Sygn. akt II AKa 386/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 listopada 2021r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SA – Zbigniew Kapiński (spr.)

Sędziowie: SA – Anna Zdziarska

SA - Katarzyna Capałowska

Protokolant: – st. sekr. sąd. Marzena Brzozowska

przy udziale prokuratora Konrada Gołębiowskiego

po rozpoznaniu w dniach 6 maja 2021r. i 16 listopada 2021 r.

sprawy

S. A., urodz. (...) w W., s. J. i D. z d. M.

oskarżonego z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku w brzmieniu sprzed nowelizacji z dnia 9 grudnia 2011 roku w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 65§1 k.k. w zw. z art. 4§1 k.k. i inne

na skutek apelacji wniesionych przez obrońców oskarżonego

od wyroku Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie

z dnia 26 maja 2020r., sygn. akt V K 137/18

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok odnośnie oskarżonego S. A.;

II.  zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, wydatkami obciążając Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 386/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie
z dnia 26 maja 2020 r. sygn. akt V K 137/18

Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońcy

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu.

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzuty

Tożsame zarzuty apelacji oskarżonego: obrońcy z urzędu adw. A. S. (1) i obrońcy adw. J. O..

1.  rażąca obraza prawa procesowego (bezwzględna przyczyna odwoławcza), tj. art. 439 § 1 pkt 10 k.p.k. w zw. z art. 80 w zw. z art. 6 k.p.k. wyrażająca się w przeprowadzeniu sześciu rozpraw w dniach od 15 marca 2019 r. do 10 kwietnia 2019 r. bez zapewnienia oskarżonemu realnego prawa posiadania obrońcy, pomimo tego, że formalnie na tych rozprawach był obecni: obrońca z wyboru i obrońca z urzędu, to pierwszy z nich utracił zaufanie oskarżonego (brak jakiejkolwiek aktywności na rozprawach), a drugi obrońca (z urzędu) nie znał akt sprawy, bo nie zapoznał się z nimi, co powodowało, że pomimo fizycznej obecności obrońcy, a nawet dwóch na rozprawie, oskarżony był pozbawiony realnej obrony w sprawie, w której wymierzono mu karę 15 lat pozbawienia wolności, co w konsekwencji daje podstawę do twierdzenia, że oskarżony w postępowaniu sądowym nie miał obrońcy w wypadkach określonych w art. 79 § 1 i 2 oraz art. 80 k.p.k. lub obrońca nie brał udziału w czynnościach, w których jego udział był obowiązkowy;

w sytuacji, gdyby Sąd II Instancji uznał, że nie zachodzi jedna z bezwzględnych przesłanek odwoławczych, obrona wskazuje, na:

2. rażące naruszenie przepisów postępowania, a to art. 378 § 3 k.p.k., poprzez wyznaczenie jako obrońcę z urzędu tego samego adwokata, który w dniu 15 marca 2019 r., poinformował, Sąd że nie będzie świadczył stosunku obrończego ze względu na różnice zdań co do dalszej linii obrony (konflikt interesów na linii obrona-oskarżony) w kwestii kontynuowania obrony przez dotychczasowego obrońcę, i zobowiązał go do realizowania obrony pomimo wyraźnego sprzeciwu oskarżonego co do udziału tego konkretnego adwokata do którego oskarżony nie miał już zaufania;

3. rażące naruszenie przepisów postępowania, a to art. 378 § 3 k.p.k., w zw. z art. 6 k.p.k. w zw. z art. 378 § 1 k.p.k. w zw. z art. 80 k.p.k. poprzez z jednej strony przymuszanie do prowadzenia obrony przez adwokata, który utracił zaufanie oskarżonego, a z drugiej strony dalsze prowadzenie procesu z udziałem obrońcy, który nie zna akt sprawy, co prowadzi do sytuacji w której prawo do korzystania z obrońcy, przy obronie obligatoryjnej jest zwykłą iluzją procesową a nie prawem, co w konsekwencji doprowadziło do tego że podczas przesłuchania świadków i prowadzeniu sprawy od dnia 15 marca 2019 r. do dnia 2 kwietnia 2019 r., oskarżony pomimo formalnego posiadania obrońcy nie był należycie reprezentowany przy obronie obligatoryjnej;

4. rażące naruszenie art. 353 § 1 i 2 k.p.k. w zw. z art. 6 k.p.k. w zw. z art. 401 k.p.k. polegające na wyznaczeniu w dniu 18 marca 2019 r., jako obrońcę z urzędu adwokat A. S. (1) i następnie przeprowadzeniu kolejnych terminów rozpraw od dnia 21 marca 2019 r., z jej udziałem w sytuacji, gdy nowy obrońca z urzędu w dniu 21 marca 2019 r. złożył oświadczenie, że nie zna akt sprawy, a o terminie rozprawy został poinformowany pomiędzy 18 a 20 marca 2019 r., w więc z naruszeniem 7-dniowego terminu ustanowionego art. 353 § 1 k.p.k., bowiem dla nowego obrońcy termin 21 marca 2019 r., był pierwszym znanym terminem w tym procesie, a zatem Sąd winien był zapewnić stronie możliwość zapoznania się z całością materiału sprawy liczącej kilkadziesiąt tomów akt, w sytuacji gdy tymczasem na sześciu rozprawach przeprowadzonych pomiędzy 15 marca 2019 r., a 10 kwietnia 2019 r. przeprowadzono szereg istotnych czynności procesowych, w tym przesłuchanie istotnych świadków oskarżenia, co doprowadziło do tego, że obrona sprowadzała się do biernego statystowania oskarżonemu w procesie w którym finalnie sąd wymierzył mu karę 15 lat pozbawienia wolności;

5. obraza przepisów postępowania, a to art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k., art. 10 § 1 k.p.k. art. 410 k.p.k. oraz art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. wyrażająca się w ustaleniu okoliczności faktycznych sprawy w sposób wybiórczy, jak również poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę niekompletnego materiału dowodowego i wyprowadzenie błędnych wniosków z zeznań świadków S. S., M. H. oraz P. R. (który opisując sekwencję zdarzeń wielokrotnie podawał różniące się od siebie na przestrzeni sprawy szczegóły wydarzeń, zasłaniał się niepamięcią, instrumentalnie zeznawał wprowadzając do stanu faktycznego okoliczności, których nikt nie jest w stanie obiektywnie zweryfikować),

podczas gdy taka częstotliwość zasłaniania się przez świadków niepamięcią i brakiem pewności dopiero na rozprawie, co nie miało miejsca w postępowaniu przygotowawczym nieuchronnie implikuje konstatację, że nie są to typowe luki w pamięci związane z naturalnym procesem zapominania, ale świadczą o tym, że w/w świadkowie celowo chcieli ukryć pewne okoliczności, instrumentalnie wykorzystując brak pamięci, co sąd całkowicie zignorował, dając w całości wiarę zeznaniom z postępowania przygotowawczego, a co powoduje, że ocena tych dowodów była dokonywana jednostronnie, wybiórczo, bowiem sąd potraktował je raczej jak argumentacja na poparcie tez aktu oskarżenia zamiast ocenić ich

spójność i wiarygodność;

6. rażąca obraza przepisów prawa procesowego a to art. 74 § 1 k.p.k. w zw. z art. 5 § 1 i 2 k.p.k. art. 410 k.p.k. oraz art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. wyrażająca się w uznaniu oskarżonego za winnego tego, że w bliżej nieustalonym okresie czasu pomiędzy czerwcem 2008 r. a czerwcem 2009 r. w L. na terytorium Wielkiej Brytanii, działając wbrew przepisom ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, wspólnie i w porozumieniu z M. H. ps. (...) i dwoma innymi ustalonymi osobami uczestniczył w obrocie m.in.: znaczną ilością substancji psychotropowej tj. nieustaloną ilością środka odurzającego w postaci kokainy, podczas gdy ani akt oskarżenia, ani wyrok i jego uzasadnienie nie zawierają żadnego dowodu, że zachowanie oskarżonego było związane z obrotem kokainy, a skoro nie ustalono ilości środka odurzającego, a tym samym niemożliwe okazało się ustalenie ich fizycznego istnienia, to nie możne to prowadzić do skazania za przestępstwo uczestniczenie w obrocie substancjami, a tym bardziej taki brak ustaleń nie może prowadzić do przypisania odpowiedzialności karnej za typ kwalifikowany czynu, którego znamieniem kwalifikującym jest znaczna ilość substancji;

7. obraza przepisów postępowania, a to art. 74 § 1 k.p.k. w zw. z art. 5 § 1 i 2 k.p.k. poprzez uznanie, że ciężar dowodu ( onus probandi) i wykazanie istotnych dla sprawy okoliczności leży po stronie oskarżonego, zamiast po stronie oskarżyciela publicznego, a w konsekwencji doprowadzenia do sytuacji, że S. A. musiał udowodnić fakty negatywne, czyli wykazać, że nie istniały dowody, których nie udało się zgromadzić prokuraturze m.in.: w zakresie:

• uczestniczenia w obrocie znacznymi ilościami środków odurzających w okresie od połowy 1998 r. na terenie Polski, Wielkiej Brytanii, Holandii z ustalonymi i nieustalonymi osobami;

