Sygn. akt III RC 900/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 stycznia 2021 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący sędzia Marek Szcześniak

Protokolant sekr.sądowy Karol Kotoński

Po rozpoznaniu w dniu 15 stycznia 2021 r. w Toruniu.

przy udziale -

sprawy z powództwa mał. P. S. działającego przez matkę K. K.

przeciwko Z. S.

o podwyższenie alimentów

I.  zasądza od pozwanego Z. S. alimenty na rzecz małoletniego P. S. w miejsce ustalonych w kwocie 200 zł miesięcznie na mocy ugody z dnia 12.05.2008r. w sprawie VI RC 237/08 Sądu Rejonowego w Bydgoszczy, w kwocie obecnie po 400 zł (czterysta złotych) miesięcznie, poczynając od dnia 23.12.2019r., płatne z góry do dnia 10-go każdego miesiąca, do rąk matki małoletniego K. K., z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w płatności którejkolwiek z rat,

II.  w pozostałej części powództwo oddala;

III.  kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Toruniu;

IV.  wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

III RC 900/19

UZASADNIENIE

K. K., działając w imieniu małoletniego P. S., w dniu 23 grudnia 2019r. wniosła pozew przeciwko Z. S. domagając się podwyższenia alimentów z kwoty 200 zł miesięcznie do kwoty po 2.200zł miesięcznie, poczynając od dnia wniesienia pozwu, płatnych z góry do dnia 10-tego każdego miesiąca, do rąk matki małoletniego K. K., z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w płatności którejkolwiek z rat.

W uzasadnieniu wskazano m.in., że w dniu 8 maja 2008r. przed Sądem Rejonowym w Bydgoszczy w sprawie VI RC 237/08 rodzice mał. P. zawarli ugodę na mocy której ojciec małoletniego Z. S. zobowiązał się do płacenia alimentów po 200 zł miesięcznie dla syna. W chwili zawarcia ugody sądowej małoletni miał dwa miesiące życia, a obecnie jest uczniem szkoły podstawowej. W dniu 15 stycznia 2019r. w sprawie o rozwiązanie rodziny zastępczej Sąd Rejonowy w Toruniu wydał postanowienie o powierzeniu K. K. bieżącej pieczy nad mał. P. S. i małoletni obecnie zamieszkuje z matką. Małoletni choruje na atopowe zapalenie skóry oraz ma skoliozę i płaskostopie, co sprawia, że przebywa pod opieką lekarską. Małoletni P. trenuje kolarstwo, musi posiadać specjalistyczną odzież oraz obuwie i niezbędne akcesoria rowerowe, w okresie letnim klub udostępnia swoim uczniom rower który małoletni zobowiązany jest serwisować, tj. wymieniać opony, dętki. W sezonie zimowym mał. P. powinien posiadać własny rower, w związku z czym matka małoletniego dokonała zakupu używanego roweru którego koszt wraz z serwisem wniósł 1.000 zł. Matka małoletniego prowadzi wspólny budżet domowy ze swoim synem i ocenia, że na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb małoletniego P. niezbędna jest kwota ok. 2.850 zł miesięcznie. K. K. pracuje jako przedstawiciel handlowy, natomiast pozwany Z. S. prowadzi działalność gospodarczą i w zakresie jego możliwości zarobkowych oraz majątkowych mieści się płacenie alimentów w wysokości żądanej w pozwie. (k.3-49)

