UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 16 maja 2019 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 28 grudnia 2018 roku oraz z dnia 19 kwietnia 2019 roku, odmówił prawa do renty rodzinnej po zmarłym S. S. w dniu 8 listopada 2017 roku dla M. S.. W uzasadnieniu wskazano, że zakład odmówił przyznania renty rodzinnej po zmarłym S. S. ponieważ na wymagane 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych przypadających w ostatnim 10 – leciu przed zgonem tj. w okresie od 8 listopada 2007 roku do 7 listopada 2017 roku S. S. posiadał 3 lata, 2 miesiące i 28 dni okresów składkowych i 11 miesięcy i 15 dni okresów nieskładkowych. Łącznie udowodnił 4 lata, 2 miesiące i 13 dni. Na przestrzeni całego okresu ubezpieczenia zmarły posiadał 18 lat, 7 miesięcy i 9 dni okresów składkowych a więc nie został spełniony warunek określony w art. 58 ust. 4 ustawy emerytalnej. Wobec niespełnienia łącznie wszystkich ww. warunków, brak jest podstaw do ustalenia prawa do renty rodzinnej po S. S. zmarłym w dniu 8 listopada 2017 roku.

(decyzja – k. 135-135 verte załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Decyzją z dnia 16 maja 2019 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 28 grudnia 2018 roku oraz z dnia 19 kwietnia 2019 roku odmówił prawa do renty rodzinnej po zmarłym S. S. w dniu 8 listopada 2017 roku dla K. S.. W uzasadnieniu organ rentowy podniósł te same okoliczności jak w w/w decyzji.

(decyzja – k. 136-136 verte załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Odwołanie od decyzji z dnia 16 maja 2019 roku wniósł K. S. zaskarżając ją w całości i wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie prawa do renty rodzinnej, a także o przyznanie pełnomocnika z urzędu.

(odwołanie – k. 3)

Odwołanie od decyzji z dnia 16 maja 2019 roku wniósł M. S. zaskarżając ją w całości i wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie prawa do renty rodzinnej, a także o przyznanie pełnomocnika z urzędu.

(odwołanie – k. 3 w aktach o sygn. VIII U 2938/19 załączonych do sprawy)

W odpowiedzi na odwołania od decyzji z dnia 16 maja 2019 roku organ rentowy wniósł o ich oddalenie.

(odpowiedź na odwołanie – k. 4-4 verte, k. 4-4 verte w aktach o sygn. VIII U 2938/19 załączonych do sprawy)

Zarządzeniem z dnia 10 lipca 2019 roku tutejszy połączono sprawę o sygn. akt VIII U 2938/19 do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawą o sygn. akt VIII U 2937/19 prowadząc dalej sprawę pod numerem sygn. VIII U 2937/19.

(zarządzenie – k. 7 w aktach o sygn. VIII U 2938/19 załączonych do sprawy)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

S. S. zmarł w dniu 8 listopada 2017 roku.

(odpis skrócony aktu zgonu – k. 6 załączonych do sprawy akt organu rentowego)

W dniu 28 grudnia 2018 roku, a następnie w dniu 19 kwietnia 2019 roku I. S. w imieniu syna M. S. oraz K. S. złożyła do ZUS wniosek o przyznanie prawa do renty rodzinnej po zmarłym S. S. w dniu 8 listopada 2017 roku.

(wniosek – k. 91-91 verte, k. 131 załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Przy wydawaniu zaskarżonych decyzji z dnia 16 maja 2019 roku organ rentowy uwzględnił następujące okresy składkowe i nieskładkowe zmarłego S. S. przypadające w ostatnim 10 – leciu przed jego zgonem tj. w okresie od dnia 8 listopada 2007 roku do dnia 7 listopada 2017 roku:

1. (...) Biuro (...) w T. – zaliczony okres zatrudnienia od dnia 1 października 2009 roku do dnia 30 czerwca 2010 roku;

2. Urząd Miasta w S. – zaliczony okres zatrudnienia od dnia 1 marca 2011 roku do dnia 23 marca 2013 roku z wyłączeniem urlopów bezpłatnych w okresie od dnia 15 maja 2012 roku do dnia 18 maja 2012 roku, 1 sierpnia 2012 roku, 10 sierpnia 2012 roku;

3. S. A. P.W.- (...) w O. – zaliczony okres zatrudnienia od dnia 25 września 2014 roku do dnia 30 września 2014 roku, od dnia 25 października 2014 roku do dnia 4 marca 2016 roku – wyłączeniu podlegał okres nieobecności usprawiedliwionej pracownika bez prawa do wynagrodzenia i zasiłku;

4. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w (...), poprzednio (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością – zaliczony okres od dnia 1 lipca 2015 roku do dnia 31 lipca 2015 roku, od dnia 1 lipca 2016 roku do dnia 10 lipca 2016 roku;

5. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością – zaliczony okres od dnia 1 sierpnia 2015 roku do dnia 30 września 2015 roku;

6. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. – zaliczony okres pobierania zasiłku chorobowego w 2015 roku ;

7. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością – zaliczony okres od dnia 8 lipca 2016 roku do dnia 9 lipca 2016 roku.

( (...) P (...) k. 46, k. 51, PIT-11 – k. 47-49, k. 83-88, (...) P (...) k. 50, k. 52, (...) P (...) k. 53, (...) P (...) k. 54, zestawienie należnych składek – k. 81-82, k. 105-105 verte, zestawienie wynagrodzeń – k. 106, zaświadczenie o wypłacanych zasiłkach z ubezpieczenia społecznego – k. 26, poświadczenie dla celów świadczeń emerytalno – rentowych – k. 39-39 verte, k. 42-43, k. 46-47 verte, k. 55-55 verte, k. 60-60 verte, k. 63-63 verte, świadectwo pracy – k. 95, k. 98-99 verte załączonych do sprawy akt organu rentowego)

S. S. w ostatnim dziesięcioleciu przypadającym przed jego zgonem, tj. w okresie od dnia 8 listopada 2007 roku do dnia 7 listopada 2017 roku legitymuje się łącznym okresem ubezpieczenia w wymiarze 4 lat, 2 miesięcy, 13 dni (3 lata, 2 miesiące i 28 dni okresów składkowych oraz 11 miesięcy i 15 dni okresów nieskładkowych).

(karta przebiegu zatrudnienia – k. 128 załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Na wymagane 30 lat okresów składkowych udowodniono 18 lat, 7 miesięcy i 9 dni.

(karta przebiegu zatrudnienia – k. 126-127, zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu – k. 132-132 verte, świadectwo pracy – k. 133, notatka w sprawie zatrudnienia – k. 134-134 verte załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie, w szczególności o dokumenty znajdujące się w aktach sprawy oraz w załączonych aktach rentowych. Dokumenty te nie były kwestionowane w toku postępowania sądowego przez żadną ze stron, a zatem stanowią wiarygodne źródło dowodowe. Podkreślić należy, że w toku procesu nie zostały przedłożone żadne dokumenty, które potwierdzałyby , że zmarły w dniu 8 listopada 2017 roku S. S. legitymuje się dłuższym niż ustalony przez organ rentowy stażem ubezpieczeniowym.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Jak stanowi art. 65 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2021.0.291 t.j.), renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń.

Na mocy art. 67 ust. 1 pkt 1 w/w ustawy do renty rodzinnej uprawnione są dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione spełniający warunki określone w art. 68 -71.

Zgodnie z treścią art. 68 ust. 1 w/w ustawy, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione mają prawo do renty rodzinnej:

1) do ukończenia 16 lat;

2) do ukończenia nauki w szkole, jeżeli przekroczyły 16 lat życia, nie dłużej jednak niż do osiągnięcia 25 lat życia, albo

3) bez względu na wiek, jeżeli stały się całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy w okresie, o którym mowa w pkt 1 lub 2.

Jeżeli dziecko osiągnęło 25 lat życia, będąc na ostatnim roku studiów w szkole wyższej, prawo do renty rodzinnej przedłuża się do zakończenia tego roku studiów (art. 68 ust. 2 ustawy).

Warunki przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy określają natomiast przepisy wspomnianej ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w art. 57 i 58.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 w/w ustawy, renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1) jest niezdolny do pracy;

2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3) niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 okresy składkowe ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3–8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11–12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15–17 oraz art. 7 okresy nieskładkowe pkt 1–3, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów;

4) nie ma ustalonego prawa do emerytury z Funduszu lub nie spełnia warunków do jej uzyskania.

Przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy (art. 57 ust. 2 w/w ustawy).

Stosownie do art. 58 ust. 1 w/w ustawy warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art. 57 ust. 1 pkt 2, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej:

1) 1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat;

2) 2 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat;

3) 3 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat;

4) 4 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat;

5) 5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.

W myśl ust. 2 art. 58 okres, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy; do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej.

Zgodnie z art. 58 ust. 4 - przepisu ust. 2 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Postępowanie w niniejszej sprawie sprowadziło się do rozstrzygnięcia zagadnienia, czy K. S. oraz M. S. byli osobami uprawnionymi do renty rodzinnej po zmarłym w dniu 8 listopada 2017 roku S. S., a co za tym idzie kwestia sporna sprowadzała się do ustalenia czy został udokumentowany okres ubezpieczenia S. S. w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed jego zgonem, tj. w okresie od dnia 8 listopada 2007 roku do dnia 7 listopada 2017 roku oraz czy został spełniony warunek określony w art. 58 ust. 4 ustawy emerytalnej.

Z ustaleń faktycznych poczynionych w sprawie wynika, że zgodnie z przepisem art. 57 ust. 1 pkt. 2 w zw. z art. 58 ust. 1 pkt. 5 i ust. 2 wymóg posiadania minimum pięcioletniego okresu składkowego i nieskładkowego przypadającego w ciągu ostatniego dziesięciolecia poprzedzającego datę śmierci S. S., bezsprzecznie nie został przez niego spełniony, gdyż w okresie tj. od dnia 8 listopada 2007 roku do dnia 7 listopada 2017 roku zmarły udokumentował jedynie 3 lata, 2 miesiące i 28 dni okresów składkowych i 11 miesięcy i 15 dni okresów nieskładkowych. Łącznie udowodnił 4 lata, 2 miesiące i 13 dni.

Jednocześnie zmarły nie posiadał 30 lat okresów składkowych, a jedynie 18 lat, 7 miesięcy i 9 dni.

Zgodnie z art. 3 k.p.c., strony i uczestnicy postępowania obowiązani są dokonywać czynności procesowych zgodnie z dobrymi obyczajami, dawać wyjaśnienia co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek oraz przedstawiać dowody, zaś z treści art. 232 k.p.c. wynika, że strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Powyższego nie zmienia możliwość prowadzenia przez Sąd postępowania dowodowego z urzędu. Z kolei art. 6 k.c. stanowi, że strona w procesie winna dowodzić swoich racji, a nie tylko przedstawiać swoje poglądy. Zatem to na odwołujących spoczywał obowiązek udowodnienia okoliczności, z których wywodzili skutki prawne, to jest, że staż ubezpieczeniowy S. S. w 10 – leciu przed zgonem wyniósł co najmniej 5 lat oraz że zmarły spełniał warunek określony w art. 58 ust. 4 ustawy emerytalnej.

W oparciu o wszystkie wskazane powyżej okoliczności K. S. oraz M. S. nie przysługuje renta rodzinna po zmarłym ojcu. W toku procesu nie zostały przedstawione żadne nowe dokumenty na poparcie przytaczanych w odwołaniach okoliczności. Warto podkreślić także, że wnioskodawcy w postępowaniu reprezentowani byli przez profesjonalnego pełnomocnika. W istocie przedstawione w postępowaniu dokumenty stanowią jedynie powielenie faktów, na których oparł się organ rentowy i które stanowią podstawę zaskarżonych decyzji.

W kontekście rozpoznawanej sprawy tutejszy sąd podziela pogląd, że prawo nabycia renty z tytułu niezdolności do pracy ściśle związane jest z faktem pozostawania w stosunku pracy, stąd też przewidziane w ustawie warunki otrzymania tejże renty uzależnione są od zdolności do wykonywania pracy oraz okresów składkowych i nieskładkowych. Renta rodzinna jest prawem pochodnym zmarłego. Aby można było ubiegać się o przyznanie renty rodzinnej, w pierwszej kolejności należy ustalić, czy zmarłemu przysługiwałaby renta z tytułu niezdolności do pracy, przy czym przyjęto fikcję prawną, uznając zmarłego za całkowicie niezdolnego do pracy. Warunki uzyskania przez osobę trwale niezdolną do pracy renty z tytułu niezdolności do pracy określa art. 57 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Jeśli zmarły w chwili śmierci nie spełniał tych warunków, nie może zostać przyznana renta rodzinna na podstawie art. 65 ust. 1 tej samej ustawy (Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 marca 2008 roku SK 58/06 LEX).

Tym samym w oparciu o poczynione ustalenia i obowiązujące przepisy prawa Sąd Okręgowy uznał, że skarżone decyzje są prawidłowe.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy w oparciu o treść art. 477¹⁴ § 1 k.p.c., oddalił odwołania.

UZASADNIENIE

ZARZĄDZENIE