UZASADNIENIE

Pozwem w postępowaniu upominawczym z dnia 13 listopada 2020 r powódka J. S. wniosła o zasądzenie od pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. kwoty 1650 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 13 września 2020 r oraz kwoty 590 USD wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 13 września 2020 r. Wniosła nadto o zasądzenie od pozwanej na jej rzecz zwrotu kosztów postępowania .

W uzasadnieniu żądania powódka wskazała , że zawarła z pozwaną umowę uczestnictwa w pielgrzymce do I. , na poczet której wpłaciła zaliczkę w kwocie 1650 zł oraz 590 USD . Z uwagi na pandemię COVID 19 powódka odstąpiła od umowy , następnie organizator również odwołał wyjazd , a pozwana spółka pomimo deklaracji nie zwróciła powódce wpłaconych środków .

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 09 grudnia 2020 r Sąd uwzględnił żądanie w całości .

W skutecznie wniesionym sprzeciwie od powyższego nakazu zapłaty pozwana spółka podniosła zarzut zwrotu całej ceny usługi turystycznej w dniu 22 lutego 2021 r przez pozwaną na rzecz powódki w kwocie 3.982,81 zł , nadzwyczajnej sytuacji wywołanej stanem zagrożenia epidemicznego – COVID 19 uniemożliwiającej wykonanie zobowiązania oraz zwrotu ceny przed dniem 22 lutego 2021 r bez pokrzywdzenia innych klientów pozwanej oraz nadużycia przez powódkę prawa podmiotowego i sprzeczność jej działań w świetle art. 5 kodeksu cywilnego , albowiem powódka oczekiwała zwrotu swoich należności z pokrzywdzeniem innych klientów pozwanej oraz samej pozwanej . Z uwagi na powyższe pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na jej rzecz zwrotu kosztów procesu .

W odpowiedzi na sprzeciw powódka cofnęła swoje żądanie co do kwoty należności głównej i wniosła o zasądzenie od pozwanej na jej rzecz odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty 1650 zł liczonych od dnia 13 września 2020 r do dnia 21 lutego 2021 r oraz odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty 590 USD liczonych od dnia 13 września 2020 r do dnia 21 lutego 2020 r . Wniosła również o zasądzenie od pozwanej na jej rzecz zwrotu kosztów procesu .

W piśmie z dnia 02 lipca 2021 r pozwana podtrzymując argumenty zawarte w sprzeciwie wniosła o oddalenie żądań powódki .

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 08 grudnia 2019 r powódka zawarła z pozwaną spółką umowę uczestnictwa w ośmiodniowej pielgrzymce do I. , która miała się odbyć w dniach 9-16 marca 2020 r . Całkowity koszt pielgrzymki został ustalony na kwoty 790 USD i 1650 zł . Na poczet planowanego wyjazdu powódka uiściła zaliczki w kwotach : 1650 zł oraz 590 USD .

Bezsporne , a nadto dowód :

-odpis z KRS pozwanej k. 20-22,

-umowa z dnia 08.12.2019r k. 9-10 ,

-dowody wpłat k. 11-11b .

W dniu 03 marca 2020 r powódka , w związku z panującą pandemią COVID 19 odstąpiła od umowy zawartej z pozwaną , a pozwana potwierdziła przyjęcie rezygnacji .

W dniu 06 marca 2020 r organizator pielgrzymki na portalu społecznościowym poinformował o odwołaniu planowanej pielgrzymki do Ziemi Świętej z uwagi na panującą pandemię . Dodatkowo, o fakcie tym poinformował uczestników pielgrzymki na piśmie . Pismem z dnia 23 kwietnia 2020 r pozwana spółka poinformowała powódkę , iż otrzyma zwrot środków finansowych w terminie 14 dni po upływie 180 dni licząc od daty odstąpienia od umowy tj. najwcześniej w dniu 12 września 2020 r . Pismem z dnia 15 września 2020r pozwana poinformowała powódkę , iż przedłuża termin rozliczeń do dnia 31 grudnia 2020 r . Jednocześnie zaproponowała powódce zamianę obecnych zobowiązań na voucher , którego wartość byłaby powiększona o kwotę 50 zł . Powódka nie wyraziła zgody na propozycję pozwanej .

Bezsporne , a nadto dowód :

- korespondencja mailowa k . 11c

-wydruk z portalu społecznościowego k. 12-13 ,

-pismo organizatora o odwołaniu pielgrzymki k. 14-14verte

-pismo pozwanej z dnia 23.04.2020 r k. 15 ,

-pismo pozwanej z dnia 15.09.2020 r k. 16 .

Przedsądowym wezwaniem do zapłaty z dnia 29.09.2020 r powódka wezwała pozwaną do zapłaty kwoty 1650 zł oraz 590 USD – w terminie 7 dni pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego .

Bezsporne , a nadto dowód :

-wezwanie do zapłaty z dnia 29.09.2020 r k. 17-17verte .

Pismem z dnia 21 października 2020 r pozwana odpowiedziała na wezwanie do zapłaty wskazując na brak środków na wypłatę na rzecz powódki wpłaconej przez nią zaliczki z uwagi na panującą pandemię COVID 19 oraz podtrzymując propozycję przyznania na jej rzecz voucherów .

Dowód :

-pismo pozwanej z dnia 21.10.2020 r k. 18-19 .

W listopadzie i grudniu 2020 r pozwana spółka zwróciła się do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego o wypłatę środków z tytułu niezrealizowanej usługi turystycznej , w której m.in. miała uczestniczyć powódka . Podjęła również rozmowy z organizatorem pielgrzymki w I. tj. (...). W rezultacie podjętych działań , w dniu 18 lutego 2021 r pozwana otrzymała zwrot środków z tytułu niezrealizowanej usługi turystycznej , w której miała uczestniczyć m.in. powódka w kwocie 9.916,32 USD .

Bezsporne , a nadto dowód :

-potwierdzenie operacji k. 40 .

W dniu 22 lutego 2021 r pozwana przelała na rzecz powódki całość wpłaconych przez nią środków na poczet umowy z dnia 08 grudnia 2019 r .

Bezsporne , a nadto dowód :

-potwierdzenie operacji k. 41 .

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art 203 § 1 kpc pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy , a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia – aż do wydania wyroku .

Pozwana w dniu 22 lutego 2021 r wypłaciła na rzecz powódki całą kwotę żądania głównego pozwu , w związku z czym powódka w tej części pozew cofnęła . Sąd uznając cofnięcie pozwu za dopuszczalne w świetle przepisu art. 203§4 kpc , na podstawie art. 203§1 kpc w zw. z art.355 kpc orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku .

W ocenie Sądu Rejonowego , podtrzymywane przez powódkę żądanie zapłaty odsetek za opóźnienie od kwoty żądania głównego nie zasługiwało na uwzględnienie i w tej części wywiedzione powództwo podlegało oddaleniu .

Zgodnie z treścią art. 481 par. 1 kc jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego , wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia , chociażby nie poniósł żądnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności , za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi .

Z kolei art. 5 k.c stanowi , że nie można czynić ze swego prawa użytku , który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego . Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony .

Okolicznością bezsporną jest , iż wybuchła w marcu 2019 r pandemia COVID 19 jest sytuacją dotychczas niespotykaną i nadzwyczajną , która postawiła wielu przedsiębiorców , w tym oferujących usługi turystyczne , w bardzo trudnej sytuacji finansowej . Branża turystyczna została zamknięta z dnia na dzień , a biura turystyczne , w tym pozwana spółka , zostały pozbawione całkowicie dochodów . Jednocześnie miały one obowiązek zwrotu świadczeń z tytułu niezrealizowanych usług turystycznych . Rezygnacja powódki z wykupionej u pozwanej pielgrzymki miała miejsce praktycznie na kilka dni przed wylotem i oczywistym jest , iż w tym okresie pozwana spółka pokryła już wszelkie koszty związane z tą właśnie imprezą turystyczną . Tym samym , nie dysponowała środkami na zwrot dokonanych wpłat , tym bardziej , iż ciążyły na niej również zobowiązania wobec innych klientów spółki , bo oczywistym przecież jest , iż powódka nie była jedynym klientem spółki , a organizowana przez nią pielgrzymka nie była jedynym oferowanym przez nią produktem . Pandemia COVID 19 nie tylko zaskoczyła wszystkich , ale i wielu przedsiębiorców postawiła na skraju upadłości . Analizując stan faktyczny sprawy stwierdzić należy , iż pozwana spółka zachowała się wobec powódki lojalnie , potwierdziła jej rezygnację z pielgrzymki , jak również zadeklarowała zwrot wpłaconych środków w terminie wskazanym w art. 15 tzw. ustawy covidowej tj. 180 dni licząc od daty odstąpienia od umowy przez powódkę , czyli najwcześniej w dniu 12 września 2020 r . Okoliczność ta była bezsporna , a powódka żądała odsetek od kwoty roszczenia głównego od dnia 13 września 2020 r, a więc z uwzględnieniem przepisów ustawy covidowej . W dacie 12 września 2020 r pozwana nie dysponowała jednak środkami na zwrot kwoty dochodzonej przez powódkę , o czym poinformowała ją już w piśmie z dnia 15 września 2020 r , przedłużając termin zwrotu środków do dnia 31 grudnia 2020 r . Podkreślić należy , iż cały czas pozwana podtrzymywała propozycję innego rozliczenia tj. przyznania na rzecz powódki vouchera na inną usługę turystyczną , dodatkowo powiększonego o kwotę 50 zł . Na taką propozycję powódka zgody nie wyrażała . Stwierdzić zatem należy , iż pozwana spółka na bieżąco informowała powódkę , jako swojego klienta , o podejmowanych działaniach , jak również oferowała jej inne formy rozliczenia . Zaraz po tym , jak tylko pojawiła się ustawowa możliwość dochodzenia środków z Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego ( wrzesień 2020 r ) pozwana spółka wystąpiła na taką drogę ( listopad-grudzień 2020 r ) , dzięki czemu w dniu 18 lutego 2021 r otrzymała zwrot środków z tytułu niezrealizowanej usługi turystycznej , w jakiej miała uczestniczyć powódka . Praktycznie niezwłocznie , bo już w dniu 22 lutego 2021 r przelała na konto powódki całość wpłaconych przez nią środków . Istotnym i wartym podkreślenia jest , iż powódka z wypłaconej powódce kwoty nie dokonała żadnych potrąceń , do który miała pełne prawo w oparciu o przepis art. 47 ust. 2 ustawy z dnia 24 listopada 2017 r o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych ( Dz.U. z 2019 r poz. 548 ) . Zgodnie bowiem z treścią tego przepisu - Podróżny może zostać zobowiązany do zapłacenia odpowiedniej i uzasadnionej opłaty za odstąpienie od umowy o udział w imprezie turystycznej na rzecz organizatora turystyki. W przypadku nieokreślenia w umowie o udział w imprezie turystycznej opłat za odstąpienie od umowy o udział w imprezie turystycznej wysokość tej opłaty odpowiada cenie imprezy turystycznej pomniejszonej o zaoszczędzone koszty lub wpływy z tytułu alternatywnego wykorzystania danych usług turystycznych. Na żądanie podróżnego organizator turystyki uzasadnia wysokość opłat za odstąpienie od umowy o udział w imprezie turystycznej. Dotyczyło to nawet przypadku nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności ( art. 47 ust5 ustawy ) , a niewątpliwie z taką okolicznością mamy do czynienia w związku z pandemią COVID 19 . Istotnym również jest to , że powódka jako pierwsza odstąpiła od umowy zawartej z pozwaną , a dopiero potem to pozwana odwołała pielgrzymkę z uwagi na sytuację epidemiczną . W takiej sytuacji zastosowanie mogłyby również znaleźć przepisy warunków uczestnictwa , będące załącznikiem do umowy z dnia 08 grudnia 2019 r ( pkt 11 ) .

W oparciu o powyższe stwierdzić należy , iż żądanie powódki zasądzenia odsetek ustawowych od kwoty należności głównej niewątpliwie stanowi nadużycie prawa , o jakim mowie w treści art. 5 kc. , a tym samym nie może być uwzględnione . Powódka nie bierze pod uwagę faktu nadzwyczajnej i niespotykanej dotychczas sytuacji , w jakiej znalazł się praktycznie cały świat w związku z pandemią COVID 19 , tragicznej sytuacji finansowej wielu przedsiębiorców , nie tylko biur turystycznych , jak również faktu , iż otrzymała zwrot całości wpłaconych pozwanej środków bez żadnych potrąceń . Zwrot otrzymała od pozwanej natychmiast , gdy stało się to możliwe . Podkreślić również należy , iż postawa pozwanej była od początku uczciwa i lojalna . Pozwana przyjęła rezygnację powódki i zadeklarowała zwrot środków , jednakże trudna sytuacja finansowa i brak środków uniemożliwiły jej wywiązanie się z zobowiązania w terminie zakreślonym przepisy ustawy tzw. covidowej . Powódka otrzymała całość środków z nieco ponad 5-cio miesięcznym opóźnieniem związanym z nadzwyczajną sytuacją , z jaką boryka się cały świat.

W ocenie Sądu Rejonowego , niecierpliwość i nieustępliwość powódki , brak zrozumienia i uwzględnienia konsekwencji sytuacji epidemicznej dla nie tylko branży turystycznej , ale i całego świata , jak również nie przystanie na propozycje pozwanej na rozliczenie w postaci vouchera , stanowią nadużycie prawa , o jakim mowa w art. 5 kc , a tym samym jej żądanie zapłaty odsetek od kwoty należności głównej podlegało oddaleniu . Dlatego też Sąd orzekł jak w punkcie 2 sentencji wyroku .

Podstawę rozstrzygnięcia zawartego w punkcie 3 sentencji wyroku stanowi przepis art. 102 kpc . W wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami . Mając na uwadze fakt , iż postawa pozwanej spółki wobec powódki od początku była lojalna i uczciwa , a zwrot środków na rzecz powódki nastąpił niezwłocznie , gdy stało się to możliwe , sąd doszedł do przekonania , iż odstąpienie od obciążania pozwanej kosztami postępowania jest w pełni uzasadnione .

Z uwagi na powyższe orzeczono jak w sentencji wyroku z dnia 23 listopada 2021 r .

Sędzia Agnieszka Kuryłas

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE