Dnia 23 września 2013 roku
Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Śródmieścia we Wrocławiu w Wydziale II Karnym,
w składzie :
Przewodniczący : S SR Antonina Surma
Protokolant : Marta Brodala
po rozpoznaniu w dniu 23 września 2013 roku we Wrocławiu
przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej dla Wrocławia Śródmieścia
Alicji Pietkiewicz
sprawy karnej z oskarżenia publicznego :
P. D. (1)
ur. (...) we W.,
syna A. i C. z domu B.
oraz
J. D. (1)
ur. (...) we W.,
córki J. i M. z domu (...)
oskarżonych o to, że :
I. w okresie od grudnia 2010 roku do września 2012 roku we W. działając wspólnie i w porozumieniu jako współwłaściciele firmy (...) SC uporczywie naruszali prawa pracowników tejże firmy w osobach P. B., E. P. (1), A. P. (2), A. S., P. S., Z. Ż., J. J. (2), B. K. (1), N. K. (1) i A. L. (1) wynikające ze stosunku pracy i ubezpieczenia społecznego, w ten sposób, że nie odprowadzali do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składek z tytułu ubezpieczeń społecznych potrącanych z ich wynagrodzenia
tj. przestępstwo z art. 218 § 1 a k.k.
II. w tym samym miejscu, czasie i okolicznościach jak w pkt I działając wspólnie i w porozumieniu jako współwłaściciele firmy (...) SC dokonali przywłaszczenia pieniędzy w łącznej k76.662,96 złotych na szkodę Zakładu Ubezpieczeń Społecznych we W., które obowiązani byli wpłacić w formie składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu zatrudnienia pracowników - P. B., E. P. (1), A. P. (2), A. S., P. S., Z. Ż., J. J. (2), B. K. (1), N. K. (1) i A. L. (1)
tj. przestępstwo z art. 284 § 1 k.k.
I. na podstawie art. 66 § 1 kk i art. 67 § 1 kk postępowanie karne wobec P. D. (1) i J. D. (1) warunkowo umarza, wyznaczając jednocześnie okres próby na 1 (jeden) rok;
II. na podstawie art. 627 k.p.k. i art. 7 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych (Dz.U. Nr 27, poz. 152) zasądza od oskarżonych przypadające na każdego z nich koszty sądowe w sprawie, oraz wymierza każdemu z nich po 100 złotych opłaty.
W toku postępowania w sprawie ustalono następujący stan faktyczny:
W 1994r. P. D. (1) założył spółkę cywilną (...) s.c.. Siedzibą spółki był W.. Spółka zajmowała się sprzedażą oprogramowania informatycznego.
Do 1998r. ze spółki wycofali się obaj wspólnicy P. D., który w związku z tym, poprosił swoją żonę – J. D. (1), by wstąpiła do spółki.
(Dowód: wyjaśnienia oskarżonej – k. 231).
J. D. (1) zgodziła się, stawiając jednak warunek, że nie będzie angażowana w sprawy spółki. Sama prowadziła działalność ubezpieczeniową.
(Dowód: wyjaśnienia oskarżonej – k. 231).
W tym też okresie J. D. (1) zachodziła w ciąże, jednak, rodzone w 2000 i 2012 roku dzieci zmarły.
(Dowód: wyjaśnienia oskarżonej – k. 231).
W roku 2010 (...) s.c. znajdowała się w trudnej sytuacji finansowej. Prowadzący Spółkę zaczęli mieć zaległości w płatnościach na rzecz Urzędu Skarbowego i kontrahentów. Od grudnia 2010r. do września 2012r. nie były tez odprowadzane do ZUS składki z tytułu ubezpieczeń społecznych – zarówno w części potrącanej z wynagrodzeń pracowników: P. B., E. P. (1), A. P. (2), A. S., P. S., Z. Ż., J. J. (2), B. K. (1), N. K. (1) i A. L. (1), jak i finansowanej przez płatnika. – W okresie tym, jednak, pracownicy otrzymywali wynagrodzenia w wysokości, jaka – zgodnie z umowami – miała im być wypłacana.
Łączna kwota nieuiszczonych składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 76.662,96 zł.
(Dowód: wyjaśnienia oskarżonego – k. 233 – 234, zeznania świadka A. L. – k.
72, 280, zeznania świadka B. K. – k. 73, 280, zeznania świadka A.
S. – k. 79, 280, zeznania świadka A. P. – k. 81, 280, zeznania
świadka E. P. – k. 83, 280, zeznania świadka P.
(...) – k. 85, 280, zeznania świadka Z. Ż. – k. 97, 280,
zeznania świadka N. K. – k. 105 – 106, 280, zeznania świadka A.
N. – k. 3 – 5, 279 - 280, wykaz składek na ubezpieczenie społeczne –
k. 9 – 34).
Na skutek spłat, jakich P. D. (1) dokonywał w 2012r. oraz 2013r., kwota należności głównej wobec ZUS – u została uiszczona na dzień 18 lipca 2013r.
