UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 28 stycznia 2020 r., znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił ubezpieczonemu B. C. przyznania prawa do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku w drodze do pracy z 10 listopada 2006 r. W uzasadnieniu decyzji Zakład Ubezpieczeń Społecznych powołał się uregulowania ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r., poz. 1376 ze zm.), a to na treść art. 3 i 11 powołanej wyżej ustawy, zgodnie z którymi, ubezpieczonemu, który wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowie przysługuje jednorazowe odszkodowanie. Zakład zwrócił uwagę, iż za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą, w szczególności podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych. Organ rentowy podniósł, że zdarzenie z dnia 10 listopada 2006 r. nie spełnia definicji wypadku przy pracy, ponieważ nie nastąpiło podczas wykonywania przez ubezpieczoną zwykłych czynności służbowych wynikających z zakresu obowiązków, lecz przed ich rozpoczęciem - w drodze do pracy. Z kolei obowiązujące przepisy nie przewidują prawa do jednorazowego odszkodowania za wypadek w drodze do pracy.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł ubezpieczony B. C., wskazując, że wypadek z 10 listopada 2006 r. był wypadkiem w pracy.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie z uzasadnieniem analogicznym jak w decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

B. C. w 2006 r. prowadził samodzielną działalność gospodarczą w postaci handlu detalicznego i hurtowego. Miał swoje stanowisko na targowisku (...) w S. przy ul. (...), a poza tym rozwoził towar do targowisk przygranicznych i nadmorskich. Mieszkał przy ul. (...). Swoje stanowisko na targowisku na ogół otwierał około godziny 7:30.

Niesporne, a nadto: przesłuchanie ubezpieczonego – k. 57.

10 listopada 2006 r. B. C. ok. godziny 7:15 jechał swoim samochodem ulicą (...) (od strony ul. (...)) w kierunku ul. (...). Kiedy przejeżdżał na zielonym świetle przez skrzyżowanie ul. (...) z ulicą (...) I został uderzony w lewy bok swojego pojazdu przez tramwaj, który nie ustąpił pierwszeństwa przejazdu. Wezwane na miejsce policja oraz nadzór ruchu (...) uznały motorniczego tramwaju za winnego kolizji. Na skutek zdarzenia B. C. doznał urazu psychicznego.

Dowód:

- pisemny opis zdarzenia przez ubezpieczonego z 8 stycznia 2007 r. – k. 2 pliku IV akt rentowych

- karta zdarzenia w ruchu – k. 5-6 pliku IV akt rentowych

- rysunek miejsca kolizji – k. 9 pliku IV akt rentowych

- karta wypadku Nr (...) – k. 19 pliku IV akt rentowych

- częściowo przesłuchanie ubezpieczonego – k. 57

Dnia 8 stycznia 2007 r. B. C. złożył do (...) Oddziału w S. wniosek o uznanie zdarzenia z 10 listopada 2006 r. za wypadek w drodze do pracy i przyznanie prawa do zasiłku chorobowego w wysokości 100% wymiaru. Do wniosku załączył pisemny opis zdarzenia, w którym stwierdził, że jechał samochodem do pracy z miejsca zamieszkania.

Dowód:

- wniosek o przyznanie zasiłku chorobowego – k. 1 pliku IV akt rentowych

- pisemny opis zdarzenia przez ubezpieczonego z 8 stycznia 2007 r. – k. 2 pliku IV akt rentowych

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie okazało się nieuzasadnione.

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie było prawo ubezpieczonego do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy, za jaki uznawał zdarzenie z dnia 10 listopada 2006 r.

Kwestię rodzajów świadczeń z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz warunki nabywania prawa do tych świadczeń reguluje ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (jednolity tekst - Dz. U. z 2018 r., poz. 1376 ze zm.), zwana dalej „ustawą wypadkową”. Jednym z rodzajów przewidzianych w ustawie wypadkowej świadczeń z tytułu wypadków przy pracy jest jednorazowe odszkodowanie dla ubezpieczonego, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu (art. 6 ust. 1 pkt 4).

W takiej sytuacji kwestią zasadniczą jest ustalenie, czy dane zdarzenie nosi cechy wypadku przy pracy. Zgodnie bowiem z przepisem art. 11 ust. 1 ustawy wypadkowej, jednorazowe odszkodowanie, przysługuje jedynie takiemu ubezpieczonemu, który stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu doznał wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Definicję wypadku przy pracy zawiera art. 3 ust. 1 ustawy wypadkowej i tak za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:

1. podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych,

2. podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia,

3. w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku.

Do ustalenia stanu faktycznego w niniejszej sprawie posłużyły dowody z dokumentów. Natomiast przesłuchanie ubezpieczonego – jedynie częściowo. Otóż zgodnie z niespornymi w tym procesie faktami B. C. mieszka (również w 2006 r.) przy ul. (...) w S., skąd na co dzień dojeżdżał do miejsca prowadzenia swojej działalności gospodarczej – stanowiska na targowisku (...) przy ul. (...). Topografia miasta wskazuje, że najszybszy dojazd pomiędzy tymi miejscami prowadzi przez ulicę (...), a następnie prosto przez skrzyżowanie z ul. (...) I w ulicę (...). Jednocześnie ubezpieczony zeznał, że otwierał swoje stanowisko targowe ok. godziny 7:30. Wszystkie te okoliczności prowadzą do wniosku, że w dniu wypadku ubezpieczony jechał rano z miejsca swojego zamieszkania do miejsca prowadzonej działalności i o godzinie 7:15 na skrzyżowaniu ulic (...) z ulicą (...) I zderzył się z tramwajem. Doszło zatem do wypadku w drodze do pracy.

Potwierdza to zresztą wniosek ubezpieczonego złożony do ZUS-u w 2007 r., w którym wyraźnie stwierdził, że doznał wypadku w drodze do pracy, co następnie opisał w piśmie z 11 stycznia 2007 r. (k. 2 pliku IV akt rentowych). Dopiero zeznając przed sądem w tej sprawie, po uprzednim otrzymaniu decyzji odmawiającej mu jednorazowego odszkodowania – zaczął zeznawać odmiennie od treści tych dokumentów, wskazując że wykonywał obowiązki zawodowe już przed godziną 7:15 przy ul. (...), a więc przejazd przez skrzyżowanie z ul. (...) I był już przejazdem w ramach wykonywanej pracy, a nie drogą do pracy. Zeznań tych sąd nie mógł ocenić inaczej, niż próby nieuprawnionego uzyskania świadczenia w postaci jednorazowego odszkodowania za wypadek przy pracy. Wiarygodnymi źródłami wiedzy były dla sądu pisma składane przez ubezpieczonego na bieżąco – na początku 2007 r., a nie wypracowana po 13 latach odmienna wersja zeznań. Zresztą z tych samych zeznań wynika, że ubezpieczony z reguły rozpoczynał pracę o godz. 7:30, a do wypadku doszło o godz. 7:15 w połowie najkrótszej i najprostszej drogi łączącej miejsce jego zamieszkania z miejscem prowadzenia działalności. Wreszcie przejazd pomiędzy ul. (...), a ul. (...) – gdzie według zeznań ubezpieczonego miał wykonać kolejne zadanie w dniu wypadku – powinien nastąpić przez ul. (...), a trasa przez ul. (...) jest znacznie dłuższa – to również przeczy wiarygodności zeznań.

Ubezpieczony nie przedstawił poza tym żadnych innych dowodów, niż własne zeznania, które mogłyby potwierdzić wersję odmienną, od tej opisanej w dokumentach z 2007 roku.

Całokształt okoliczności wskazuje więc, że zdarzenie z udziałem ubezpieczonego z dnia 10 listopada 2006 r. nie nosi cech wypadku przy pracy i jego zaistnienie nie rodzi prawa ubezpieczonego do jednorazowego odszkodowania z ubezpieczenia społecznego. Jednorazowe odszkodowanie nie przysługuje natomiast w razie wypadku w drodze do pracy.

Mając powyższe na uwadze, w oparciu o przepis art. 477 14 § 1 k.p.c., Sąd nie mając podstaw do jego uwzględnienia, oddalił odwołanie.

Wynagrodzenie pełnomocnika z urzędu przyznano na podstawie § 15 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (tekst jedn.: Dz.U. z 2019 r. poz. 68). Przewidzianą tam kwotę 90 zł powiększono o 23% podatku VAT (§ 4 ust. 3 rozporządzenia). Sąd zdaje sobie sprawę z realnej wysokości tej stawki, lecz jest związany treścią rozporządzenia.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

13.10.2021