UZASADNIENIE

Powódka K. O. (obecnie G.) wniosła przeciwko pozwanemu (...) spółce akcyjnej w S. pozew o zapłatę kwoty 1 600 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 15 stycznia 2021 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu tytułem dalszych kosztów najmu pojazdu zastępczego.

Nakazem zapłaty z dnia 30 marca 2021 r. orzeczono zgodnie z żądaniem pozwu.

W przepisanym terminie pozwany wniósł sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwany podniósł zarzut nieskorzystanie przez poszkodowanego ze złożonej oferty najmu.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 13 października 2020 r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki M. (...) nr rej. (...) przystosowany do prowadzenia zajęć nauki jazdy, należący do K. W..

Sprawca wypadku posiadał ubezpieczenie OC pojazdu u pozwanej.

Bezsporne.

Poszkodowany zwrócił się do powódki o pomoc w dochodzeniu należnego odszkodowania, wobec czego szkodę w jego imieniu zgłosił pozwanej P. G..

W e-mailu z dnia 13 października 2020 ubezpieczyciel sprawcy szkody poinformował poszkodowanego o możliwości zorganizowania najmu pojazdu zastępczego.

Poszkodowany zainteresował się ofertą pozwanego, jednak nie zdecydował się na wynajem pojazdu zastępczego u pozwanego, gdyż w warunkach najmu znajdowały się dodatkowe opłaty tj. opłata za zgubienie kluczyka – koszt wyrobienia + kara umowna, za niezatankowanie pojazdu naliczana był opłata 7 lub 8 zł za litr. Naliczana był także opłata za zgubienie tablic rejestracyjnych poza kosztem ich wyrobienia. Znaczna kara umowna za utratę gwarancji pojazdu, niepoinformowanie o aktualnym przebiegu pojazdu w terminie wskazanym przez wynajmującego, czy za brak lub konieczność wymiany/naprawy elementów wyposażenia niewymienionych w cenniku, poza koniecznością pokrycia kosztów naprawy według stawek (...), jak i inne kary umowne.

Dowód:

- korespondencja mailowa i nagrania rozmów CD k. 29;

- zeznania świadka K. W. k. 90-90v.

- e-mail pozwanej z dnia 13.10.2020 r. z informacją o warunkach najmu i oświadczeniami k.48-56.

Poszkodowany w obawie przed możliwością poniesienia kar umownych, nie przyjął oferty pozwanej. W związku z niemożnością korzystania z pojazdu od 4 grudnia 2020 r. zawarł z powódką umowę najmu pojazdu zastępczego marki T. (...), przystosowanego do nauki jazdy, przy dobowej stawce najmy wynoszącej 450 zł brutto.

W dniu 11 grudnia 2020 r. K. O. wystawiła na poszkodowanego fakturę Vat nr (...).2020 na kwotę 3600 zł z tytułu najmu samochodu przez 8 dób przy stawce 450 zł. W dniu 15 grudnia 2020 r. powódka wezwała pozwaną do zapłaty kwoty 3600 zł.

Dowód:

- pełnomocnictwo k. 17;

- umowa najmu k.13;

- protokół wydania pojazdu k. 14;

- arkusz naprawy k. 18;

- oświadczenie najemcy k.12,

- protokół zwrotu pojazdu k.15

- pismo z dnia 11 grudnia 2020 r. k. 9;

- korespondencja e-mail k.10-11,

- akta szkody CA21/69989/20 na płycie CD k.63,

- zeznania świadka K. W. k. 90-90v.

Dnia 16 października 2020 r. ubezpieczyciel sprawcy szkody sporządził kosztorys naprawy, w którym ustalił wysokość kosztów na kwotę 3443,65 zł brutto.

Dowód:

- kalkulacja k.19-22v.

Decyzją z dnia 26 stycznia 2021 r. ubezpieczyciel sprawcy przyznał poszkodowanemu odszkodowanie w kwocie 688 zł brutto uznając okres najmu w całości, a weryfikując stawkę najmu do kwoty 86 zł brutto. Pozwany dokonał także dopłaty do odszkodowania w kwocie 1312 zł.

Bezsporne, a nadto dowód:

- wezwanie do zapłaty z dnia 18 stycznia 2021 r. k.23-24,

- decyzja pozwanego z dnia 26 stycznia 2021 r. k.25-26,

- potwierdzenie przelewu z dnia 25 lutego 2021 r. k.27.

Dnia 11 grudnia 2020 r. poszkodowany zawał z powódką umowę cesji wierzytelności, na podstawie której przelał na jej rzecz wierzytelność przysługującą mu z tytułu zdarzenia z dnia 13 października 2020 r. w stosunku do pozwanego.

Dowód:

- umowa cesji k.28,

- pismo pozwanego z dnia 24.02.2021 r. k.57-59,

- opinia k.60-62.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości, wobec powódki, która w toku procesu zmieniła nazwisko na G., w wyniku zawarcia związku małżeńskiego.

Sprawcę szkody i pozwaną łączyła umowa obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, zgodna z treścią przepisów ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2003 r., Nr 124, poz. 1152 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia OC ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. § 4 k.c. uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela.

Zgodnie z art. 361 § 1 i 2 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W sprawie niesporna była odpowiedzialność pozwanej, konieczność najmu pojazdu zastępczego i okres najmu.

Spór dotyczył wyłącznie uzasadnionej stawki najmu, poprzez uchybie przez poszkodowanego obowiązkowi minimalizacji szkody, tj. skuteczności oferty najmu złożonej przez pozwaną.

Badając z urzędu legitymację procesową czynną uznano, że została ona wykazana i wynikała, z treści art. 509 § 1 i 2 k.c., jako że wierzytelność przysługująca poszkodowanemu została przelana na rzecz powódki.

Nie budzi żadnych wątpliwości, że poszkodowany nie ma obowiązku poszukiwania najtańszej oferty najmu pojazdu zastępczego. Tym niemniej ustawodawca nałożył na niego obowiązek zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów (art. 354 § 2, art. 362 i 826 § 1 k.c. oraz art. 16 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych), co określa się ogólnie obowiązkiem minimalizacji szkody. Kwestia ta była i jest przedmiotem wielu wypowiedzi judykatury, a podsumowaniem orzecznictwa w tym zakresie jest uchwała Sądu Najwyższego z 24 sierpnia 2017 r. w sprawie III CZP 20/17. Wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione.

Tak też było w rozpoznawanej sprawie. Pozwana istotnie zaproponowała poszkodowanemu najem w ramach wypożyczalni z nią współpracujących. Jednakże jak ustalono w toku postępowania dowodowego, oferta nie rekompensowała w całości szkody poszkodowanego, narażając go na poniesienie dodatkowych kosztów.

Zeznający w sprawie świadek – poszkodowany – przyznawał, że działający w jego imieniu pełnomocnik skontaktował się z wypożyczalniami wskazanymi przez pozwana. Świadek zeznając był dobrze zorientowany w ofertach, niewątpliwie więc istotnie pełnomocnik informował go o ich treści. Zostało to również potwierdzone przez powódkę, która złożyła dowód w postaci nagrań rozmów telefonicznych z przedstawicielami wypożyczalni współpracujących z pozwaną, jak i prowadzoną korespondencję mailową. Istotnie z przeprowadzonych dowodów wynikało, że zawierając umowę najmu z taką wypożyczalnia poszkodowany zobowiązałby się do uiszczenie szeregu kar umownych w razie zaistnienia wskazanych tam okoliczności, takich jak np. zgubienie tablicy rejestracyjnej, niezatankowanie pojazdu „do pełna”, czy konieczność naprawy elementów wyposażenia. O ile więc naturalny byłby obowiązek naprawienia przez poszkodowanego ewentualnej szkody wyrządzonej w pojeździe, o tyle nadmiernym obciążeniem byłoby karanie poszkodowanego karami umownymi, a więc kosztem dodatkowym przewyższającym rzeczywistą szkodę. Nie miały tu zdaniem sądu również znaczenia ewentualne prawne dywagacje na temat skuteczności takich kar i zarzutów co do nich poszkodowanego, gdyż w razie ziszczenia się przesłanek umownych do naliczenia, to poszkodowany musiałby wikłać się w spory sądowe, czy pozasądowe, które oczywiście również wiążą się z kosztami. W tym miejscu należy wskazać, że zgodnie z wyżej powołanym art. 361 kc poszkodowany może domagać się pełnego naprawienia szkody, tj. żądać w zamian za rzecz uszkodzoną rzeczy tożsamej jakościowo, ilościowo, kosztowo itd. Wiąże się to z obowiązkiem przywrócenie w stanie majątkowym poszkodowanego stanu jaki był przed szkodą. Tym samym pozwany zobowiązany był zapewnić poszkodowanemu, na czas uzasadnionej naprawy, pojazd na tych samych warunkach na jakich korzystałby on ze swojego samochodu, gdyby nie doznał szkody. Niewątpliwie więc gdyby poszkodowany z własnej winy uszkodził swój pojazd to musiałby co najwyższej naprawić szkodę i nie ponosiłby żadnych kosztów związanych z karami. Zmuszanie więc poszkodowanego do korzystania z pojazdu, z których wiązało się zobowiązanie poszkodowanego do potencjalnego ponoszenia dodatkowych koszów w postaci kar umownych, nie było dopuszczalne. Taka oferta pozwanego nie zastępowała adekwatnie możliwości korzystania przez poszkodowanego z jego uszkodzonego pojazdu.

Zdaniem więc sądu obawa poszkodowanego przed nałożeniem na niego kar umownych była realną, rzeczywistą i uzasadnioną przyczyna odmowy skorzystania z propozycji pozwanej. Świadek dodatkowo wskazywał również, że w pamięć zapadła mu w szczególności kara umowna związana ze zgubieniem kluczyka, gdyż w jego firmie taka właśnie sytuacja miała miejsce. Gdyby więc wówczas był związany umową z wypożyczalnią współpracująca z pozwaną musiałby nie tylko ponieść koszty dorobienia nowego, lecz i kary umownej. Przez to zachowania poszkodowanego nie można było zakwalifikować jako uchybienie obowiązkowi minimalizacji szkody.

Okoliczność wysokości stawki dziennej zastosowanej przez powódkę, jako stawki rynkowej nie była w sprawie sporna. W swoim sprzeciwie pozwana przyznała, że stawka powódki 450 zł brutto występuje na lokalnym rynku. Tym samym nie było żadne potrzeby do przedłużania postępowania i mnożenia kosztów związanych z opinia biegłego, dlatego wniosek w tym zakresie pominięto.

Uznano więc, że powódka wykazała swoje roszczenie w całości: 8 dni (bezsporne) x 450 zł = 3600 zł – 2000 zł (łączne odszkodowanie wypłacone przez pozwaną) = 1600zł.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 kpc, mają na uwadze, że żądanie powódki w zakresie zwrotu kosztów najmu zostało zgłoszone 15 grudnia 2020r.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje podstawę prawną w art. 98 kpc. Na koszty składało się 900zł wypłata wynagrodzenia pełnomocnika, 200 zł opłaty od pozwu i 17 zł opłaty skarbowej.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)