Sygn. akt I C 308/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 listopada 2021 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Przemysław Majkowski

po rozpoznaniu w dniu 26 listopada 2021 r. w Sieradzu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa K. N.

przeciwko Skarbowi Państwa – Szefowi (...) Zarządu (...) w B.

o odszkodowanie

1.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz powoda K. N. kwotę 55.400,00 (pięćdziesiąt pięć tysięcy czterysta ) zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwot:

- 35.000,00 ( trzydzieści pięć tysięcy ) zł od dnia 14 lutego 2017 r.,

- 20.400,00 ( dwadzieścia tysięcy czterysta ) zł od dnia 11 października 2021 r., -

wszystkie do dnia zapłaty,

2.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz powoda K. N. kwotę 42.115,25 ( czterdzieści dwa tysiące sto piętnaście 25/100) zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwot:

- 5.000,00 ( pięć tysięcy ) zł od dnia 14 lutego 2017 r.,

- 37.115,25 ( trzydzieści siedem tysięcy sto piętnaście 25/100 ) zł od dnia 11 października 2021 r., - wszystkie do dnia zapłaty

3.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

4.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz powoda K. N. kwotę 7.417,00 ( siedem tysięcy czterysta siedemnaście) zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 5.400,00 ( pięć tysięcy czterysta ) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego,

5.  nakazuje pobrać od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 2.850,00 ( dwa tysiące osiemset pięćdziesiąt ) zł tytułem brakującej części opłaty sądowej oraz kwotę 6.292,81 ( sześć tysięcy dwieście dziewięćdziesiąt dwa 81/100) zł tytułem zwrotu wydatków w sprawie poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa.

Sygn. akt I C 308/21

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 23 lutego 2017 r. (data wpływu) skierowanym do Sądu Rejonowego w Łasku pełnomocnik powoda K. N. wniósł o zasądzenie od Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B., kwoty:

a)  35.000 zł z tytułu zmniejszenia wartości nieruchomości, w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości powoda, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 14.02.2017 r. do dnia zapłaty;

b)  5.000 zł z tytułu zapewnienia odpowiedniego klimatu akustycznego budynku mieszkalnego powodów, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 14.02.2017 r. do dnia zapłaty

Strona powodowa wniosła nadto o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu według norm przepisanych.

W odpowiedzi na pozew pełnomocnik pozwanego Skarbu Państwa - (...) Zarządu (...) w B. wniósł o oddalenia powództwa w całości oraz o zasądzenie od strony powodowej postępowanie według norm przepisanych w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W piśmie procesowym z dnia 27 lipca 2021 r. (data wpływu) pełnomocnik powoda oświadczył, że rozszerza powództwo i wnosi o zasądzenie:

a)  55.400,00 zł z tytułu zmniejszenia wartości nieruchomości wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu,

b)  42.115,25 zł tytułu dostosowania akustycznego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu.

Wobec powyższego, postanowieniem z dnia 11 sierpnia 2021 roku Sąd Rejonowy w Łasku stwierdził swą niewłaściwość i sprawę przekazał Sądowi Okręgowemu w Sieradzu I Wydziałowi Cywilnemu jako właściwemu rzeczowo do rozpoznania sprawy, gdzie sprawa została zarejestrowana pod sygn. akt I C 308/21.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Powód jest właścicielem nieruchomości położonej w miejscowości G., gmina Ł., oznaczonej numerem ewidencyjnym (...) o pow. 1301 m 2 dla której w Sądzie Rejonowym w Łasku V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzona jest księga wieczysta o nr (...). Miejscowość G. położona jest w pobliżu lotniska wojskowego w Ł..

(wypis z rejestru gruntów k. 7; odpis księgi wieczystej k. 6; wypis z rejestru budynków k. 8)

Powyższa zabudowana działka ma kształt prostokąta ze ściętym jednym narożnikiem o szerokości około 28 metrów przy drodze o nawierzchni asfaltowej. Teren jest zagospodarowany, ogrodzony z frontu płotem panelowym z panelową bramą otwieraną automatycznie i panelową furtką, w dalszej części działka ogrodzona jest płotem z siatki na słupach metalowych i betonowej podmurówce. Wjazd, dojście i teren przy budynku wyłożony jest kostką betonową. Działka zabudowana jest murowanym, parterowym z poddaszem użytkowym, bez podpiwniczenia, budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym, a także murowanym budynkiem z garażem jednostanowiskowym z wrotami segmentowymi oraz drewnianą altaną. Na działce znajduje się infrastruktura techniczna: energetyczna, wodociągowa, kanalizacyjna (szambo).

Zgodnie z zaświadczeniem Burmistrza Ł. z 17.01.2017 r. przedmiotowa nieruchomość położona jest na terenach zabudowy mieszkaniowo usługowej i zagrodowej o niskiej intensywności. Zgodnie ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Ł. uchwalonego Uchwałą Rady Miejskiej w Ł. Nr (...) z dni 30 października 2018 r. przedmiotowa nieruchomość położona jest na terenach handlu, oświaty, kultury i innych.

Zgodnie z art. 154 ustawy o gospodarce nieruchomościami, w przypadku braku planu miejscowego przeznaczenie nieruchomości ustala się na podstawie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. W przypadku braku studium lub decyzji, uwzględnia się faktyczny sposób użytkowania nieruchomości.

Regulację szczególną stanowi uchwała nr (...) Sejmiku Województwa (...) z dnia 25 października 2016 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego Ł., zgodnie którą działka nr (...) z obrębu 07 G. znajduje się w strefie A ograniczone użytkowania.

(opinia biegłej sądowej L. B. (1) w zakresie określenia wysokości wartości nieruchomości - koperta k. 168; zaświadczenie k. 10).

W dniu 25 października 2016 roku Sejmik Województwa (...) podjął nową uchwałę nr (...) w sprawie utworzenia strefy ograniczonego użytkowania , w której nastąpiło przesunięcie granic poszczególnych podobszarów oznaczonych wyodrębnionymi izoliniami, która to uchwała uchyliła jednocześnie poprzednią uchwałę w tym przedmiocie z dnia 9 lutego 2010 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego w Ł.. Zgodnie z § 8 powołanej uchwały w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenu:

1) w podobszarze A:

a) zakaz przeznaczania terenu pod zabudowę mieszkaniową jedno- i wielorodzinną, zagrodową i zamieszkania zbiorowego, a także mieszkaniowo- usługową,

b) zakaz tworzenia terenów rekreacyjno- wypoczynkowych,

c) zakaz tworzenia stref ochronnych A uzdrowisk,

d) zakaz przeznaczania terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży.

2) w podobszarze B:

a) zakaz tworzenia stref ochronnych A uzdrowisk,

b) zakaz przeznaczania terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy.

§ 9. W obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące ograniczenia w zakresie korzystania z terenu:

1) w podobszarze A:

a) zakaz budowy budynków jedno- i wielorodzinnych oraz zamieszkania zbiorowego, zagrodowego, mieszkaniowo- usługowego, szpitali, domów opieki społecznej, a także obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

b) zakaz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości lub części na budynki mieszkalne jedno- i wielorodzinne oraz zamieszkania zbiorowego, zabudowę zagrodową, mieszkaniowo- usługowe, szpitale, domy opieki społecznej, a także obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

c) dopuszcza się rozbudowę, odbudowę oraz nadbudowę istniejących szpitali, domów opieki społecznej i obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

d) dopuszcza się zmianę sposobu użytkowania budynków w całości lub części na cele mieszkaniowe oraz budowę nowych budynków mieszkalnych jednorodzinnych jako towarzyszących innym funkcjom, na warunkach określonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku planu miejscowego, na warunkach określonych w decyzji o warunkach zabudowy.

2) w podobszarze B:

a) zakaz budowy szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy,

b) zakaz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości lub części na szpitale, domy opieki społecznej oraz obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy,

c) dopuszcza się rozbudowę odbudowę oraz nadbudowę istniejących szpitali, domów opieki społecznej i obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży.

§ 10. W obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące wymagania techniczne dotyczące budynków:

1) w podobszarze A:

a) w budynkach istniejących oraz nowoprojektowanych należy zapewnić właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej, zgodnie z obowiązującymi normami, poprzez zastosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej,

2) w podobszarze B:

a) w budynkach szpitali, domów opieki społecznej i budynkach związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży należy zapewnić właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej, zgodnie zobowiązującymi normami, poprzez zastosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej,

(opinia biegłej L. B. (1) - koperta k. 168).

Oszacowana wartość rynkowa nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym położonej w miejscowości G. nr 134 A wynosi 591.100,00 zł. Nieruchomość stanowiąca własność powoda położona jest na obszarze ograniczonego użytkowania i jest zlokalizowana w podobszarze A. Ponieważ na wskazanym obszarze brak jest wystarczającej do porównań liczby obiektów, dla których jedyną różnicującą cechą jest występowanie bądź brak uciążliwości związanych z funkcjonowaniem lotniska, różnicę wartości działki zabudowanej oddaje wskaźnik procentowy zmiany cen określony na podstawie danych z lokalnego rynku nieruchomości, który dla podobszaru A wynosi 9,38 %.

Utrata wartości rynkowej nieruchomości zabudowanej położonej w miejscowości G. nr (...) w związku z wprowadzeniem obszaru ograniczonego użytkowania uchwałą Sejmiku Województwa (...) nr (...) wynosi zatem po zaokrągleniu 55.400,00 zł.

(dowód: opinia biegłej L. B. (1) - koperta k. 168)

Jak wynika z przeprowadzonych obliczeń, budynek powoda przed utworzeniem obszaru ograniczonego użytkowania spełniał wymogi Prawa budowlanego w zakresie izolacyjności akustycznej. Zapewnienie odpowiedniego klimatu akustycznego po wprowadzeniu (...) wymaga poniesienia dodatkowych nakładów mających na celu poprawę izolacyjności akustycznej przegród budowlanych. Nakłady dodatkowe są konsekwencją wymogów wprowadzonych uchwałą z 2016 roku o wprowadzeniu (...). Zapewnienie właściwego mikroklimatu w pomieszczeniach podlegających ochronie akustycznej podczas występowania hałasu lotniczego wymaga instalacji dodatkowych urządzeń. W celu zapewnienia odpowiedniego klimatu akustycznego w budynku mieszkalnym strony powodowej należy wymienić 10 okien/drzwi balkonowych na okna o zwiększonej izolacyjności akustycznej, ponadto należy zainstalować 6 wentylatorów sufitowych w celu skompensowania braku możliwości otwierania okien podczas występowania hałasu lotniczego.

(opinia Politechniki (...) - Katedra Akustyki i Multimediów k. 56-78 wraz z opinią uzupełniającą k. 94-102)

Wartość robót mających zapewnić właściwy klimat akustyczny budynku mieszkalnego zbudowanego na działce powodów został oszacowany na łączną kwotę 42.115,56 zł, w tym szacunkowy koszt wymiany stolarki okiennej to 38.611,25 zł, zaś montażu wentylatorów sufitowych to 3.504,00 zł.

(opinia biegłego z dziedziny budownictwa K. Ś. k. 118-135 wraz z opinią uzupełniającą k. 146-150)

W dniu 30 stycznia 2017 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty 35.000,00 zł z tytułu poniesionej szkody i obniżenia wartości nieruchomości oraz kwoty 5.000,00 zł tytułem kosztów dokonania robót budowlanych w celu zapewnienie właściwego klimatu akustycznego.

Pismem z dnia 7 lutego 2017 r. pozwany odmówił uznania powyższych roszczeń i odmówił zapłaty.

(pismo pozwanego k. 11, wezwanie do zapłaty k 12.)

Sąd uznał wszystkie wyżej wymienione dokumenty za wiarygodne, przede wszystkim dokumenty urzędowe. Zostały sporządzone w odpowiedniej formie przez uprawnione do tego organy i w ramach ich kompetencji, odpowiadając tym samym dyspozycji art. 244 § 1 k.p.c. Zgodnie z treścią art. 244 § 1 k.p.c., dokumenty urzędowe, sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Dokumenty prywatne, a za takie uznać należy korespondencję wymienioną przez strony przed zawiśnięciem między nimi sporu, zostały również uznane za wiarygodne. W postępowaniu cywilnym dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie - art. 245 k.p.c. Autentyczność dokumentów prywatnych i urzędowych oraz prawdziwość treści dokumentów urzędowych nie była kwestionowana przez żadną ze stron w oparciu o treść art. 232 k.p.c. w zw. z art. 252 k.p.c. i art. 253 k.p.c. Także Sąd nie znalazł podstaw do tego, aby uczynić to z urzędu. Tym samym okazały się one przydatne w sprawie, stając się podstawą powyższych ustaleń faktycznych.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów. Ustalenia faktyczne w sprawie Sąd oparł przede wszystkim na opinii biegłych z Politechniki (...) – Katedra Akustyki i Multimediów i opinii biegłego z dziedziny budownictwa K. Ś. w zakresie, w jakim biegli wskazali koszt nakładów niezbędnych do rewitalizacji akustycznej budynku mieszkalnego oraz opinii biegłej L. B. (1) w zakresie, w jakim oszacowała utratę wartości nieruchomości powodów wskutek utworzenia strefy ograniczonego użytkowania. W ocenie sądu wszystkie opinie zostały sporządzone w sposób jasny, rzeczowy i przejrzysty. Biegli wskazali, na czym oparli się wydając opinię, z jakich korzystali źródeł i jaką posłużyli się metodologią. W sposób zrozumiały przedstawili wnioski oraz w jaki sposób do nich doszli. Sąd nie miał też wątpliwości co do tego, że biegli posiadają kompetencje i doświadczenie potrzebne do wydania opinii w sprawie. Biegli wyjaśnili w szczególności, a Sąd te wyjaśnienia w pełni podziela, jakie okoliczności legły u podstaw dokonania opisanych w opiniach oszacowania wartości nieruchomości oraz nakładów niezbędnych do rewitalizacji akustycznej. Wskazali z jakiej literatury fachowej korzystali przy sporządzaniu opinii. Biegli uzasadnili również przyjętą metodologię obliczeń. Wyjaśnili, z jakich przyczyn przyjęta przez nich metoda jest prawidłowa i prowadzi do uzyskania adekwatnych wyników. Wskazać należy, że w ocenie sądu opinia biegłej L. B. w zakresie szacującym spadek wartości nieruchomości powodów została sporządzona w sposób prawidłowy, z zachowaniem wszelkich zasad szacowania nieruchomości. W konsekwencji nie można jej postawić zarzutu, że nie jest przydatna dla poczynienia ustaleń faktycznych w rozpoznawanej sprawie. Opinia ta została opracowana przez osobę posiadającą kwalifikacje i wiedzę ze wskazanej wyżej dziedziny, specjalistę o wieloletnim doświadczeniu na polu praktyki i teorii. Stąd też jej istotny walor pomocniczy przy rozstrzyganiu niniejszej sprawy. Przydatność w/w opinii wynika również z tego, iż odpowiada ona postawionej tezie dowodowej, a autorka tej opinii jako osoba obca do stron niewątpliwie nie jest zainteresowana treścią rozstrzygnięcia, jakie zapadnie w niniejszej sprawie. Patrząc przez pryzmat pozostałego materiału dowodowego, uznanego za wiarygodny i spójny, znajdującego się w aktach sprawy, nie sposób kwestionować wywodów powyższych opinii, ich spójności i fachowości. Sąd nie znalazł ponadto żadnych podstaw, aby którąkolwiek z opinii zakwestionować z urzędu. Powstałe po obu stronach procesu wątpliwości, biegli wyjaśniali w wydanych przez siebie opiniach uzupełniających.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Wniesione powództwo okazało się zasadne.

Zgodnie z treścią art. 129 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska, w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę. Szkoda obejmuje również zmniejszenie wartości nieruchomości. Przesłankami wynikającej z powyższej regulacji odpowiedzialności są: wejście w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości, szkoda poniesiona przez właściciela nieruchomości, jej użytkownika wieczystego lub osobę, której przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości i związek przyczynowy między wprowadzonym ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości, a szkodą. Z art. 129 ust. 2 p.o.ś. wynika, iż szkodą jest także zmniejszenie wartości nieruchomości, co koresponduje z pojęciem straty w rozumieniu art. 361 § 2 k.c, przez którą rozumie się, między innymi zmniejszenie aktywów.

Zastosowanie art. 129 ust. 2 p.o.ś. jako podstawy roszczenia odszkodowawczego właściciela nieruchomości z tytułu obniżenia jej wartości w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z niej w następstwie ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania było przedmiotem obszernego orzecznictwa. W judykaturze funkcjonuje pogląd, w świetle którego, mówiąc o obszarze ograniczonego użytkowania trzeba dostrzegać z jednej strony związane z jego utworzeniem ograniczenia w zakresie sposobu korzystania z nieruchomości, z drugiej, natomiast przyczyny, które legły u podstaw utworzenia tego obszaru. Wspomniane ograniczenia są związane z nieruchomością położoną na obszarze ograniczonego użytkowania i dotyczą każdego jej właściciela. Dopóki bowiem będzie istniał obszar ograniczonego użytkowania, dopóty będą obowiązywały wprowadzone na jego terenie ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenów, wymagań technicznych dotyczących budynków oraz sposobu korzystania z gruntów. Obszar ograniczonego użytkowania ingeruje w prawo własności i w sferę wolności właściciela, wobec czego wyszczególnienie sytuacji, w których dojdzie do utworzenia go, jest wyczerpujące i wymaga uprzednio stwierdzenia, że zastosowanie najlepszych dostępnych metod i środków nie doprowadziło do utrzymania dopuszczalnych warunków środowiska. Konieczność utworzenia obszaru wynika z tego, iż jest to jedyny sposób uzyskania efektu w postaci ochrony zasobów środowiska, która uwzględnić powinna wyczerpanie dostępnych środków i zasadę proporcjonalności przewidzianą w art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Samo już zatem utworzenie obszaru ograniczonego użytkowania wskazuje na negatywne oddziaływanie lotniska na środowisko w stopniu wymagającym wprowadzenia ograniczeń w wykonywaniu prawa własności. Ograniczenia te musi respektować każdy właściciel nieruchomości (wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2009 r., II CSK 565/08, wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2009 r., II CSK 546/08, niepubl., LEX 528219).

W niniejszej sprawie, powód wskutek wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania, obejmującego nieruchomość stanowiącą jego własność, poniósł szkodę polegającą na ograniczeniu w sposobie korzystania z niej, a w konsekwencji – zmniejszeniu jej wartości. Z załączników graficznych oraz wykazu obrębów ewidencyjnych ze spisem działek wynika, że działka powoda znajduje się w podobszarze A. Wskutek ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania uchwałą Nr (...) Sejmiku Województwa (...) z dnia 25 października 2016 roku w podobszarze A, na terenie którego usytuowana jest działka powoda objęta pozwem, uległo zmianie korzystanie z niej przez wprowadzenie ograniczeń dotychczasowego sposobu korzystania. Powód nie może skutecznie dochodzić zaniechania imisji hałasu przez lotnisko, w związku z czym doszło do zawężenia przysługujących mu, wynikających z prawa własności, uprawnień związanych z podejmowaniem działań ochronnych wobec swojej własności. Niewątpliwie zatem, wskutek uszczuplenia zakresu i sposobu dotychczasowego korzystania z nieruchomości oraz zmuszenia właściciela do zmiany dotychczasowego jej przeznaczenia, co wynika z utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania w obrębie, którego usytuowana jest nieruchomość stanowiąca własność K. N., powód doznał szkody obejmującej obniżenie wartości jego nieruchomości. Nieruchomość jest dobrem inwestycyjnym i o ile nie jest wyłączona spod obrotu podlega regułom rynkowym, a jej wartość jest weryfikowana przez wolny rynek, niezależnie od tego czy jej właściciel zamierza zbyć swoją własność, czy też nie poczynił w tym zakresie żadnych kroków (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 30 września 2009 r., I ACa 484/09, lex 756606, I Aca 772/09 z 17 czerwca 2010 r., lex 756717). W orzecznictwie przyjmuje się, iż obniżenie wartości nieruchomości generuje stratę niezależnie od tego, czy właściciel ją zbył, czy też nie zamierza podjąć w tym kierunku żadnych działań. Przesłanką roszczenia odszkodowawczego przewidzianego w art. 129 ust. 2 p.o.ś. nie jest bowiem jej zbycie. Odszkodowanie nie jest też ograniczone do rzeczywistej straty, gdyż obowiązuje zasada pełnej odpowiedzialności odszkodowawczej za wprowadzenie ograniczeń w korzystaniu z nieruchomości (wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2009 r., II CSK 546/08, niepubl., LEX nr 503415). Wartość należącej do powoda nieruchomości uległa obniżeniu z uwagi na położenie w okolicach lotniska wojskowego w Ł. i na skutek hałasu związanego z jego funkcjonowaniem, niewątpliwie negatywnie postrzeganego przez potencjalnych nabywców nieruchomości. Zainteresowanie nabyciem nieruchomości w okolicach lotniska spadło, a potencjalni nabywcy mogą być skłonni do kupna nieruchomości położonych w obszarze ograniczonego użytkowania, ale za odpowiednio niższą cenę. Do zakresu szkody podlegającej naprawieniu na podstawie art. 129 ust. 2 p.o.ś. należy więc obniżenie wartości nieruchomości wynikające z faktu, że jej właściciel będzie musiał znosić dopuszczalne na tym obszarze immisje np. hałas (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 18 listopada 2010 r., I ACa 884/10, lex 756735). Wobec powyższego oraz mając na uwadze opinię biegłej L. B., uwzględniając obliczony dla podobszaru A współczynnik utraty wartości Sąd Okręgowy ustalił, że wartość rynkowa należącej do powoda nieruchomości uległa obniżeniu o kwotę 55.400,00 zł.

Oceny zasadności drugiego z dochodzonych przez powoda roszczeń - żądania zwrotu nakładów potrzebnych na rewitalizację akustyczną stanowiącą jego własność budynku, Sąd Okręgowy dokonał na podstawie regulacji przewidzianej w art. 136 ust. 1 i 3 w zw. z art. 129 ust. 2 p.o.ś. Zgodnie z art. 136 ust. 3 p.o.ś., w razie określenia na obszarze ograniczonego użytkowania wymagań technicznych dotyczących budynków, szkodą, o której mowa w przepisie art. 129 ust. 2 ustawy, są także koszty poniesione w celu wypełnienia tych wymagań przez istniejące budynki, nawet w przypadku braku obowiązku podjęcia działań w tym zakresie. W judykaturze przyjmuje się, że obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą jej wyrządzenia i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawić. Odszkodowanie bowiem ma wyrównać uszczerbek majątkowy powstały w wyniku zdarzenia wyrządzającego szkodę, istniejący w chwili jej wyrządzenia do czasu, gdy zobowiązany wypłaci poszkodowanemu sumę pieniężną odpowiadającą szkodzie ustalonej w sposób prawem przewidziany (zob. uchwała Sądu Najwyższego z 15 listopada 2001 r. w sprawie III CZP 68/01 – OSNC 2002, z 6., poz. 74).

Obowiązek naprawienia szkody po stronie pozwanej polegający na uiszczeniu odpowiedniej sumy pieniężnej, powstał z chwilą wyrządzenia powodowi szkody, tj. z chwilą wejścia w życie uchwały Sejmiku Województwa (...) Nr (...) kształtującej zakres koniecznych do wykonania nakładów rewitalizacyjnych i obligujący do ich poczynienia. Poniesienie nakładów pozwala zaś na uniknięcie hałasu przekraczającego poziomy normatywne i przyczynia się do zwiększenia atrakcyjności nieruchomości, jednak nie wpływa na podniesienie jej ceny z uwagi na lokalizację w strefie ograniczonego użytkowania (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 30 września 2009 r., I ACa 484/09 lex 756606). Koszty związane z zapewnieniem w budynku mieszkalnym powoda właściwego klimatu akustycznego są bezpośrednim uszczerbkiem związanym z ustanowieniem strefy ograniczonego użytkowania. Budynek przeznaczony na potrzeby mieszkaniowe wymaga ochrony akustycznej, podlegając tym samym ochronie przed hałasem na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Usytuowany na należącej do powoda nieruchomości objętej pozwem budynek mieszkalny nie spełnia obowiązujących wymogów, nie zapewniając należytego klimatu akustycznego. W celu ochrony akustycznej konieczne jest poczynienie nakładów, których łączne koszty biegły K. Ś. i oszacował na kwotę 42.115,25 zł. Koszty te mają zapewnić właściwy klimat akustyczny obiektu i odzwierciedlają zakres nakładów, których powód dotychczas nie poczynił, co jednak nie stoi na przeszkodzie w dochodzeniu odszkodowania, ponieważ zgodnie z funkcjonującym w doktrynie i judykaturze poglądem, roszczenie o zasądzenie kosztów potrzebnych do rewitalizacji akustycznej budynku nie jest uzależnione od uprzedniego poniesienia tych wydatków.

Trzeba pamiętać, że budynek należący do powoda był wzniesiony w tradycyjnej technologii i przy użyciu dostosowanych do niej materiałów budowlanych. Trzeba także mieć na względzie, że zakres koniecznych do wykonania w tej mierze prac wynikał bezpośrednio z opinii biegłego - Politechniki (...), który określając jedynie następczo wartość prac koniecznych do zapewnienia właściwego klimatu akustycznego w odniesieniu do budynku mieszkalnego usytuowanego na nieruchomości objętej pozwem przyjął rozwiązania uwzględniające stan istniejący w dacie sporządzania opinii, zapewniając spełnienie wymagań akustycznych, wynikających z opinii przy optymalizacji kosztów. Koszt rewitalizacji akustycznej będących własnością powoda budynku biegły K. W. określił na wspomnianą sumę 42.115,25 zł.

Reasumując, wynikające z powyższych rozważań wnioski potwierdzają, że w sprawie zachodzi związek przyczynowy pomiędzy ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania, a szkodą poniesioną przez powoda w postaci zmniejszenia wartości nieruchomości oraz konieczności poniesienia przez niego nakładów na utrzymanie prawidłowego klimatu akustycznego. W związku z tym Sąd Okręgowy uznał, iż K. N. przysługuje odszkodowanie w łącznej wysokości 97.515,25 zł obejmującej kwotę 55.400 zł (zasądzoną w punkcie 1. wyroku) o którą zmniejszyła się wartość przedmiotowej nieruchomości na skutek utworzenia strefy ograniczonego użytkowania wokół lotniska wojskowego w Ł. oraz kwotę 42.115,25 zł (zasądzoną w punkcie 2. wyroku) stanowiącą koszt nakładów, jakie powód musi poczynić w celu rewitalizacji akustycznej budynku.

O odsetkach od zasądzonego roszczenia Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c., zasądzając je:

1.  w pierwotnie dochodzonym zakresem powództwa (35.000 zł z tytułu spadku wartości nieruchomości oraz 5.000 zł z tytułu kosztów rewitalizacji akustycznej) – od dnia 14 lutego 2017 r., albowiem powód pismem doręczonym pozwanemu dnia 6 lutego 2017 r. wezwał pozwanego do zapłaty powyższych należności, wyznaczając mu siedmiodniowy termin. Tym samym, odmawiający uznania roszczenia pozwany od dnia 14 lutego 2017 r. pozostawał w zwłoce ze spełnieniem świadczenia w powyższym zakresie;

2.  w zakresie roszczenia dochodzonego rozszerzonym powództwem (dalsze 20.400 zł z tytułu spadku wartości nieruchomości oraz dalsze 37.115,25 zł z tytułu kosztów rewitalizacji akustycznej) – od dnia doręczenia pozwanemu rozszerzonego powództwa, tj. 11 października 2021 r. Tym samym bowiem, od dnia 11 października 2021 r. pozwany pozostawał w zwłoce ze spełnieniem świadczenia w powyższym zakresie.

Wszystkie odsetki zostały zasądzone od wyżej wskazanych okresów do dnia zapłaty, o czym orzeczono w punkcie 1. i 2. wyroku, oddalając powództwo w pozostałym zakresie jako niezasadne, o czym orzeczono w punkcie 3. wyroku.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy. Ponieważ powód wygrał niniejszy w proces w całości, to na pozwanym spoczywać będzie obowiązek zapłaty kosztów procesu powstałych w niniejszej sprawie. Wobec tego, zasądzono od pozwanego na rzecz powoda 7.417 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, na które to składają się: poniesiona przez powoda opłata od pierwotnego pozwu (2.000,00 zł), opłata od pełnomocnictwa (17 zł) oraz zwrot kosztów zastępstwa procesowego ustalony w oparciu o § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 w sprawie opłat za czynności adwokackie (5.400,00 zł), o czym orzeczono w punkcie 4. wyroku.

Ponieważ w pełni przegrywającym sprawę był pozwany, nakazano pobrać od Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 2.850,00 zł tytułem brakującej części opłaty sądowej od rozszerzonego powództwa oraz kwotę 6.292,81 zł tytułem wydatków poniesionych w sprawie tymczasowo przez Skarb Państwa – Sąd Okręgowy w Sieradzu, na które to wydatki składają się wynagrodzenia biegłych powołanych w procesie – o czym orzeczono w punkcie 5. wyroku.