UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 345/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim z dnia 9 marca 2021 roku w sprawie II K 878/20

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1.

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

1. zarzut obrazy przepisów prawa materialnego tj. art. 180a kk poprzez jego zastosowanie;

2. zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść poprzez uznanie, iż oskarżony w dniu 9 listopada 2020r. prowadził pojazd mechaniczny nie stosując się do decyzji o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami, gdy ta obowiązywała jedynie do dnia 17 września 2020r. – jako wynikająca z orzeczonego przez sąd środka karnego;

☒ zasadne 1, 2

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Rację ma skarżący, gdy podnosi, iż przepis art. 180a kk przewiduje odpowiedzialność karną za zachowanie sprawcy, który prowadzi pojazd mechaniczny na drodze publicznej jedynie w sytuacji - gdy decyzją właściwego organu zostały cofnięte uprawnienia do kierowania pojazdami, a decyzja dotycząca oskarżonego C. J., na której oprał się sąd rejonowy – jako związana z zakazem prowadzenia pojazdów orzeczonym wyrokiem Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim w sprawie II K 803/17 – obowiązywała tylko do dnia 16 września 2010r. (w nagłówku apelacji, jako oczywistą omyłkę wskazano tu datę o 1 dzień późniejszą), albowiem w tym dniu kończył się także okres obowiązywania zakazu orzeczonego w/w wyrokiem.

Sąd odwoławczy zważył, że warunkiem ponoszenia odpowiedzialności za przestępstwo o znamionach opisanych w art. 180a kk jest istnienie w obiegu prawnym decyzji np. administracyjnej pozbawiającej sprawcę uprawnień do kierowania pojazdami mechanicznymi i kierowanie pojazdem w okresie, na jaki cofnięto tą decyzją uprawnienia do takiego kierowania. Samo natomiast zachowanie polegające na kierowaniu pojazdem bez posiadania uprawnień stanowi czyn penalizowany jest przez art. 94 § 1 k.w. Wobec oskarżonego Starosta (...) w dniu 4 kwietnia 2020r. wydał decyzję znak WK.5430.1.154.2019.AO, na mocy której cofnął mu uprawnienia do kierowania pojazdami wynikające z prawa jazdy kat. AM, B1, B numer (...). W nagłówku decyzji nie wskazano okresu, na jaki obowiązuje orzeczony zakaz (daty początkowej i końcowej). Z uzasadnienia decyzji wynika jednak, iż podstawą jej wydania był wyrok Sądu Rejonowego w Tomaszowie mazowieckim z dnia 24 października 2018r. sygn.. II K 803/17, gdzie orzeczono wobec oskarżonego środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 3 lat. Ponadto uzasadnienie decyzji przywoływało przepisy: art. 103 ust. 1 pkt 4 ustawy o kierujących pojazdami, § 17 ust. 1 Rozporządzenia Infrastruktury i Budownictwa z dnia 24 lutego 2016r. w sprawie wydawania dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami (DZ. U. z 2016r. poz. 231 z późn. zm.) oraz art. 182 kkw i art. 43 § 3 kk. W uzasadnieniu tym znalazł się także zapis: „… okres na który orzeczone zostają zakazy lub obowiązki biegnie od momentu zatrzymania prawa jazdy tj. od dni 17.09.2017r. do dnia 16.09.2020r.” oraz że dopisek, że zakaz nie biegnie w czasie odbywania kary pozbawienia wolności.

Dodać w tym miejscu należy, że na podstawie art. 103 ust. 1 pkt 4 ustawy o kierujących pojazdami starosta wydaje decyzję administracyjną o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami w przypadku orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów ( wskazany w decyzji punkt 4 art. 103 ust. 1 dotyczy stricte jedynie orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów). Decyzja wydawana na podstawie art. 103 ust. 1 pkt 4 ustawy o kierujących pojazdami ma charakter decyzji związanej, co oznacza, że organ musi działać w granicach związania i nie ma możliwości interpretacji wydanego wyroku sądu karnego. Nie może też dokonywać ani rozszerzenia, ani zawężenia orzeczonego przez sąd zakazu. Jednocześnie organ nie jest uprawniony do weryfikacji wyroku sądu karnego – tak wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 sierpnia 2020 r. I OSK 140/20 (Legalis Numer 2488895).

Sąd odwoławczy zważył więc, że jedyną podstawą wydania spornej decyzji był środek karny orzeczony wyrokiem Sądu Rejonowego w Tomaszowie Maz. w sprawie II K 803/17. Zgodnie z tym wyrokiem orzeczony zakaz obowiązywał w okresie od 17.09.2017r. do 16.09.2020r. (tak, jak to napisano w uzasadnieniu decyzji) i tym ustaleniem związany był starosta przy wydaniu decyzji o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami. W orzecznictwie sądów administracyjnych ugruntowany jest pogląd, że organy administracji wykonujące wyrok sądu karnego są związane jego treścią, co oznacza, że mogą cofnąć uprawnienie do kierowania pojazdami tylko na ściśle wskazany w danym wyroku okres, a tym samym nie mają uprawnień do rozszerzania bądź zwężania orzeczonego przez sąd zakazu (tak m.in. wyrok WSA w Gdańsku z dn. 25 marca 2021 r., (...) SA/Gd (...), LEX nr 3162561; wyrok WSA w Gliwicach z dn. 19 lutego 2020 r., (...) SA/Gl (...), LEX nr 2837776.). Z powyższego jasno zatem wynika, że wydana względem oskarżonego decyzja administracyjna o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami, wobec treści wskazanego w niej wyroku, obowiązywała w okresie od 17.09.2017 r. do 16.09.2020r. (na marginesie można podnieść, że tego rodzaju rozstrzygnięcie – na co wskazują sądy administracyjne – powinno zostać zamieszczone już w osnowie decyzji). Decyzja Starosty (...) nie zawierała tego rodzaju ustalenia w osnowie, ale uchybienie to nie mogło wpływać na czas jej obowiązywania. Ten bowiem był determinowany okresem obowiązywania sądowego zakazu prowadzenia pojazdów.

W tym stanie rzeczy kierowanie przez oskarżonego C. J. pojazdem mechanicznym w dniu 9 listopada 2020r. nie mogło być uznane za niestosowanie się do decyzji o cofnięciu uprawnień, lecz było jedynie prowadzeniem pojazdu bez wymaganych uprawnień. Tego rodzaju zachowanie stanowiło wykroczenie z art. 94 § 1 kw.

Potwierdzeniem powyższo może być przykładowo wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 maja 2021 r. wydany w sprawie V KK 161/21 (opubl. Legalis Numer 2580105), w którym czytamy: „ Warunkiem odpowiedzialności karnej przewidzianej w art. 180a KK jest nie tyle samo zachowanie polegające na kierowaniu pojazdem bez posiadania uprawnień (taki czyn penalizowany jest przez art. 94 § 1 KW), ale zachowanie takie musi być powiązane z niezastosowaniem się do wydanej uprzednio decyzji o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami mechanicznymi”.

Wniosek

- o zmianę wyroku i uznanie, iż czyn oskarżonego wyczerpuje dyspozycję art. 94 §1 kw i wymierzenie kary grzywny lub umorzenie postępowania w oparciu o przepis art. 17 § 1 pkt 3 kpk;

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

- zasadnym okazał się wniosek o zmianę wyroku poprzez przyjęcie, iż czyn oskarżonego stanowił wykroczenie, opisane w art. 94 § 1 kw; niezasadnym był natomiast wniosek o wymierzenie za ten czyn samoistnej kary grzywny bez orzekania o jakimkolwiek środku karnym, czy uznanie, że zachowanie oskarżonego wyczerpuje dyspozycję jakiegoś czynu (prawdopodobnie apelant miał na myśli art. 180 a kk, bądź inny – bliżej nieustalony), jednak nie stanowi przestępstwa z powodu znikomego stopnia społecznej jego szkodliwości;

- zachowanie oskarżonego wyczerpywało znamiona wykroczenia, a ustalone w sprawie przez sąd rejonowy okoliczności rzutujące na wymiar kary i oraz okoliczności samej sprawy - uzasadniały wymierzenie wobec w/w kary grzywny i (fakultatywnego) zakazu prowadzenia określonej kategorii pojazdów na okres minimalny okres przewidziany przez prawo (art. 29 § 1 kw).

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

brak

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

----

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

- zmiana co do kwalifikacji prawno-karnej zachowania oskarżonego – jako stanowiącego wykroczenie, o jakim mowa w art. 94 § 1 kw, a nie przestępstwo jakim mowa w art. 180 a kk;

- w konsekwencji powyższego zmiana w zakresie zastosowanej represji karnej tj. orzeczenie kary grzywny w oparciu o art. 94 § 1 kw w wysokości 1.000 zł. oraz środka karnego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w strefie ruchu lądowego na okres 6 miesięcy jako adekwatnych do okoliczności sprawy oraz stopnia społecznej szkodliwości i stopnia winy oskarżonego - gdzie okoliczności obciążające oskarżonego związane z uprzednią karalnością oraz ze stanem majątkowym i sytuacją osobistą, podniesione w pisemnych motywach wydanego orzeczenia, w całości zaaprobowano;

Zwięźle o powodach zmiany

- szczegółowo w punkcie 3.1.;

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

punkt 3

O kosztach postępowania odwoławczego Sąd Okręgowy orzekł w oparciu o treść art. 624 § 1 kpk i art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity: Dz.U. z 1983 r. Nr 49, poz.223 z późniejszymi zmianami). Sąd odwoławczy zdecydował się nie obciążać oskarżonego całością kosztów sądowych powstałych w sprawie tj. wydatkami powstałymi w sprawie, a obciążyć jedynie ich częścią - opłatą za obie instancje, albowiem za takim rozwiązaniem przemawiały zasady słuszności. To z powodów działania organów wymiaru sprawiedliwości (oskarżyciela publicznego, sądu rejonowego) doszło do rozbudowanego postępowania w sprawie o przestępstwo, podczas gdy prawidłowa analiza dokumentów, jakimi od początku w/w dysponowały winny prowadzić do wszczęcia/przekazania sprawy, jako dotyczącej jedynie wykroczenia, ze wszystkimi tego konsekwencjami.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim z dnia 9 marca 2021 roku w sprawie II K 878/21

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana