.

III

Natomiast rozliczając koszty przedmiotowego procesu należało mieć na względzie zasadę odpowiedzialności za wynik procesu, konstytuowaną w art. 627 k.p.k. Według tej zasady oskarżony, którego wina została uznana wyrokiem skazującym jest zobowiązany ponieść koszty sądowe. Jednocześnie w realiach tej sprawy Sąd w sposób częściowy zastosował zwolnienie, o którym mowa w art. 624 § 1 k.p.k. w odniesieniu do wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa. W tym zakresie trzeba było stwierdzić, iż nie sposób jest wywodzić dla oskarżonego negatywne konsekwencje z konieczności dopuszczenia dowodu z opinii biegłych psychiatrów. Również stan majątkowy oskarżonego przeciwstawia się poniesieniu przez niego dość znacznych wydatków związanych z zasięgnięciem opinii sądowo psychiatrycznej. Natomiast kwota 120 złotych zasądzona od oskarżonego tytułem opłaty jawi się jako pozostająca w absolutnym zasięgu możliwości zarobkowych oskarżonego, który tego rodzaju kwotę jest w stanie zarobić jako pracownik fizyczny podejmujący się prac dorywczych w ciągu jednego dnia pracy. Zatem w punkcie III wyroku Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 120 złotych, będącą odpowiednikiem wymierzonej A. K. kary ograniczenia wolności, zaś w pozostałym zakresie zwolnił go z obowiązków ponoszenia kosztów sądowych.

Podpis