• popełnienia przestępstwa polegającego na wzięciu zakładnika w osobie nieustalonego mężczyzny w celu zmuszenia pokrzywdzonego do określonego zachowania się polegającego na przekazaniu pieniędzy w nieustalonej kwocie, w bliżej nieustalonych dniach na przestrzeni grudnia 2008 r. w L. na terytorium Wielkiej Brytanii, chcąc, aby M. H. ps. (...), w sytuacji gdy w aktach sprawy nie ma żadnego dowodu, który jest w stanie zweryfikować te procesowe założenia, jak rzekome dostarczenie przedmiotów mających służyć do dokonania tegoż czynu: samochodu, kominiarek, pałek drewnianych, taśm samoprzylepnych;

• uczestniczenia w przygotowaniach do wewnątrzwspólnotowej dostawy na teren Wielkiej Brytanii lub Holandii w bliżej nieustalonych dniach w W. i w L. na terytorium Wielkiej Brytanii, wspólnie i w porozumieniu z ustalonymi oraz innymi osobami, w sytuacji, gdy w aktach sprawy nie ma żadnego dowodu pozwalającego na merytorycznie odniesienie się do tych ustaleń;

• ułatwieniu innym osobom popełnienie przestępstwa w ten sposób, że w okresie od bliżej nieustalonego dnia na przełomie lutego i marca 2010 r. do bliżej nieustalonego dnia na przestrzeni października 2011 r. w L. na terytorium Wielkiej Brytanii, działając wbrew przepisom Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru aby A. S. (2) i D. U. dokonali czynu zabronionego polegającego na nielegalnym wytworzeniu znacznej ilości substancji psychotropowej w postaci amfetaminy, ułatwił im popełnienia tego przestępstwa, w ten sposób iż nie mniej niż pięciokrotnie udostępnił im mieszkanie na terenie L., w którym A. S. (2) i D. U. przy użyciu substancji chemicznych w postaci m. in. kwasu siarkowego, spirytusu, kofeiny i kreatyny przeprowadzali proces wytrącania nie mniej niż 50 kg amfetaminy z płynnej aminy, a nadto w tym samym okresie czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wspólnie i w porozumieniu z P. G. ps. (...), A. S. (2) i D. U., uczestniczył w obrocie znaczną ilością substancji psychotropowej w postaci amfetaminy w ilości łącznej nie mniejszej niż 150 kg,

8. rażące naruszenie przepisów prawa procesowego, a to art. 193 k.p.k. i 196 k.p.k. w zw. z art. 5 § 2 i art. 2 § 2 k.p.k. polegającego na ustaleniu, że przedmiotem przetworzenia, posiada, obrotu była amfetamina, amina, LSD, MDMA, kokaina, marihuana i heroina, haszysz, które to ustalenie niewątpliwie wymaga wiedzy specjalistycznej tj.: powołania biegłego sądowego, który ustali skład chemiczny konkretnych substancji, a tymczasem dowód ten został zastąpiony zeznaniami świadków koronnych, co w konsekwencji doprowadziło do połączenia ról procesowych: świadka koronnego i biegłego sądowego (bezwzględny zakaz dowodowy);

9. rażące naruszenie przepisów prawa procesowego, a to art. 5 § 2 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. polegającego na tym, że nie zabezpieczono w trakcie postępowania przygotowawczego i sądowego żadnego środka odurzającego, co powoduje, że sąd orzekający nie mógł stwierdzić tych okoliczności, a zrobił to na podstawie domniemania faktycznego wynikającego z zeznań świadków, w tym świadków koronnych, przez co oskarżony nie miał żadnej możliwości zaprzeczenia tym faktom, a co winno skutkować przyjęciem korzystnej wersji dla oskarżonego, bowiem z uwagi na zaistnienie niedających się usunąć wątpliwości, to zgodnie z regułą opisaną w art. 5 § 2 k.p.k., ustalenia winny być dokonywane na korzyść oskarżonego;

10. obraza przepisów postępowania, a to art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k., art. 10 § 1 k.p.k., art. 410 k.p.k. oraz art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. polegająca na całkowicie dowolnej ocenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłego sądowego z dnia 18 lutego 2020 r., w której to biegły stwierdził, że płynna amina ma kolor brązowy, może mieć też kolor jasnobrązowy w sytuacji, gdy sąd pominąwszy przedmiotową opinię dał wiarę zeznaniom M. P. i A. S. (3) oraz G. P., z których wynikało, że kolor aminy dostępnej na rynku jest przeźroczysty, wobec czego należy uznać, ze sąd przedłożył zeznania świadków nad opinię biegłego w kwestii ustalenia faktów, których ustalenie niewątpliwie wymagało wiadomości specjalnych;

11. obraza przepisów postępowania, a to art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k., art. 10 § 1 k.p.k., art. 410 k.p.k. oraz art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. w zw. z art. 74 k.p.k. polegająca na różnicy w ilości narkotyków za jakie został najpierw oskarżony, a następnie skazany S. A., a tej jaka została opisana przez Sąd Okręgowy w uzasadnieniu,

12. obraza przepisów postępowania, a to art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k., art. 10 § 1 k.p.k., art. 410 k.p.k. oraz art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. w zw. z art. 74 k.p.k,. polegająca na sprzecznym z zasadami doświadczenia życiowego i zasadami logiki przyjęciu, że szereg przestępstw, które swoim początkiem sięgają połowy 1998 r., (oskarżony był wówczas nastolatkiem – 17 lat) i były popełniane przez następne 15 lat i przez cały ten czas oskarżony nie został zatrzymany, nawet nieprawomocnie skazany, nie zabezpieczono przy oskarżonym pośrednio lub bezpośrednio żadnych substancji niedozwolonych, przedmiotów łączących go ze środowiskiem narkotykowym, w sytuacji gdy zestawienie łącznej ilości narkotyków w postaci:

Nazwa środka odurzającego Ilość (nie mniej niż)

marihuana 120 kg 150 g

haszysz 20 kg

heroina 12 kg 550 g

kokaina 70 kg 501 g + nieustalona ilość

MDMA 122 700 szt.

amfetamina 300 kg

LSD 1 000 szt.

wskazuje, że bardzo mało prawdopodobne jest, aby przez 15 lat handlując narkotykami na taką skalę na terenie różnych krajów, ktokolwiek nie został w żaden obiektywnie weryfikowalny sposób powiązany z „branżą” narkotykową, co powoduje, że relacje świadków koronnych w tym zakresie winny być oceniane z ponadprzeciętną skrupulatnością i powinno w tej sprawie stanowić punkt wyjścia do oceny niekompletnego materiału dowodowego, w szczególności co do roli oskarżonego, jego udziału w zarzucanych mu przestępstwach;

13. obraza przepisów postępowania art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k.. art. 10 § 1 k.p.k.. art. 410 k.p.k. oraz art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. w zw. z art. 170 k.p.k., polegająca bądź to bezzasadnym oddalaniu prawie wszystkich wniosków dowodowych oskarżonego, bądź to na zaniechaniu prowadzenia czynności procesowych, które wykazałyby sprzeczność w zeznaniach poszczególnych świadków, co spowodowało, że Sąd Okręgowy rozpoznając przedmiotową sprawę dopuszczał i przeprowadzał wyłącznie dowody oskarżenia, co powoduje, że zostało uniemożliwione wykazywania okoliczności na korzyść oskarżonego, który tym samym został pozbawiony możliwości realnej realizacji swojego prawa do obrony.

14. obraza przepisów postępowania art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k., art. 171 § 6 k.p.k. polegająca na całkowicie bezzasadnym uchylaniu pytań oskarżonego, które zmierzały do wyjaśnienia istotnych okoliczności w sprawie i skala decyzji sądu w tym zakresie spowodowała, że prawo do obrony w tym zakresie było iluzoryczne (załącznik nr 22)

15. obraza przepisów postępowania, a to art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k., art. 10 § 1 k.p.k., art. 410 k.p.k. oraz art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. wyrażającą się w ustaleniu okoliczności faktycznych sprawy na podstawie niekompletnego materiału dowodowego (z wyeliminowaniem wniosków dowodowych obrony), jak również poprzez dowolną, a nie swobodną oceną ww. niekompletnego materiału dowodowego i wyprowadzenie błędnych wniosków oraz przypisanie winy na podstawie dowodów z zeznań wymienionych poniżej świadków, a w szczególności poprzez brak wskazania, dlaczego zeznania wymienionych świadków którzy albo odwołali swoje wcześniejsze zeznania albo twierdzą, że nie znają oskarżonego nie zostały wzięte pod uwagę lub zostały przez sąd nieprawidłowo ocenione;

Świadkowie, którzy zeznali: „nie znam/ nie kojarzę oskarżonego”

1. A. S. (4) - załącznik nr 1;

2. Z. B. - załącznik nr 2;

3. P. W. - załącznik nr 3;

4. S. O.- załącznik nr 4;

5. M. W. - załącznik nr 5;

6. G. B. („Nie za bardzo znam oskarżonego”) - załącznik nr 6;

7. M. T. (1) - załącznik nr 7;

8. A. D., P. B., A. G. - załącznik nr 8;

9. P. N., M. T. (2), Z. G. - załącznik nr 9;

10. T. K., J. G. - załącznik nr 10;

11. P. O. - załącznik nr 11;

12. M. S. - załącznik nr 12;

13. W. K. - załącznik nr 13;

14. M. Z.-załącznik nr 14;

15. M. B.- załącznik nr 15;

16. M. T. (3) - załącznik nr 16;

17. J. T. - załącznik nr 17;

18. A. J.- załącznik nr 18;

19. J. S. - załącznik nr 19;

20. B. G. - załącznik nr 20;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadne

Zwięźle o powodach uznania zarzutów za zasadne lub niezasadne.

Podniesione w obu apelacjach tożsame zarzuty obrazy przepisów postępowania zawarte w pkt 1 – 15 nie są zasadne i nie zasługują na uwzględnienie. Na wstępie zaznaczyć należy, że w przedmiotowej sprawie wprawdzie wniesione zostały dwie odrębne apelacje przez obrońców oskarżonego ale skoro oba środki zaskarżenia są identyczne zarówno odnośnie treści zarzutów jak również ich uzasadnienia oraz zawierają tożsame wnioski końcowe to Sąd odwoławczy nie widzi potrzeby aby dwukrotnie odnosić się do tych samych zarzutów, wniosków oraz argumentów zawartych w uzasadnieniu obu apelacji.

Wbrew twierdzeniom skarżących Sąd meriti orzekając w przedmiotowej sprawie nie dopuścił się obrazy przepisów postępowania wymienionych w pkt 1 – 4 petitum apelacji mających stanowić bezwzględną przyczynę odwoławczą określoną w art. 439 § 1 pkt 10 k.p.k. w zw. z art. 80 k.p.k. i w zw. z art. 6 k.p.k.

Nie można zaakceptować stanowiska autorów apelacji, że w przedmiotowej sprawie Sąd Okręgowy dopuścił się obrazy art. 378 § 1 i § 3 k.p.k. w zw. z art. 6 k.p.k. W ocenie Sądu odwoławczego w sytuacji gdy nie został wykazany rzeczywisty konflikt interesu na linii obrona – oskarżony, to Sąd meriti podjął trafną i zasadną decyzję o dalszym pełnieniu obowiązków przez dotychczasowego obrońcę do czasu objęcia obrony przez nowego na podstawie art. 378 § 3 k.p.k. Nie można uznać, że sam brak aktywności dotychczasowego obrońcy na poszczególnych terminach rozpraw w realiach dowodowych występujących w przedmiotowej sprawie stanowi konflikt interesów na linii obrona – oskarżony o którym piszą skarżący, który uniemożliwiał pełnienie obowiązków przez dotychczasowego obrońcę do czasu ustanowienia nowego.

Nie można też zaakceptować stanowiska skarżących w tym adwokat A. S. (1), że oskarżony w okresie pomiędzy 15 marca 2019 r. a 10 kwietnia 2019 r. nie miał zapewnionej realnej obrony w sytuacji gdy z protokołów rozpraw wynika, że obrona oskarżonego była faktycznie wykonywania gdyż jak przyznaje autorka apelacji na tych rozprawach byli obecni zarówno obrońca z wyboru jak też obrońca z urzędu. Nie można zatem podzielić stanowiska zawartego w treści zarzutu z pkt 1, że oskarżony w tym okresie nie miał obrońcy lub też, że obrońca nie brał udziału w czynnościach w których udział był obowiązkowy (art. 79 § 1 i 2 oraz 80 k.p.k.). Dla Sądu odwoławczego nie jest zaś logiczne i wiarygodne twierdzenie autorki apelacji adwokat A. S. (1), że skoro w dniu 18 marca 2019 r. została wyznaczona jako obrońca z urzędu oskarżonego to od tej daty aż do 10 kwietnia, czyli przez okres ponad 20 dni nie zapoznała się z aktami sprawy. Gdyby tak w rzeczywistości było to takie zachowanie adwokata należy rozpatrywać w kategoriach rażącego zaniedbania obowiązków, które może stanowić podstawę odpowiedzialności dyscyplinarnej.

Nie można także uznać, że w realiach faktycznych występujących w przedmiotowej sprawie doszło do obrazy art. 353 § 1 i 2 k.p.k. oraz, że rzekoma obraza tych przepisów miała wpływ na treść wyroku wydanego w dniu 26 maja 2020 r., czyli po upływie ponad roku od zdarzeń opisywanych w treści zarzutu z pkt 4 obu apelacji.

Odnośnie zaś obrazy pozostałych przepisów postępowania zawartych w pkt 5 – 15 petitum wniesionych apelacji, w których opisano jako rzekome naruszenie art. 4 k.p.k., 5 § 1 k.p.k., 2 k.p.k., 7 k.p.k., 10 § 1 k.p.k., 74 § 1 k.p.k., 170 k.p.k., 171 § 6 k.p.k., 410 k.p.k. i 424 k.p.k. to pokreślić należy, że zgodnie z treścią art. 438 pkt 2 k.p.k. orzeczenie ulega uchyleniu lub zmianie w razie stwierdzenia obrazy przepisów postępowania jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia. Oznacza to, że dla skuteczności zarzutu obrazy przepisów postępowania odnoszących się do kwestii gromadzenia i oceny dowodów konieczne jest nie tylko wykazanie, że rzeczywiście naruszenie wymienionych w apelacji przepisów miało miejsce ale także tego, że owa obraza mogła czyli w przekonaniu skarżącego miała wpływ na treść wyroku. Dla Sądu Apelacyjnego orzekającego w przedmiotowej sprawie jest zaś oczywiste, że skuteczne wykazanie owego wpływu obrazy przepisów postępowania ze sfery gromadzenia i oceny dowodów czyli art. 7 k.p.k., 410 k.p.k., 170 k.p.k., 5 § 2 k.p.k. oraz pozostałych wymienionych w treści omawianych zarzutów z pkt 5 – 15 wniesionych apelacji może nastąpić w istocie tylko poprzez jednoczesne zakwestionowanie dokonanych przez Sąd meriti ustaleń faktycznych w ramach zarzutu określonego w art. 438 pkt 3 k.p.k. Jest bowiem równie logiczne i oczywiste, że dowolna ocena dowodów, pominięcia określonych dowodów, czy też inne tego rodzaju uchybienia procesowe związane ze sposobem gromadzenia a następnie oceny dowodów, jeżeli rzeczywiście występują w danej sprawie to mają bezpośredni wpływ na treść dokonanych przez Sąd meriti ustaleń faktycznych. Podkreślić jednocześnie należy, że wykazanie owego wpływu jest obowiązkiem skarżącego zgodnie z treścią art. 438 pkt 2 k.p.k.

Jeżeli więc w przedmiotowej sprawie autorzy obu tożsamych apelacji stawiając zarzuty obrazy przepisów postępowania zawarte w pkt 5 – 15 nie zakwestionowali jednocześnie dokonanych przez Sąd Okręgowy ustaleń faktycznych w całości lub też odnośnie określonych elementów strony przedmiotowej czy podmiotowej tych ustaleń to oznacza, że w żaden sposób nie wykazali wpływu rzekomej obrazy przepisów postępowania na treść wyroku. Taki sposób konstrukcji obu apelacji powoduje, że uznać je należy za formalnie wadliwe gdyż nie realizują one wymogu określonego w art. 438 pkt 2 k.p.k. i tym samym za bezskuteczne.

Rozważając zaś kwestię rzekomej obrazy poszczególnych przepisów procedery karnej wymienionych przez autorów apelacji w zarzutach z pkt 5 – 15 to stwierdzić należy, że art. 4 k.p.k. zawiera jedną z ogólnych zasad postępowania karnego zgodnie z którą organy prowadzące postępowanie karne są obowiązane badać oraz uwzględniać okoliczności przemawiające zarówno na korzyść jak i na niekorzyść oskarżonego i zdaniem Sądu odwoławczego powyższa zasada została zastosowana w przedmiotowej sprawie. Ponadto z orzecznictwa Sądu Najwyższego wynika w sposób jednoznaczny, że przepisy k.p.k. określające ogólne zasady postępowania nie mogą stanowić samodzielnej podstawy zarzutów zarówno apelacyjnych jak też kasacyjnych i odnosi się to także do zasady zawartej w art. 2 § 2 k.p.k.

Wbrew twierdzeniom skarżących Sąd meriti nie dopuścił się również obrazy art. 7 k.p.k. w zakresie oceny dowodów zgromadzonych w przedmiotowej sprawie w tym także zeznań świadków S. S., M. H. oraz P. R. oraz pozostałych dowodów wymienionych w treści omawianych zarzutów. Nie można zaakceptować stanowiska skarżących, że Sąd meriti wyprowadził błędne wnioski z zeznań świadków wymienionych w zarzucie z pkt 5. Z pisemnych motywów zaskarżonego wyroku wynika, że Sąd Okręgowy oceniając zeznania świadka koronnego S. S. oraz pozostałych świadków koronnych, których zeznania stały się zasadniczą podstawą ustaleń faktycznych miał na uwadze zarówno charakter tych dowodów jak również to, że świadek koronny nie jest osobą kryształowo uczciwą, żyjącą według zasad prawnych i społecznych oraz, że relacje tych świadków są ściśle związane z korzyściami jakie osoba ta ma uzyskać nabywając status świadka koronnego i dał temu wyraz na str. 47 i kolejnych swojego uzasadnienia. Nie można jednak uznać, że występujące nieścisłości, czy też różnice w zeznaniach tych świadków składanych na poszczególnych etapach postępowania w tym te opisane w zarzucie z pkt 5 świadczą o braku ich wiarygodności.

Sąd Okręgowy dokonując analizy i oceny zeznań poszczególnych świadków miał na uwadze także te mankamenty ale zasadnie uznał, że nie mogą one stanowić wystarczającej podstawy do uznania, że zeznania tych świadków pozbawione są waloru wiarygodności.

W ocenie Sądu odwoławczego zarzut obrazy art. 7 k.p.k. może być uznany za skuteczny jeżeli skarżący wykaże w sposób przekonujący, że ocena zgromadzonych w sprawie dowodów dokonana przez Sąd meriti zawiera błędy natury faktycznej lub logicznej, nie respektuje zasad wiedzy, logii i doświadczenia życiowego i poprzez to nosi cechy oceny dowodnej. Mając na uwadze treść omawianych zarzutów, w których wymieniony został jako rzekomo naruszony art. 7 k.p.k. uznać należy, że skarżący nie wykazali w sposób przekonujący i skuteczny, że ocena zeznań świadków koronnych oraz pozostałych dowodów nie respektuje zasady swobodnej oceny określonej w art. 7 k.p.k.

Nie został również naruszony art. 10 § 1 k.p.k. i z treści zarzutów z pkt 5, 10, 11, 12, 13 i 15 nie wynika w jaki sposób Sąd meriti naruszył ten przepis, który odnosi się w istocie do organu powołanego do ścigania przestępstw oraz oskarżyciela publicznego a nie do Sądu. Brak jest również podstaw aby podzielić stanowisko autorów apelacji odnośnie obrazy art. 410 k.p.k. Przepis ten może być naruszony na dwa sposoby, poprzez pominięcie przy analizie i ocenie określonych dowodów lub też poprzez pominięcie przy ustaleniach faktycznych tych dowodów, które zostały uznane za wiarygodne. W przedmiotowej sprawie żadna z tych sytuacji nie zachodzi bowiem jak wynika z treści pisemnych motywów zaskarżonego wyroku Sąd meriti dokonał analizy i oceny wszystkich istotnych i mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy dowodów, zaś te które zostały uznane za wiarygodne stały się podstawą dokonanych ustaleń faktycznych. Z treści zarzutów określonych w pkt 5, 6, 9, 10, 11, 12, 13 i 15 nie wynika zaś w jaki konkretnie sposób Sąd I instancji obraził omawiany art. 410 k.p.k., co czyni przedmiotowe zarzuty chybionymi i bezpodstawnymi. W zarzutach z pkt 5, 6, 10,11, 12, 13 i 15 wymieniono jako rzekomo naruszony art. 424 § 1 k.p.k. również bez wskazania w czym przejawia się obraza tego przepisu. W kontekście tych zarzutów stwierdzić należy, że uzasadnienie zaskarżonego wyroku spełnia wymogi formalne określone w art. 424 k.p.k. i jego treść pozwala na dokonanie instancyjnej kontroli zaskarżonego wyroku przez pryzmat podniesionych w obu apelacjach zarzutów. W tym zakresie mieć na uwadze należy także treść art. 455a k.p.k., który nie pozwala na uchylenie wyroku tylko z tego powodu, że uzasadnienie wyroku nie spełnia wymogów określonych w art. 424 k.p.k., co w niniejszej sprawie nie zachodzi.

Sąd Okręgowy nie dopuści się również obrazy art. 5 § 1 i § 2 k.p.k. Zebrane w sprawie dowody stanowią bowiem podstawę do uznania winy oskarżonego w zakresie przypisanych mu czynów a zatem nie można uznać, że został naruszony art. 5 § 1 k.p.k.

W przedmiotowej sprawie nie było zaś potrzeby sięgania do zasadę in dubio pro reo zawartej w art. 5 § 2 k.p.k. gdyż Sąd meriti dysponował dowodami w tym zeznaniami świadków koronnych, które pozwalały na dokonanie stanowczych ustaleń faktycznych. W ocenie Sądu odwoławczego nie doszło do obrazy art. 74 § 1 k.p.k. i skarżący nie wykazali aby ten przepis przez Sąd I instancji został naruszony. Skarżący nie wykazali również w sposób przekonujący w ramach zarzutu z pkt 8 aby Sąd meriti naruszył art. 193 k.p.k. i 196 k.p.k. w zw. z art. 5 § 2 k.p.k. i art. 2 § 2 k.p.k. Sama bowiem kwestia podniesiona w ramach tego zarzutu jakie rodzaje narkotyków były przedmiotem przetworzenia, posiadania czy też obrotu nie wymaga wiedzy specjalnej o której mowa w art. 193 § 1 k.p.k. i ustalenia w omawianym zakresie mogły być oparte na zeznaniach świadków koronnych.

