UZASADNIENIE

Powód Skarb Państwa – Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe – Nadleśnictwo T. domagał się od pozwanego (...) spółki akcyjnej z siedzibą w K. zapłaty kwoty 29.181,77 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 30 sierpnia 2018 roku do dnia zapłaty. Powód wskazał, że zawarł umowę o ustanowienie na rzecz pozwanego służebności przesyłu. Strony ustaliły wynagrodzenie za ustanowienie służebności w wysokości odpowiadającej równowartości zapłaconych corocznie przez Nadleśnictwo T. podatków i opłat od części nieruchomości, z których korzystanie jest ograniczone w związku z wykonywaniem służebności. Powód złożył deklaracje na podatek od nieruchomości za rok 2018 według stawki stosowanej dla gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej i wystawił pozwanemu fakturę z tytułu wynagrodzenia za odpłatną służebność przesyłu. Pozwany odmówił zapłaty, wskazując, że wynagrodzenie powinno zostać wyliczone wg niższej stawki podatku – stosowanej dla gruntów pozostałych.

Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym w Toruniu nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym uwzględnił powództwo w całości.

Pozwany wniósł skuteczny sprzeciw od nakazu zapłaty, w którym domagał się oddalenia powództwa w całości. Pozwany wskazał, że powód zmienił stawkę deklarowanego podatku od nieruchomości w stosunku do stosowanej w latach ubiegłych. Zdaniem pozwanego powód nie miał takiego obowiązku, a związany był wysokością wynagrodzenia ustaloną w umowie, tj. zgodnie ze stawkami dla gruntów, na których nie jest prowadzona działalność gospodarcza (art. 5 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, nie zaś art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy). Według wypisu z ewidencji gruntów teren przez który przebiega linia elektroenergetyczna oznaczony jest bowiem jako teren leśny. Zmiana byłaby możliwa jedynie w przypadku wydania przez właściwy organ administracyjny decyzji, a i wówczas pozwany w myśl paragrafu 6 ustępu 4 umowy był uprawniony kwestionować wysokość zobowiązania podatkowego. Nadto pozwany podkreślił, że przysługiwało mu uprawnienie związane z możliwością kształtowania ostatecznej wysokości zobowiązania podatkowego, którego koszty faktycznie ponosił.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 29 listopada 2013 r. pozwany zawarł z przedstawicielami Regionalnych Dyrekcji Lasów Państwowych (w tym Regionalną Dyrekcją Lasów Państwowych w T.) porozumienie, znak (...) S.A./ (...), na mocy którego uzgodniono i przyjęto wzór „Umowy o ustanowienie służebności przesyłu i rozliczenie za korzystanie z gruntu”. Strony zobowiązały się do współpracy w celu zawarcia pomiędzy pozwanym a właściwymi nadleśnictwami umów zgodnie z przyjętym wzorem (§ 1 i § 2 ust. 1 porozumienia).

Zgodnie z § 2 ust. 5 porozumienia pozwany płacić miał nadleśnictwu w terminie do dnia 30 czerwca każdego roku, wynagrodzenie w kwocie odpowiadającej wysokości poniesionych przez nadleśnictwo podatków i opłat w danym roku, na podstawie faktury VAT wystawionej przez nadleśnictwo i doręczonej pozwanemu w terminie do dnia 9 czerwca każdego roku.

(dowody: porozumienie, k. 39-41v; wzór umowy z załącznikami, k. 42-45)

W dniu 29 sierpnia 2014 roku pozwany zawarł z powodem umowę o ustanowienie służebności przesyłu i rozliczenie za korzystanie z gruntu. Wskazano, że umowa zawierana jest zgodnie z postanowieniami porozumienia z dnia 29 listopada 2013 r., znak (...) S.A./ (...), zawartego pomiędzy Spółką (...) Spółka Akcyjna w K., a regionalnymi dyrekcjami Lasów Państwowych, w sprawie współpracy w celu zawarcia pomiędzy Spółką a właściwymi nadleśnictwami umów o ustanowienie służebności przesyłu i rozliczenia za korzystanie z gruntu (§ 2 umowy).

