Sygn. akt VI U 308/20
Dnia 8 marca 2021 roku.
Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący sędzia Przemysław Chrzanowski
Protokolant protokolant sądowy Beata Ignaczak
po rozpoznaniu w dniu 22 lutego 2021 roku w Warszawie
na rozprawie
sprawy N. P.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddziałowi w W.
przy udziale zainteresowanego (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W.
o zasiłek chorobowy
w związku z odwołaniem N. P.
od decyzji (...) w W.
z dnia 25 czerwca 2020 roku, znak: (...),
z dnia 30 czerwca 2020 roku, znak: (...),
z dnia 13 lipca 2020 roku, znak: (...)
1. zmienia zaskarżoną decyzję (...) w W. z dnia 25 czerwca 2020 roku, znak: (...), w ten sposób, że przyznaje N. P. prawo do zasiłku chorobowego za okres od 1 kwietnia 2020 roku do 14 kwietnia 2020 roku,
2. zmienia zaskarżoną decyzję (...) w W. z dnia 30 czerwca 2020 roku, znak: (...), w ten sposób, że przyznaje N. P. prawo do zasiłku chorobowego za okres od 15 kwietnia 2020 roku do 30 kwietnia 2020 roku,
3. zmienia zaskarżoną decyzję (...) w W. z dnia 13 lipca 2020 roku, znak: (...), w ten sposób, że przyznaje N. P. prawo do zasiłku chorobowego za okres od 1 maja 2020 roku do 15 czerwca 2020 roku,
4. zasądza od (...) w W. na rzecz radcy prawnego K. M. kwotę 540 zł (pięćset czterdzieści złotych) netto wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej N. P. z urzędu.
Sygn. akt VI U 308/20
Decyzją z dnia 25 czerwca 2020 roku, znak: (...), (...) w W. odmówił N. P. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 1 kwietnia 2020 roku do dnia 14 kwietnia 2020 roku. W uzasadnieniu organ rentowy podał, że po ustaniu tytułu ubezpieczenia w dniu 31 marca 2020 roku w (...) Sp. z o.o. kontynuował on na podstawie umowy zlecenia pracę zarobkową.
(decyzja z dnia 25 czerwca 2020 – a.r.)
Decyzją z dnia 30 czerwca 2020 roku, znak: (...), (...) w W. odmówił N. P. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 15 kwietnia 2020 roku do dnia 30 kwietnia 2020 roku. W uzasadnieniu organ rentowy podał, że po ustaniu tytułu ubezpieczenia w dniu 31 marca 2020 roku w (...) Sp. z o.o. kontynuował on na podstawie umowy zlecenia pracę zarobkową.
(decyzja z dnia 30 czerwca 2020 – a.r.)
Decyzją z dnia 13 lipca 2020 roku, znak: (...), (...) w W. odmówił N. P. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 1 maja 2020 roku do dnia 15 czerwca 2020 roku. W uzasadnieniu organ rentowy podał, że po ustaniu tytułu ubezpieczenia w dniu 31 marca 2020 roku w (...) Sp. z o.o. kontynuował on na podstawie umowy zlecenia pracę zarobkową.
(decyzja z dnia 13 lipca 2020 – a.r.)
Od powyższych decyzji N. P. wniósł odwołania wskazując, że w kwietniu i maju 2020 roku nie wykonywał jakiejkolwiek pracy zarobkowej na rzecz (...), nie otrzymał też żadnego wynagrodzenia.
(odwołania – k. 3-5, k. 1-3 a.s. VI U 309/20, k. 1-3 a.s. VI U 327/20)
(...) w W. wniósł o oddalenie odwołań N. P. powołując na argumentację jak w zaskarżonych decyzjach.
(odpowiedzi na odwołania – k.12-13, k.10-10v a.s. VI U 309/20, k. 8-8v a.s. VI U 327/20)
(...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. w odpowiedzi na zobowiązanie Sądu wskazał, że N. P. w miesiącach marzec oraz kwiecień 2020 roku nie wykonywał usługi na rzecz (...) Sp. z o.o. w ramach umowy zlecenia z dnia 25 listopada 2019 roku i nie otrzymał wynagrodzenia za te miesiące. Przedmiotowa umowa została rozwiązana z dniem 30 kwietnia 2020 roku.
(odpowiedź na zobowiązanie Sądu – k. 60).
Sąd ustalił, co następuje:
Odwołujący N. P. był zatrudniony od 2 września 2002 roku do 31 marca 2020 roku w (...) Sp. z o.o. Z tego tytułu podlegał do obowiązkowych ubezpieczeń, w tym obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego.
(okoliczności niesporne)
W dniu 25 listopada 2019 roku odwołujący się zawarł z (...) Sp. z o.o. umowę zlecenia na podstawie, której zobowiązał się do pomocy przy produkcji w kuchni. Strony ustaliły, że za wykonanie pracy będzie przysługiwało powodowi wynagrodzenie w wysokości 26 zł brutto za godzinę pracy płatne do 10 dnia kolejnego miesiąca. Umowa zlecenie została wypowiedziana przez N. P. w dniu 30 kwietnia 2020 roku z powodu problemów zdrowotnych.
(umowa zlecenie – k. 61-62; wypowiedzenie – k. 64, zeznania N. P.)
W okresie od 1 kwietnia 2020 roku do 30 kwietnia 2020 roku odwołujący nie wykonywał pracy na rzecz (...) Sp. z o.o. w ramach zawartej umowy zlecenia. Nie otrzymał również w tym okresie żadnego wynagrodzenia.
(pismo z dnia 11 września 2020 roku – k. 60; kartoteka zarobkowa – k. 63; zeznania N. P.)
Odwołujący był niezdolny do pracy w okresach od 1 kwietnia 2020 roku do dnia 14 kwietnia 2020 roku, od 15 kwietnia 2020 roku do 30 kwietnia 2020 roku oraz od 1 maja 2020 roku do 15 czerwca 2020 roku. N. P. nie wykonywał w tym okresie pracy, w tym pracy zarobkowej.
(zaświadczenia (...) a.r., zeznania N. P.)
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wskazane wyżej dowody z dokumentów zgromadzonych w aktach spraw oraz aktach organu rentowego dołączonych do nich, których wiarygodność nie została skutecznie zakwestionowana przez strony w toku postępowania. Sąd oparł się również na zeznaniach N. P., które były ze sobą spójne i wiarygodne w całości.
Strony nie wnosiły o uzupełnienie materiału dowodowego.
Sąd zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 7 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (dalej jako ustawa zasiłkowa) zasiłek chorobowy przysługuje również osobie, która stała się niezdolna do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli niezdolność do pracy trwała bez przerwy co najmniej 30 dni i powstała nie później niż w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego. W tej sprawie odwołujący spełnił wszystkie przesłanki do przyznania prawa do zasiłku chorobowego. Tytuł do obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego ustał z dniem 31 marca 2020 roku, a odwołujący stał się niezdolny do pracy od 1 kwietnia 2020 roku (przed upływem 14 dni od ustania), a niezdolność do pracy trwała nieprawnie od 1 kwietnia 2020 roku do 15 czerwca 2020 roku (trwała powyżej 30 dni). Z powyższych powodów odwołujący powinien otrzymać zasiłek chorobowy za wszystkie okresy.
Organ rentowy w podstawie odmowy rzeczonego zasiłku chorobowego wskazał na art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy zasiłkowej, który stanowi, że zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy powstałej w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, jak i z tytułu niezdolności do pracy powstałej po ustaniu tytułu ubezpieczenia nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy kontynuuje działalność zarobkową lub podjęła działalność zarobkową stanowiącą tytuł do objęcia obowiązkowo lub dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym albo zapewniającą prawo do świadczeń za okres niezdolności do pracy z powodu choroby. Podstawę takiego twierdzenia dla organu rentowego stanowiło to, że odwołujący miał zawartą umowę zlecenia z dnia 25 listopada 2019 roku z (...) Handlowym Sp. z o.o. Sąd ustalił, że w okresie do 30 kwietnia 2020 roku odwołującego i tę spółkę łączyła umowa zlecenia.
Artykuł 13 ww. ustawy reguluje przypadki, w których zasiłek chorobowy nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia. Należy zwrócić uwagę, iż zasiłek chorobowy udzielany po okresie objętym składką jest świadczeniem o charakterze szczególnym - jak wskazuje się w piśmiennictwie ma to na celu zapewnienie byłemu ubezpieczonemu środków utrzymania w sytuacji, gdy nie może on poszukiwać nowej pracy (M. Gersdorf, (w:) M. Gersdorf, M. Iżycka-Rączka, J. Jagielski, K. Rączka, Komentarz do ustawy o świadczeniach z ubezpieczenia społecznego, s. 21). Zgodne z tym poglądem pozostaje stanowisko Sądu Najwyższego, w myśl którego w odniesieniu do omawianego artykułu, ryzykiem chronionym jest niemożność wykonywania (kontynuowania lub podjęcia) każdej działalności zarobkowej, zarówno tej, której wykonywanie dawało tytuł do objęcia ubezpieczeniem, jak i wykonywanej równolegle z taką działalnością, a ponadto jakiejkolwiek nowej działalności dającej źródło utrzymania (zob. uchwałę SN z dnia 30 sierpnia 2001 r., III ZP 11/01, OSNAPiUS 2002/1/18). Istotą i celem regulacji przyznającej prawo do zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia jest dostarczanie środków utrzymania ubezpieczonemu, któremu choroba przeszkodziła w znalezieniu nowego zatrudnienia. W sytuacji więc, gdy zainteresowany ma inne źródło dochodu (np. emeryturę, rentę, zasiłek dla bezrobotnych, zasiłek przedemerytalny), zasiłek z tytułu ubezpieczenia, które ustało, nie przysługuje (tak SN w wyroku z dnia 26 czerwca 2007 r., I BU 14/06, Lex nr 611388).
Sąd Apelacyjny w Katowicach (wyrok z dnia 6 czerwca 2001 r., III AUa 2704/00, Pr.Pracy 2002/5/41) wskazał, że „kontynuowanie działalności zarobkowej oznacza bowiem faktyczne wykonywanie pracy, czyli czynną postawę pracownika w ramach łączącego go z pracodawcą stosunku pracy”.
Przekładając powyższe na grunt tej sprawy dla uznania kontynuowania działalności zarobkowej zgodnie z art. 13 ust 1 pkt 2 ustawy zasiłkowej nie wystarcza tylko i wyłącznie ustalenie, że odwołującego łączyła umowa z innym podmiotem. Wymagane jest wykazanie, że wykonywał ona pracę (po pierwsze) oraz praca ta, jako wykonywana – kontynuowana – była źródłem zarobku, czyli miała zarobkowych charakter (po wtóre).
W niniejszej sprawie Sąd ustalił, że za kwiecień 2020 roku odwołujący nie otrzymał żadnego wynagrodzenia, nie wykonywał żadnej pracy, za którą mógłby nabyć do tego prawo - ze względów zdrowotnych. Nadto od 1 maja 2020 roku odwołującego nie łączyła z (...) żadna umowa cywilnoprawna, tym samym nie może być mowy o kontynuowaniu jakiejkolwiek pracy zarobkowej. Reasumując organ rentowy nie zdołał wykazać, że w okresie od 1 kwietnia 2020 roku do 15 czerwca 2020 roku odwołujący kontynuował działalność zarobkową we wskazanym wyżej rozumieniu.
Skoro więc w niniejszej sprawie odwołujący nie wykonywał jakichkolwiek czynności w związku z zawartą umową zlecenia to zdaniem Sądu należało uznać, że nie kontynuował działalności zarobkowej, jako że nie był zdolny do wykonywania obowiązków z uwagi na problemy zdrowotne, nie świadczył usług, nie wystawiał rachunków i nie otrzymał wynagrodzenia za ten okres. Tym samym nie ma podstaw do zastosowania art. 13 ww. ustawy zasiłkowej dla odmowy przyznania mu prawa do zasiłku chorobowego za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia.
Mając powyższe na względzie, Sąd na mocy art. 477 14 § 2 k.p.c. i ww. przepisów zmienił trzy decyzje w ten sposób, że przyznał N. P. prawo do zasiłku chorobowego za okres od 1 kwietnia 2020 roku do 14 kwietnia 2020 roku, za okres od 15 kwietnia 2020 roku do 30 kwietnia 2020 roku oraz za okres od 1 maja 2020 roku do 15 czerwca 2020 roku.
Ponadto Sąd zasądził od (...) w W. na rzecz radcy prawnego K. M. kwotę 540 zł (trzy odwołania od trzech decyzji organu rentowego razy po 180 zł) netto wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej N. P. z urzędu. O tych kosztach procesu orzeczono z uwzględnieniem wyniku sprawy. Zgodnie z treścią art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca zobowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Zgodnie z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych, kwota zwrotu kosztów zastępstwa procesowego należna stronie odwołującej od organu rentowego wynosi 180 zł za jedno odwołanie.