Pozwany Z. S. w odpowiedzi na pozew uznał powództwo częściowo, tj. do kwoty 400zł miesięcznie i wniósł o oddalenie powództwa w pozostałym zakresie. W uzasadnieniu wskazał m.in., że prowadzi działalność gospodarczą i jest to jego jedyne źródło utrzymania. Z uwagi na pandemię koronawirusa osiąga niskie dochody i korzysta z dofinansowania z Powiatowego Urzędu Pracy w Ż.. Pozwany zamieszkuje w domu położonym w J., którego jest współwłaścicielem w udziale wynoszącym 1/2. Nieruchomość tą otrzymał od rodziców i w księdze wieczystej wpisane jest prawo dożywocia na ich rzecz, tj. obowiązek opieki, utrzymania i zamieszkania. Obecnie z pozwanym zamieszkuje jego (...) matka N. S., która choruje na cukrzycę, nadciśnienie i demencję, oraz wymaga całodziennej opieki. Pozwany prowadzi wspólny budżet domowy ze swoją matką. Natomiast koszty utrzymania mał. P. podawane przez K. K. są zawyżone, a zakres usprawiedliwionych wydatków na potrzeby małoletniego daje podstawę do przyznania alimentów w kwocie 400 zł miesięcznie tytułem udziału ojca w tych wydatkach. (k.79-110)

S ą d u s t a l i ł c o n a s t ę p u j e

Małoletni P. S. urodził się w dniu (...) i jest dzieckiem K. K. oraz Z. S..

(dowód: odpis zupełny aktu urodzenia k.12)

W sprawie VI RC 237/08 Sądu Rejonowego w Bydgoszczy w dniu 12.05.2008r. rodzice mał. P. zawarli ugodę na mocy której Z. S. zobowiązał się do płacenia alimentów po 200 zł miesięcznie dla syna, płatnych z góry do dnia 15-go każdego miesiąca, do rąk matki małoletniego K. K., z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w płatności którejkolwiek z rat.

Wówczas K. K. mieszkała w miejscowości P., w najmowanym domu, razem z małoletnim P. S. oraz z 2 swoich starszych dzieci tj. córkami M. i J. liczącymi (...) i (...) lat dla których jej były mąż płacił alimenty w wysokości łącznie 700 zł miesięcznie. Za najem domu płaciła 500 zł miesięcznie. K. K. była zarejestrowana jako osoba bezrobotna, korzystała ze środków pomocy społecznej.

Z. S. wówczas mieszkał w J., prowadził działalność gospodarczą tj. firmę zajmująca się transportem ciężarowym. Posiadał na utrzymaniu 2 starszych dzieci w wieku (...) i (...) lat, dla których płacił alimenty w kwocie łącznie 700 zł miesięcznie, do rąk jego byłej żony.

(dowód: akta sprawy VI RC 237/08 SR w Bydgoszczy k.2-4,11-18)

Obecnie mał. P. S. mieszka z matką w T..

W dniu 15.01.2019r. w sprawie III Nsm 350/17 Sądu Rejonowego w Toruniu o rozwiązanie rodziny zastępczej, wydano postanowienie o powierzeniu K. K. bieżącej pieczy nad mał. P. S. – sprawa została prawomocnie zakończona postanowieniem z dnia 21.07.2019r. o zwolnieniu G. M. z funkcji rodziny zastępczej i ustaleniem miejsca pobytu mał. P. przy matce K. K..

Do maja 2020r. K. K. mieszkała z synem w T. przy ul. (...) a od czerwca 2020r. jest najemczynią mieszkania w T. przy ul. (...) (...).

Matka małoletniego za najem płaci 1.150 zł miesięcznie, a za czynsz eksploatacyjny ok. 460 - 490 zł miesięcznie. Za prąd płaci ok. 200 zł co 2 miesiące, za gaz ok. 40 - 50 zł co 2 miesiące, a za pakiet internetu z telewizją płaci łącznie ok. 90 zł miesięcznie.

Opłaty za mieszkanie przy ul. (...) były niższe niż w obecnym mieszkaniu, bo czynsz najmu wynosił 900 zł miesięcznie natomiast czynsz eksploatacyjny do spółdzielni był wyższy o 100 zł miesięcznie.

K. K. jest zatrudniona od 2017r. jako przedstawiciel handlowy. W 2019r. i 2020r. zarabiała ok. (...) zł netto miesięcznie.

Od dnia 29.06.2020r. przebywała na zasiłku chorobowym, którego wysokość wynosiła ok. (...) zł netto miesięcznie.

Od 27.12.2020r. matka małoletniego pobiera świadczenie rehabilitacyjne i oczekuje na operację cieśni nadgarstka w prawej ręce. Ponadto leczy się na kręgosłup. Termin operacji nie jest jeszcze wyznaczony.

K. K. nie posiada oszczędności. W latach 2012-2016 leczyła się na chłoniaka i została wyleczona, a obecnie posiada z w/w okresu zadłużenie w wysokości ok. 14.000 zł.

Matka małoletniego pobiera po 500 zł miesięcznie dla syna tytułem świadczenia wychowawczego z programu (...). Nie otrzymuje zasiłku rodzinnego dla syna bo przekracza kryterium dochodowe.

Małoletni P. S. nie jest właścicielem nieruchomości ani samochodu.

Po śmierci jego dziadka J. M. który zmarł w (...) w czasie gdy małoletni był w rodzinie zastępczej u dziadków, to małoletni P. S. pobiera rentę rodzinną po dziadku – wysokość renty rodzinnej w grudniu 2020r. wynosiła (...) zł netto miesięcznie.

K. K. mieszka tylko z synem i prowadzi z mał. P. wspólny budżet domowy.

Matka małoletniego ocenia, że na zaspokojenie potrzeb syna niezbędna jest kwota ok. 2.850 zł miesięcznie.

Małoletni choruje na atopowe zapalenie skóry, skoliozę i płaskostopie, oraz przebywa pod opieką lekarską, a wydatki na lekarstwa, wizyty u lekarzy i dojazdy do lekarzy wynoszą łącznie ok. 50 zł miesięcznie.

Od września 2020r. mał. P. ma korepetycje z j. angielskiego i j. niemieckiego za opłatą ok. 200 zł miesięcznie za każdy z tych przedmiotów. Po feriach 2021r. małoletni będzie miał korepetycje z j. polskiego z opłatą 60 zł za 1 godzinę zajęć, a która będzie 1 lub 2 razy w tygodniu.

Małoletni P. trenuje kolarstwo, powinien posiadać specjalistyczną odzież oraz obuwie i niezbędne akcesoria rowerowe, w okresie letnim klub kolarski udostępnia swoim uczniom rower który małoletni zobowiązany jest serwisować, tj. wymieniać opony, dętki. W sezonie zimowym mał. P. powinien posiadać własny rower, w związku z czym matka małoletniego dokonała zakupu używanego roweru którego koszt z serwisem wniósł 1.000 zł. Wydatki związane z kolarstwem wynoszą ok. 100 zł miesięcznie.

W listopadzie 2020r. G. M. – matka K. K. – przelała na konto bankowe mał. P. kwotę 14.000 zł jako pieniądze które pobierała z tytułu renty rodzinnej dla wnuka w latach 2017 - 2018 w czasie gdy wnuk już u niej nie przebywał.

Z tych pieniędzy K. K. kupiła w listopadzie 2020r. rower treningowy dla syna za 3.500 zł.

Z powyższej kwoty mał. P. kupił telefon za 2.500 zł, oraz zapłacił 1.000 zł za ubezpieczenie telefonu.

M.. P. w grudniu 2020r. pojechał z jedną ze swoich dorosłych sióstr na zakupy świąteczne i wydał z w/w kwoty ok. 2.500 zł na zakup dresu, kurtki i innych rzeczy dla siebie, a ponadto zrobił prezenty dla 2 córek jego dorosłej siostry.

Ponadto z w/w kwoty małoletni zakupił dla siebie m.in. pościel, głośnik, słuchawki, hantle do ćwiczeń oraz gumę rozciągającą do ćwiczeń.

Z powyższej kwoty 14.000 zł pozostało obecnie (...) zł które zostały odłożone przez matkę małoletniego na opłatę na leczenie stomatologiczne małoletniego.

Radca reprezentujący matkę małoletniego ustalił z G. M., że G. M. wpłaci jeszcze 4.000 zł jako zwrot w/w renty rodzinnej mał. P. i wpłata nastąpi w terminie do dnia urodzin wnuka tj. do 25.02.2021r.

Obecnie jest prowadzona sprawa sądowa o dział spadku po zmarłym J. M.. W skład spadku wchodzi mieszkanie o wartości ok. 160.000 zł położone w T. przy ul. (...) (...), oraz działka budowlana o wartości ok. 30.000 zł i samochód R. (...) rocznik (...).

Współwłaścicielkami w/w składników majątku spadkowego są: K. K. w udziale wynoszącym 1/4 oraz jej matka G. M. w udziale wynoszącym 3/4.

Z samochodu R. (...) korzysta obecnie K. K., a w mieszkaniu przy ul. (...) zamieszkuje G. M..

Alimenty dla mał. P. należne od jego ojca egzekwowane są przez komornika sądowego.

(okoliczności bezsporne: k.4-5,11-49,117-121,123,125-126)

(dowód: odpis postanowienia w sprawie III Nsm 350/17 SR w Toruniu k.58

zaświadczenie o zarobkach k.116

odpis postanowienia komornika o podjęciu postępowania egzekucyjnego k.124

zeznania K. K. k.130-131)

Z. S. zamieszkuje nadal w domu położonym w J. ul. (...) (...).

Dom znajduje się na działce o powierzchni ok. 1.600 - 1.700 m 2. Z. S. jest współwłaścicielem w/w nieruchomości w udziale wynoszącym 1/2, a drugim współwłaścicielem jest jego była żona A. H.. Ten dom w czasie małżeństwa został przekazany w darowiźnie przez rodziców Z. S..

Po drugiej stronie ulicy w J. znajduje się działka o powierzchni ok. 1.600 m 2, na której jest ogród warzywny do upraw, gdyż nie jest to działka budowlana. W ostatnich latach Z. S. ze swoją matką uprawiał coraz mniejszy obszar na tej działce, z uwagi na wiek matki i jej stan zdrowia i w 2020r. uprawiana tam była marchew i truskawki na obszarze o pow. ok. 20 - 30 m 2. Współwłaścicielami tej drugiej działki są Z. S. i jego była żona A. H., w udziałach wynoszących po 1/2.

Z. S. od 2003r. jest po rozwodzie z A. H., ale podział majątku pomiędzy nimi nie został przeprowadzony.

Byli małżonkowie ustalili, że w/w nieruchomość z domem przekażą ich córce M., która ma obecnie (...) lat, z tym że na razie nie została określona data takiej darowizny.

Podobnie, co do drugiej działki w J. a która jest niezabudowana, to byli małżonkowie również mają zamiar ją przekazać w darowiźnie swojej córce M..

Na nieruchomości w J. przy ul. (...) (...), na której znajduje się dom, to wpisane jest w księdze wieczystej prawo dożywocia na rzecz rodziców Z. S.. Obecnie ze Z. S. zamieszkuje jego (...) matka N. S., która choruje na cukrzycę, nadciśnienie i demencję, oraz wymaga całodziennej opieki.

Z. S. prowadzi wspólny budżet domowy ze swoją matką. Opłaty za nieruchomość na której zamieszkuje ojciec małoletniego wynoszą: woda 120 zł miesięcznie, prąd 120 zł miesięcznie, opał 500 zł miesięcznie, podatek od nieruchomości 40 zł miesięcznie, wywóz śmieci 54 zł miesięcznie, oraz remonty 200 zł miesięcznie. Z. S. płaci połowę w/w opłat.

Ojciec małoletniego ocenia, że na swoje utrzymanie wydaje: na wyżywienie ok. 400 zł miesięcznie, na zakup odzieży i obuwia łącznie ok. 50 - 100 zł miesięcznie, na środki czystości ok. 50 zł miesięcznie, za internet i telefon łącznie ok. 140 zł miesięcznie.

Z. S. w latach 1991 - 2012 wykonywał działalność gospodarczą prowadząc firmę transportową. W 2000r. zaciągnął kredyt hipoteczny we frankach szwajcarskich w wysokości ok. 60.000 zł w związku z trudnościami finansowymi które miał w swojej działalności gospodarczej. Następnie dobierał kolejne kwoty kredytu i obecnie rata kredytu wynosi ok. 970 zł miesięcznie, a kredyt hipoteczny będzie spłacany jeszcze przez ok. 3 lata.

Około 13-14 lat temu Z. S. uzgodnił ze swoim znajomym, że kupi mieszkanie w Ż. finansując zakup zaciągniętym kredytem i to jego znajomy będzie spłacał ten kredyt, a po spłacie mieszkanie zostanie przepisane na znajomego. Kredyt został zaciągnięty na ok. 30 lat i w zakupionym mieszkaniu zamieszkuje znajomy ze swoją żoną.

Ojciec małoletniego jest właścicielem samochodu F. (...) rok produkcji (...), oraz motocykla H. rok produkcji (...).

Od 2016r. Z. S. utracił uprawienia do prowadzenia samochodów ciężarowych i nie jeździ takimi samochodami.

Od czerwca 2018r. Z. S. prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą M. Serwis (...).

W 2019r. zysk z działalności gospodarczej wynosił ok. (...) zł netto miesięcznie.

Zysk z działalności gospodarczej w 2020r. wyniósł ok. 1.000 zł netto miesięcznie, z tym że Z. S. otrzymał wsparcie finansowe z tzw. (...) w wysokości łącznie ok. (...) zł. W efekcie jego dochód z prowadzonej działalności gospodarczej w 2020r. wyniósł łącznie ok. (...) zł netto miesięcznie.

W latach 2012 - 2019 Z. S. dokonywał sprzedaży butli z gazem na rzecz rodziny i znajomych, osiągając dochód ok. (...) zł miesięcznie. W 2020r. miał taką sprzedaż tylko w styczniu, za którą uzyskał dochód ok. (...)zł.

(okoliczności bezsporne: k.10,79-88,97-110)

(dowód: rozliczenie działalności gospodarczej k.89-96

zeznania Z. S. k.129-130)

S ą d z w a ż y ł c o n a s t ę p u j e

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie zeznań stron procesu, które uznano za wiarygodne, gdyż były spójne, logiczne i znalazły potwierdzenie, w odpowiednim zakresie, w stosownych dokumentach urzędowych i prywatnych, których domniemanie autentyczności wynikające z art. 245 kodeksu postępowania cywilnego – a w odniesieniu do dokumentów urzędowych również zgodności z prawdą tego co zostało w nich zaświadczone, wynikające z art. 244 kpc – nie zostały podważone.

Zgodnie z art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte pozwie, pismach procesowych złożonych w sprawie, oraz przytoczone w ramach informacyjnego wysłuchania, którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły, w odpowiednim zakresie, potwierdzenie w pozostałym materiale procesowym.

W ocenie Sądu Rejonowego od chwili prawomocnego zakończenia poprzedniej sprawy w przedmiocie alimentów doszło do istotnej zmiany stosunków, o której mowa w art. 138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, przez którą rozumieć należy zmianę przesłanek wymienionych w art. 133 § 1 i art. 135 kro określających wysokość alimentów.

Zgodnie z powołanymi przepisami kwota alimentów należnych dziecku, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie a nie posiada majątku przynoszącego dochód, zależy od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości każdego z ich rodziców, albowiem obowiązek alimentacyjny spoczywa w odpowiednich częściach na obojgu rodzicach, stosownie do ich aktualnych możliwości finansowych.

Oznacza to, że również pozwany powinien ponosić odpowiednią część wszystkich wydatków związanych z utrzymaniem jego syna w postaci: zakupu wyżywienia, ubioru, leków, części opłat za mieszkanie w którym przebywa, oraz innych wydatków niezbędnych do jego prawidłowego rozwoju i wychowania.

Stosownie do stanowiska Sądu Najwyższego wyrażonego w uchwale z dnia 9.11.1994r., sygn. akt III CZP 138/94, podstawą obliczenia wysokości alimentów jest dochód netto (a nie brutto) zobowiązanego (OSNC z 1995r., Nr 3, poz. 43, glosy aprobujące: Tadeusz Smyczyński OSP z 1995r., Nr 9 poz. 194, oraz Zdzisław Krzemiński „Monitor Prawniczy” z 1995r., Nr 4, str. 113).

W doktrynie prawa rodzinnego wyjaśniono, że: „Rodzice są zwolnieni od obowiązku alimentowania dziecka w takim zakresie, w jakim dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. (…) Rodzice są też zwolnieni od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka także w takim zakresie, w jakim może ono zaspokoić swoje usprawiedliwione potrzeby z innych źródeł, w szczególności (…) z pobieranej renty rodzinnej.”

(Krzysztof Pietrzykowski [w:] „Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz” pod redakcją Krzysztofa Pietrzykowskiego, Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa 2020, wydanie 6 w wersji elektronicznej zawarte w Systemie Informacji Prawnej Legalis, komentarz do art. 133 teza I pkt 9)

Ustalając wysokość alimentów dla małoletniego dziecka w niniejszej sprawie należało więc uwzględnić kwotę renty rodzinnej pobieranej przez dziecko – a wynoszącej (...) zł netto miesięcznie.

Analiza materiału procesowego zgromadzonego w niniejszej sprawie prowadzi do konkluzji, że pozwany tytułem udziału w kosztach utrzymania swojego syna powinien płacić obecnie po 400 zł alimentów miesięcznie.

W rezultacie łączna kwota przeznaczona na wydatki na utrzymanie małoletniego dziecka będzie wynosić 2.043 zł miesięcznie.

Natomiast wydatki powyżej w/w kwoty 2.043 zł miesięcznie powinny być finansowane przez matkę małoletniego – jako drugiego z rodziców – albowiem obowiązek alimentacyjny spoczywa na obojgu rodzicach, stosownie do ich aktualnej sytuacji materialnej.

Należy zaznaczyć, że kwota ok. 2.850 zł miesięcznie podawana przez matkę małoletniego oznacza wysokość wydatków które matka ocenia że powinny być ponoszone – a nie kwotę rzeczywiście ponoszonych kosztów – na utrzymanie małoletniego dziecka.

Trafnie ojciec małoletniego wskazywał, że w/w kwota 2.850 zł miesięcznie podawana przez matkę małoletniego jest zawyżona. Rzeczywiste wydatki na utrzymanie małoletniego są niższe, a ich wysokość jest wyznaczona przez wiek dziecka – małoletni liczy obecnie ok. (...) lat.

Reasumując powyższe, zakres usprawiedliwionych potrzeb małoletniego dziecka, oraz możliwości zarobkowych i majątkowych jego rodziców, prowadzi do wniosku, że istnieją podstawy do podwyższenia alimentów należnych dziecku od jego ojca, do wysokości obecnie po 400 zł miesięcznie.

Z tych względów, na podstawie art. 138 kro orzeczono jak w punkcie I sentencji, oddalając w pozostałym zakresie powództwo jako niezasadne.

O kosztach sądowych rozstrzygnięto na mocy art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28.07.2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (jt. Dz.U. z 2020r., poz. 755 ze zm.) w związku z art. 102 kpc w części w jakiej pozwany przegrał sprawę, a na podstawie art. 113 ust. 4 w/w ustawy w pozostałym zakresie, rozstrzygając jak w punkcie III sentencji.

Rygor natychmiastowej wykonalności nadano wyrokowi z urzędu w trybie art. 333 § 1 pkt 1 kpc, orzekając jak w punkcie IV sentencji.