Na mocy umowy z 29 sierpnia 2014 r. powód ustanowił odpłatną służebność przesyłu na nieruchomościach objętych księgami wieczystymi (...) prowadzonymi przez Sąd Rejonowy w Toruniu VI Wydział Ksiąg Wieczystych oraz (...) i (...) prowadzonymi przez Sąd Rejonowy w Bydgoszczy X Wydział Ksiąg Wieczystych, ograniczając zakres jej wykonywania do wskazanych pasów technologicznych (§ 4.1-3 umowy).

Zgodnie z § 6.1 umowy pozwany zobowiązany jest do zapłaty na rzecz powoda wynagrodzenia obliczanego corocznie, w wysokości odpowiadającej wartości podatków i opłat, ponoszonych przez Nadleśnictwo T., od części nieruchomości, z których korzystanie jest ograniczone w związku z wykonywaniem służebności, ustanowionych w § 4 ust. 1, ust. 2 i ust. 3 tego aktu notarialnego – płatnego za każdy rok, począwszy od roku 2015, w terminie do dnia 30 czerwca. Wynagrodzenie płatne będzie na podstawie faktury VAT, wystawionej przez Nadleśnictwo T. i doręczonej Spółce w terminie do dnia 09 czerwca każdego roku, począwszy od roku 2015. W przypadku doręczenia Spółce faktury w terminie późniejszym, odpowiedniemu przesunięciu ulega termin płatności faktury.

Do ustalonego wynagrodzenia zostanie doliczony podatek od towarów i usług w wysokości obowiązującej w dniu wystawienia faktury VAT, zgodnie z obowiązującymi przepisami w tym zakresie. W przypadku nieterminowego realizowania zobowiązań, Spółka zapłaci odsetki za opóźnienie wysokości ustawowej. Zapłata odsetek nastąpi w terminie 14 dni od dnia doręczenia Spółce wystawionej przez Nadleśnictwo noty odsetkowej (§ 6.2 umowy).

Nadleśnictwo T. w terminie do dnia 31 maja każdego roku, poczynając od 2015 roku, przekazywać będzie pozwanemu oświadczenie Nadleśniczego, zawierające sposób obliczenia wynagrodzenia, płatnego za dany rok, wraz ze wskazaniem jego wysokości, a na żądanie Spółki, dokumenty źródłowe, stanowiące podstawę opodatkowania. Uchybienie terminowi przekazania wymienionych dokumentów stanowi podstawę do, odpowiadającego temu uchybieniu, wydłużenia terminu zapłaty wynagrodzenia (§ 6.3 umowy).

W przypadku, gdy właściwy organ podatkowy wyda decyzję administracyjną, od której przysługują zwyczajne środki odwoławcze, obciążającą Nadleśnictwo T. inną wartością podatku, wraz z odsetkami za zwłokę, Nadleśnictwo T. poinformuje Spółkę o tym fakcie niezwłocznie, lecz nie później niż w terminie 7 dni od daty jej doręczenia. Wraz z informacją Nadleśnictwo T. przekaże Spółce, potwierdzoną przez Nadleśniczego Nadleśnictwa T., za zgodność z oryginałem, kopię decyzji zmieniającej wartość podatku. W terminie kolejnych 4 dni Spółka przekaże Nadleśnictwu T. swoje stanowisko, co do wniesienia środka odwoławczego od decyzji zmieniającej wartość podatku. Koszty postępowania odwoławczego będzie ponosiła Spółka (§ 6.4 umowy).

