UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 13 czerwca 2019 r. powodowie F. S. i P. Ł. jako nabywcy wierzytelności od poszkodowanego zdarzeniem drogowym wnieśli przeciwko pozwanemu Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej w W. o zapłatę solidarnie na ich rzecz kwoty 1600 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 4 listopada 2016 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Na dochodzoną pozwem kwotę składają się 1250 zł tytułem części odszkodowania tytułem kosztów naprawy oraz koszt ekspertyzy w kwocie 350 zł. Powodowie niniejszym pozwem dochodzili części roszczenia.

Nakazem zapłaty z dnia 4 lipca 2019 r. Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Szczecin-Centrum w Szczecinie orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwany wniósł sprzeciw, zaskarżając nakaz zapłaty w całości, wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Podniósł, że wypłacił już w toku postępowania likwidacyjnego kwotę 400 zł tytułem kosztów prywatnej kalkulacji, wynikającej z faktury VAT. Zakwestionował także roszczenie z tytułu kosztów naprawy - co do wysokości.

Pismem z dnia 15 lutego 202q r. powodowie rozszerzyli powództwo wnosząc o zasądzenie solidarnie kwoty 3846,82 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 4 listopada 2016 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Na dochodzoną rozszerzonym pozwem kwotę składają się kwota 3446,82 zł dalszego odszkodowania tytułem kosztów naprawy oraz koszt ekspertyzy w kwocie 400zł.

Pozwany podniósł zarzut przedawnienia co do roszczenia w rozszerzonym pozwie.

W toku procesu strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 27 września 2016 r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki R. nalężący do J. W.. Samochodem kierowała jego córka, E. W.. Sprawca zdarzenia posiadał ważną polisę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartą z pozwanym zakładem ubezpieczeń.

Poszkodowany dokonał zgłoszenia szkody ubezpieczycielowi sprawcy, który przyjął na siebie odpowiedzialność co do zasady i wszczął postępowanie likwidacyjne, w którym dnia 4 października 2016 r. ustalił wysokość szkody na kwotę 1316,75 zł.

Poszkodowany kwestionując wysokość przyznanego odszkodowania, zwrócił się do powodów o pomoc w dochodzeniu należnego odszkodowania.

Bezsporne, a nadto dowód:

- dokumenty w aktach szkody, w tym oświadczenie sprawcy zdarzenia - płyta CD k. 77;

- kalkulacja k. 9-12;

- zeznania świadka J. W. k. 96-97v;

Dnia 24 października 2016 r. na zlecenie E. W. rzeczoznawca P. O. sporządził kalkulację naprawy pojazdu poszkodowanego, w której ustalił koszt naprawy na kwotę 8019,61 zł.

Z tytułu sporządzenia kalkulacji naprawy P. O. wystawił na E. W. fakturę VAT na kwotę 400 zł brutto.

Bezsporne, a nadto dowód:

- kalkulacja k. 18-20;

- faktura VAT k. 23.

Pismem z dnia 23 listopada 2016 r. powodowie działając w imieniu poszkodowanego wezwali pozwanego do zapłaty kwoty 7102,86 zł w terminie 14 dni. Na wskazaną kwotę składały się kwoty: 6702,86 zł tytułem dalszego kosztu naprawy oraz 400 zł tytułem kosztu sporządzenia opinii.

Bezsporne, a nadto dowód:

- wezwanie do zapłaty k. 21-22v.

Decyzją z dnia 20 grudnia 2016 r. ubezpieczyciel sprawcy szkody wypłacił dalsze odszkodowanie w kwocie (...),47 oraz 400 zł tytułem kosztów prywatnej ekspertyzy, odmawiając zapłaty dalszego odszkodowania.

Przyznane, a nadto dowód:

- decyzja k. 24,

Dnia 21 lutego 2019 r. J. W. zawarł z powodami umowę przelewu wierzytelności, na podstawie której przelał na rzecz powodów wierzytelność przysługującą mu z tytułu zdarzenia z dnia 27 września 2016 r. w stosunku do pozwanego zakładu ubezpieczeń. Z tytułu nabycia wierzytelności powodowie zapłacili poszkodowanemu na wskazany rachunek bankowym określone w umowie wynagrodzenie.

Dowód:

- umowa cesji k. 27-28;

- zeznania świadka J. W. k. 96-97v;

Pismem z dnia 27 lutego 2019 r. powodowie poinformowali ubezpieczyciela sprawcy szkody o zawartej umowie cesji wierzytelności.

Dowód:

- zawiadomienie k. 30;

- korespondencja e-mail k. 29;

Pismem z dnia 19 września 2019 r. powodowie wnieśli do Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie o zawezwanie ubezpieczyciela sprawcy szkody do próby ugodowej o zapłatę kwoty 4.000 zł z tytułu części odszkodowania za uszkodzenie pojazdu marki R. w zakresie uszkodzeń będących wynikiem zdarzenia z dnia 26 września 2016 r. Do zawarcia ugody przed sądem nie doszło, co stwierdził przewodniczący zarządzeniem z dnia 23 października 2020 r.

Dowód:

- wniosek k.. 177-178 ;

- korespondencja e-mail k. 179;

- zarządzenie k. 180.

Koszt naprawy pojazdu marki R. w zakresie uszkodzeń będących wynikiem zdarzenia z dnia 27 września 2016 r. i przy użyciu do naprawy oryginalnych części zamiennych wynosił 8123,04 zł brutto.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego M. M. - k. 101-106, 142-144, 169-170.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie w zakresie, w jakim nie był on bezsporny (art. 229 k.p.c.), został oparty w pierwszej kolejności o przedłożone dokumenty, w tym akta szkody i dokumentację zdjęciową na płycie CD, których autentyczności strony nie kwestionowały, wyciągając jedynie odmienne wnioski. Sąd pomocniczo bazował na zeznaniach świadka J. W., zważywszy że świadek nie pamiętał szczegółów postępowania likwidacyjnego, usprawiedliwiając niepamięć przebytą trepanacją czaszki, utrzymującymi się schorzeniami neurologicznymi i na tym tle kłopotami z pamięcią. Świadek potwierdził jednak, że z jego pojazdu korzystała często córka E. W., która – jak wynika z akt szkody - kierowała pojazdem w dniu zdarzenia. Wyliczając wartość kosztów naprawy pojazdu, Sąd oparł się na opinii biegłego sądowego M. M. (2), zważywszy na to, że wartość szkody oszacowana została przez strony na podstawie kalkulacji, stanowiących dokumenty prywatne (art. 245 k.p.c.). Biegły mając na uwadze historię uszkodzeń pojazdu i okres jego eksploatacji, logicznie wyjaśnił, że nie nastąpił ubytek wartości rynkowej pojazdu. Wskazał, że zastosowanie do naprawy części oryginalnych nie spowoduje wzbogacenia poszkodowanego. Ustosunkowując się do zarzutów pozwanego, w obu opiniach uzupełniających logicznie biegły wyjaśnił, w jaki sposób wyliczył średni stawki za prace blacharskie i lakiernicze, jak przebiega proces badania rynku przez stowarzyszenie, którego biegły jest członkiem. Odniósł się także do zakwalifikowania wymiany drzwi tylnych prawych z uwagi na zarejestrowane w dokumentacji fotograficznej uszkodzenia nie tylko poszycia, ale również szkieletu i krawędzie przetłocznia. Metodologia przyjęta przez biegłego nie może budzić zastrzeżeń, dlatego sąd uznał opinię za w pełni wartościowy materiał dowodowy. Strona powodowa nie kwestionowała wniosków biegłego. Skoro opinia jest jasna, logiczna, wyczerpująca, Sąd z tych względów pominął wniosek pozwanego o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego sądowego na tożsame okoliczności, uznając, że wniosek pozwanego zmierza jedynie do przedłużenia postępowania (art. 235 ²§ 1 pkt 5 k.p.c.).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo (również po jego rozszerzeniu) okazało się w przeważającej części zasadne.

Podstawę prawną żądania pozwu stanowi art. 822 § 1 i 2 k.c. Legitymacja powodów do dochodzenia roszczeń na własną rzecz wynika z przedłożonej przez nich umowy cesji oraz z art. 509 k.c. Strona pozwana nie kwestionowała legitymacji czynnej. Sąd w niniejszej sprawie nie dopatrzył się nieważności przedmiotowej umowy przelewu z uwagi na normę wynikającą z art. 510 § 2 k.c. Sąd odnośnie legitymacji czynnej wynikającej z umowy przelewu w pełni podziela argumentację prawną wyrażoną w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy z dnia 23 stycznia 2020 r., sygnatura akt VIII Ga 536/19, niepubl. W ocenie sądu wymienione w art. 509 k.c. elementy przelewu wierzytelności zostały zawarte w umowie cesji załączonej do pozwu. Poszkodowany przelał bowiem (świadczenie polegające na działaniu) na powodów (strony stosunku zobowiązaniowego) wszelkie swoje prawa do odszkodowania, które przysługiwały mu wobec pozwanego towarzystwa ubezpieczeń w związku ze zdarzeniem z dnia 27 września 2016 r., która to szkoda zarejestrowana została u pozwanego pod oznaczonym w umowie numerem (dostatecznie zindywidualizowany przedmiot świadczenia). Przelana wierzytelność poszkodowanego jest w sposób dostateczny oznaczona, a nadto powodowie uiścili na jego rzecz z tego tytułu wynagrodzenie, a zatem zachowany jest element odpłatności. Powodowie byli więc czynnie legitymowani do dochodzenia niniejszym pozwem roszczenia z tytułu szkody w pojeździe należącym J. W..

Nie budziła wątpliwości sądu odpowiedzialność sprawcy zdarzenia drogowego, którego pojazd był ubezpieczony od OC w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. Nie było to również przedmiotem sporu w toku bezpośredniej likwidacji szkody, albowiem ubezpieczyciel poszkodowanego wypłacił na rzecz poszkodowanego kwotę 1316,75 zł, a następnie po rozpatrzeniu odwołania dodatkowo kwotę (...),47 uznając, że taka kwota pozwoli na przeprowadzenie naprawy przywracającej stan pojazdu do stanu sprzed zdarzenia. W tym miejscu należy odnotować najnowsze orzecznictwo Sądu Najwyższego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018 r II CNP 43/17, LEX nr 2490615 i przywołane tam inne orzeczenia SN), zgodnie z którym powstanie roszczenia w stosunku do ubezpieczyciela o zapłacenie odszkodowania, a tym samym jego zakres odszkodowania, nie zależą od tego, czy poszkodowany dokonał restytucji i czy w ogóle ma taki zamiar. Innymi słowy, niezależnie od tego, czy poszkodowany dokonał już odpowiedniej naprawy samochodu, to "sam obowiązek odszkodowawczy ubezpieczyciela pojawił się już z chwilą wyrządzenia poszkodowanemu szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy samochodu i czy w ogóle zamierzał go naprawić" (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2018 r., sygn. II CNP 32/17, LEX nr 2497991). Przepis art. 822 § 1 k.c. modyfikuje normę wynikającą z art. 363 § 1 k.c. bowiem jedynie w ten sposób, że roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego przekształca w roszczenie o zapłatę kosztów restytucji (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018 r , sygn. II CNP 41/17, LEX nr 2481973). Podobnie wyraził się Sąd Najwyższy w postanowieniach z dnia 7 grudnia 2018 r. o sygn. akt III CZP 51/18, 64/18, 72-74/18 publikowanych na (...) Powyższe stanowisko zaaprobował Sąd Okręgowy w Szczecinie, czemu dał wyraz w wyroku z dnia 15 czerwca 2018 r., sygn. akt VII Ga 278/18 (niepublikowany), w którym wyjaśnił, że wysokość odszkodowania powinna być ustalona na podstawie hipotetycznych kosztów naprawy pojazdu ustalonych niezależnie od poniesionych przez poszkodowanego kosztów naprawy. Stanowisko Sądu Najwyższego w tym zakresie jest już utrwalone (tak postanowienie SN z dnia 11 kwietnia 2019 r. , III CZP 102/18) i doprowadziło do utrwalonego kierunku wykładni wskazanych przepisów. W orzecznictwie SN wyjaśniono również, że dla powstania roszczenia o naprawienie szkody nie mają znaczenia późniejsze zdarzenia m.in. w postaci sprzedaży uszkodzonego lub już naprawionego pojazdu (tak postanowienie SN z dnia 20 lutego 2019 r., III CZP 91/18 publ. tamże).

Tym samym podnoszona w sprzeciwie kwestia, że dla ustalenia rzeczywistych kosztów naprawy kluczowe jest faktyczne poniesienie kosztów naprawy przez poszkodowanego, możliwość udzielenia rabatów na części czy zorganizowania naprawy w warsztacie partnerskim nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie. Podobnie jak okoliczność zbycia pojazdu przez poszkodowanego.

Sąd kierując się wnioskami biegłego, ustalił, że zasadny koszt naprawy wynosi 8.123,04 zł. W niniejszej sprawie wyliczenia biegłego potwierdzają około sześciokrotne zaniżenie kosztów naprawy w pierwotnym kosztorysie ubezpieczyciela, a nawet są wyższe od wyliczeń w kalkulacji zleconej przez córkę poszkodowanego. W takich okolicznościach wydatek na prywatną ekspertyzę w kwocie 400 zł był wydatkiem koniecznym i uzasadnionym (tak Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 29 maja 2019 r. , III CZP 68/18, OSNC 2019/10/98). Przy czym powodowie przyznali w odpowiedzi na zarzut pozwanego spełnienia ww. roszczenia z tytułu prywatnej ekspertyzy , że pozwany wypłacił kwotę 400 zł z tego tytułu (k. 90v). Kwota ta jest ujęta w decyzji pozwanego o wypłaceniu przez pozwanego dalszej kwoty odszkodowania (k. 24).

Wobec czego uwzględnieniu podlegała kwota stanowiąca różnicę pomiędzy zasadnym odszkodowaniem a wypłaconą dotychczas kwotą odszkodowania z tytułu naprawy pojazdu i kosztów ekspertyzy , tj. kwota 3446,82 zł (tj. 8123,04 zł – 4676,22 zł).

Odsetki liczone od zasądzonej w pkt I sentencji kwoty od dnia 4 listopada 2016 r. do dnia zapłaty należą się za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego (art. 481 k.c.), a termin spełnienia świadczenia przez zakład ubezpieczeń wynika z art. 817 § 1 i 2 k.c.

Chybiony okazał się natomiast zarzut przedawnienia roszczenia zgłoszonego w rozszerzonym powództwie.

Jak wynika z treści art. 118 k.c. w brzmieniu sprzed nowelizacji dokonanej z dniem 9 lipca 2018 r. i przepisów przejściowych noweli (art. 5 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. z dnia 8 czerwca 2018 r., poz. 1104) oraz art. 819 § 1 k.c. roszczenie powodów związane z prowadzoną działalnością gospodarczą stron, o zwrot odszkodowania wypłaconego z umowy ubezpieczenia OC posiadacza pojazdu mechanicznego przedawniają się z upływem trzech lat. Jego bieg rozpoczyna się w dniu, w którym nastąpiło zdarzenie objęte ubezpieczeniem. Bieg przedawnienia przerywa się z przyczyn określonych w art. 123 k.c., a ponadto w myśl § 4 art. 819 k.c. „bieg przedawnienia roszczenia o świadczenie do ubezpieczyciela przerywa się także przez zgłoszenie ubezpieczycielowi tego roszczenia lub przez zgłoszenie zdarzenia objętego ubezpieczeniem. Bieg przedawnienia rozpoczyna się na nowo od dnia, w którym zgłaszający roszczenie lub zdarzenie otrzymał na piśmie oświadczenie ubezpieczyciela o przyznaniu lub odmowie świadczenia”. Celowość tej normy kryje się w ochronie słabszej strony tej relacji prawnej, pokrzywdzonej zdarzeniem spowodowanym przez sprawcę objętego ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej (tak SN w wyroku z dnia 6.10.2017 r., V CSK 685/16). Konstrukcja przepisu § 4 art. 819 k.c. wskazuje, że ustawodawca w stosunku do umowy ubezpieczenia rozszerza katalog przyczyn przerwania biegu przedawnienia wymienionych w art. 123 §1 k.c. Każda z wymienionych w nim czynności przerywa bieg przedawnienia niezależnie od tego, czy wcześniej został on przerwany przez inną ze wskazanych czynności. Zawsze po przerwie bieg przedawnienia rozpoczyna się na nowo (art. 124 § 1 k.c.), a § 4 art. 819 k.c. wskazuje, od jakiej daty to następuje (por. wyrok SA we Wrocławiu z dnia 1.09.2015 r., I ACa 882/15, publ. LEX nr 2337543).

Przenosząc powyższe uwagi na grunt niniejszej sprawy, trzyletni termin przedawnienia, który zaczął swój bieg w dniu zdarzenia drogowego, tj. 27 września 2016 r., rozpoczął swój bieg na nowo od daty wydania w dniu 4 października 2016 roku pierwszej decyzji. Dalej został on przerwany na skutek skierowanego przez powodów wezwania do zapłaty przez pozwanego dalszego odszkodowania. Następnie termin ten rozpoczął swój bieg na nowo od daty wydania w dniu 20 grudnia 2016 roku decyzji w tym przedmiocie. Trzyletni termin został ponownie przerwany w dniu 27 lutego 2019 roku w związku z ponownym wezwaniem powodów o wypłatę przez pozwanego dalszego odszkodowania w oparciu o załączoną umowę cescji. Wprawdzie wniesiony przeciwko pozwanemu w niniejszej sprawie pozew o zapłatę pierwotnie kwoty 1600 zł przerwał bieg przedawnienia tylko w zakresie ww. kwoty, to jednak podkreślić należy doniosłość prawną złożonego w Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy w Warszawie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej w sprawie o zapłatę pozostałej kwoty 4000 zł. Powodowie wystąpili z przedmiotowym wnioskiem 19 września 2019 r., a więc przez upływem 3-letniego terminu przedawnienia, który rozpoczął swój bieg na nowo od drugiej decyzji ubezpieczyciela w przedmiocie wypłaty dalszej części odszkodowania, wydanej w dniu 20 grudnia 2016 roku, a następnie przerwał swój bieg w dniu 27 lutego 2019 roku w związku z ponownym wezwaniem powodów o wypłatę przez pozwanego dalszego odszkodowania. .

Podkreślić należy, iż powodowie złożonym wnioskiem skutecznie przerwali bieg terminu przedawnienia. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 maja 2019 r. (IV CSK 77/18), zasadą jest, iż każde zawezwanie do próby ugodowej przerywa bieg terminu przedawnienia, a tylko w pewnych sytuacjach kolejne próby mogą być uznane za bezskuteczne na podstawie art. 5 k.c. Trzyletni termin przedawnienia, który został przerwany w związku z wnioskiem powodów o zawezwanie do próby ugodowej, rozpoczął swój bieg na nowo od daty stwierdzenia, iż do ugody sądowej nie doszło, zatem od dnia 23 października 2020 r. (k. 180). Wobec czego w dacie wniesienia rozszerzonego powództwa w dniu 15 lutego 2021 r. dochodzona rozszerzonym pozwem należność nie była jeszcze przedawniona, a zatem czynność ta spowodowała przerwanie biegu przedawnienia (art. 123 § 1 pkt 1 k.c. ).

Stąd orzeczono jak w pkt I sentencji, a dalej idące powództwo oddalono orzekając jak w pkt II sentencji.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu w pkt III sentencji znajduje podstawę prawną w art. 100 k.p.c. Na koszty poniesione przez powodów, którzy wygrali proces w ok. 90% składają się opłaty od pozwu 80 zł, od rozszerzonego powództwa 120 zł, od pełnomocnictwa 34 złote, wynagrodzenie pełnomocnika 900 złotych oraz wydatek na wynagrodzenie biegłego w kwocie 1430,24 złotych, w sumie 2997,76 zł. Z czego 90% to kwota 2308 zł. Na koszty poniesione przez pozwanego, który utrzymał się z obroną w ok. 10%, składają się opłata od pełnomocnictwa 17 zł i wynagrodzenie pełnomocnika 900 złotych , w sumie 917 2997,76 zł. Z czego 10% to w zaokrągleniu kwota 92 zł. Stąd na rzecz powodów zasądzono kwotę 2216 zł ( (...) – 92 zł).

W tym stanie rzeczy orzeczono jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

(...)

(...)