Sygn. akt VII U 776/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 stycznia 2021 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Monika Rosłan - Karasińska

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 11 stycznia 2021 r. w Warszawie

sprawy Seleny K.- S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W.

o świadczenie postojowe

na skutek odwołania Seleny K.- S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W.

z dnia 18 czerwca 2020 r. znak:(...)

zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 18 czerwca 2020 r. znak: (...)w ten sposób, że przyznaje odwołującej się Selenie K.- S. prawo do świadczenia postojowego.

UZASADNIENIE

S. S. w dniu 3 lipca 2020 r. złożyła odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W. z dnia 18 czerwca 2020 r., znak: (...) wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie prawa do wypłaty świadczenia postojowego w ramach tarczy antykryzysowej. W uzasadnieniu odwołania ubezpieczona wskazała, że wystąpiła o świadczenie za maj 2020 r., ponieważ nie osiągnęła żadnego przychodu zarówno w tym miesiącu, jak i w kwietniu 2020 r. W jej ocenie na dzień złożenia odwołania przestój trwał nadal. Odwołująca uznała, że w związku z zaistniałą sytuacją epidemiologiczną nie ma zapotrzebowania na wykonywane przez nią usługi, pomimo podpisanej umowy o ich świadczenie. Podniosła również, że zawarła umowę o pracę dopiero w dniu 1 czerwca 2020 r., co oznacza, że wypłata wynagrodzenia i opłata jakichkolwiek składek zostanie uiszczona do 10 lipca 2020 r. W związku z tym podkreśliła, że w kwietniu i w maju 2020 r. nie uzyskała przychodu oraz nie posiadała żadnego innego tytułu do świadczeń ( odwołanie z dnia 3 lipca 2020 r., k. 3 a. s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W. w odpowiedzi na odwołanie z dnia 9 lipca 2020 r. wniósł o oddalenie odwołania na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. oraz o zasądzenie od odwołującej na swoją rzecz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Uzasadniając swoje stanowisko organ rentowy zacytował treść przepisu art. 15zq ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Następnie wskazał, że kwota przychodu za miesiące kwiecień i maj 2020 r. wskazana przez odwołującą wyniosła 0,00 złotych. W jego ocenie przychód z prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku o świadczenie postojowe nie był o co najmniej 15% niższy od przychodu uzyskanego w miesiącu poprzedzającym ten miesiąc ( odpowiedź na odwołanie z dnia 9 lipca 2020 r., k. 4-5 a. s.).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

S. S. od dnia 15 listopada 2013 r. prowadziła pozarolniczą działalność gospodarczą pod nazwą ,,S. S. (...) ( odpis z (...), k. 28 a. s.).

Odwołująca uzyskała przychód z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w kwotach: 11.153,00 złotych za październik 2019 r., 8.450,00 złotych za listopad 2019 r., 8.190,00 złotych za grudzień 2019 r., 9.620,00 złotych za styczeń 2020 r., 6.510,00 złotych za luty 2020 r. oraz 6.530,00 złotych za marzec 2020 r. W miesiącach kwiecień i maj 2020 r. ubezpieczona nie uzyskała żadnego przychodu ( pismo z dnia 10 grudnia 2020 r. i kopie rachunków, k. 16-27 a. s.).

W dniu 12 czerwca 2020 r. ubezpieczona złożyła wniosek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o świadczenie postojowe. W treści wniosku wskazała, że nie osiągnęła żadnego przychodu zarówno w kwietniu, jak i w maju 2020 r. Jednocześnie oświadczyła, że rozpoczęła prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej przed 1 kwietnia 2020 r., której nie zawiesiła, nastąpił przestój w jej prowadzeniu w następstwie wystąpienia (...)19, nie podlegała ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu oraz nie została objęta ubezpieczeniem społecznym rolników ( wniosek z dnia 12 czerwca 2020 r., akta ZUS).

Po rozpoznaniu wniosku organ rentowy decyzją z dnia 18 czerwca 2020 r., znak: (...)odmówił przyznania odwołującej prawa do świadczenia postojowego zgodnie z art. 15zq ust. 1 pkt 1, ust. 3 i ust. 4 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. ZUS wskazał, że świadczenie nie przysługuje ubezpieczonej, ponieważ we wniosku wykazała przychód za kwiecień i maj 2020 r. w kwotach 0,00 złotych ( decyzja z dnia 18 czerwca 2020 r., akta ZUS).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego w aktach rentowych odwołującej. Zdaniem Sądu powołane wyżej dokumenty, w zakresie w jakim Sąd oparł na nich swoje ustalenia, są wiarygodne, wzajemnie się uzupełniają i tworzą spójny stan faktyczny. Nie były one przez strony kwestionowane w zakresie ich autentyczności i zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy, a zatem okoliczności wynikające z treści tych dokumentów należało uznać za bezsporne i mające wysoki walor dowodowy.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie Seleny K. - S. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 18 czerwca 2020 r., znak: (...), jako niezasadne, podlega oddaleniu.

Krąg podmiotów uprawnionych do świadczenia postojowego wyznacza treść art. 15 zq ust. 1 pkt 1 i ust. 3 ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych zwanej dalej ,,ustawą”. Na wstępie należy zasygnalizować, że z uwagi na epidemię (...)19 zaistniała potrzeba wprowadzenia szczególnych rozwiązań mających na celu przeciwdziałanie negatywnym skutkom gospodarczym tej sytuacji. Konieczne stało się opracowanie pakietu osłonowego dla przedsiębiorców, zapobiegającego zwłaszcza utracie płynności w ramach prowadzonych przez nie działalności. Powołana ustawa miała pozwolić na uruchomienie nadzwyczajnych instrumentów wspierających przedsiębiorców w tym okresie (druk sejmowy nr 299). Jednym z nich jest świadczenie postojowe. Świadczenie to jest adresowane do osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, z pominięciem spółek, zarówno osobowych (poza spółką cywilną), jak i kapitałowych i ma na celu wspieranie wskazanego kręgu przedsiębiorców.

Definicja przedsiębiorcy, zawarta w art. 4 stawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców stanowi, że przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, wykonująca działalność gospodarczą. Art. 15 zq ust. 2 ustawy wskazuje, że osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą może być wyłącznie osoba fizyczna. Wprowadzając powyższe rozwiązania ustawodawca zaproponował możliwość pomocy publicznej dla osób najbardziej dotkniętych epidemią, które wykonują pracę na podstawie umów cywilnoprawnych oraz osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Jednoznacznym zamiarem ustawodawcy było przyznanie pomocy publicznej dla osób prowadzących działalność gospodarczą, w tym w szczególności dla osób działających w branżach najbardziej poszkodowanych na skutek epidemii koronawirusa. W oczywisty sposób przepis ten miał niejako „ratować” osoby wymienione w ustawie przed bankructwem, co z jednej strony miało chronić ich zabezpieczenie socjalne, a z drugiej strony ochraniać gospodarkę przed zapaścią ( wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 2 września 2020 r., IV (...) i wyrok Sądu Okręgowego w Suwałkach z dnia 8 września 2020 r., III U 485/20).

Zgodnie z art. 15zq ust. 1 pkt 1 i ust. 3 ustawy świadczenie postojowe przysługuje osobie prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych oraz jeżeli nie podlega ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu. Świadczenie postojowe przysługuje, gdy w następstwie wystąpienia (...)19 doszło do przestoju w prowadzeniu działalności. Na podstawie art. 15zq ust. 4 pkt 1 ustawy, osobie prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą świadczenie postojowe przysługuje, jeżeli rozpoczęła prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej przed dniem 1 lutego 2020 r. i nie zawiesiła prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej oraz jeżeli przychód z prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku o świadczenie postojowe był o co najmniej 15% niższy od przychodu uzyskanego w miesiącu poprzedzającym ten miesiąc.

W toku postępowania sądowego odwołująca wykazała, że nie osiągnęła żadnego przychodu w miesiącach kwiecień i maj 2020 r. Jak zostało wskazane powyżej, celem ustawodawcy było wprowadzenie pomocy finansowej, która miałaby zostać skierowana dla osób najbardziej potrzebujących. Niewątpliwie do kategorii takich osób należy zakwalifikować ubezpieczoną, która przed pojawieniem się epidemii uzyskiwała systematycznie przychody. Dopiero na skutek epidemii koronawirusa nie mogła oferować swoich usług, co skutkowało uzyskaniem zerowych dochodów w kwietniu i w maju 2020 r.

Zdaniem Sądu w rozpatrywanej sprawie należy zastosować wykładnię celowościową omawianych przepisów, zamiast literalnej, którą przyjął organ rentowy w zaskarżonej decyzji. W takiej sytuacji faktycznie nie można byłoby uznać, aby nastąpił spadek przychodu w maju 2020 r. o co najmniej 15% od przychodu uzyskanego w kwietniu 2020 r. W takim kontekście zastosowanie przepisów byłoby wbrew intencji ustawodawcy. Jak wspomniano wyżej, w założeniu ustawodawcy było wprowadzenie świadczenia postojowego, które miało na celu zminimalizowanie negatywnych skutków ekonomicznych rozprzestrzeniania się (...)19 występujących między innymi u osób fizycznych prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą poprzez rekompensatę utraty przychodów z wykonywanej działalności. Przysługuje ono, gdy w następstwie (...)19 doszło do przestoju, obniżenia przychodów z działalności gospodarczej. Zdaniem Sądu z perspektywy wykładni celowościowej obniżenie przychodu z działalności gospodarczej występuje również wówczas, gdy przedsiębiorca nie uzyska jakichkolwiek przychodów w miesiącach poprzedzających miesiąc złożenia wniosku przy jednoczesnym wykazaniu przychodu w miesiącach poprzedzających ogłoszenie stanu pandemii. Taka też sytuacja miała miejsce w rozpoznawanej sprawie. Ubezpieczona do marca 2020 r., a więc przed rozpoczęciem się pandemii w naszym kraju, uzyskiwała systematyczne co miesięcznie przychody. Dopiero nadejście koronawirusa spowodowało u niej brak możliwości dalszego prowadzenia działalności gospodarczej, co wiązało się bezpośrednio z uzyskaniem zerowego przychodu za miesiące kwiecień i maj 2020 r. Sztywna interpretacja kryterium 15% obniżenia przychodu w miesiącach poprzedzających złożenie wniosku prowadzi w istocie do wykluczenia z kręgu podmiotów uprawnionych do świadczenia postojowego tych przedsiębiorców, którzy w miesiącach poprzedzających wprowadzenie stanu pandemii i związanych z tym obostrzeń nie wykazywali żadnego przychodu.

Sąd zważył, że odwołująca spełniła wszystkie pozostałe przesłanki, od których uzależniono możliwość wypłaty świadczenia postojowego. W związku z tym należało zmienić zaskarżoną decyzję, o czym orzeczono na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. w sentencji wyroku.

Zarządzenie: odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć organowi (...)

MK