(dowody: umowa o ustanowienie służebności przesyłu, k. 16-26v; wykaz gruntów wraz z mapami, k. 27-35; aneks do umowy, k. 36-38)

W latach 2015-2017 powód deklarował opodatkowanie gruntów pod liniami i urządzeniami elektroenergetycznymi (...) S.A. według stawki podatku od nieruchomości od gruntów pozostałych (od powierzchni 2.700 m² w gminie D. i 49.287 m² w gminie M. T.) oraz według stawki podatku leśnego (od powierzchni 1.017 m²w gminie D.).

(dowody: oświadczenia, k. 121, 123-124; zeznania świadka A. K. złożone na rozprawie w dniu 19 sierpnia 2020 r., od 00:02:58 do 00:31:57 nagrania)

W piśmie informacyjnym Ministra (...) i Finansów z dnia 10 kwietnia 2017 r. wskazano, że aprobuje on pogląd sądów administracyjnych w przedmiocie podlegania gruntów usytuowanych pod napowietrznymi liniami energetycznymi opodatkowaniu najwyższymi stawkami podatku od nieruchomości. Wskazano, że grunty te należy uznać za zajęte przez zakłady energetyczne na prowadzenie działalności gospodarczej.

(dowody: pismo Ministra (...) i Finansów z dnia 10 kwietnia 2017 r., k. 86-88)

Dnia 25 stycznia 2018 r. Powód sporządził oświadczenie o wysokości deklarowanych stawek podatkowych na rok 2018 dla gruntów pod liniami i urządzeniami elektroenergetycznymi (...) S.A., w którym wskazał, że od gruntów położonych w gminie D. uiści podatek od nieruchomości według stawki 0,71 zł/m² – od powierzchni 2.700 m², tj. 1.917 zł oraz podatek leśny wg stawki 0,004335 zł/m² – od powierzchni 1.017 m², tj. 4,41 zł. Jeśli chodzi o grunty położone w gminie M. T. zadeklarował uiszczenie podatku od nieruchomości wg stawki 0,80 zł/m² od powierzchni 49.287 m², tj. 39.429,60 zł. Podatek od nieruchomości powód wyliczył według stawki od gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Powód złożył Prezydentowi Miasta T. deklarację w sprawie podatku od nieruchomości DN-1 za 2018 r., z której wynikało, że powierzchnia gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej bez względu na sposób zakwalifikowania w ewidencji gruntów i budynków opodatkowanych wg stawki 0,80 zł/m² wynosi 170.082 m², a należny podatek z tego tytułu wynosi 136.065,60 zł. Łączna kwota podatku od nieruchomości wyniosła 183.317,50 zł i została zapłacona przez pozwanego w 12 ratach miesięcznych.

Powód złożył Wójtowi Gminy D. deklarację w sprawię podatku od nieruchomości DN-1 za 2018 r., z której wynikało, że powierzchnia gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej bez względu na sposób zakwalifikowania w ewidencji gruntów i budynków opodatkowanych według stawki 0,71 zł/m² wynosi 15.068 m², a należny podatek z tego tytułu wynosi 10.698,28 zł. Łączna kwota podatku od nieruchomości wyniosła 22.145,98 zł. Powód złożył również Wójtowi Gminy D. deklarację na podatek leśny DL-1 za 2018 r., a łączna kwota podatku leśnego wyniosła 153.710 zł. Powód zapłacił na rzecz Wójta Gminy D. podatki w ww. kwotach.

(dowody: oświadczenie, k. 46; deklaracje DN-1, k. 47-49, 62-63; szczegóły transakcji, k. 50-61, 65-77; deklaracja DL-1, k. 64; zeznania świadka A. K. złożone na rozprawie w dniu 19 sierpnia 2020 r., od 00:02:58 do 00:31:57 nagrania)

W dniu 11 czerwca 2018 r. powód wystawił na rzecz pozwanego fakturę VAT nr (...) na kwotę 50.861,74 zł brutto z tytułu wynagrodzenia za odpłatną służebność przesyłu za 2018 r. Termin zapłaty określono na 21 dni od daty otrzymania faktury.

(dowody: faktura VAT, k. 89)

Pismem z dnia 19 czerwca 2018 r. pozwany poinformował powoda, że stawki wskazane w oświadczeniu o wysokości stawek podatkowych deklarowanych na 2018 r. nie są zgodne ze stawkami przypisanymi do klasyfikacji gruntów określonych w łączącej strony umowie o ustanowienie służebności przesyłu. Pozwany wskazał, że stawki powinny wynosić 0,32 zł/m2 dla gminy D. i 0,34 zł/m2 dla gminy M. T. – w zakresie gruntów zakwalifikowanych jako pozostałe Tr. Pozwany wezwał do przekazania faktury korygującej – zmniejszającej należność o kwotę 23.725,02 zł netto.

W dniu 6 lipca 2018 r. pozwany uiścił na rzecz powoda kwotę 21.676,97 zł, wskazując w tytule przelewu numer faktury (...).

(dowody: pismo pozwanego z dnia 19 czerwca 2018 r., k. 90; szczegóły transakcji, k. 91)

Wezwaniem do zapłaty z dnia 16 sierpnia 2018 r. powód zażądał od pozwanego zapłaty kwoty 29.181,77 zł. Wezwanie doręczono pozwanemu dnia 22 sierpnia 2018 r.

Pismem z dnia 15 października 2018 r. pozwany zawiadomił, że dokonał płatności wynagrodzenia w wysokości wynikającej z umowy stron, tj. według stawek przypisanych do klasyfikacji gruntu w 2018 r. Wskazał, że brak jest podstaw do zapłaty wynagrodzenia ustalonego wg zawyżonej stawki podatku.

(dowody: wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem odbioru, k. 92-93; pismo pozwanego z dnia 15 października 2018 r. wraz z załącznikiem, k. 94-96)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zebranych w sprawie dowodów z dokumentów, które w ocenie Sądu nie budziły wątpliwości co do ich autentyczności, a także w oparciu o zeznania świadka A. K..

W sprawie nie było sporne to, że strony łączy umowa ustanawiająca na rzecz pozwanego służebność przesyłu. Bezspornym było również, że strona pozwana winna co do zasady płacić stronie powodowej z tytułu ustanowionej służebności coroczne wynagrodzenie. Nie było kwestionowane przez żadną ze stron, że powód zadeklarował w 2018 r. rozliczenie się z podatku od nieruchomości według stawki wyższej niż w latach ubiegłych oraz fakt uiszczenia przez powoda podatku w wysokości deklarowanej za 2018 r. Spór w niniejszej sprawie ogniskował się jednak wokół kwestii prawnych związanych z interpretacją zapisów umowy dotyczących wysokości należnego powodowi wynagrodzenia. Pozwany twierdził bowiem, że powód bezpodstawnie obliczył podatek od nieruchomości za rok 2018 r. według wyższej stawki stosowanej do gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, podczas gdy w latach poprzednich stosował stawkę niższą – od gruntów pozostałych. Pozwany podnosił, że zgodnie z umową powód winien zastosować stawkę odpowiadającą przeznaczeniu nieruchomości w ewidencji gruntów i budynków. Nadto pozwany zarzucał, iż powód ustalił wynagrodzenie jednostronnie i arbitralnie bez żadnej podstawy prawnej, a w szczególności decyzji administracyjnej organu podatkowego. Pozwany podkreślił, że powód nie był związany orzecznictwem sądów administracyjnych ani wytycznymi jednostek organizacyjnych Dyrekcji Lasów Państwowych. Zdaniem pozwanego celem i zamiarem stron umowy było wprowadzenie mechanizmu pozwalającego na uzgodnienie wspólnego stanowiska co do wysokości obowiązku podatkowego. Pozwany wskazał również, że od 1 stycznia 2019 r. znowelizowano przepisy podatkowe, które obecnie jednoznacznie wskazują, iż grunty przez które przebiegają urządzenia przesyłowe są wyłączone z kategorii gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że pozwany w toku postępowania usiłował przenieść oś sporu na grunt prawa podatkowego, podczas gdy najistotniejsze znaczenie dla rozstrzygnięcia miała ocena zapisów kontraktu wiążącego strony i to ona podlegała analizie w niniejszym postępowaniu. Wysokość podatku pobieranego od gruntów wykorzystywanych przez przedsiębiorstwa energetyczne stanowiła jedynie punkt wyjścia do określenia wynagrodzenia z tytułu umowy cywilnoprawnej. Ustalenie właściwej stawki podatku, jaki powinien być uiszczony jest więc kwestią wtórną i może być przedmiotem jedynie postępowań administracyjnych i sądowoadministracyjnych, a sąd powszechny nie jest władny do rozstrzygania kwestii podatkowych.

Trzeba zatem podkreślić, że z treści umowy z dnia 29 sierpnia 2019 r. wynikało explicite, że pozwany zobowiązany jest do zapłaty na rzecz powoda wynagrodzenia obliczanego corocznie, w wysokości odpowiadającej wartości podatków i opłat, ponoszonych przez Nadleśnictwo T. , od części nieruchomości, z których korzystanie jest ograniczone w związku z wykonywaniem służebności. Strony opowiedziały się zatem za ogólną formułą określającą wysokość wynagrodzenia. Należy zauważyć, że umowa nie uzależniała należnej powodowi gratyfikacji od rodzaju zapłaconego podatku (np. leśny lub od nieruchomości). Kontrakt nie ustanawiał również zakresu stawek podatkowych, w jakich powinien mieścić się obowiązek podatkowy powoda, aby mógł zostać zrefundowany wynagrodzeniem wypłaconym przez pozwanego. Warto zwrócić uwagę, że ta ogólna klauzula dotycząca wynagrodzenia za korzystanie ze służebności przesyłu umożliwia ciągłe realizowanie umowy bez konieczności dostosowania jej zapisów do zmieniającego się stanu prawnego, w tym choćby podwyższanych przez gminy stawek podatków. Wbrew twierdzeniom pozwanego, umowa nie zastrzegała braku możliwości żądania przez powoda wynagrodzenia w kwocie wyższej niż jego wartość w latach poprzednich. Zdaniem Sądu zapisy umowy stron w tym zakresie zostały sformułowane w sposób jasny, precyzyjny i nie budzący żadnych wątpliwości. Nie wymagają one dodatkowej interpretacji czy wykładni – poza wykładnią językową. Brak podstaw do przyjęcia, by wykładnia ta pozostawała w sprzeczności ze zgodną wolą kontraktujących (art. 65 § 2 k.c.). Co najwyżej mogła ona pozostawać w sprzeczności z wolą pozwanego, ale po pierwsze - nie ujawnioną powodowi przed lub przy podpisywaniu umów, po drugie - przez powoda niedostrzeżoną przed lub przy podpisywaniu umów i po trzecie - przez powoda niezaakceptowaną. Wola tylko jednej ze stron nie może zaś stanowić podstawy do wykładni kontraktu. (zob. wyrok Sądu Okręgowego w Suwałkach z dnia 30 października 2019 r., sygn. akt I Ca 183/19, LEX nr 2758220).

W ocenie Sądu treść postanowień umownych zobowiązuje pozwanego do zapłaty na rzecz powoda wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu w wysokości odpowiadającej podatkom faktycznie uiszczonym przez powoda na rzecz organów podatkowych. Trzeba więc zauważyć, że powód przedłożył dowody zapłaty podatku od nieruchomości za rok 2018 r. Strona pozwana nie kwestionowała tego, że powód od części nieruchomości zajętych przez urządzenia przesyłowe uiścił podatek w łącznej wysokości 41.351,01 zł. Nie kwestionowała również powierzchni przyjętej dla ustalenia wysokości podatku. Błędny okazał się pogląd forsowany przez pozwanego w niniejszym postępowaniu, jakoby z umowy stron wynikało, że wynagrodzenie winno się każdorazowo obliczać w oparciu o stawki stosowane dla gruntów, na których nie jest prowadzona działalność gospodarcza. W kontrakcie przedłożonym przez powoda nie sposób bowiem znaleźć takiego zastrzeżenia. Tylko na marginesie wypada zauważyć, że nie miał racji pozwany, twierdząc również, że wysokość podatków determinowana jest sposobem zakwalifikowania działki w ewidencji gruntów i budynków, co zostało wykazane w załącznikach do umowy. Zapisy kontraktu stron nie zawierają bowiem takich wzmianek. Nadto należy zauważyć, że art. 5 ust. 1 pkt 1 a) ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. z dnia 27 września 2017 r. Dz.U.2017.1785) ustanawia kategorię gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, bez względu na sposób zakwalifikowania w ewidencji gruntów i budynków. Podsumowując dotychczasowe rozważania, istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy – w świetle brzmienia umowy stron – miała wysokość podatków faktycznie uiszczonych przez powoda za rok 2018.

Chybiony okazał się także zarzut pozwanego, który twierdził, że celem i zamiarem stron było włączenie do kontraktu mechanizmu pozwalającego na uzgodnienie wspólnego stanowiska stron co do wysokości obowiązku podatkowego. Pozwany powoływał się przy tym na zapis § 6.4 umowy, zgodnie z którym, w przypadku wydania przez organ podatkowy decyzji administracyjnej, pozwany miał przekazać powodowi stanowisko co do wniesienia środka odwoławczego. Należy w tym miejscu podkreślić, że konieczność wydania decyzji podatkowej z zakresu podatku od nieruchomości przez Wójta lub Prezydenta w ogóle nie powstanie, w sytuacji złożenia przez podatnika prawidłowej deklaracji. Jedynie w przypadku gdyby podatnik nie wywiązał się z obowiązku złożenia deklaracji, lub zaniżyłby wartość podatku, organ podatkowy byłby uprawniony do wydania decyzji ustalającej lub określającej obowiązek podatkowy. Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy, to na powodzie jako podatniku spoczywała wyłączna odpowiedzialność za dopełnienie obowiązku zadeklarowania i opłacenia podatku w należytej wysokości. Złożenie prawidłowej deklaracji wyłącza konieczność wydania decyzji administracyjnej, a co za tym idzie zastosowanie § 6.4 umowy stron. Warto też zauważyć, że ta jednostka redakcyjna umowy stanowi: „W przypadku, gdy właściwy organ podatkowy wyda decyzję administracyjną, od której przysługują zwyczajne środki odwoławcze, obciążającą Nadleśnictwo T. inną wartością podatku…”. Logiczne jest, że strony umowy miały tutaj na myśli wartość podatku inną niż zadeklarowana przez powoda, gdyż tego dotyczy poprzedni ustęp kontraktu (§ 6.3). Należy przy tym mieć na względzie, że w myśl § 6.3 nałożono na powoda jedynie obowiązek przesłania pozwanemu w terminie do 31 maja każdego roku oświadczenia Nadleśniczego zawierającego sposób obliczenia wynagrodzenia ze wskazaniem jego wysokości, a na żądanie pozwanego także dokumentów źródłowych stanowiących podstawę opodatkowania. Zapis ten umożliwia pozwanemu kontrolę nie tyle prawidłowości deklaracji podatkowych składanych przez powoda, co kontrolę prawidłowości kwot żądanych tytułem wynagrodzenia (tj. czy odpowiadają one rzeczywiście poniesionym podatkom i opłatom). Z kolei § 6 ust. 4 umożliwia pozwanemu zajęcie stanowiska co do zasadności wywiedzenia przez powoda - na koszt pozwanego - ewentualnych środków odwoławczych na wypadek wydania przez organ podatkowy decyzji podważającej wartość podatku zadeklarowanego i uiszczonego przez powoda. Ten zapis umożliwić miał pozwanemu przedstawienie opinii prawnej co do słuszności decyzji organu podatkowego - o ile zostanie wydana celem rozważenia przez powoda ewentualnego sporu z organem podatkowym. Warto zauważyć przy tym, że wspomniany zapis nie obliguje powoda do wdania się w spór z organem podatkowym na tle wydanej przez niego decyzji w wypadku przedstawienia przez pozwanego opinii kwestionującej prawidłowość tejże decyzji, co dodatkowo gruntuje w przekonaniu o jedynie doradczym jego charakterze . Wynika stąd zatem, że umowa przyznawała powodowi pełne prawo do samodzielnego składania deklaracji podatkowych i nie był on obowiązany do współpracowania w tym zakresie z pozwanym. Skoro nie została wydana decyzja administracyjna, zapis § 6.4 umowy stron nie miał w niniejszej sprawie zastosowania. Samo złożenie deklaracji nie było uzależnione od konieczności uzyskania akceptacji pozwanego w tym zakresie. Mając powyższe na uwadze, należy też stwierdzić, że w próżnię trafia zarzut pozwanego, który podnosił, iż powód ustalił wynagrodzenie bez stosownej decyzji administracyjnej. Zwykła procedura nie wymaga bowiem wydania przez organ podatkowy decyzji. Organ podatkowy wydałby taką decyzję w sytuacji, gdyby kwestionował deklarowaną wysokość opodatkowania gruntów, co jednak nie miało miejsca.

Niezależnie od powyższego, pozwany twierdził jednak, że powód ustalił wynagrodzenie za korzystanie ze służebności przesyłu w 2018 r. w sposób jednostronny i arbitralny. Podkreślał, iż w poprzednich latach powód naliczał podatek od powierzchni gruntów leżących w obrębie urządzeń przesyłowych według stawki od gruntów pozostałych, natomiast w 2018 r. naliczył podatek według znacznie wyższej stawki, tj. od gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Pozwany wskazywał, że powód działał bez podstawy prawnej, a nie był związany orzecznictwem sądów administracyjnych. Nie wdając się w szczegółowe zagadnienia z zakresu prawa podatkowego, Sąd pragnie jedynie zaznaczyć, że zmiana stanowiska powoda co do wysokości obowiązku podatkowego za rok 2018 w porównaniu z poprzednimi latami miała swoje uzasadnienie. Powód w swoich pismach procesowych wyjaśnił, że wynikało ona z konieczności dostosowania sposobu opodatkowania gruntów znajdujących się pod pasami technicznymi zajętymi na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie służebności przesyłu przez przedsiębiorstwa energetyczne do linii orzeczniczej sądów administracyjnych oraz zgodnego z nią stanowiska Ministra (...) i Finansów. Powód, którego wyłącznym i samodzielnym obowiązkiem było złożenie deklaracji na podatek od nieruchomości, był uprawniony do zmiany wcześniejszej praktyki naliczania podatku, skoro z dużym prawdopodobieństwem mógł stwierdzić, że jej kontynuowanie spotkałoby się z negatywnym wynikiem postępowania podatkowego. Nieracjonalne byłoby inicjowanie postępowania przed organami podatkowymi w sytuacji, kiedy szanse wygranej są znikome. Generowałoby to jedynie zbędne koszty postępowania. Powód powołał w pozwie wiele orzeczeń wydanych przez sądy administracyjne, w których prezentowano pogląd, iż w sytuacji takiej jak w niniejszej sprawie, należy pobrać podatek jak dla gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej. Pozwany nie zdołał skutecznie podważyć tego stanowiska . Najistotniejszy dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy był jednak fakt, że powód wykazał, iż wynagrodzenie, jakiego żądał od powoda stanowiło odzwierciedlenie wartości podatków i opłat, jakie w 2018 roku powód faktycznie poniósł – a więc zostało ustalone zgodnie z umową stron. Na marginesie tylko należy zauważyć, że naliczenie wyższego wynagrodzenia za rok 2018 rok nie prowadzi do wzbogacenia powoda kosztem pozwanego, ponieważ stanowi ono w istocie refundację już uiszczonych danin publicznoprawnych.

Na koniec trzeba odnotować, że stanowisko ustawodawcy, zaprezentowane w uzasadnieniu projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym, ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz ustawy o podatku leśnym z dnia 20 lipca 2018 r. (Dz. U. poz. 1588) nie miało znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. R. legis wprowadzonej zmiany przepisów, dokonanej już po zadeklarowaniu przez powoda w 2018 r. podatku za grunty zajęte pod urządzenia energetyczne, nie może rzutować na ocenę prawidłowości postępowania strony powodowej ocenianej według chwili złożenia deklaracji. Uzasadnienie projektu ustawy zmieniającej służyć może dokonywaniu wykładni przepisów określających rodzaj i wysokość podatku od gruntów zajętych pod linie elektroenergetyczne i to w czasie przypadającym już po okresie, za który powód domaga się wynagrodzenia. Nie stanowi natomiast dowodu przydatnego przy ocenie sposobu wykonania przez strony zobowiązań wynikających ze stosunku cywilnoprawnego (zob. wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 9 lipca 2019 r., sygn. akt VIII Ga 234/19, LEX nr 2721253).

Podsumowując, roszczenie powoda zasługiwało na uwzględnienie w całości i stąd Sąd zasądził od pozwanego (...) spółki akcyjnej z siedzibą w K. na rzecz powoda Skarbu Państwa – Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe – Nadleśnictwo T. kwotę 29.181,77 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 30 sierpnia 2018 roku do dnia zapłaty.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie odsetek wydano w oparciu o art. 481 § 1 k.c. Przepis art. 481 § 1 k.c. stanowi, że jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Wskazać należy, że powód wystawił na rzecz pozwanego fakturę VAT w dniu 11 czerwca 2018 r. Dokument rozliczeniowy został doręczony stronie pozwanej najpóźniej dnia 19 czerwca 2018 r., bowiem pismem z tego dnia żądał on już sporządzenia faktury korygującej. Zgodnie z § 6.1 ustawy wynagrodzenie jest płatne do dnia 30 czerwca każdego roku, o ile faktura zostanie doręczona w terminie do 9 czerwca. W przypadku doręczenia faktury w terminie późniejszym odpowiedniemu przesunięciu ulega termin płatności faktury. Opóźnienie w doręczeniu faktury wynosiło zatem maksymalnie 10 dni. Wobec tego termin płatności przypadał na dzień 10 lipca 2018 r. Stąd żądanie odsetek od 30 sierpnia 2018 r. było w pełni uzasadnione. Na marginesie należy wskazać, że powód reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika domagał się wyłącznie odsetek ustawowych. Chociaż więc powodowi przysługiwałyby odsetki ustawowe za opóźnienie, Sąd był związany żądaniem pozwu (art. 321 § 1 k.p.c.) i zasądził odsetki wg stawki niższej (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 12 kwietnia 2019 r., sygn. akt VI ACa 1589/17 LEX nr 2752578).

O kosztach procesu orzeczono w oparciu o art. 98 w zw. z art. 99 k.p.c. – zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy. Koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw przez powoda obejmowały wyłącznie wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 3.600 zł - § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (tj. z dnia 3 stycznia 2018 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 265)).

Natomiast o brakujących kosztach sądowych, na które złożyła się opłata sądowa od pozwu w wysokości 1.460 zł, od której powód był zwolniony z mocy ustawy, Sąd orzekł w oparciu o art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tj. z dnia 4 kwietnia 2019 r. (Dz.U. z 2019 r. poz. 785)).

Przewodniczący:	Asesor sądowy Dominik Nowicki
Protokolant:	Sekretarz sądowy Aleksandra Frąckiewicz

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE