Sygn. akt II Ca 2130/20

POSTANOWIENIE

Dnia 15 kwietnia 2021 r.

Sąd Okręgowy w Krakowie II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący:

Sędzia Katarzyna Biernat-Jarek

Sędziowie:

Joanna Czernecka

Renata Stępińska

po rozpoznaniu w dniu 15 kwietnia 2021 roku. w K. na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku J. L. (1)

z udziałem E. M. (1) H. , K. L., A. W., J. W. (1) i D. W.

o stwierdzenie nabycia spadku po J. L. (2)

na skutek apelacji uczestniczki E. M. (1) H. od postanowienia Sądu Rejonowego dla Krakowa – Krowodrzy w Krakowie z dnia 24 lipca 2020 roku , sygn. Akt I Ns 1221/18/K

postanawia:

1.  uchylić zaskarżone postanowienie w punkcie III.;

2.  oddalić apelację w pozostałej części;

3.  stwierdzić , że wnioskodawca i uczestnicy ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

SSO Joanna Czernecka SSO Katarzyna Biernat-Jarek SSO Renata Stępińska

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy stwierdził, że spadek po J. M. dwojga imion L. zmarłej dnia (...) r. w K. na podstawie testamentu notarialnego z dnia (...) r. rep. (...) z dobrodziejstwem inwentarza nabył syn J. F. dwojga imion L., syn L. i J. w całości (pkt. I) , stwierdził, że E. M. (2) dwojga imion M.H. nabyła udział w wysokości 1/2 w nieruchomości stanowiącej działkę ewidencyjną nr (...) o pow. 0, (...), położonej w C. przy ul (...) zabudowanej budynkiem mieszkalnym nr (...) powstałej z działki pb (...), która powstała wskutek zniesienia się wzajemnie działki nr (...) i pb (...) zgodnie z operatem o numerze P. (...).(...) i (...) przyjętymi do zasobu geodezyjnego prowadzonego przez Starostę (...) - objętej dawnym (...) gmina katastralna C., który utracił moc prawną - tytułem zapisu windykacyjnego uczynionego przez spadkodawczynię w testamencie, sporządzonym w dniu (...) r. do rep. (...) w Kancelarii Notarialnej w K. (pkt. 2), stwierdził że K. J. dwojga imion L., nabyła ruchomości znajdujące się w lokalu mieszkalnym położonym w K. przy ul. (...), w tym w szczególności: meble, obrazy, srebra, porcelanę i biżuterię - tytułem zapisu windykacyjnego uczynionego przez spadkodawczynię w testamencie, sporządzonym w dniu (...) r. do rep. (...) w Kancelarii Notarialnej w K. (pkt. III), nakazał ściągnąć od wnioskodawcy J. L. (1) na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego dla Krakowa-Krowodrzy w Krakowie kwotę 264,70 tytułem niepokrytych wydatków (pkt. IV), zwolnił od udziału w sprawie A. W., D. W., J. W. (1) (pkt. V), stwierdził, że wnioskodawca i uczestniczki ponoszą pozostałe koszty związane ze swoim udziałem w sprawie (pkt. VI).

Orzeczenie zostało oparte na następujących ustaleniach faktycznych.

J. L. (3) z domu W., córka J. i M. zmarła (...) roku w K.. W chwili śmierci była wdową. J. L. (2) miała syna F. L. oraz córkę E. M. (1) H.. Nie miała innych dzieci, zarówno przysposobionych jak i pozamałżeńskich. Nikt nie składał oświadczeń o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, nikt nie zrzekał się dziedziczenia.

J. L. (2) sporządziła w dniu(...) testament notarialny,
w którym powołała do całości spadku syna J. L. (1), syna L. i J..

Następnie w dniu (...) roku sporządziła kolejny testament notarialny,
w którym oświadczyła, że odwołuje swój testament sporządzony w tej samej kancelarii 5 października 2011 roku oraz oświadczyła, że do całości spadku powołuje swojego syna J. L. (1). Dalej w testamencie wskazała, że jej udział w kamienicy nr (...)w C. przy ul. (...), dawniej ulica (...) nabywa w drodze zapisu windykacyjnego jej córka E. M. (1) H., urodzona (...) w C. obecnie zamieszkała w C.. Będące własnością J. L. (2) wyposażenie mieszkania położone w K. przy ulicy (...) i wszystkie przysługujące ruchomości znajdujące się w tym mieszkaniu, w tym w szczególności meble, obrazy, srebra, porcelana i biżuterię drogą zapisu windykacyjnego nabywa jej wnuczka K. L., urodzona (...) Dalej testatorka oświadcza, że nie wydziedzicza córki E. H., mimo, że istnieją przesłanki do jej formalnego wydziedziczenia wyraźnie na prośbę syna J. L. (1). Córka E. H. występowała przeciwko testatorce i całej rodzinie, kontakt był sporadyczny i bardzo zły, a wszystkie próby naprawy stosunków spędzały zawsze na niczym.

Sąd ustalił, że obecna działka ewidencyjna nr (...) o pow. 0, (...), położona w C., przy ul. (...), zabudowana budynkiem mieszkalnym nr (...), powstała z działki pb (...), która powstała wskutek zniesienia się wzajemnie działki nr (...) i pb (...), zgodnie z operatem o numerze P. (...).(...)i (...), przyjętymi do zasobu geodezyjnego prowadzonego przez Starostę (...) -jest objęta dawnym (...) gmina katastralna C., który utracił moc prawną. Obecnie brak urządzonej księgi wieczystej. Właścicielami nieruchomość byli J. W. (2) i M. W. po ½. Obecny adres ul. (...) odpowiadał dawnej ul. (...), a wcześniej ul. (...). Pod aktualnym adresem ul. (...) znajduje się budynek mieszkalny położony na działce ewidencyjnej (...) objętej księgą wieczystą (...) stanowiący własność R. J. i H. W..

Akt zgonu spadkodawców i pozostałe akty stanu cywilnego jako dokumenty urzędowe stanowią dowód okoliczności w nich stwierdzonych. Zarówno forma jak i treść tych dokumentów nie budzą wątpliwości Sądu. Podobnie pozostałe dokumenty stanowiące podstawę rozstrzygnięcia sądu, a dotyczące nieruchomości w C.. Brak podstaw także do kwestionowania prawdziwości złożonego zapewnienia spadkowego i zeznań.

Mając na uwadze takie ustalenia, Sąd Rejonowy odwołując się do art. 926 § 1 kc, art. 947 k.c., art. 981 ( 1) . § 1 k.c., uznał wniosek za zasadny. W swoich rozważaniach prawnych Sąd wyjaśnił że w testamencie z 2013r. spadkodawczyni postanowiła o dwóch zapisach windykacyjnych : na rzecz córki M. H. i wnuczki K. L.. W pierwszym przypadku przedmiotem zapisu windykacyjnego był udział w kamienicy nr 75 w C. przy ul. (...), dawniej ulica (...). Pomimo, że uczestniczka K. H. zakwestionowała skuteczność tak ustanowionego zapisu windykacyjnego wskazując, że w testamencie nieruchomości została nieprawidłowo określona i istnieją wątpliwości co do położenia i oznaczenia nieruchomości to przeprowadzone postępowanie dowodowe pozwoliło na ustalenie jakiej konkretnie nieruchomości dotyczy zapis w testamencie oraz ustalenie wysokości udziału, co wynikało z wykazów zmian gruntowych, wypisów i wyrysów z ewidencji gruntów oraz zaświadczeń z dawnego LWH. Strony nie przedstawiły żadnego innego dowodu wskazującego na inny udział spadkodawczyni w nieruchomości, niż ten określony w dawnym LWH. Dodatkowo, na rozprawie w dniu 24 lipca 2020r., identyfikację nieruchomości potwierdził wnioskodawca, po okazaniu mu street view - panoramicznego widoku z poziomu ulicy dzięki funkcji Google Maps i Google Earth, która zapewnia i pozwala użytkownikom na wyświetlanie wybranych części na ziemi.

Powołując się na art. 948 § 1 i 2 k.c Sąd przyjął, że będące własnością J. L. (2) wyposażenie mieszkania położone w K. przy ulicy (...)
i wszystkie przysługujące ruchomości znajdujące się w tym mieszkaniu, w tym w szczególności meble, obrazy, srebra, porcelana i biżuterię są określone w sposób umożliwiający ich identyfikację.

Na podstawie ar. 510 § 1 k.p.c. zwolniono od udziału w sprawie A. W., D. W. i J. W. (1). O kosztach orzeczono na podstawie art. 520 § 1 k.p.c. jednoczenie na podstawie art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Apelację od tego postanowienia złożyła uczestniczka E. H., która zaskarżyła postanowienie w części do punktu II i III i zarzuciła:

1 ) naruszenie prawa materialnego, a to art. 981 par 2 pkt 1 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie wyrażające się w przyjęciu, iż E. H., córka L. i J. nabyła udział w wysokości 1/2 w nieruchomości stanowiącej działkę ewidencyjną nr (...) o pow. 0. (...). położonej w C., przy ul (...), zabudowanej budynkiem mieszkalnym nr (...), powstałej z działki pb (...), która powstała wskutek zniesienia się wzajemnie działki nr (...) i pb (...). zgodnie z operatem o numerze P. (...).(...) i (...), przyjętymi do zasobu geodezyjnego prowadzonego przez Starostę (...) - objętej dawnym (...) gmina katastralna C., który utracił moc prawną - tytułem zapisu windykacyjnego uczynionego przez spadkodawczynię w testamencie, sporządzonym w dniu (...) r. do rep. (...) w Kancelarii Notarialnej w K. przed notariuszem A. P., przy jednoczesnym braku jednoznacznego oznaczenia przedmiotu zapisu w samej treści zapisu windykacyjnego;

2) naruszenie prawa materialnego, a to art. 981 ( 1) § 2 pkt. 1 k.c.. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie wyrażające się w przyjęciu, iż K. L. nabyła ruchomości znajdujące się w lokalu mieszkalnym położonym w K. przy ul. (...). w tym w szczególności: meble, obrazy, srebra, porcelanę i biżuterię - tytułem zapisu windykacyjnego uczynionego przez spadkodawczynię w testamencie, sporządzonym w dniu (...) r. do rep. (...) w Kancelarii Notarialnej w K., przed notariuszem A. P.. mimo. że przedmiotem tak uczynionego zapisu nie są rzeczy oznaczone co do tożsamości.

W oparciu o powyższe zarzuty wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia w pkt. II poprzez ustalenie nieważności zapisu windykacyjnego poczynionego na rzecz E. F. w testamencie, sporządzonym w dniu (...) r. oraz zmianę zaskarżonego postanowienia w pkt. III poprzez ustalenie nieważności zapisu windykacyjnego poczynionego na rzecz K. L. w testamencie, sporządzonym w dniu (...) r.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja została uwzględniona w części.

Zaznaczyć trzeba, że apelacja w swej istocie dotyczyła wyłącznie zagadnienia stosowania prawa materialnego w zakresie przedmiotowego rozrządzenia testamentowego – zapisów windykacyjnych, a skarżąca nie kwestionuje ustaleń faktycznych Sądu Rejonowego, które Sąd Okręgowy w całości podziela- przyjmując je za własne, niemniej jednak dokonuje częściowo odmiennej oceny prawnej rozważań prawnych do nich się odnoszących. Sąd I instancji błędnie bowiem w okolicznościach niniejszej sprawy uznał ważność zapisu windykacyjnego uczynionego na rzecz wnuczki spadkobierczyni - K. L..

Przed odniesieniem się do zarzutów apelacji, dla przejrzystości i uporządkowania wywodu wskazać należy, że zgodnie z art. 926 § 1 k.c. powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu. Dziedziczenie ustawowe co do całości spadku następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą (§ 2). Oznacza to, iż dziedziczenie ustawowe następuje wówczas, gdy zostanie wyłączone dziedziczenie testamentowe. To zaś wyłączone jest wówczas, gdy przedłożony testament okaże się nieważny (lub bezskuteczny), bądź gdy testament zostanie odwołany, a przy tym nie zastąpiony nowym, jak również gdy spadkodawca nie sporządził w ogóle testamentu.

W rozpoznawanej sprawie Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił, że ważnym jest testament z dnia (...) roku, na podstawie, którego spadkodawczyni powołała do całego spadku syna J. L. (1) oraz zadysponowała nieruchomością w C. oraz ruchomościami znajdującymi się w mieszkaniu w K. przy ul (...) zapisem windykacyjnym. Okoliczność ta nie jest kwestionowana przez apelującą.

Natomiast kwestią sporną w niniejszej sprawie był charakter prawny rozrządzeń zawartych w § 3 testamentu sporządzonego w formie aktu notarialnego dnia (...) roku. Sąd Rejonowy uznał, iż rozrządzenie to stanowi zapisy windykacyjne i zostało wymienione w treści postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku. Z kolei apelująca uczestniczka podniosła, że obydwa rozrządzenia są nieważne.

Ustosunkowując się powyższego, Sąd Okręgowy zgadza się z Sądem Rejonowym w tej części, w której uznał rozrządzenie dotyczące za zapis windykacyjny uczyniony na rzecz córki – E. H., natomiast przeciwne stanowisko zajął w stosunku do zapisu poczynionego na rzecz wnuczki K. L., którego treść odnosiła się wyposażenia mieszkania położonego w K. przy ul. (...) i wszystkich ruchomości tam znajdujących się, w szczególności mebli, obrazów, srebra, porcelany i biżuterii.

Przypomnieć w tym miejscu należy, że o stwierdzenia nabycia przedmiotu zapisu windykacyjnego - zgodnie z art. 1029 1 k.c. - stosuje się odpowiednio przepisy tytułu VI, księgi IV kodeksu cywilnego, co oznacza, że stwierdzenie nabycia przedmiotu zapisu windykacyjnego następuje w postępowaniach przed sądem lub notariuszem, według reguł przewidzianych w celu stwierdzenia nabycia spadku. W sprawie o stwierdzenie nabycia spadku sąd powinien zatem z urzędu zbadać, czy w testamencie sporządzonym w formie aktu notarialnego spadkodawca ustanowił zapis windykacyjny, a jeżeli tak, wezwać zapisobierców niebędących uczestnikami do udziału w sprawie, ocenić skuteczność zapisu i w postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku orzec także o nabyciu przedmiotu zapisu windykacyjnego (art. 677 § 1 i 2 k.p.c.).

Stwierdzenie nabycia przedmiotu zapisu windykacyjnego jest więc elementem postępowania o stwierdzenie nabycia spadku i w zasadzie nie może być dochodzone w osobnej sprawie, bez równoczesnego stwierdzenia nabycia spadku. Trzeba zatem przyjąć, że wniosek o stwierdzenie nabycia przedmiotu zapisu windykacyjnego powinien być traktowany jako wniosek o stwierdzenie nabycia spadku.

I tak zgodnie z przepisami art. 981 1 § 1 i 2 k.c. w testamencie sporządzonym w formie aktu notarialnego spadkodawca może postanowić, że oznaczona osoba nabywa przedmiot zapisu z chwilą otwarcia spadku (zapis windykacyjny). Zapis windykacyjny rodzi tzw. skutek rzeczowy, a więc skutkuje tym, że własność danego przedmiotu przechodzi na nabywcę (zapisobiercę) z chwilą otwarcia spadku (tj. z chwilą śmierci spadkodawcy-testatora). Zapis windykacyjny ma jednak ograniczenie, które wiąże się z tym, że przedmiot zapisu musi się znajdować w masie spadkowej, a więc prawo własności danego przedmiotu musi przysługiwać spadkodawcy w chwili jego śmierci. Jeżeli przesłanka ta nie jest spełniona, to albo zapis windykacyjny jest bezskuteczny w całości albo - jak to miało miejsce w niniejszej sprawie - jest bezskuteczny w części. Dzieje się tak dlatego, bowiem nie można przenieść na inną osobę więcej praw niż samemu się posiada. W konsekwencji na gruncie prawa spadkowego zdarzają się sytuacje, iż dochodzi do rozbieżności między zamysłem spadkodawcy, a faktyczną możliwością wykonania jego ostatniej woli.

Przechodząc do rozważań natury prawnej, zauważyć trzeba, że przedmiotem zapisu windykacyjnego może być: rzecz oznaczona co do tożsamości; zbywalne prawo majątkowe; przedsiębiorstwo lub gospodarstwo rolne; ustanowienie na rzecz zapisobiercy użytkowania lub służebności. Wyliczenie zawarte w treści art. 981 1 § 2 KC ma charakter katalogu zamkniętego, co budzi pewne wątpliwości natury systemowej (zob. E. Skowrońska-Bocian, J. Wierciński, w: J. Gudowski, Komentarz KC, t. 6, 2017, art. 9811, teza 8). W razie ustanowienia przez spadkodawcę zapisu windykacyjnego, którego przedmiot nie mieści się w katalogu dopuszczalnych przedmiotów legatu z art. 981 1 § 2 KC, takie rozrządzenie – w zgodzie z regułą favor testamenti – należy traktować jako zapis zwykły (K. Osajda, w: K. Osajda, Komentarz KC, Legalis 2018, art. 9811, teza 285; E. Niezbecka, w: A. Kidyba, Komentarz KC, t. 4, 2015, art. 9811, teza 11).

Nie ulega wątpliwości, że przedmiot legatu windykacyjnego winien być oznaczony na tyle precyzyjnie, aby w chwili otwarcia spadku możliwe było jego zidentyfikowanie. Zadania konkretyzacji przedmiotu zapisu nie można tym samym powierzyć legatariuszowi ani osobie trzeciej. Musi jej dokonać sam testator.

Sąd Okręgowy stoi na stanowisku, że o ile określenie przedmiotu nie będzie budziło wątpliwości, to nieprawidłowości w jego wskazaniu nie spowodują bezskuteczności zapisu, o ile nieruchomość da się zidentyfikować. Za takim poglądem opowiada się K. Osajda we wspominanym komentarzu. Sąd w niniejszej sprawie wobec wniosku uczestniczki o nienależycie określonym adresie nieruchomości wynikającym ze zmiany oznaczeń ulic i wątpliwości co do tego, kto jest właścicielem przedmiotowej nieruchomości - podjął czynności weryfikacyjne dotyczące aktualnego adresu położenia nieruchomości oraz ustalił nr księgi wieczystej. Słusznie na podstawie przedłożonych do akt sprawy dokumentów geodezyjnych, w tym wypisu i wyrysu z ewidencji gruntu oraz wykazu zmian gruntowych przedłożonych przez Wydział Geodezji Urzędu Miasta C. uznał, że aktualny adres pod którym nieruchomość się znajduje to – ulica (...) odpowiadała dawniej nazwie ulicy (...) – ( pod tą nazwą w testamencie oznaczono nieruchomość) , a wcześniej ulicy (...). Dlatego też nie można zgodzić się tutaj z apelującą, że zapis windykacyjny dotyczący udziału w kamienicy przy ul. (...) w C. (dawniej ul. (...)) nasuwał wątpliwości jakiej nieruchomości miał zapis w rzeczywistości dotyczyć. Nie mają żadnego znaczenia zmiany ewidencyjne skutkujące zmianą nazwy ulicy czy numeracji budynków, na które spadkodawczyni nie miała wpływu , w sytuacji gdy na podstawie innych środków dowodowych można było zidentyfikować nieruchomość. Co więcej, za taką interpretacją przemawia przede wszystkim fakt, że nie było wątpliwości co do tożsamości nieruchomości, gdyż była to jedyna nieruchomość spadkodawczyni, której przysługiwał udział w ½ części. Na dodatek sam wnioskodawca na rozprawie przed sądem I instancji poprzez okazanie zdjęcie Street View potwierdził identyfikację domu w sposób jednoznaczny – „..jest to dom opisany w testamencie, jest to dom rodzinny”, a uczestniczka nawet nie podważa w tym zakresie ustaleń i wniosków Sądu.

Na nieprawidłowość w samym wskazaniu przedmiotu zapisu, podobnie wypowiada się - P. Książek, który przedstawia pogląd, zgodnie z którym, że jeśli przedmiotem zapisu windykacyjnego jest nieruchomość, lecz spadkodawca poda nieprawidłowy numer jej księgi wieczystej to gdy nie ma wątpliwości, o którą nieruchomość chodzi, zapis windykacyjny będzie ważny i skuteczny (zob. P. Księżak, Zapis windykacyjny, Warszawa 2012, s. 97.).

Nie można też zapominać, że zgodnie z art. 948 § 1 k.c. testament należy tak tłumaczyć, ażeby zapewnić możliwie najpełniejsze urzeczywistnienie woli spadkodawcy, co zakłada dążenie do jak najwierniejszego odtworzenia woli testatora i obliguje do przyjęcia takiej wykładni, która pozwoli utrzymać rozrządzenia spadkodawcy w mocy i nadać im rozsądną treść.

Z uwagi na powyższe, apelację w zakresie odnoszącym się do zapisu windykacyjnego na rzecz córki spadkobierczyni należało oddalić jako bezzasadną, o czym orzeczono w punkcie 2. sentencji na podstawie art. 385 k.p.c.

Natomiast co się tyczy zapisu windykacyjnego na rzecz wnuczki K. L., który to zapis odnosił się do - wyposażenia mieszkania położonego w K. przy ul. (...) i wszystkich ruchomości tam znajdujących się, w szczególności mebli, obrazów, srebra, porcelany i biżuterii - to rację należy przyznać apelującej, iż przedmiot zapisu nie został zindywidualizowany. Wynika to z tej okoliczności, że zbiór rzeczy w świetle prawa nie jest samodzielnym przedmiotem obrotu w przeciwieństwie do przedsiębiorstwa czy gospodarstwa rolnego. Jakkolwiek ograniczenie przedmiotu zapisu windykacyjnego do rzeczy oznaczonych co do tożsamości jest zrozumiałe ze względu na mechanizm przejścia własności na tej podstawie to jedynie w odniesieniu do rzeczy oznaczonych co do tożsamości możliwe jest przejście prawa własności ex lege w określonym prawem momencie. W przypadku rzeczy oznaczonych co do gatunku niezbędne jest bowiem uprzednie dokonanie konkretyzacji i dopiero następcze przeniesienie własności skonkretyzowanych rzeczy. Stąd jeśli testator chciałby rozdysponować rzeczami oznaczonymi co do gatunku, to może tego dokonać jedynie za pomocą zapisu zwykłego.

Z uwagi na powyższe oczywiste jest, że jeżeli testator wyrazi przed notariuszem wolę rozdysponowania zbiorem rzeczy, za takowy uważa się wyposażenie mieszkania - to przy założeniu, że wszystkie elementy tego zbioru to rzeczy oznaczone co do tożsamości (np. konkretne meble, obrazy, porcelanę) to notariusz powinien w samym akcie precyzyjnie wszystkie te elementy wymienić co będzie oznaczało de iure sporządzenie tak wielu zapisów windykacyjnych, jak wiele elementów wchodzi do tego zbioru. Na marginesie dodać trzeba, że a miarę powiększania się zbioru, testator w przyszłości będzie zmuszony sporządzać kolejne testamenty notarialne stanowiące jedynie uzupełnienie tego pierwszego.

Przewidziane w art. 679 § 4 k.p.c. odpowiednie stosowanie art. 679 § 1, 2 i 3 k.p.c. do stwierdzenia nabycia przedmiotu zapisu windykacyjnego oznacza, że dowód, iż osoba, która uzyskała stwierdzenie nabycia przedmiotu zapisu windykacyjnego, nie jest zapisobiercą lub że jej udział we własności przedmiotu zapisu jest inny niż stwierdzony, może być przeprowadzony tylko w postępowaniu o uchylenie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku lub częściowego postanowienia o stwierdzeniu nabycia przedmiotu zapisu. Ten, kto był uczestnikiem postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, w którym sąd orzekł także o nabyciu przedmiotu zapisu windykacyjnego, może tylko wówczas żądać uchylenia orzeczenia.

Norma wyrażona w art. 1029 1 k.c., nakazująca stosować odpowiednio przepisy o stwierdzeniu nabycia spadku do stwierdzenia nabycia przedmiotu zapisu windykacyjnego, przemawia jednak za przyjęciem, że sprawa ta powinna być rozpoznana w postępowaniu nieprocesowym przed sądem, który orzekał o stwierdzeniu nabycia spadku.

Tymi wskazaniami kierował się Sąd Rejonowy wyrzekając pozytywnie w przedmiocie zapisu windykacyjnego uczynionego na rzecz K. L.. Sąd Okręgowy uznając jednak, bezskuteczność tego zapisu z przyczyn o którym była mowa powyżej na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskrzone orzeczenie i uchylił zaskarżony punkt postanowienia, uznając że nie było materialnoprawnych przesłanek do stwierdzenia nabycia przedmiotów na podstawie zapisu windykacyjnego na rzecz K. L..

Na marginesie zauważyć należy, że we wniosku sam wnioskodawca nie domagał się wyrzeczenia w tym zakresie , uznając jak się wydaje bezskuteczność tego rozrządzenia jako zapisu windykacyjnego.

W zakresie kosztów postępowania Sąd rozstrzygnął na mocy art. 520 § 1 k.p.c. uznając, że każda ze stron winna ponieść koszty postępowania stosownie do swojego udziału. W niniejszej sprawie interesy uczestników postępowania nie były sprzeczne. Skarżąca dążyła jedynie do uzyskania stwierdzenia określonych okoliczności, które odnoszą skutek w sytuacji prawnej wszystkich uczestników postępowania - wszyscy oni czerpią korzyść z faktu przeprowadzenia tego postępowania. Zważyć należało, że sam fakt kwestionowania przez skarżącą twierdzeń wnioskodawcy nie czyni jeszcze postępowania spadkowego spornym w takim sensie, w jakim spór charakteryzuje postępowanie procesowe, tzn. kwestionowanie twierdzeń innego uczestnika postępowania spadkowego nie przybiera formy obrony tak jak w procesie. W dalszym ciągu bowiem w interesie każdego z nich zachodzi konieczność ustalenia prawdziwości faktów, z których chcą oni wywieść swoje prawa i czerpać z nich korzyści.

SSO Joanna Czernecka SSO Katarzyna Biernat-Jarek SSO Renata Stępińska