Sygn. akt VIII U 869/21

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 25.01.2021 r ZUS II Oddział w Ł. na podstawie art. 83 ust. 1 pkt. 2 w zw. z art. 6 ust. 1 pkt. 5, art. 18 ust. 8a, art. 18 a ustawy z dnia 13.10.98 o systemie ubezpieczeń społecznych, art. 81 ust. 2 ustawy z dnia 27.08.2004 r o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, art. 107 ust. 1 ustawy z dnia 20.04.2004 r o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy stwierdził, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz FP i ubezpieczenie zdrowotne A. R., podlegającej ubezpieczeniom jako osoba prowadząca pozarolnicza działalność gospodarcza z w.wym. tytułu wynosi:

za (...), (...), (...) – 3136,20 zł (ubezpieczenia społeczne, wypadkowe, FP) i 4026,01 zł (ubezpieczenia zdrowotne).

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że decyzja jest konsekwencją odmowy przyjęcia korekt deklaracji rozliczeniowych za sporne miesiące, w związku z tym , że za wskazane miesiące w dokumentach rozliczeniowych zadeklarowała podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w kwocie 3136,20 zł, a 24.08.2020 r przesłała korekty deklaracji , deklarując podstawę wymiaru składek w kwocie 780 zł.

/decyzja – k. 2 akt ZUS/

Wnioskodawczyni A. R. zakwestionowała zasadność powyższej decyzji składając od niej odwołanie w dniu 24.02. 2021 r. i wniosła o jej zmianę poprzez stwierdzenie, że ubezpieczona za sporne miesiące podlega ubezpieczeniom społecznym na zasadzie preferencyjnych składek zgodnie z art. 18 a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zasądzenie kosztów postępowania. W uzasadnieniu podniosła, że na skutek błędu systemu komputerowego została zadeklarowana wyższa podstawa wymiaru składek, a odwołująca nie miała zamiaru ani woli opłacania składek innych, niż wynikające z art. 18 a ustawy systemowej.

/odwołanie – k. 3-4/

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. wniósł o jego oddalenie, argumentując jak w zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie – k. 9/

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni A. R. podlega ubezpieczeniom społecznym w związku z prowadzoną pozarolniczą dzielnością gospodarczą. Korzystała z instytucji preferencyjnego wymiaru składek jako osoba rozpoczynająca działalność.

/okoliczność bezsporna/

Za miesiące kwiecień, czerwiec i lipiec 2020 roku w składanych deklaracjach wykazywano kod tytułu ubezpieczenia 0570 (ZUS preferencyjny) i podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne – 3136,20 zł (pełny ZUS). Powyższe wynikało z błędu pracownika biura rachunkowego, który nie zwrócił uwagi, że mimo wpisania preferencyjnego kodu ubezpieczenia , podstawa wymiaru składki w programie komputerowym odpowiadała „dużemu ZUS”.

/okoliczność bezsporna – deklaracje w aktach ZUS , zeznania świadka D. W. e – prot. z dnia 14.05.2021 r 00:07:51, B. F. 00:25:05/

W sierpniu 2020 r ubezpieczona otrzymała telefon z ZUS, iż ma niedopłatę na koncie. Ubezpieczona zorientowała się dopiero wówczas, że płaci wyższą składkę, bo wcześniej korzystała ze zwolnienia z opłacania składek w związku ze stanem epidemii. Wówczas poinformowała o tym księgowość, która ustaliła, iż doszło do błędu.

/zeznania wnioskodawczyni e – prot. z dnia 14.05.2021 r 00:00:47 w zw. z e – prot. z dnia18.06.2021 r 00:01:03, zwolnienia z opłacania składek – k. 36 - 38/

W dniu 24 sierpnia 2020 r zostały złożone korekty deklaracji , w których wykazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne – 780 zł.(podstawa wymiary preferencyjna)

/okoliczności bezsporna – deklaracje w aktach ZUS/

W dniu 24.08.2020 r ubezpieczona złożyła wniosek o wyrażenie zgody na opłacenie składek po terminie na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, argumentując, że w związku z mylnie sporządzonymi deklaracjami za w/w okresy nastąpiła niedopłata składek ZUS., zostały sporządzone korekty deklaracji poprzez zmniejszenie podstawy naliczenia składek ZUS dla właściciela, zgodnie ze zgłoszeniem (...) z dnia 7.05.2019 r. Wskazała swój adres : K. C. 14 a

/wniosek w aktach ZUS – k. 25/

Wnioskodawczyni wystąpiła o rozliczenie konta.

/okoliczność bezsporna/

Pismem z dnia 27.08.2020 r /kierowanym na adres K. C. 14 a/organ rentowy poinformował ubezpieczoną w związku z wnioskiem o rozliczenie konta, o ustaleniu nadpłaty na ubezpieczenia społeczne – 1425,84 zł, ubezpieczenie zdrowotne – 66,16 zł. Pismo zostało podpisane przez starszego inspektora K. W..

/pismo – k. 32, pismo nie zostało załączone do akt ZUS/

Ubezpieczona uważała sprawę za załatwioną. Za kolejne miesiące ubezpieczona nie płaciła składek, bo rozliczała nadpłatę.

/ zeznania świadka D. W. e – prot. z dnia 14.05.2021 r 00:07:51, zeznania wnioskodawczyni e – prot. z dnia 14.05.2021 r 00:00:47 w zw. z e – prot. z dnia18.06.2021 r 00:01:03 /

Pismem z dnia 27.08.2020 r, kierowanym do ubezpieczonej na adres Ł., ul. (...) organ rentowy przekazał prośbę o złożenie korekty deklaracji rozliczeniowych za miesiące 04,06, (...) na podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne w wysokości 3136,20 zł. W związku z wpływem korekt po obowiązującym terminie organ nie uznał deklaracji za miesiące 04, 06, (...) za prawidłowe. Pismo zostało podpisane przez starszego referenta A. G. (1).

/wniosek – k. 18 akt ZUS/

Pismo było doręczane w trybie doręczenia zastępczego i zwrócone w dniu 16.09.2020 r

/pismo – k. 18, kserokopia koperty – k. 20 akt ZUS/

W dniu 15 września 2020 r ubezpieczona wysłała do ZUS wiadomość e - mail , wnosząc o korektę z urzędu deklaracji rozliczeniowych za miesiące kwiecień, czerwiec i lipiec 2020 r na urzędową podstawę 60 % na kwotę 3136,20 zł. Wiadomość wysłała po rozmowie z pracownikiem ZUS , który podyktował jej treść wiadomości oraz poinformował, że w przypadku braku korekty będzie musiała zapłacić dodatkową kwotę. Wcześniej pracownik rozmawiał z biurem rachunkowym, które odmówiło sporządzenia korekty w tym zakresie.

/wiadomość e – mail – k. 7 , zeznania wnioskodawczyni e – prot. z dnia 14.05.2021 r 00:00:47 w zw. z e – prot. z dnia18.06.2021 r 00:01:03, zeznania świadka A. G. – e - prot. Z dnia 18.06.2021 r 00:02:32/

Pismem z dnia 23.09.2020 r organ rentowy odmówił wyrażenia zgody na opłacenie po terminie składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za kwiecień, czerwiec i lipiec 2020 r. z uwagi na zaległości na koncie.

/pismo – k. 17 akt ZUS/

Pismem z dnia 20.10.2020 r biuro rachunkowe reprezentujące ubezpieczoną zwróciło się do organu rentowego o przyjęcie korekt deklaracji, podnosząc że deklaracje zostały sporządzone w obowiązującym terminie i z właściwym kodem ubezpieczeń, natomiast wyższa podstawa wymiaru składki została nieświadomie zatwierdzona przez współpracownika biura, bowiem nie znał on zasad obsługi programu płacowego, który zdarza się, że „z automatu” narzuca „duży ZUS”. Błąd zostałby szybciej zauważony, ale ubezpieczona była zwolniona z opłacania składek za okres marzec – maj 2020 roku. Kiedy zorientowała, że płaci inne składki niż przed pandemią zwróciła się do biura o wyjaśnienia. Po weryfikacji okazało się, że kod był prawidłowy, ale podstawa błędna. Złożyła korekty deklaracji , ale zostały odrzucone, ponieważ sporządzono je po terminie i zapłacono składki.

/pismo – k. 11 akt ZUS/

Pismem z dnia 28.10.2020 r organ rentowy powiadomił biuro rachunkowe reprezentujące wnioskodawczynię , że pismem z dnia 27.08.2020 r ubezpieczona została poinformowana o uznaniu złożonych korekt deklaracji za miesiące kwiecień , czerwiec i lipiec za nieprawidłowe. P. nie podjęła korespondencji. Organ podniósł, że zadeklarowanie kwoty wyższej do podstawy wymiaru składek oznacza, że płatnik związany jest swoją deklaracja i nie ma możliwości wstecznej korekty do kwoty najniższej, ustawowo obowiązującej. Jednocześnie rozumiejąc w jakich okolicznościach doszło do pomyłki, podniesiono, przepisy nie przewidują wyjątków.

/pismo – k. 8 akt ZUS/

Pismem z dnia 26.11.2020 r ubezpieczona reprezentowana przez biuro rachunkowe wyjaśniała ponownie przyczynę błędu, podnosząc, że ZUS przyjął korekty i pismem z dnia 27.08.2020 poinformował o ustaleniu nadpłaty na dzień 27.08.2020 r oraz o tym, że zostanie ona zaliczona na poczet przyszłych należności. W związku z powyższym płatnik nie dokonał wpłat za składki za sierpień i wrzesień 2020 r rozliczając nadpłatę, co było wykonaniem dyspozycji ZUS. Podkreślił, że wnioskodawczyni napisała maila , który został podyktowany przez pracownika ZUS, a ustalenia te były niezwykle niekorzystne. O powyższym nie został powiadomiony pełnomocnik ubezpieczonej, a zatem czynność dotknięta jest wadą prawną. Nadto nadal ubezpieczona nie zmieniła kodu ubezpieczeń.

/pismo – k. 28 akt ZUS/

W dniu 14.01.2021 r wnioskodawczyni za pośrednictwem bura rachunkowego złożyła wniosek o wydanie decyzji o podstawach wymiaru składek w związku z nierozpatrzeniem pozytywnie prośby o przyjęcie korekt deklaracji rozliczeniowych za kwiecień, czerwiec i lipiec 2020.

/pismo – k. 6 akt ZUS/

W dniu 24 lutego 2021 r ubezpieczona sporządziła wiadomość e –mail, w której uchyla się od skutków prawnych oświadczenia woli, zgodnie z którym w mailu z dnia 15.09.2020 r zrezygnowała z przysługującej jej preferencji i wyraziła zgodę na przejście na wyższy ZUS i rezygnację, a jej intencją nie było pozbawienie jej korzystnych składek ZUS, zaś oświadczenie złożyła za namową pracownika ZUS – A. G. (3).

/ wiadomość e –mail – k. 6/

Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny dowodów i zważył co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 5 i art. 12 ust 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2021 r. poz. 423), obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym, wypadkowym - podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi.

Stosownie do treści art. 8 ust. 6 pkt 1 za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych.

Na mocy art. 13 pkt 4 analizowanej ustawy osoby prowadzące działalność pozarolniczą podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

Z mocy art. 11 ust. 2 w/w ustawy ubezpieczeniu chorobowemu osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają dobrowolnie na swój wniosek.

Okres podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom określa przepis art. 13 pkt 4 zgodnie, z którym osoby prowadzące pozarolniczą działalność obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu podlegają w okresie od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów
o swobodzie działalności gospodarczej.