Nie można także zaakceptować stanowiska skarżących zawartego w zarzucie z pkt 15, że doszło do obrazy wymienionych przepisów postępowania w tym art. 4, 7, 410 k.p.k. Autorzy apelacji wymieniali w ramach tego zarzutu zeznania 21 świadków, którzy zeznali: „ nie znam/nie kojarzę oskarżonego”. Z treści pisemnych motywów zaskarżonego wyroku wynika jednak, że Sąd Okręgowy dokonał analizy i oceny zeznań tych świadków i tak jak np. w przypadku świadka Z. B. uznał, że tylko w części są one wiarygodne a w pozostałej nie są i wskazał jakie są powody takiej oceny lub też jak w przypadku zeznań świadka A. S. (4), uznał, że nie mają one żadnej wartości dowodowej gdyż świadek ten podjął nieudolną próbę dezawuacji zeznań P. R.. Nie można zatem uznać, że odnośnie zeznań wymienionych w tym zarzucie 21 świadków doszło do obrazy art. 7 k.p.k. czy też art. 410 k.p.k. skoro dowody te zostały poddane analizie i ocenie, która nie nosi cech oceny dowodnej w rozumieniu art. 7 k.p.k.

W tej sytuacji odwołanie się do cytowanego fragmentu zeznań wymienionych świadków nie podważa w żaden sposób dokonanych przez Sąd meriti ustaleń faktycznych opartych przecież na wymienionych w uzasadnieniu dowodach w tym zeznaniach świadków koronnych.

Zaznaczyć także należy, że Sąd odwoławczy dostrzega określone mankamenty zaskarżonego wyroku i jego uzasadnienia opisane przez skarżących w zarzutach z pkt 1 i 12 obu apelacji dotyczące rozbieżności pomiędzy opisem czynów oskarżonego określonych w pkt X, XIII i XX a treścią uzasadnienia wyroku ale uznać należy, że powyższe rozbieżności nie miały istotnego wpływu na treść zaskarżonego wyroku w sytuacji gdy nie zostały przez skarżących zakwestionowane w ramach podniesionych zarzutów dokonane przez Sąd meriti ustalenia faktyczne.

Ponadto zważyć należy, że w ramach czynów przypisanych oskarżonemu S. A. w pkt I – XXI wyroku orzeczono za te czyny kary jednostkowe pozbawienia wolności, których suma wynosi ponad 70 lat (72 lata i 2 miesiące) i jednocześnie za te czyny orzeczono karę łączną w wymiarze wynoszącym 15 lat. Zatem uznać należy, że ewentualna korekta w opisie wymienionych czynów nie miałaby wpływu na wymiar orzeczonej wobec oskarżonego kary łącznej a tym samym na treść zaskarżonego wyroku.

Wnioski obu obrońców oskarżonego

1.  o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanych mu czynów,

1.  o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadne

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny lub niezasadny.

Trafność i prawidłowość rozstrzygnięcia wydanego przez Sąd Okręgowy oraz bezpodstawność podniesionych w apelacjach zarzutów skutkowała brakiem podstaw do uwzględnienia wniosków zawartych w obu apelacjach dotyczących zmiany wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanych mu czynów lub poprzez uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Wskazać wszystkie okoliczności, które sąd uwzględnił z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia
i podniesionych zarzutów (art. 439 k.p.k., art. 440 k.p.k.).

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia.

4.

Konieczność warunkowego umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i warunkowego umorzenia ze wskazaniem podstawy prawnej warunkowego umorzenia postępowania.

5.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia z wyroku

Lp.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

6.  Koszty Procesu

Wskazać oskarżonego.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

S. A.

pkt II

Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnić oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze mając na uwadze aktualną sytuację majątkową oskarżonego.

7.  PODPIS

Zbigniew Kapiński

Katarzyna Capałowska Anna Zdziarska

1.3 Granice zaskarżenia

Wpisać kolejny numer załącznika 1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego S. A. – adw. A. S. (1)

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Całość rozstrzygnięcia
Sądu Okręgowego

1.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2 Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

1.3 Granice zaskarżenia

Wpisać kolejny numer załącznika 2

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego S. A. – adw. J. O.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Całość rozstrzygnięcia
Sądu Okręgowego

1.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2 Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana