POSTANOWIENIE

Dnia 2 lutego 2022 r.

Sąd Okręgowy w Toruniu Wydział VIII Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Rafał Krawczyk

po rozpoznaniu w dniu 2 lutego 2022 r. w Toruniu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) przy
ul. (...) w T.

przeciwko (...) Sp. z o.o. w T.

o zapłatę

na skutek zażalenia powoda

na postanowienie Sądu Rejonowego w Toruniu

z dnia 21 października 2021 r.

sygn. akt I C 555/19

w przedmiocie umorzenia postępowania

postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie.

Zasadnicze Motywy Rozstrzygnięcia

Sąd Okręgowy podzielił stanowisko skarżącego, zgodnie z którym umorzenie postępowania w niniejszej sprawie było przedwczesne. Zgodnie z art. 182 § 1 pkt 3 k.p.c. sąd umarza postępowanie w razie stwierdzenia braku następcy prawnego strony, która utraciła zdolność sądową, a w każdym razie po upływie roku od daty postanowienia o zawieszeniu z tej przyczyny. Powołana podstawa umorzenia postępowania dotyczy tylko stron będących jednostkami organizacyjnymi. Na jej gruncie Sąd jest uprawniony do umorzenia postępowania w dwóch sytuacjach – gdy poza wszelką wątpliwość ustali, że brak jest następcy prawnego strony, która bezpowrotnie, definitywnie utraciła zdolność sądową, jak również po upływie roku od daty postanowienia o zawieszeniu postępowania z tej przyczyny.

Przyjąć należy, że wyznaczenie przez ustawodawcę rocznego terminu, po jakim umorzenie postępowania powinno nastąpić obligatoryjnie, ma umożliwić sądowi dokonanie dokładnej, indywidualnej oceny istnienia następców prawnych strony, która utraciła zdolność sądową, jak też podjęcie ewentualnych czynności drugiej strony, celem np. wzruszenia postanowienia o wykreśleniu danej jednostki organizacyjnej z rejestru KRS. W niniejszej sprawie strona powodowa wskazywała Sądowi Rejonowemu na zamiar wniesienia skargi o wznowienie postępowania w przedmiocie wykreślenia pozwanej spółki z KRS. Termin na jej wniesienie – jak wskazuje skarżący - upływał zaś 2 grudnia 2021 r. Mimo tego Sąd Rejonowy uznał, że skoro do dnia 15 października 2021 r. powód nie złożył żadnego wniosku dotyczącego wykreślonej spółki, to uzasadnia to przyjęcie, że postępowanie podlega umorzeniu. Sąd Rejonowy nie wyjaśnił przy tym na jakiej podstawie przyjął, iż dzień 15 października 2021 r. stanowi termin miarodajny dla oceny w zakresie tego, czy powód złożył skargę o wznowienie postępowania. Podkreślenia wymaga, że kwestia terminu na wniesienie tej skargi każdorazowo podlega indywidualnej ocenie okoliczności danej sprawy, z uwagi na konieczność określenia momentu od jakiego liczony powinien być trzymiesięczny termin na jej wniesienie.

Mając na uwadze powyższe, wobec braku możliwości ustalenia w sposób definitywny i ostateczny utraty zdolności sądowej przez pozwanego w dniu rozpoznawania zażalenia , umorzenie postępowania z tej przyczyny zaledwie po trzech miesiącach od daty zawieszenia postępowania, uznać należało za przedwczesne, zwłaszcza mając na uwadze istotny interes powoda w sprawie i deklarowane przez niego działania zmierzające do wzruszenia prawomocnego postanowienia w przedmiocie wykreślenia pozwanego z KRS. Sąd Rejonowy powinien zatem przed ewentualnym umorzeniem postępowania wykluczyć definitywnie wszelkie możliwości uznania, że pozwany nie utracił jednak ostatecznie zdolności sądowej, zwłaszcza poprzez samodzielną weryfikację podnoszonych przez powoda twierdzeń, co do prawomocnego rozstrzygnięcia co do skargi o wznowienie postępowania w przedmiocie wykreślenia pozwanego z rejestru KRS. W niniejszej sprawie tego rodzaju ustaleń zabrakło.