(Dowód: wyjaśnienia oskarżonego – k. 233 – 234, zeznania świadka A. N. – k.
279 – 280, informacja ZUS – k. 249, potwierdzenia dokonania przelewów –
k. 186, 187, 204 – 219, 256, 257, 260).
Na podstawie art. 423 § 1 a k.p.k. Sąd uzasadnienie wyroku ograniczył do osoby J. D. (1).
Oskarżona J. D. (1) to czterdziestodwuletnia zamężna kobieta, matka dwojga małoletnich dzieci.
J. D. (1) uzyskała wykształcenie wyższe i jest astronomem. Obecnie zatrudniona jest jako agent ubezpieczeniowy, z którego to tytułu osiąga dochody w kwocie około 2000 zł.
Zgodnie z relacją oskarżonej, nie była ona leczona psychiatrycznie, neurologicznie, ani odwykowo. Nie była też karana sądownie.
(Dowód: wyjaśnienia oskarżonej – k. 118, 230, wywiad kuratora – k. 238 – 239, dane
osobopoznawcze – k. 94, K. (...)).
W toku postępowania w sprawie oskarżona nie przyznała się do popełnienia zarzucanych jej czynów, a przed Sądem, składała wyjaśnienia.
Dokonując ustaleń stanu faktycznego w sprawie, Sąd nie wykorzystał wyjaśnień J. D. (1) (k. 119, 231 – 232), w zakresie, w jakim wskazała, że nie miała wiedzy o złej sytuacji finansowej (...) s.c. Jak wskazała, P. D. (1), zgodnie z ich wcześniejszymi ustaleniami, nie informował jej o szczegółach działalności spółki, którymi nie zajmowała się, wykonując własną działalność gospodarczą. Nadto, jak wyjaśniła, pochłaniała ją sytuacja rodzinna, gdyż dwoje z jej nowonarodzonych dzieci – w 2002r. oraz 2012r. zmarło. – Takie, jednak, zdaniem Sadu tłumaczenie braku zainteresowania sprawami spółki nie zasługuje na wiarę. Wskazać, bowiem, trzeba, na rozbieżności czasowe między dramatycznymi wydarzeniami rodzinnymi, a datami zakreślonymi w akcie oskarżenia. – Co więcej, jak sama oskarżona stwierdziła, że mimo podawanych okoliczności prowadziła własną działalność gospodarczą.
Prezentowana przez J. D. wersja, jest, zdaniem Sadu, przyjętą przez nią linią obrony – tym bardziej, że w dalszym ciągu prowadzi ona działalność gospodarczą, do prowadzenia której wymagalna jest niekaralność.
Sąd częściowo wykorzystał, natomiast szczere – w tym zakresie - i oparte na danych zawartych w wykazie składek na ubezpieczenie (k. 9 – 34) oraz uznanych przez Sąd za wiarygodne relacjach A. N. (k. 3 – 5, 279 - 280) wyjaśnienia oskarżonego P. D. (1) (k. 116, 233 – 234), w których przyznał, że z powodu złej sytuacji finansowej spółki (...) s.c. zaprzestał płacenia na rzecz ZUS tak składek, do uiszczania jakich zobowiązany był na rzecz ZUS jako jeden ze wspólników spółki, jak tez tych składek należnych ZUS – owi, które powinien przekazywać jako część potrącona z wynagrodzeń pracowników. Jak wskazał w toku rozprawy głównej należność główna została już spłacona, a na bieżąco dokonuje też spłat zadłużenia na rzecz Urzędu Skarbowego.
Nie dano mu, natomiast, wiary co do wskazania, że – wobec trudności rodzinnych i obciążenia pracą – o zaistniałej sytuacji nie informował drugiego ze wspólników – jego żony. Jak, bowiem, wskazał oskarżony z drugiej strony - zdarzały się sytuacje, w których niezbędny był podpis żony, kiedy to przedstawiał jej niezbędne dokumenty, a ona je podpisywała. Twierdzenie to, zdaniem Sadu, pozostaje w sprzeczności o braku wiedzy żony o sytuacji spółki – tym bardziej, że – jako osoba posiadająca wyższe wykształcenie, prowadząca własną działalność ubezpieczeniową – ma ona świadomość wagi złożenia własnego podpisu na dokumentach urzędowych, niezależnie od zaufania, jakim obdarzyła małżonka.
Co więcej, - zgodnie z treścią wyjaśnień jego J. D., jako osoba będąca wspólnikiem spółki cywilnej od 1994r., przyjąć należy, że P. D. (1) znał zasady jej działania, a zatem wiedział, że wszyscy wspólnicy są zobowiązani do prowadzenia spraw spółki, a scedowanie na niego obowiązków związanych ze spółką w zakresie przekraczającym zakres „zwykłych czynności spółki” nie jest prawnie skuteczne.
Dokonując rekonstrukcji stanu faktycznego w sprawie, Sad wykorzystał szczere, jednoznaczne i oparte na pogłębionej analizie dokumentacji dotyczącej zaległości spółki (...) s.c. na rzecz ZUS – A. N. (2) (k. 3 – 5, 279 - 280), która wskazała szczegółowo kwoty, jakie winny być przekazane Zakładowi z wynagrodzeń pracowniczych, jak też kwoty które na rzecz swoich pracowników winni odprowadzać sami właściciele spółki. Nadto, świadek przed Sadem dnia 23 września 2013r. zeznała na okoliczność stanu zadłużenia spółki z tytułu ubezpieczeń społecznych na dzień 18 lipca 2013r., co potwierdzone zostało informacją ZUS z dnia 31.07.2013r. (k. 249).
W toku postępowania w sprawie, Sad dał też wiarę szczerym i obiektywnym relacjom pracowników (...) s.c.: A. L. (k. 72, 280), B. K. (k. 73, 280), A. S. (k. 79, 280), A. P. (k. 81, 280), E. P. (k. 83, 280), P. Ł. (k. 85, 280), Z. Ż. (k. 97, 280), N. K. (k. 105 – 106, 280), którzy – niezależnie od okresu, jaki do września 2012r. przepracowali w spółce, przed datą przesłuchań nie mięli wiedzy o zaległościach w regulowaniu składek ZUS przez ich pracodawców.
Dokonując ustaleń stanu faktycznego w sprawie wykorzystano też wykaz składek na ubezpieczenie społeczne, (k. 9 – 34), potwierdzający zeznania świadka – przedstawiciela ZUS – A. N., jak tez informacją ZUS o spłacie kwoty należności głównej oraz przedstawiane przez oskarżonych dowody wpłat.
Posłużono się również danymi osobopoznawczymi oskarżonej (k. 94), jak również potwierdzającym je wywiadem kuratora (k. 238 – 239), jak tez sporządzonymi przez uprawnione podmioty kartą karną oskarżonej, wskazującą na jej uprzednią niekaralność (k. 102).
Mając powyższe na względzie, Sąd warunkowo umorzył postępowanie prowadzone przeciwko J. D. (1) o to, że w okresie od grudnia 2010 roku do września 2012 roku we W. działając wspólnie i w porozumieniu z P. D. (3), jako współwłaściciele firmy (...) SC uporczywie naruszali prawa pracowników tejże firmy w osobach P. B., E. P. (1), A. P. (2), A. S., P. S., Z. Ż., J. J. (2), B. K. (1), N. K. (1) i A. L. (1) wynikające ze stosunku pracy i ubezpieczenia społecznego, w ten sposób, że nie odprowadzali do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składek z tytułu ubezpieczeń społecznych potrącanych z ich wynagrodzenia, tj. czyn z art. 218 a § 1 k.k., jak też o to, iż w tym samym miejscu, czasie i okolicznościach działając wspólnie i w porozumieniu z P. D. (3), jako współwłaściciele firmy (...) SC dokonali przywłaszczenia pieniędzy w łącznej kwocie 76.662,96 złotych na szkodę Zakładu Ubezpieczeń Społecznych we W., które obowiązani byli wpłacić w formie składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu zatrudnienia pracowników - P. B., E. P. (1), A. P. (2), A. S., P. S., Z. Ż., J. J. (2), B. K. (1), N. K. (1) i A. L. (1) – czyn z art. 284 § 1 k.k.
Zdaniem Sądu, bowiem, wina oskarżonej, która jedynie w niezbędnym zakresie zajmowała się prowadzeniem spraw spółki, pozostawiając je swojemu mężowi, nie jest znaczna. – Podobnie, jak okoliczności zarzucanych jej czynów, popełnionych z uwagi na ogólną złą sytuację gospodarczą, co przełożyło się na kondycję finansową spółki. Wzięto też pod uwagę okoliczność, iż jak wynika z relacji zatrudnionych na przestrzeni okresu wskazanego w akcie oskarżenia, w żaden sposób nie odczuli oni negatywnych konsekwencji wynikających z nieuiszczenia przedmiotowych składek, a o tym fakcie powzięli wiadomość dopiero w chwili składanie zeznań w sprawie. Rozważono też okoliczność, iż należność główna zaległości została już uiszczona.
Nadto zauważono, iż okoliczności popełnienia opisanych powyżej przestępstw przez oskarżoną nie budzą wątpliwości, gdyż oskarżona znała, w pełni akceptowała i podzielała kierunek działania swojego męża zajmującego się większością technicznych i merytorycznych kwestii związanych ze spółką.
Co więcej, postawa J. D. (1), która nie była wcześniej karana, jej właściwości i warunki osobiste, w szczególności oddanie rodzinie, wykonywanie pracy zarobkowej, dobra opinia w miejscu zamieszkania, uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegała porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa.
Mając powyższe na względzie, jak również ustawowe zagrożenie za każde z zarzuconych jej przestępstw, postępowanie wobec oskarżonej warunkowo umorzono na okres 1 roku, uznając go za wystarczający czas dla weryfikacji trafności postawionej przez Sąd prognozy.
Uznając, natomiast, że oskarżona swoim zachowaniem wywołała postępowanie karne, obciążono ją kosztami sądowymi i wymierzono 100 zł opłaty.