Na podstawie art. 36 ust. 1, ust. 3 i ust. 4 cytowanej ustawy każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych, w terminie 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczenia. Obowiązek zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych osób prowadzących działalność gospodarczą należy do tych osób.

Art. 18 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi, iż podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 5, stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy. Składka w nowej wysokości obowiązuje od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku.

Z mocy art. 18a ust. 1 podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1 (to jest osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych), w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30 % kwoty minimalnego wynagrodzenia.

Zgodnie z art. 18 ust. 8 a w przypadku gdy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi zadeklarowana kwota, zadeklarowanie przez ubezpieczonego kwoty wyższej niż obowiązująca go najniższa podstawa wymiaru składek oznacza rezygnację z ustalenia podstawy wymiaru składek w kwocie najniższej i nie podlega korekcie przez ubezpieczonego za miesiąc, w którym zadeklarował wyższą kwotę podstawy wymiaru składek.

Stosownie do treści art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe w/w osób stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe.

Na podstawie zaś art. 66 ust. 1 pkt. 1c ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z dnia 27 sierpnia 2004 roku (tekst jednolity Dz. U. z 2015 rok Nr 581, ze zm.) osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, które są osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą, podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego.

Z art. 47 ust 1 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika, że płatnik składek, będący osobą fizyczną opłacającą składkę wyłącznie za siebie, przesyła w tym samym terminie deklarację rozliczeniową, imienne raporty miesięczne oraz opłaca składki za dany miesiąc, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2a i 2b, nie później niż do 10 dnia następnego miesiąca.

W myśl art. 47 ust. 2 i ust. 3 tej ustawy płatnik składek, który opłaca składki wyłącznie za siebie, przysyła jedynie deklarację rozliczeniową.

Zgodnie z art. 41. ustawy systemowej płatnik składek przekazuje do Zakładu imienne raporty miesięczne, po upływie każdego miesiąca kalendarzowego, w terminie ustalonym dla rozliczania składek. (ust. 1)

Imienny raport miesięczny zawiera informacje dotyczące płatnika składek określone w art. 43 ust. 4 i 5, miesiąc i rok, których raport dotyczy, oraz:

1)

numery identyfikacyjne ubezpieczonego z danymi, o których mowa w art. 35 ust. 1 pkt 1;

2)

nazwisko i imię;

3)

wymiar czasu pracy;

4)

zestawienie należnych składek na ubezpieczenia społeczne w podziale na ubezpieczenie: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, zawierające dane o:

a)

tytule ubezpieczenia,

b)

podstawie wymiaru składek,

c)

kwocie składki w podziale na należną od ubezpieczonego i płatnika składek oraz z innych źródeł finansowania,

d)

kwocie obniżenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, wynikającego z ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o pracowniczych programach emerytalnych (Dz. U. z 2001 r. poz. 623 oraz z 2002 r. poz. 253 i 1178) 6 ,

e)

kwocie obniżenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, wynikającego z ustawy z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1342);

4a)

informacje o zastosowanych formach opodatkowania w poprzednim roku kalendarzowym, kwotę rocznego przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej i rocznego dochodu z tej działalności, uzyskanych w poprzednim roku kalendarzowym, w tym kwotę przychodu i dochodu uzyskanych w okresie obowiązywania danej formy opodatkowania, oraz kwotę podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ustaloną na dany rok kalendarzowy w przypadku, o którym mowa w art. 18c ust. 9 pkt 1;

5)

podstawę wymiaru i kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, z uwzględnieniem podziału na podmioty, które finansują składki;

7)

rodzaje i okresy przerw w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne;

8)

informacje o wypłaconych zasiłkach oraz wynagrodzeniach z tytułu niezdolności do pracy wypłaconych na podstawie Kodeksu pracy oraz o zasiłkach finansowanych z budżetu państwa;

9)

oświadczenie płatnika składek, że dane zawarte w raporcie są zgodne ze stanem faktycznym, potwierdzone podpisem płatnika składek lub osoby przez niego upoważnionej;

10)

dane dotyczące wypłaconego przychodu niezbędne do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty;

11)

dane dotyczące wykonywania pracy przez nauczyciela, wychowawcę lub innego pracownika pedagogicznego zatrudnionego w placówkach, o których mowa w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych, w określonym wymiarze obowiązkowego wymiaru zajęć, z wyjątkiem danych za nauczyciela, wychowawcę lub innego pracownika pedagogicznego, od którego płatnik składek uzyskał na piśmie informację o ustaleniu prawa do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego na podstawie tej ustawy.(ust.3)

Płatnik składek jest zobowiązany złożyć imienny raport miesięczny korygujący w formie nowego dokumentu zawierającego wszystkie prawidłowe informacje określone w ust. 3-5, jeżeli zachodzi konieczność korekty danych podanych w imiennym raporcie miesięcznym w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości:

1)

przez płatnika składek we własnym zakresie;

2)

przez Zakład. (ust.6)

Płatnik składek jest zobowiązany złożyć imienny raport miesięczny korygujący, o którym mowa w ust. 6, w terminie 7 dni od stwierdzenia nieprawidłowości we własnym zakresie lub otrzymania zawiadomienia o stwierdzeniu nieprawidłowości przez Zakład, z zastrzeżeniem ust. 7b.(ust. 7 a)

Ustawodawca ograniczył możliwość korygowania danych zawartych w imiennym raporcie miesięcznym ubezpieczonego tylko do sytuacji, w których potrzeba dokonania korekty danych zawartych w dokumentacji rozliczeniowej podyktowana jest potrzebą usunięcia nieprawidłowości./tak wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 10 lipca 2018 r. III AUa 482/17/

Korekta w trybie art. 41 ust. 6 u.s.u.s. nie odbywa się w zależności od "subiektywnego przekonania" ubezpieczonego, lecz na podstawie stwierdzonej niezgodności dokumentacji ze zgłoszeniem do ubezpieczenia i wybraną podstawą składek. Nie ma wówczas "zupełnej dowolności w dokonywaniu korekt" i "nadużyć", jako że przedmiotem rozpoznania jest tylko indywidualna sprawa strony skarżącej./Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 22 września 2016 r. III AUa 279/16/

Omyłkowe wskazywanie przez płatnika składek, w deklaracjach rozliczeniowych podstawy wymiaru składek, określonej w art. 18 ust. 8 ustawy systemowej, a następnie dokonywanie opłaty składek w dotychczasowej preferencyjnej wysokości, nie niższej niż 30% minimalnej płacy czyni rozstrzygającym dla stwierdzenia, czy nastąpiła deklarowana zmiana podstawy wymiaru - faktyczną wysokość opłaconych składek. Wątpliwości organu rentowego w tym względzie winny zostać usunięte poprzez wezwanie płatnika składek do złożenia wyjaśnień, a w razie potwierdzenia nieprawidłowości, płatnikowi składek przysługuje prawo złożenie deklaracji rozliczeniowej korygującej w formie nowego dokumentu zawierającego wszystkie prawidłowe dane, określone w art. 46 ust. 4 w zw. z art. 41 ust. 6 ustawy systemowej, przy zachowaniu 7-dniowego terminu od stwierdzenia nieprawidłowości./Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 27 lutego 2019 r. III AUa 1692/18/

W rozpoznawanej sprawie spór dotyczył tego, czy ubezpieczona w spornych miesiącach zrezygnowała z preferencyjnej podstawy wymiaru składki.

Niespornym jest, że ubezpieczona rozpoczynając prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej , zgłosiła się z tego tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego z deklarowaną podstawą wymiaru składek, nie niższą niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Należne składki w preferencyjnej wysokości ubezpieczona opłacała do kwietnia 2020 r, wskazując w deklaracjach rozliczeniowych kod tytułu ubezpieczenia 05 70 00. W kwietniu, czerwcu i lipcu 2020 r ubezpieczona nadal podając dotychczasowy kod tytułu ubezpieczenia 05 70 00, wskazywała jako podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, chorobowe i wypadkowe - kwotę odpowiadające 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

W ocenie Sądu ubezpieczona nie dokonała w spornych miesiącach faktycznej zmiany, podwyższającej podstawę wymiaru składek.

Nie wystąpiło opłacenie składek od podwyższonej podstawy wymiaru za kwiecień , bowiem ubezpieczona korzystała ze zwolnienia z opłacania składek. Natomiast po zorientowaniu się, że do zapłaty pozostaje wyższa kwota za kolejne miesiące wnioskodawczyni podjęła kroki w celu wyjaśnienia rozbieżności.

Z ustaleń wynika, że wskazanie wyższej podstawy wymiaru składek wynikało z błędu pracownika biura rachunkowego, który nie zwrócił uwagi, że mimo wpisania preferencyjnego kodu ubezpieczenia , podstawa wymiaru składki w programie komputerowym odpowiadała „dużemu ZUS”. W sierpniu 2020 r ubezpieczona otrzymała telefon z ZUS, iż ma niedopłatę na koncie. Ubezpieczona zorientowała się dopiero wówczas, że płaci wyższą składkę, bo wcześniej korzystała ze zwolnienia z opłacania składek w związku ze stanem epidemii. Wówczas poinformowała o tym księgowość, która ustaliła, iż doszło do błędu. W dniu 24 sierpnia 2020 r zostały złożone korekty deklaracji , w których wykazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne – 780 zł. W tym samym dniu ubezpieczona złożyła wniosek o wyrażenie zgody na opłacenie składek po terminie na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, argumentując, że w związku z mylnie sporządzonymi deklaracjami za w/w okresy nastąpiła niedopłata składek ZUS., zostały sporządzone korekty deklaracji poprzez zmniejszenie podstawy naliczenia składek ZUS dla właściciela, zgodnie ze zgłoszeniem (...) z dnia 7.05.2019 r. Wskazała swój adres : K. C. 14 a. Wnioskodawczyni wystąpiła o rozliczenie konta. Co istotne pismem z dnia 27.08.2020 r /kierowanym na adres K. C. 14 a/organ rentowy poinformował ubezpieczoną w związku z wnioskiem o rozliczenie konta, o ustaleniu nadpłaty na ubezpieczenia społeczne – 1425,84 zł, ubezpieczenie zdrowotne – 66,16 zł. Pismo zostało podpisane przez starszego inspektora K. W..

Należy w tym miejscu podnieść, że powyższego pisma organ rentowy nie załączył do akt rentowych. Złożyła je ubezpieczona.

Ubezpieczona uważała więc sprawę za załatwioną. Za kolejne miesiące ubezpieczona nie płaciła składek, bo rozliczała nadpłatę.

Jednocześnie pismem z dnia 27.08.2020 r, a więc z tego samego dnia, co pismo o nadpłacie, kierowanym do ubezpieczonej na adres Ł., ul. (...), a więc na adres, który nie był przez wnioskodawczynię wskazany w treści wniosku o przywrócenie terminu do opłacania składek, organ rentowy przekazał prośbę o złożenie korekty deklaracji rozliczeniowych za miesiące 04,06, (...) na podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne w wysokości 3136,20 zł. W związku z wpływem korekt po obowiązującym terminie organ nie uznał deklaracji za miesiące 04, 06, (...) za prawidłowe. Tym razem pismo zostało podpisane przez starszego referenta A. G. (1).

Pismo było doręczane w trybie doręczenia zastępczego i zwrócone w dniu 16.09.2020 r. Ubezpieczona nie zapoznała się z jego treścią.

W istocie w dniu 15 września 2020 r ubezpieczona wysłała do ZUS wiadomość e - mail , wnosząc o korektę z urzędu deklaracji rozliczeniowych za miesiące kwiecień, czerwiec i lipiec 2020 r na urzędową podstawę 60 % na kwotę 3136,20 zł. Wiadomość wysłała jednak nie z własnej inicjatywy, po rozmowie z pracownikiem ZUS , który podyktował jej treść wiadomości oraz poinformował, że w przypadku braku korekty będzie musiała zapłacić dodatkową kwotę. Wcześniej też pracownik ten kontaktował się z biurem rachunkowym, reprezentującym wnioskodawczynię, ale odmówiło złożenia korekty w żądanym zakresie. Ostatecznie wnioskodawczyni złożyła oświadczenie o uchyleniu się od skutków tego oświadczenia woli.

Organ rentowy miał także świadomość, iż wskazanie wyższej podstawy wymiaru składki było wynikiem błędu pracownika biura rachunkowego, albowiem kierowało ono wyjaśnienia w tym zakresie i to niejednokrotnie.

W ocenie Sądu w takiej sytuacji ubezpieczona miała prawo do skorzystania z możliwości złożenia korekty deklaracji, bowiem doszło do niezgodności dokumentacji ze zgłoszeniem do ubezpieczenia i wybraną podstawą składek. Organ rentowy jednym z pism z daty 27.08.2020 r zaakceptował stanowisko płatnika.

Wątpliwości organu rentowego w tym względzie winny były zostać usunięte poprzez wezwanie płatnika składek do złożenia wyjaśnień, zamiast przyjęcia niezweryfikowanej intencji płatnika składek podwyższenia podstawy wymiaru składek za jej rzeczywistą wolę i skuteczne zwiększenie podstawy wymiaru składek. W niniejszym postępowaniu organ rentowy ostatecznie w ogóle nie uwzględnił rzeczywistej woli płatnika. W ocenie Sądu skoro deklarowanej wyższej wysokości podstawy wymiaru składek nie towarzyszyła jednocześnie zmiana kodu tytułu ubezpieczenia z 05 70 na 05 10 - osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych, niemająca ustalonego prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi zadeklarowana kwota nie niższa niż 60% kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia - to organ rentowy nie był uprawniony do przyjęcia, że nastąpiła dorozumiana zmiana kodu tytułu ubezpieczenia na 05 10 i wzywać do korekt w tym zakresie, wbrew woli płatnika i konsekwentnym wyjaśnieniom. Ubezpieczona zatem mogła w trybie art. 41 ust. 6 i 7a ustawy systemowej, wskazać prawidłową podstawę wymiaru składek zgodną z kodem tytułu ubezpieczenia, co potwierdzałoby tylko pierwotną wolę skarżącej, wyrażoną w zgłoszeniu, czyli podstawę wymiaru składek odpowiadającą 30% minimalnego wynagrodzenia.

W ocenie Sądu takiej korekcie nie stoi na przeszkodzie cytowany art. 18 ust. 8a, albowiem dotyczy on zapobiegania sytuacjom dowolnego, bez zaistnienia żadnych nowych okoliczności, korygowania podstawy wymiaru składek za wskazany miesiąc. Dotyczy to sytuacji świadomego, intencjonalnego zadeklarowania wyżej podstawy wymiaru składek, z czym nie mamy do czynienia w niniejszym postępowaniu.

Z tych względów Sąd Okręgowy, na mocy art.477 14 § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję i stwierdził, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne A. R. za sporne miesiące wynosi 780 zł, która to kwota odpowiada stawce preferencyjnej.

Powyższe nie ma wpływu na wysokość składki zdrowotnej z uwagi na jej stałą wysokość.

Natomiast w zakresie podstawy wymiaru składek na FP , to należy przypomnieć, że przedsiębiorcy, którzy opłacają preferencyjne składki ZUS nie muszą opłacać składki na fundusz pracy, bowiem składki ustalane są począwszy od kwot, które w okresie miesiąca stanowią łącznie co najmniej kwotę minimalnego wynagrodzenia ogłoszonego corocznie na podstawie ustawy z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę