Sygn. akt VIII U 1944/21
Decyzją z dnia 2 czerwca 2021 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił T. Z. prawa do ekwiwalentu pieniężnego za deputat węglowy kolejowy. W uzasadnieniu , ZUS powołał treść art. 74 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U z 2021r. poz. 291) i wyjaśnił, że ZUS odmówił prawa do ekwiwalentu za deputat węglowy , ponieważ T. Z. podjął inne zatrudnienia bezsporni przed przejściem na emeryturę
/decyzja k. 23 akt ZUS/
Od tej decyzji, T. Z., działając za pośrednictwem pełnomocnika , w dniu 9 lipca 2021 r. , złożył odwołanie, wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez przyznanie ekwiwalentu za deputat węglowy . W uzasadnieniu podniósł, ze pobierał ekwiwalentu za deputat węglowy podczas zatrudnienia na kolei w następujących okresach: od 3.06.1986r.- do 21.08.1989r. oraz od 2.03.1996 do 12.02.2008r. . Uzyskał uprawnienia do emerytury pomostowej , decyzją ZUS z dnia 11.05.2021r. , wskutek zaliczenia ponad 15 letniego okresu prawy w szczególnych warunkach – na kolei. Natomiast , bezpośrednio przed przejściem na emeryturę , był zarejestrowany jako bezrobotny w Powiatowym Urzędzie Pracy w Ł..
/ odwołanie k. 3-4/
Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., w odpowiedzi na odwołanie z dnia 6.08.2021r. wniósł o oddalenie odwołania, podnosząc, w okresie od 1.10.2010r. do 30.06.2020r. wnioskodawca był zatrudniony w (...) spółce z ograniczona odpowiedzialnością ( brak informacji o wypłacanym ekwiwalencie węglowym) , następnie od 24.12.2020r. do 15.04.2021r. pobierał zasiłek dla bezrobotnych . ZUS zacytował treść art. 74 Ustawy z dnia 8.09.2000r. o komercjalizacji i restrukturyzacji przedsiębiorstwa państwowego (...) ( Dz. U z 2021r. poz. 146)
/odpowiedź na odwołanie k. 17/
Na rozprawie w dniu 22.09.2021r. pełnomocnik ZUS podkreślił, że ZUS nie kwestionuje, udowodnionego przez wnioskodawcę i, uznanego przez ZUS, okresu pracy w szczególnych warunkach
/ oświadczenie pełnomocnika ZUS e- protokół rozprawy z dnia 22.09.2021r. 00.02.54 płyta CD k. 29/
Sąd Okręgowy ustalił co następuje:
T. Z., urodził się (...)
W okresie od dnia 26.01.1985-1.06.1985r. ,i od 3.06.1986r.- do 21.08.1989r. oraz od 2.03.1996 do 12.02.2008r. był zatrudniony w (...) Państwowych (...) i Zakład (...) S.A W okresie. 3. 06.1986r.- do 21.08.1989r. oraz od 2.03.1996 do 12.02.2008r pobierał ekwiwalent pienieżny za węgiel do dnia 12.02.2008r.
/ zaświadczenie k. 7, zaświadczenie k. 6 /
W okresie od 1.10.2010r. do 30.06.2020r. był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy jako maszynista w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Otrzymał, za ten okres pracy, świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach W tym okresie nie pobierał ekwiwalentu za deputat węglowy
/ świadectwo pracy k. 7 akt ZUS, świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach k. 8 akt ZUS, zeznania wnioskodawcy e - protokół rozprawy z dnia 22.09.2021r. płyta CD k. 29./
Od dnia 24.12.2020r. do dnia 15.04.2021r. był zarejestrowany jako bezrobotny w Powiatowym Urzędzie Pracy w L. i pobierał zasiłek dla bezrobotnych
/ zaświadczenie Prezydenta Miasta Ł. k. 10, 24 akt ZUS/
W dniu 19.04.2021r. złożył wniosek o emeryturę pomostową .
/wniosek k. 1-4 akt ZUS/
Decyzją z dnia 11.05.2021 roku o symbolu (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. przyznał wnioskodawcy od dnia 16.04. 2021 r. tj. od dnia osiągniecia wieku uprawniającego do emerytury pomostowej , prawo do emerytury pomostowej.
ZUS uwzględnił okresy pracy wnioskodawcy w szczególnych warunkach: 26.01.1985-1.06.1985r, 3.06.1985-21.08.1989, 2.03.1996r. – 12.02.2008r. w (...) S.A
15.08.1990-31.10.1995r. – w (...) w Ł., 29.03.2010-30.09. (...). w (...) Usługi spółce z ograniczona odpowiedzialnością
1.10.2010-30.06.2020r. w (...) spółce z ograniczona odpowiedzialnością
/decyzja k. 16 akt ZUS , pismo ZUS z dnia 18.10.2021r. k. 34 /
W dniu 26.05.2021r. złożył wniosek o przyznanie deputatu węglowego z tytułu pracy w (...) .
/wniosek k. 22 akt ZUS/
Zaskarżoną decyzją z dnia 2 czerwca 2021 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił T. Z. prawa do ekwiwalentu pieniężnego za deputat węglowy kolejowy. W uzasadnieniu , ZUS powołał treść art. 74 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U z 2021r. poz. 291) i wyjaśnił, że ZUS odmówił prawa do ekwiwalentu za deputat węglowy , ponieważ T. Z. podjął inne zatrudnienia bezsporni przed przejściem na emeryturę
/decyzja k. 23 akt ZUS/
Sąd Okręgowy zważył co następuje:
odwołanie jest zasadne.
Zgodnie z treścią art. 74 ustawy z dnia 8 września 2000 r. o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego (...) (Dz. U z 2021 r. poz. 146) ,
1. Byłemu pracownikowi kolejowemu pobierającemu emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy, przyznaną na podstawie przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników kolejowych i ich rodzin lub przepisów ustawy z dnia 12 czerwca 1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. z 1983 r. poz. 144, z późn. zm. 15) ) albo przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 53, 252, 568, 1222 i 1578), a także członkom rodziny tego pracownika pobierającym po nim rentę rodzinną przyznaną na podstawie wymienionych przepisów, przysługuje prawo do deputatu węglowego w ilości 1800 kg węgla kamiennego rocznie, w formie ekwiwalentu pieniężnego.
2. Za podstawę ustalenia wysokości ekwiwalentu pieniężnego, o którym mowa w ust. 1, przyjmuje się przeciętną średnioroczną cenę detaliczną 1000 kg węgla kamiennego z roku poprzedzającego rok, w którym ekwiwalent ma być wypłacany, ogłaszaną przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w terminie do dnia 20 stycznia każdego roku, w formie komunikatu, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, skorygowaną o przewidywany w ustawie budżetowej średnioroczny wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów na rok planowany.
3. Świadczenie określone w ust. 1 przysługuje również emerytowi lub renciście, który pobiera emeryturę lub rentę z tytułu zatrudnienia w okresach równorzędnych z okresami zatrudnienia na kolei, oraz osobie, której przyznano kolejową emeryturę lub rentę w drodze wyjątku.
4. Prawo do deputatu węglowego nie przysługuje jednak emerytowi lub renciście, jeżeli nie przysługiwało mu w okresie zatrudnienia, z tytułu którego powstało prawo do emerytury lub renty.
5. Ekwiwalent pieniężny, o którym mowa w ust. 1, przyznaje i wypłaca w dwóch terminach wraz z wypłatą emerytury lub renty: w marcu - za okres od 1 stycznia do 30 czerwca i we wrześniu - za okres od 1 lipca do 31 grudnia każdego roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych z dotacji celowej z budżetu państwa.
6. W przypadku przyznania emerytury lub renty po terminie wypłaty ekwiwalentu pieniężnego, ekwiwalent należny od dnia przyznania emerytury lub renty do końca półrocznego okresu, o którym mowa w ust. 5, wypłaca się łącznie z pierwszą należnością z tytułu emerytury lub renty.
7. W przypadku przyznania renty rodzinnej po emerycie lub renciście ekwiwalent pieniężny z tytułu tej renty przysługuje dopiero po upływie okresu, za który został wypłacony emerytowi lub renciście.
8. Emerytom lub rencistom przebywającym w domach pomocy społecznej ekwiwalent pieniężny wypłaca się miesięcznie wraz z wypłatą emerytury lub renty.
9. W przypadku gdy rentę rodzinną pobiera więcej niż jedna osoba, wszystkim tym osobom przysługuje łącznie jeden ekwiwalent. W razie podziału renty rodzinnej ekwiwalent pieniężny ulega podziałowi w częściach równych, odpowiednio do liczby uprawnionych.
10. Emeryci i renciści nabywają prawo do ekwiwalentu pieniężnego z dniem przyznania emerytury lub renty.
11. Prawo do pobierania ekwiwalentu pieniężnego ustaje lub ulega zawieszeniu wraz z ustaniem prawa do emerytury lub renty.
Z dokonanych ustaleń wynika, ze w okresie od dnia 26.01.1985-1.06.1985r. ,i od 3.06.1986r.- do 21.08.1989r. oraz od 2.03.1996 do 12.02.2008r. wnioskodawca był zatrudniony w (...) Państwowych (...) i Zakład (...) S.A W okresie. 3. 06.1986r.- do 21.08.1989r. oraz od 2.03.1996 do 12.02.2008r pobierał ekwiwalent pienieżny za węgiel do dnia 12.02.2008r.
W okresie od 1.10.2010r. do 30.06.2020r. był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy jako maszynista w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością W tym okresie nie pobierał ekwiwalentu za deputat węglowy
Od dnia 24.12.2020r. do dnia 15.04.2021r. był zarejestrowany jako bezrobotny w Powiatowym Urzędzie Pracy w L. i pobierał zasiłek dla bezrobotnych
Decyzją z dnia 11.05.2021 roku o symbolu (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. przyznał wnioskodawcy od dnia 16.04. 2021 r. tj. od dnia osiągniecia wieku uprawniającego do emerytury pomostowej , prawo do emerytury pomostowej.
Stosownie do treści art. 56 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1924 z późn. zm.)- ilekroć w przepisach odrębnych jest mowa o emeryturze, należy przez to rozumieć również emeryturę pomostową.
W świetle powołanych przepisów prawa, przesłankami niezbędnymi do przyznania emerytowi prawa do deputatu węglowego są: fakt zatrudnienia na kolei, pobieranie, już w czasie zatrudnienia, deputatu węglowego oraz ustalenie, czy nabycie prawa do emerytury, nastąpiło w oparciu o zatrudnienie wykonywane na kolei.
W przypadku wnioskodawcy, który nabył prawo do emerytury pomostowej, ustawodawca, poza innymi licznymi warunkami, w art. 4 pkt 2 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2018 r., 1924), przewidział przesłankę odpowiednio długiego 15 letniego okresu pracy w szczególnych warunkach, za jaki jest uznawany okres zatrudnienia wnioskodawcy na kolei . Zatem, mający wpływ na przyznanie prawa do emerytury pomostowej, okres 15 lat pracy w szczególnych warunkach, pochodził z pracy na kolei. Po dniu 31 grudnia 2008 r. wnioskodawca wykonywał pracę w szczególnych warunkach od 1.10.2010r. do 30.06.2020r. , będąc zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy jako maszynista w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością . Spełnił tym samym dodatkową przesłankę określoną w art. 4 pkt 6 ustawy o emeryturach pomostowych.
Zgodnie z poglądem wyrażonym przez Sąd Apelacyjny we Wrocławiu, w wyroku z dnia 7 marca 2012 r., w sprawie o sygn. akt III AUa 1699/11 (publ. LEX nr 1238743), prawo do deputatu węglowego przysługuje byłym pracownikom kolejowym, którzy na podstawie właśnie tego zatrudnienia nabyli emeryturę lub rentę. Jak wskazał Sąd Apelacyjny powyższy przepis nie wymaga, aby przyznana emerytura była pochodną "wyłącznie" zatrudnienia na kolei oraz aby praca na kolei była wykonywana bezpośrednio przed przyznaniem prawa do świadczenia.
W ocenie Sądu Okręgowego, wnioskodawca jest byłym pracownikiem kolejowym, bowiem, był zatrudniony w (...) Państwowych (...) i Zakład (...) S.A w okresie od dnia 26.01.1985-1.06.1985r. ,i od 3.06.1986r.- do 21.08.1989r. oraz od 2.03.1996 do 12.02.2008r i , w okresie od 3. 06.1986r.- do 21.08.1989r. oraz od 2.03.1996 do 12.02.2008r pobierał ekwiwalent pienieżny za węgiel do dnia 12.02.2008r.
Są to - fakty niesporne, a z tytułu zatrudnienia, m.in. na kolei, nabył prawo do emerytury pomostowej.
Sąd Okręgowy nie podzielił stanowiska organu rentowego, że , z powołanych przepisów prawa wynika dodatkowa przesłanka, aby wnioskodawca bezpośrednio przed przejściem na emeryturę musiał być zatrudniony na kolei ani w zakresie faktu, podniesionego w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, uzasadniającego odmowę przyznania przedmiotowego uprawnienia ( prawa do ekwiwalentu pieniężnego za deputat węglowy) że wnioskodawca , bezpośrednio przed przejściem na emeryturę pomostową , podjął inne zatrudnienie, albowiem , jak wynika z dokonanych ustaleń, wnioskodawca, od dnia 24.12.2020r. do dnia 15.04.2021r. był zarejestrowany jako bezrobotny w Powiatowym Urzędzie Pracy w L. i pobierał zasiłek dla bezrobotnych.
A, dyspozycją art. 74 cyt. ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego, [ a nie Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ] , jak nieprawidłowo – wskazał ZUS jako podstawę odmowy przyznania pra do ekwiwalentu [ k. 23 akt ZUS] ustawodawca określił krąg podmiotów, którym przysługuje prawo do deputatu węglowego, pod warunkiem spełnienia określonych w nim przesłanek. Przepis art. 74 tej ustawy nie odnosi się jedynie do byłych pracowników, ostatnio zatrudnionych na kolei, ale do wszystkich byłych pracowników kolejowych, którzy jako emeryci lub renciści uzyskali to uprawnienie w oparciu o zatrudnienie na kolei, lecz jednocześnie przepis ten nie wymaga - co wynika z jego literalnego brzmienia - aby świadczenie to było wyłącznie pochodną zatrudnienia kolejowego.
Stwierdzając powyższe, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. , zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku.
O kosztach zastępstwa procesowego, Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c oraz & 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dn. 22.10.2018r. [ Dz. U. z 2018r. poz. 265] w sprawie opłat za czynności radców prawnych .
odpis uzasadnienia doręczyć pełnomocnikowi ZUS ( nieprofesjonalnemu k. 37), wyrażając zgodę na wypożyczenie akt ZUS