UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 316/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie III Wydziału Karnego z dnia 12 października 2021 roku wydany w sprawie III K 194/21.

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1

Błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na treść orzeczenia w zakresie kary polegający na przyjęciu, że oskarżony regularnie nadużywał alkoholu i narkotyków (apelacja obrońcy oskarżonego pkt 1.1).

Błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na treść orzeczenia w zakresie kary polegający na przyjęciu, że oskarżony pod wpływem alkoholu lub narkotyków był agresywny (apelacja obrońcy oskarżonego pkt 1.2).

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Odnosząc się do wyżej określonych zarzutów wpierw wskazać należy, iż, zdaniem Sądu odwoławczego, zasadnym jest łączne do zarzutów tych odniesie się bowiem obrońca oskarżonego, o czym ostatecznie przekonuje nie treść tych zarzutów lecz ich uzasadnienie, zarzucając Sądowi I Instancji popełnienie błędu w ustaleniach faktycznych zakwestionował ocenę dowodów, które stały się podstawą negowanych ustaleń faktycznych.

Przedstawienie stanowiska Sądu II Instancji poprzedzone być musi wskazaniem, a wskazanie to jawi się jako konieczne przy uwzględnieniu treści omawianych zarzutów, iż biorąc pod uwagę materiał dowodowy zebrany w sprawie oraz wszechstronność pisemnych motywów zaskarżonego wyroku, a z drugiej strony uwzględniając ogólny charakter apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego uwzględnić należało treść art.433§1 k.p.k., który stanowi, że sąd odwoławczy rozpoznaje sprawę w granicach środka odwoławczego, a w zakresie szerszym o tyle, o ile ustawa to przewiduje. Treść wyżej powołanego przepisu pozwala na stwierdzenie, iż sąd odwoławczy obowiązany jest rozpoznać sprawę w granicach wniesionego środka odwoławczego. Elementami granic środka odwoławczego jest zakres zaskarżenia, a więc wskazanie w jego treści tych rozstrzygnięć zawartych w zaskarżonym orzeczeniu, których uchylenia lub zmiany domaga się wnoszący środek odwoławczy jak również wskazanie zarzutów odwoławczych i kierunku zaskarżenia. Obrońca oskarżonego wyraźnie określił w treści zarzutów zakres zaskarżenia podając, iż dotyczy on wskazanych w nich ustaleń, a więc do tego zakresu Sąd odwoławczy odniesie się.

Odnośnie zarzutu błędów w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku to należy w pierwszej kolejności wskazać, iż Sąd Okręgowy po prawidłowym przeprowadzeniu przewodu sądowego (nie kwestionowanym przez apelującego) poddał zgromadzony materiał dowodowy wszechstronnej analizie, a tok swego rozumowania przedstawił w jasnym i przekonującym uzasadnieniu. Na podstawie dowodów zebranych w sprawie Sąd I Instancji poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne w zakresie kwestionowanym przez apelanta. Instancyjna kontrola skarżonego orzeczenia pozwala stwierdzić, iż ocena materiału dowodowego dokonana została z uwzględnieniem reguł sformułowanych w art.5 i 7 k.p.k. i zgodna jest z zasadami prawidłowego rozumowania oraz wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego oraz nie zawiera błędów faktycznych lub logicznych. W ocenie Sądu odwoławczego Sąd Okręgowy ustalając stan faktyczny w zakresie podanym prze obrońcę oskarżonego nie naruszył zasad obiektywizmu.

W zakresie stanu faktycznego, którego część kwestionowana jest przez apelującego Sąd I Instancji ustalił i przyjął, iż oskarżony nadużywał alkoholu i narkotyków, a pod ich wpływem był agresywny. Instancyjna kontrola skarżonego orzeczenia i jego pisemnych motywów pozwala stwierdzić, iż ocena dowodów przyjętych za podstawę wskazanych faktów dokonana przez Sąd Okręgowy w zakresie objętym apelacją jest prawidłowa. W pisemnych motywach wyroku Sąd I Instancji wykazał okoliczności jakie przemawiały za uznaniem, iż oskarżony nadużywał alkoholu i narkotyków, a pod ich wpływem był agresywny. Okoliczności te zostały ocenione, a ocena ta, zdaniem Sądu Apelacyjnego, jest prawidłową i uwzględnia treść dowodów oraz ich wzajemne powiązanie. W ocenie Sądu odwoławczego obrońca oskarżonego nie podał takich okoliczności, które mogłyby podważać prawidłowe wnioski Sądu orzekającego, co do przyjętych ustaleń faktycznych powziętych na podstawie przyjętej oceny dowodów. W tym zakresie zważono, iż zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku może być tylko wtedy skuteczny gdyby zasadność ocen i wniosków dokonanych przez Sąd Okręgowy nie odpowiadałaby przesłankom logicznego rozumowania bądź wskazaniom doświadczenia życiowego, a tego skarżący w swym środku odwoławczym nie wykazał. Treść apelacji obrońcy oskarżonego i jej uzasadnienie sprowadza się, w ocenie Sądu Apelacyjnego, do polemiki z ocenami Sądu orzekającego i nie wskazuje jakich to konkretnych uchybień w zakresie logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego dopuścił się Sąd I Instancji. Samo przeciwstawienie się przyjętym ocenom i wyrażenie odmiennego poglądu nie może prowadzić do wniosku o popełnieniu przez Sąd Okręgowy błędu w ustaleniach faktycznych.

Słusznym będzie w tym miejscu przypomnienie tego, co wynika z przeprowadzonych w sprawie dowodów. H. B. podała, że „A. kradł elektronarzędzia (…). Z tego, co wiem to oddawał do Lombardu za to miał pieniądze i miał za co pić i ćpać” (k-125). E. S. podał: „Ja wyczułem od A. woń alkoholu i był pod wpływem narkotyków wywnioskowałem to z jego zachowania był bardzo pobudzony i nie raz widziałem go w takim stanie.” (k-177), a W. K. zeznała, że „on bardzo często przychodził pod wpływem alkoholu i narkotyków” (k-507). Taka treść dowodów jednoznacznie przekonuje, iż poczynione przez Sąd I Instancji ustalenia są prawidłowe. Zaznaczyć przy tym należy, iż obrońca oskarżonego w żaden sposób nie zanegował oceny wskazanych dowodów, a więc brak jest podstaw by stwierdzić słuszność prezentowanego stanowiska, wbrew niemu zebrany w sprawie materiał dowodowy wykazuje, iż oskarżony nadużywał alkoholu i narkotyków zażywając te środki regularnie, to właśnie wynika ze wskazanych dowodów. Prawidłowość zajętego stanowiska potwierdza także odniesienie tego, co wynika z zeznań wskazanych świadków do wyjaśnień oskarżonego, których to wyjaśnień oceny apelant nie kwestionuje. To, co oskarżony podał przedstawiając swoje zachowanie, to, co robił przed i po pozbawieniu życia pokrzywdzonej w całości odpowiada wnioskom wynikającym z zeznań H. B., E. S. i W. K.. Większość zachowania oskarżonego koncentrowała się wokół alkoholu i narkotyków, co ostatecznie potwierdza prawidłowość negowanych przez obrońcę ustaleń faktycznych.

Inaczej przedstawia się sytuacja, co do ustalenia tego, że oskarżony pod wpływem alkoholu i narkotyków był agresywny. W tym zakresie zgodzić należy się z obrońcą oskarżonego, iż za takim ustaleniem przemawiają wyłącznie zeznania W. K. (k-508). To, że za określonym ustaleniem przemawia jeden dowód pochodzący od osoby o cechach podanych przez apelanta nie sprawia, że na takiej podstawie nie można określonego ustalenia przyjąć. Wykazując niezasadność omawianego zarzutu wskazać wpierw należy, iż ze stanowiska obrońcy oskarżonego wynika, że negowana jest ocena zeznań W. K. (k-903). W tym zakresie zauważyć należy, iż argumentami mającym wykazywać wadliwość oceny zeznań tego świadka było to, że zeznania te nie zostały potwierdzone przez innych świadków, a nadto to, że zeznania W. K., z tej racji, że jest ona byłą partnerką oskarżonego wychowującą jego dziecko cechują się subiektywizmem.

Podana przez odwołującego się obrońcę oskarżonego argumentacja nie mogła odnieść zamierzonych skutków. Pomijając to, że potwierdzenie określonych zeznań przez inne, na co wskazuje doświadczenie życiowe, nie jest bezwzględnie wymagane dla możności przyznania im waloru wiarygodności to nie można zapominać o tym, że W. K. złożyła w przedmiotowej sprawie zeznania o podanej treści i skoro zeznania te, z przyczyn wskazanych przez Sąd I Instancji (k-873-873v), ocenione zostały jako wiarygodne, to nie można twierdzić, a jeśli się to czyni to jest to bezpodstawne, że to co zeznała nie jest wiarygodne, gdyż zeznań jej nie potwierdzili inni świadkowie. Utrudnionym jest odniesienie się do takiej argumentacji bowiem apelant nie wskazał źródła swej wiedzy o tym, że W. K. złożyła zeznania nie odpowiadające rzeczywistości z tej tylko racji, że tego, co zeznała nie potwierdzili inni. Nadto nie został wskazany żaden dowód takie twierdzenie wykazujący. Jeśli świadek zeznała podając określone fakty to oznacza to, tak długo jak wiarygodność ich nie zostanie podważona, że fakty takie zostały przez świadka zaobserwowane. W przeciwnym razie należałoby z zasady odrzucać dowody, które nie są potwierdzane innymi dowodami, a tak przecież nie jest. Odrzucenie takiego dowodu, a inaczej rzecz określając, odmówienie mu wiary nastąpić musi w zgodzie z zasadami procesu karnego, a tego skarżący obrońca oskarżonego nie wykazał. Wydaje się w tym miejscu za zasadne przypomnieć, że istnieją przecież sytuacje, gdy ustalenie stanu faktycznego następuje na podstawie jednego, ocenionego jako wiarygodny, dowodu mimo, że wymowa wszystkich innych była temu dowodowi przeciwna.

W ocenie Sądu odwoławczego już powyższe wykazuje niezasadność omawianego stanowiska apelanta. W ocenianym środku odwoławczym nie przytoczono takich okoliczności, które mogłyby podważać prawidłowe wnioski Sądu orzekającego, co do oceny zeznań H. B., E. S. i W. K. mających związek z kwestionowanymi ustaleniami faktycznymi. Sąd Okręgowy oceniając te dowody pochodzące ze źródeł osobowych uczynił to prawidłowo, dostrzegł ich charakter i przymioty, powiązał je z pozostałym materiałem dowodowym, a stanowisko swe uzasadnił. W ocenie Sądu II Instancji podniesione przez obrońcę oskarżonego, a omawiane obecnie zarzuty, a przede wszystkim ich uzasadnienie nie jest tego rodzaju i nie ma takiej wymowy by mógł podważyć to, co wynika z zeznań wskazanych świadków. Z dowodów tych jednoznacznie wynika, że w sprawie występują pełne podstawy do uznania prawidłowości kwestionowanych ustaleń faktycznych.

W ocenie Sądu Apelacyjnego Sąd I Instancji oceniając zeznania H. B., E. S. i W. K. nie dopuścił się obrazy art.7 k.p.k. W tym zakresie, w pierwszej kolejności, zauważyć należy, co w szczególności odnosi się do zeznań W. K., że przy ocenie określonego dowodu należy uwzględnić to z jakiego źródła dowód ten pochodzi, a jest to szczególnie istotne, gdy dowód pochodzi ze źródeł osobowych albowiem świadkowie, nierzadko, charakteryzują się określonymi przymiotami i na treść zeznań, na co wskazuje doświadczenie życiowe, wpływać mogą różnorakie czynniki. W takiej sytuacji ocenianie dowodu następować musi z należytą rozwagą i po wnikliwej ocenie wszystkich dowodów w ich wzajemnym powiązaniu. Składanie zeznań w określonej treści nie zawsze jest przecież spowodowane wyłącznie właściwościami osoby zeznanie składającej, a treść zeznania, mimo właściwości osoby treść tą przekazującej może być przecież relacją ze zdarzeń i faktów, które w rzeczywistości miały miejsce. Sąd Okręgowy oceniając zeznania wskazanych świadków, czego dowodzą pisemne motywy zaskarżonego orzeczenia, ocenił je w przyjętym sposobie uwzględniając wszelkie okoliczności sprawy przedmiotowej. Przeanalizowane zostały dowody w ich wzajemnym powiązaniu i dowody te słusznie stały się ostatecznie podstawą przyjęcia negowanych ustaleń faktycznych.

Sąd I Instancji oceniając zeznania H. B., E. S. i W. K., które stały się podstawą kwestionowanych ustaleń faktycznych nie naruszył zasad oceny dowodów określonych w art.7 k.p.k. Uwzględnić przy tym należało, że odwołujący się obrońca oskarżonego negując przyjętą przez Sąd orzekający ocenę wskazanych dowodów nie wykazał dlaczego ocena ta właściwą nie jest, co w połączeniu z brakiem wskazania dowodów stanowisko to wspierających sprawia, że argumentacji tej uwzględnić nie można było. Zwrócić przy tym należało uwagę na to, że negacja wiarygodności zeznań W. K. podstawę swą miała, właściwie wyłącznie, w tym, że była ona partnerką oskarżonego i wychowuje jego dziecko. To, zdaniem Sądu odwoławczego, nie jest wystarczające by móc zasadnie twierdzić, że Sąd Okręgowy przy ocenie zeznań W. K. naruszył art. 7 k.p.k. W tym zakresie pamiętać przecież należy o tym, że tak długo jak w sprawie nie ujawnią się okoliczności świadczące o niewiarygodności określonego dowodu tak długo przyjmować należy, że dowód ten jest wiarygodny. Jest tak, ponieważ w przeciwnym wypadku przystępując do oceny dowodu należałoby przyjmować założenie, że jest to dowód niewiarygodny i dopiero jego pozytywna weryfikacja dawałaby podstawy do uznania go za wiarygodny. W ocenie Sądu odwoławczego oceniając określony dowód postępować należy odwrotnie, to jest przystępując do oceny dowodu, a ma to szczególne znaczenie dla oceny dowodu pochodzącego ze źródeł osobowych, przyjmować należy, że fakty istotne dla sprawy miały swój rzeczywisty obraz taki, jak wynika to z ocenianego dowodu i dopiero w sytuacji, gdy w ten sposób oceniane dowody dają podstawę do przyjęcia innej niż w podstawowym założeniu oceny wiarygodności to dowodowi takiemu można odmówić wiary.

Przy uwzględnieniu powyższego, w ocenie Sądu II Instancji, przyjąć należało, że w sprawie niniejszej nie ujawniły się żadne okoliczności mogące podważyć przyjętej przez Sąd Okręgowy oceny zeznań H. B., E. S. i W. K., a te podane przez apelanta nie mają takich walorów, które by prezentowane stanowisko mogły zmienić. Instancyjna kontrola pozwala stwierdzić, że ocena wskazanych dowodów wolna jest od uchybień natury logicznej i dokonana została zgodnie z zasadami określonymi w art.7 k.p.k. i korzysta z jego ochrony. Obrońca oskarżonego nie wykazał by przyjęta przez Sąd I Instancji ocena zeznań H. B., E. S. i W. K. była nieprawidłowa, a tylko wówczas jej zakwestionowanie mogłoby okazać się skuteczne.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku w zakresie kary poprzez wymierzenie oskarżonemu kary pozbawienia wolności mieszczącej się w ramach od 8 do 15 lat.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Uznanie omawianych zarzutów za niezasadne.

Lp.

Zarzut

2

Błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na treść orzeczenia w zakresie kary polegający na przyjęciu, że oskarżony wiedział jaki wpływ na jego organizm ma alkohol i środki narkotyczne (apelacja obrońcy oskarżonego pkt 1.3).

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Odniesienie się do powyższego zarzutu poprzedzone być musi wyraźnym wskazaniem jaka jest jego podstawa. W ocenie Sądu Apelacyjnego z treści zarzutu nie można precyzyjnie wywieść intencji apelanta ponieważ zarzut ten sformułowany został w takim sposobie, że możliwymi są dwie jego interpretacje. Pierwszą jest to, że podstawą omawianego zarzutu jest poczynienie błędnych ustaleń faktycznych skutkiem niewłaściwej oceny dowodów przyjętych za podstawę ustalenia, że oskarżony mógł przewidzieć jak zareaguje na alkohol i środki narkotyczne. Drugą możliwą interpretacją omawianego zarzutu jest to, że podstawą jego jest zanegowanie stanowiska biegłych psychiatrów wyrażonego w opinii. Dopiero odniesienie treści zarzutu do jego uzasadnienia pozwala bez wątpliwości stwierdzić, iż w rzeczywistości podstawą stanowiska obrońcy oskarżonego jest negowanie opinii biegłych (art.201 k.p.k.).

Rozumiejąc stanowisko obrońcy oskarżonego w przedstawiony powyżej sposób w pierwszym rzędzie wskazać należy, iż w sprawie przedmiotowej brak było i jest podstaw do powtórnego opiniowania w zakresie wskazanym w omawianym zarzucie. Innymi słowy w niniejszej sprawie nie doszło do obrazy art.201 k.p.k. Przyjmując powyższe zważono przede wszystkim na to, że zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa procesowego nową opinię przeprowadza się tylko wówczas, gdy dotychczasowa opinia jest niepełna lub niejasna albo gdy zachodzi sprzeczność w samej opinii lub między różnymi opiniami. Powyższe uzupełnić należy o stwierdzenie, że „Opinię biegłego ocenia sąd i sąd decyduje, czy jest ona dla niego zrozumiała i przekonująca, czy odpowiada na pytania zakreślające jej przedmiot i granice, czy jest wewnętrznie spójna i niesprzeczna, czy nie rodzi wątpliwości co do jej merytorycznej trafności. (…)” (wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 17 lutego 2016 roku) albowiem „W sytuacji, gdy opinia biegłego jest pełna dla sądu, który swoje stanowisko w tym względzie uzasadnił, to fakt, iż opinia taka nie spełnia oczekiwań uczestników postępowania, nie jest przesłanką dopuszczenia kolejnej opinii.” (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 2015 roku).

Sąd I Instancji przeprowadzoną w sprawie przedmiotowej opinię biegłych psychiatrów (k-722-728) ocenił, stanowisko swe uargumentował przedstawiając jego podstawy i to pozwala Sądowi II Instancji do niego odwołać się, uczynić własnym, co sprawia, że nie jest koniecznym przytaczanie w swej istocie tożsamej argumentacji, którą należałoby i w tym miejscu podać (k-873v-874). Uzupełniająco można podać, że w ocenie Sądu odwoławczego brak jest jakichkolwiek podstaw, podobnie jak uczynił to Sąd Okręgowy, do zanegowania wniosków opinii, a w konsekwencji do konieczności uzyskania kolejnej. Zgodnie z art.201 k.p.k. dopiero w sytuacji gdyby opinia była niepełna, niejasna, zachodziłyby w niej sprzeczności to dopiero wówczas zaistniałyby podstawy do powołania innych biegłych. Taki stan rzeczy w niniejszej sprawie nie występuje, a innego stanowiska obrońca oskarżonego nie zajmował, w toku rozpoznania sprawy nie były zgłaszane zastrzeżenia, co do opinii i w konsekwencji nie złożono wniosku o dopuszczenie innej. Akceptując, jak to już wskazano, stanowisko Sądu orzekającego uznać należało, że opinia jest zupełna, jasna i nie występują w niej sprzeczności.

Omawiając zarzut mającej zdaniem obrony nastąpić w przedmiotowej sprawie obrazy art.201 k.p.k. koniecznym jest zauważenie, że dla możności stwierdzenia skuteczności tego zarzutu w postępowaniu odwoławczym koniecznym było wykazanie lub też uprawdopodobnienie, iż opinia biegłych przeprowadzona w sprawie niniejszej dotknięta są mankamentami określonymi w tym przepisie. Jednoznacznie stwierdzić należy, iż rozpoznawanym środkiem odwoławczym nie wykazano by opinia biegłych w jej treści była tego rodzaju, że wymagane byłoby stosowanie art.201 k.p.k. Apelant w wywiedzionej apelacji nie wskazał żadnych okoliczności mogących być ocenionymi, które by chociażby uprawdopodobniały konieczność stosowania wskazanego przepisu postępowania. To już daje podstawy do nieuwzględnienia tego zarzutu bowiem pamiętać należy o tym, że w skardze odwoławczej dla możności stwierdzenia jej skuteczności koniecznym jest wykazanie lub w wysokim stopniu uprawdopodobnienie błędów w stanowisku Sądu I Instancji. Tego odwołujący się obrońca oskarżonego ani nie udowodnił ani nie uprawdopodobnił. Przeciwnie. W omawianym środku odwoławczym nie podano żadnej okoliczności świadczącej o tym, że opinia sądowo-psychiatryczna przeprowadzona w sprawie jest niepełna lub niejasna bądź też by występowały w niej sprzeczności. Ten stan rzeczy uprawniałby Sąd odwoławczy do zaprzestania dalszej argumentacji ponieważ „Warunkiem przyjęcia i merytorycznego rozpoznania środka odwoławczego złożonego przez podmiot kwalifikowany, jest wskazanie zarzutów stawianych rozstrzygnięciu i uzasadnienie ich oraz wniosków odwoławczych. Ten minimalny warunek nie wystarcza jednak do uznania, że zarzucane uchybienia wystąpiły. W uzasadnieniu skargi uchybienia te muszą być wykazane. Nie ma innej drogi do ich stwierdzenia przez sąd odwoławczy (chyba że wystąpią przyczyny wzruszenia rozstrzygnięcia brane pod uwagę z urzędu). Z powyższego wynika, że inne przesłanki decydują o przyjęciu i rozpoznaniu środka odwoławczego, inne zaś o jego uwzględnieniu.” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 26 października 2000 roku).

W ocenie Sądu odwoławczego słusznie rzecz ocenił Sąd I Instancji uznając, że wnioski opinii biegłych psychiatrów w sposób oczywisty wykazują, iż oskarżony znał działanie alkoholu i środków narkotycznych na swój organizm, co zresztą potwierdził sam oskarżony w trakcie podawanego biegłym wywiadu (k-725). W tym stanie rzeczy negowanie ustalenia faktycznego powziętego na podstawie opinii biegłych jest bezpodstawną polemiką. Obrońca oskarżonego w żaden sposób nie zakwestionował należycie umotywowanego stanowiska biegłych, którzy ponad wszelką wątpliwość, z powołaniem się na stwierdzony stan zdrowia psychicznego oskarżonego i z uwzględnieniem zażywania przez niego alkoholu, amfetaminy i innego środka wykazali, że oskarżony mógł przewidzieć działanie zażywanych substancji na swój organizm (k-727).

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku w zakresie kary poprzez wymierzenie oskarżonemu kary pozbawienia wolności mieszczącej się w ramach od 8 do 15 lat.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Uznanie omawianego zarzutu za niezasadny.

Lp.

Zarzut

3

Rażąca niewspółmierność kary przejawiająca się w orzeczeniu wobec oskarżonego kary 25 lat pozbawienia wolności (apelacja obrońcy oskarżonego pkt 2).

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zgodnie z art.53§1 k.k. sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę. Tak więc Sądowi I Instancji ustawodawca pozostawił swobodę w kształtowaniu indywidualnego wymiaru kary, co jest jedną z konsekwencji realizowanej jedynie przed sądem zasady bezpośredniości. Sąd odwoławczy jedynie wówczas ma podstawy do ingerencji w tę część zaskarżonego wyroku, kiedy stwierdzi, że orzeczona kara jest niewspółmierna do wszelkich występujących w sprawie okoliczności przy czym niewspółmierność ta wystąpić musi w stopniu rażącym. Do postawienia takiego wniosku w zakresie ustalenia wymiaru kary pozbawienia wolności w niniejszej sprawie podstaw nie ma. Oskarżonemu wymierzono karę 25 lat pozbawienia wolności. Wymierzając taką karę, jak to wynika z pisemnych motywów wyroku (k-876-881), Sąd Okręgowy miał na uwadze tak okoliczności łagodzące jak i obciążające, a kierując się dyrektywami jej wymiaru zachował właściwy umiar tak, że wymierzona oskarżonemu kara pozbawienia wolności jawi się jako słuszna i sprawiedliwa. W tej sytuacji nie można było przyjąć, iż wysokość kary pozbawienia wolności wymierzonej oskarżonemu razi swą surowością.

Sąd I Instancji ma ustawowo zagwarantowaną swobodę w kształtowaniu wymiaru kary rolą zaś Sądu odwoławczego jest kontrola czy granice swobodnego uznania sędziowskiego stanowiącego zasadę sądowego wymiaru kary nie zostały przekroczone w rozmiarach nie dających się zaakceptować. W ramach prowadzonego postępowania odwoławczego ingerencja Sądu odwoławczego w zakresie wysokości kary możliwa jest tylko wówczas, gdy stwierdzone zostanie, że ma ona charakter rażąco niewspółmierny. Rażąca niewspółmierność kary zachodzi wtedy, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które mają zasadniczy wpływ na wymiar kary można byłoby przyjąć, iż zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez Sąd I Instancji, a karą, jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej przy zastosowaniu dyrektyw jej wymiaru. Istotnym jest, że nie chodzi tu o każdą ewentualną różnicę w ocenach, co do wymiaru kary ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę wymierzoną przez Sąd I Instancji można byłoby nazwać karą rażąco niewspółmierną, co oznacza niewspółmierność w stopniu nie dającym się zaakceptować. Kara rażąco niewspółmierna jest taką karą, której wysokość i sposób ukształtowania ustalono wprawdzie w granicach ustawowego zagrożenia to jednak nie uwzględniono we właściwy sposób dyrektyw ustalania jej wysokości.

Odnosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy jednoznacznie stwierdzić należy, iż karze pozbawienia wolności wymierzonej oskarżonemu nie można przypisać waloru rażącej niewspółmierności. Stanowisko powyższe znajduje swe potwierdzenie w dowodach zebranych w toku rozpoznania sprawy i wnioskach zeń wynikających. Sąd I Instancji dostrzegł i właściwie ocenił wszelkie okoliczności mające wpływ na ustalenie wysokości kary pozbawienia wolności. Taki stan rzeczy sprawia, że kara wymierzona oskarżonemu spełnia stawiane przed nią cele w zakresie prewencji indywidualnej oraz pomocna będzie w procesie jego resocjalizacji. W ocenie Sądu odwoławczego wysokość kary określonej wobec oskarżonego realizuje także stawiane przed nią cele w zakresie kształtowania prawnej świadomości społeczeństwa.

Akceptując wymiar kary pozbawienia wolności wymierzonej oskarżonemu przed Sądem I Instancji Sąd odwoławczy uwzględnił dyrektywy jej wymiaru określone w art.53 k.k. Popełnione przez oskarżonego przestępstwo charakteryzuje się wysokim stopniem społecznej szkodliwości, co w połączeniu z motywacją oskarżonego, formą i postacią jego winy oraz okolicznościami należącymi do strony podmiotowej uprawnia uznanie, iż wymiar orzeczonej wobec oskarżonego kary jest prawidłowy. Mając na uwadze powyższe okoliczności i biorąc pod uwagę ogólne dyrektywy i zasady wymiaru kary mające swe zastosowanie, co do sprawców czynów takich jakie przypisano oskarżonemu, a także kierując się zasadą sprawiedliwości, prewencji ogólnej i szczególnej Sąd odwoławczy w konsekwencji wzięcia pod rozwagę wszelkich okoliczności sprawy niniejszej mających znaczenie dla wymiaru kary uznał, że kara pozbawienia wolności ustalona została w prawidłowym wymiarze. Kara taka, a Sąd II Instancji ma tego pełną świadomość, jest karą surową lecz wymierzenie jej w przedmiotowej sprawie jest całkowicie uzasadnione, biorąc pod uwagę konieczność odpłaty za popełniony przez oskarżonego czyn, kara ta daje również oskarżonemu możliwość odpokutowania, zrozumienia swojego postępowania i wyciągnięcia wniosków. W tej sprawie wzgląd na społeczne oddziaływanie kary również przemawia za tym, aby wymierzyć oskarżonemu karę pozbawienia wolności w przyjętej wysokości. Oskarżony dopuścił się popełnienia przypisanego mu czynu w obciążających go okolicznościach i nie jest koniecznym w tym miejscu, za poczynionymi w sprawie ustaleniami faktycznymi, ponowne ich przytaczanie. To w powiązaniu z potrzebą zaspokojenia społecznego poczucia sprawiedliwości przekonuje, że kara wymierzona oskarżonemu jest karą słuszną. Zdaniem Sądu odwoławczego kara wymierzona oskarżonemu ze względu na swą wysokość zapewni poczucie w społeczeństwie, że sprawcę za popełniony czyn spotkała odpowiednia represja, czego nie wolno pomijać przy wymiarze kary.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku w zakresie kary poprzez wymierzenie oskarżonemu kary pozbawienia wolności mieszczącej się w ramach od 8 do 15 lat.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Uznanie omawianego zarzutu za niezasadny.

Lp.

Zarzut

4

Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na jego treść poprzez nieuwzględnienie występujących w sprawie okoliczności obciążających skutkujących orzeczeniem za niskiej kary 25 lat pozbawienia wolności (apelacja pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej).

Rażąca łagodność kary pozbawienia wolności orzeczonej w wymiarze 25 lat pozbawienia wolności zamiast dożywotniego pozbawienia wolności (apelacja pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej).

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wbrew twierdzeniom odwołującego się pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej Sąd I Instancji nie popełnił błędu w ustaleniach faktycznych, który to błąd polegać miał na nieuwzględnieniu występujących w sprawie okoliczności obciążających oskarżonego, co skutkować miało niesłusznym niewymierzeniem mu kary dożywotniego pozbawienia wolności. Słuszność prezentowanej oceny wykazuje treść pisemnych motywów skarżonego orzeczenia w części w jakiej dotyczy ono podstaw wymiaru kary. Sąd Okręgowy wpierw prawidłowo ustalił, a następnie uwzględnił wszelkie okoliczności, które wziąć pod rozwagę należało przy kształtowaniu kary, a w tym okoliczności obciążające (k-876-881). Zauważyć przy tym należy, iż pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej w swej istocie innych niż to uczynił Sąd orzekających okoliczności obciążających nie podał, a stanowisko swe motywował tożsamymi okolicznościami jakie uwzględnione zostały przez Sąd I Instancji. Inna była ich ocena jednakże nie wykazuje to słuszności zarzutu dotyczącego błędu w ustaleniach faktycznych. Jak wynika to ze stanowiska Sądu Okręgowego wymierzając oskarżonemu karę 25 lat pozbawienia wolności kierowano się dyrektywami jej wymiaru określonymi w art.53 k.k. To w połączeniu z przedstawionymi motywami sprawia, że kara taka z uwagi na swą wysokość spełnia stawiane przed nią zadania w zakresie prewencji szczególnej i ogólnej, a tym samym osiągnięte zostają jedne z najistotniejszych elementów kary polegających na jej odstraszającym oddziaływaniu, oddziaływaniu mającym wpływ zarówno na oskarżonego jak i na środowisko, w którym żyje i do którego wróci po odbyciu kary. W ocenie Sądu odwoławczego wysokość orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności spowoduje, że zrozumie on naganność swego postępowania oraz spowoduje, że przyjmie do siebie, że zachowanie jakie doprowadziło go do postawienia mu określonego oskarżeniem zarzutu zawsze niesie za sobą stosowną represję karną. Wysokość kary pozbawienia wolności unaoczni również oskarżonemu, że zachowania jego będące przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie nie są akceptowane przez społeczeństwo ani adekwatne do stawianych przez nie wymagań. Te i wskazane przez Sąd I Instancji motywy jakie stały się podstawą ustalenia wymiaru kary orzeczonej wobec oskarżonego spowodują, że oskarżony, po jej odbyciu, zmieni swoje postępowanie znając jego konsekwencje i w przyszłości nie będzie wchodzić w konflikt z prawem, a tym samym osiągnięte zostaną wychowawcze i zapobiegawcze cele kary. Tak jak podał to Sąd Okręgowy z czym Sąd II Instancji godzi się wysokość kary określonej wobec oskarżonego jest odpowiednia do stopnia jego zawinienia. W tym zakresie słusznie wzięto w pierwszej instancji pod uwagę sposób jego działania oraz dobro prawnie chronione, w które godził.

Nie można było zgodzić się ze stanowiskiem pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej polegającym na tym, że kara 25 lat pozbawienia wolności z uwagi na swój wymiar jest karą posiadającą przymiot rażącej niewspółmierności i tylko kara dożywotniego pozbawienia wonności byłaby karą w realiach sprawy niniejszej prawidłową. Tak oceniając stanowisko pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej wzięto pod uwagę to, że kara dożywotniego pozbawienia wolności jest karą o ogromnym stopniu surowości, o charakterze bardziej zabezpieczającym i eliminacyjnym niż prewencyjnym i korygującym. Orzeka się ją więc w takich sytuacjach, w których tylko taka kara jest karą spełniającą i uwzględniającą wszystkie dyrektywy jej wymiaru przewidziane w art.53 k.k. Sąd orzekający w pisemnych motywach zaskarżonego orzeczenia przedstawił okoliczności przemawiające, z jednej strony, za określeniem wobec oskarżonego kary 25 lat pozbawienia wolności i, z drugiej strony, przedstawił okoliczności przemawiające przeciwko wymierzeniu oskarżonemu kary dożywotniego pozbawienia wolności (k-880v-881). To świadczy o tym, że rozważono czy w sprawie występują okoliczności przemawiające za określeniem wobec oskarżonego najwyższego wymiaru kary. Apelujący pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej w swym środku zaskarżenia nie wykazał by podniesione przez Sąd Okręgowy argumenty przemawiające przeciwko wymierzeniu oskarżonemu kary dożywotniego pozbawienia wolności były nieracjonalne, niesłuszne bądź by wzięte pod rozwagę okoliczności zostały niewłaściwie ocenione, co skutkuje uznaniem, że apelant nie wskazał by kara określona wobec oskarżonego była karą niewspółmierną w stopniu rażącym. Sąd Okręgowy nie wymierzając oskarżonemu kary dożywotniego pozbawienia wolności rozważył wszelkie okoliczności mające wpływ na określenie takiej kary stwierdzając przy tym, iż za jej nieokreśleniem przemawiają ustalone okoliczności łagodzące eksponując przy tym skruchę oskarżonego i przyznanie się do winy. W ocenie Sądu II Instancji zważając na charakter kary dożywotniego pozbawienia wolności stwierdzić należy, iż kara taka w sytuacji oskarżonego nie byłaby karą prawidłową. Oskarżony był uprzednio karany jednakże za popełnione czyny orzekano inne niż pozbawienie wolności kary, co w połączeniu z jego warunkami i właściwościami osobistymi sprawia, iż brak jest podstaw do stwierdzenia, iż jest on osobą na tyle zdemoralizowaną, że wymagana byłaby jego dożywotnia izolacja. Przedstawione jak i te podane przez Sąd I Instancji okoliczności dają podstawę ocenie, iż długotrwała izolacja lecz nie dożywotnia oskarżonego spełni stawiane karze zadania tak w zakresie prewencji szczególnej jak i ogólnej.

Wniosek

Zmiana wyroku poprzez wymierzenie oskarżonemu kary dożywotniego pozbawienia wolności (apelacja pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej).

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Uznanie omawianych zarzutów za niezasadne.

Lp.

Zarzut

5

Rażąca niewspółmierność kary poprzez orzeczenie wobec oskarżonego kary 25 lat pozbawienia wolności bez wyznaczenia ograniczenia do skorzystania przez oskarżonego z warunkowego przedterminowego zwolnienia (apelacja pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej).

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W ocenie Sądu II Instancji słusznie odwołujący się pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej wskazał, iż wymierzenie oskarżonemu kary 25 lat pozbawienia wolności bez ograniczenia możliwości skorzystania przez niego z warunkowego zwolnienia z odbywania kary pozbawienia wolności sprawia, że tak ukształtowana kara jest karą rażąco niewspółmierną. Godząc się z argumentami zarzut ten wykazującymi dodatkowo wskazać należy, iż ograniczenie możliwości skorzystania przez oskarżonego z warunkowego przedterminowego zwolnienia z odbywania kary pozbawienia wolności sprawia, że zrealizowane zostają cele jakie stoją przed karą, a w szczególności takie rozstrzygnięcie uwzględnia potrzebę kształtowania prawnej świadomości społeczeństwa oraz potrzebę zadośćuczynienia społecznemu poczuciu sprawiedliwości. W ocenie Sądu odwoławczego dopiero połączenie ograniczenia możliwości skorzystania przez oskarżonego z warunkowego przedterminowego zwolnienia z wysokością orzeczonej wobec niego kary pozbawienia wolności sprawia, że wszelkie cele stojące przed karą zostają spełnione, a w tym uwzględniony zostaje społeczny odbiór kary. W tym zakresie zważono na charakter czynu oskarżonego, jego warunki i właściwości osobiste. Nie mogło pozostać, przy kształtowaniu kary, nie uwzględnione i to, że czyn oskarżonego, jak wynika to z ustalonych w sprawie faktów, popełniony został w istocie rzeczy bez żadnego motywu, co sprawia, że zbrodnia ta staje się tym bardziej niewytłumaczalna. Zdaniem Sądu II Instancji bez zastosowania określonego w art.77§2 k.k. ograniczenia możliwości skorzystania z warunkowego przedterminowego zwolnienia kara wymierzona oskarżonemu nie byłaby prawidłowa. Nie uwzględniała by bowiem okoliczności sprawy, a w tym nie uwzględniałaby tego, że czynem oskarżonego poszkodowana została młoda osoba. Orzekając w instancji odwoławczej, iż oskarżony może skorzystać z warunkowego przedterminowego zwolnienia po odbyciu przez niego 20 lat pozbawienia wolności nie tracono z pola widzenia zasad humanitaryzmu i poszanowania godności człowieka, które to zasady nakazują by skazany, nawet na najsurowszą karę, nie został pozbawiony możliwości skorzystania z dobrodziejstwa warunkowego przedterminowego zwolnienia. Sposób ukształtowania kary wymierzonej oskarżonemu respektuje wyżej wskazane zasady i sprawia, że ma on szansę powrotu do społeczeństwa. Warunkiem tego będzie jednak zmiana postawy oskarżonego wobec norm społecznych, które, w sposób drastyczny, naruszył. Dlatego też uznano, że koniecznym jest wychowawcze wpływanie na oskarżonego w warunkach odbywania kary pozbawienia wolności przez okres, co najmniej, 20 lat. Dodatkowo zauważyć należy, iż uznając zasadność omawianego zarzutu przyjęto, iż w sprawie, przy uwzględnieniu ustalonych w niej okoliczności, występuje szczególnie uzasadniony wypadek takie zaostrzenie uzasadniający. W tym zakresie wzięto pod uwagę, iż za zastosowaniem art.77§2 k.k. przemawia potrzeba kształtowania prawnej świadomości społeczeństwa jak również zadośćuczynienie społecznemu poczuciu sprawiedliwości. Wymierzenie oskarżonemu kary bez obostrzeń wynikających z art.77§2 k.k. mogłoby wywołać w społeczeństwie poczucie, iż sprawcy najcięższych przestępstw traktowani są łagodnie, a wymierzana i realnie wykonywana kara nie jest adekwatna do wagi popełnionego czynu. Takiej sytuacji, w niniejszej sprawie, zapobiega zastosowanie art.77§2 k.k. dzięki czemu spełnione są wszelkie cele stawiane karze. Godzi podnieść się także i to, że określone wobec oskarżonego ograniczenie możliwości skorzystania przez niego z dobrodziejstwa przedterminowego warunkowego zwolnienia ustalone zostało przy uwzględnieniu treści art.78§3 k.k., co sprawia, iż takie ukształtowanie rygorów określonych w art.77§2 k.k. wpływ swój będzie miało na proces resocjalizacji oskarżonego, jak również wpływ będzie miało na jego dalsze wychowanie i wdrażanie go do przestrzegania porządku prawnego.

Wniosek

Określenie, iż oskarżony będzie mógł skorzystać z warunkowego przedterminowego zwolnienia po odbyciu co najmniej 20 lat kary pozbawienia wolności (apelacja pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej).

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Uznanie omawianego zarzutu za zasadny.

Lp.

Zarzut

6

Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia dotyczącego wysokości nawiązki zasądzonej tytułem częściowego zadośćuczynienia na rzecz oskarżycielki posiłkowej polegający na błędnym uznaniu, że związek emocjonalny między pokrzywdzoną, a oskarżycielem posiłkowym nie istniał wcale lub cechował się niewielką intensywnością (apelacja pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej).

Rażąca niewspółmierność nawiązki zasądzonej tytułem zadośćuczynienia na rzecz oskarżycielki posiłkowej (apelacja pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej).

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Uwzględniając treść wyżej określonych zarzutów wpierw wskazać należy, iż zasadnym jest łączne do nich odniesienie się albowiem dotyczą one jednego rozstrzygnięcia Sądu orzekającego.

W ocenie Sądu II Instancji nie jest zasadny zarzut dotyczący błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę kwestionowanego orzeczenia polegający na uznaniu, że związek emocjonalny między pokrzywdzoną, a oskarżycielką posiłkową nie istniał wcale lub cechował się niewielką intensywnością. Wykazując niezasadność tego zarzutu nie sposób jest nie wskazać, iż pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej uzasadniając ten zarzut ograniczył go do zanegowania intensywności relacji pokrzywdzonej i oskarżycielki posiłkowej (k-916), a więc do tak określonego zakresu zaskarżenia Sąd odwoławczy odniesie się (art.433§1 k.p.k.).

W ocenie Sądu Apelacyjnego dla wykazania, iż omawiany zarzut nie jest zasadny wystarczające jest wskazanie, iż to, co Sąd Okręgowy przyjął za faktyczną podstawę swego rozstrzygnięcia (k-883v) jest w całości zgodne z tym, co zeznała oskarżycielka posiłkowa (208v-209), a zeznania jej kwestionowane nie są. Z zeznań oskarżycielki posiłkowej niewątpliwie przecież wynika, że pokrzywdzona nie utrzymywała z nią kontaktów, w ostatnich trzech latach oskarżycielka posiłkowa z pokrzywdzoną spotkały się trzy lub czterokrotnie. Takich relacji nie można określić jako intensywne, a niczego innego w uzasadnieniu omawianego zarzutu nie podano. Argumentacja apelanta tego zakresu dotycząca w swej istocie nie dotyczy negacji faktów lecz skoncentrowana jest na emocjonalnym do nich stosunku. W tej sytuacji nie sposób było przyjąć, że apelant omawiany zarzut chociażby uprawdopodobnił, czym innym są bowiem fakty, a czym innym emocjonalny stosunek do nich. Skoro więc ustalenia faktyczne Sądu I Instancji w całości odpowiadają treści dowodu, a ocena tego dowodu zanegowana nie została to nie można było stwierdzić, że Sąd Okręgowy dopuścił się popełnienia błędu w ustaleniach faktycznych określonych w omawianym zarzucie.

Stwierdzenie, iż Sąd Okręgowy nie popełnił błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia z III punktu wyroku z dnia 12 października 2021 roku nie oznacza, że rozstrzygnięcie to ma takie walory, które pozwalałyby je w całości zaakceptować.

Uznając za konieczną korektę orzeczenia Sądu I Instancji, co do wysokości zasądzonej nawiązki Sąd odwoławczy wziął pod uwagę to, że mające w sprawie zastosowanie przepisy Kodeksu karnego i Kodeksu cywilnego nie wskazują precyzyjnie jakie kryteria należy brać pod uwagę przy ustalaniu wysokości nawiązki, wymaganym jest by wysokość ta była „odpowiednia”. Nie budzi przy tym żadnych wątpliwości to, że przy ustalaniu wysokości nawiązki uwzględniać należy wszystkie okoliczności, które mają znaczenie w konkretnej sprawie i w konkretnej sytuacji osoby uprawnionej. W ocenie Sądu Apelacyjnego zasądzona na rzecz oskarżycielki posiłkowej kwota nawiązki nie była odpowiednia. Nawiązka jest wówczas odpowiednia, gdy ustalona kwota ma charakter kompensacyjny, przedstawia odczuwalną wartość ekonomiczną i odzwierciedla rozmiar doznanej przez osobę uprawnioną krzywdy i jednocześnie, gdy kwota ta jest adekwatną do warunków gospodarki rynkowej oraz nie stanowi źródła nieuprawnionego wzbogacenia się uprawnionego. W ocenie Sądu II Instancji ustalona przez Sąd Okręgowy kwota nawiązki zasądzona na rzecz oskarżycielki posiłkowej nie spełniała wskazanych kryteriów.

W ocenie Sądu odwoławczego częściowo słusznie pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej zakwestionował wysokość zasądzonej nawiązki. W tym zakresie trzeba jednak zauważyć, iż, zdaniem Sądu Apelacyjnego, podstawy omawianego zarzutu nie zostały prawidłowo określone. Pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej wskazał, iż niewłaściwie ustalona wysokość nawiązki przyczynę swą miała w wyniku błędnie ustalonego stanu faktycznego. W rzeczywistości, w ocenie Sądu odwoławczego, nieprawidłowość postąpienia Sądu orzekającego przyczynę swą miała nie w poczynionym błędzie w ustaleniach faktycznych, co już uprzednio podano, lecz w niewłaściwej ocenie faktów, które istotne są z punktu widzenia ustalania wysokości nawiązki. Tak rzecz oceniając uwzględniono, że Sąd Okręgowy motywując swe rozstrzygnięcie przywołał to, co dla ustalenia wysokości nawiązki brane jest pod uwagę, a więc postąpił prawidłowo, a stanowisko to jest uprawnionym z racji wskazanej motywacji (k-881v-884).

Sąd II Instancji po dokonaniu instancyjnej kontroli sprawy przedmiotowej doszedł do przekonania, że Sąd orzekający, w zakresie wskazanym w omawianym zarzucie nieprawidłowo ustalił wysokości należnej oskarżycielce posiłkowej nawiązki. Zwrócić uwagę należy, że powyższe dotyczy wniosków jakie wywiódł Sąd orzekający, które stały się podstawą ustalania jej wysokości.

Uwzględniając częściowo zarzut pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej zmieniono skarżone orzeczenie w części dotyczącej należnej uprawnionej nawiązki przyjmując jej wysokość na kwotę 25.000 złotych. W ocenie Sądu II Instancji, przy uwzględnieniu okoliczności wynikających z ustalonego w sprawie stanu faktycznego oraz przy uwzględnieniu argumentacji odwołującego się pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej, kwota ta w pełni czyni zadość krzywdom doznanym przez uprawnioną. Uwzględniono przy ustalaniu wysokości tej kwoty krzywdy jakich doznała, uwzględniono i to, że zasądzana nawiązka nie może mieć charakteru symbolicznego. Pamiętać przy tym należy i o tym, że wysokość nawiązki utrzymana być musi w rozsądnych granicach odpowiadających aktualnym warunkom życia i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa. Uwzględniając te kryteria ustalona w instancji odwoławczej kwota nawiązki jest prawidłowa. Ustalając jej wysokość wzięto pod rozwagę, że ma ona charakter kompensacyjny i nie może mieć jedynie, jak to wskazano uprzednio, charakteru symbolicznego. Nie może być ona jednak nadmierna w stosunku do krzywdy i być źródłem nieuzasadnionej korzyści majątkowej. Wysokość ustalonej nawiązki sprawia, w ocenie Sądu odwoławczego, że jest ona odpowiednia. Kwota ta jest wystarczającym ekwiwalentem za doznane przez oskarżycielkę posiłkową cierpienia psychiczne i wysokość jej ustalono tak, by utrzymana była w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom życia i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa. Zdaniem Sądu II Instancji ustalona kwota nawiązki zatrze i złagodzi odczucie krzywdy związane ze skutkami jakie wywołało przestępne działanie oskarżonego. Nie można było przy tym nie uwzględnić tego, że choć rzeczywiście pokrzywdzona nie utrzymywała z oskarżycielką posiłkową intensywnych kontaktów to jednak kontaktów tych zupełnie nie zerwała. W chwilach dla siebie trudnych, niezależnie od motywacji, pomocy szukała właśnie u matki, a to mogło przecież dawać podstawy do prognozy, iż życiowa postawa pokrzywdzonej zmieni się.

Przy uwzględnieniu okoliczności wynikających z ustalonego w sprawie stanu faktycznego odnoszącego się do określonego przez apelanta zarzutu, zasądzona na rzecz oskarżycielki posiłkowej kwota nawiązki nie czyniła zadość krzywdom doznanym przez uprawnioną na skutek czynu przypisanego oskarżonemu. Stwierdzić należało, że przy ustalaniu jej wysokości niedostatecznie uwzględniono skutki i konsekwencje utraty córki. Odwołujący się pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej domagał się ustalenia, iż nawiązkę orzec należałoby w kwocie 50.000 złotych. W ocenie Sądu Apelacyjnego domaganie się powyższego jest nieuprawnione. Oczywistym jest, że oskarżony, w sytuacji uznania jego winy za popełnienie przypisanego mu czynu powinien wynagrodzić osobie uprawnionej krzywdę jaką działanie jego wywołało. Pamiętać jednak należało o tym, że rekompensata ta musi pozostawać w odpowiednich proporcjach do spowodowanej krzywdy. Zdaniem Sądu II Instancji ustalona uzasadnianym orzeczeniem kwota jest prawidłowa. Przede wszystkim nie jest ona źródłem nieuprawnionego wzbogacenia się i jednocześnie służyć będzie z racji odczuwalnej wartości ekonomicznej złagodzeniu doznanej przez oskarżycielkę posiłkową krzywdy. Do powyższego dodać należy i to, że rozstrzygnięcie Sądu odwoławczego nie wyłącza możliwości dochodzenia ewentualnie niezaspokojonej części roszczenia, co wprost wynika z §3 art.46 k.k.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez podwyższenie nawiązki minimalnie do kwoty 50.000 złotych tytułem częściowego zadośćuczynienia (apelacja pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej).

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Uznanie, iż omawiane zarzuty są częściowo zasadne.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Ograniczenie możliwości skorzystania przez oskarżonego z warunkowego przedterminowego zwolnienia z odbywania kary pozbawienia wolności.

Podwyższenie kwoty nawiązki orzeczonej na rzecz oskarżycielki posiłkowej.

Zwięźle o powodach zmiany

Uwzględnienie części zarzutów podniesionych w apelacji pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III i IV

Na rzecz ustanowionego dla oskarżonego obrońcy z urzędu, zgodnie ze złożonym wnioskiem, zasądzono wynagrodzenie na podstawie §17.2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art.624§1 k.p.k. w związku z art.634 k.p.k.

7.  PODPIS

SSA Małgorzata Jankowska SSA Maciej Żelazowski

SSA Stanisław Kucharczyk SSA Stanisław Stankiewicz SSO del. Przemysław Żmuda

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie III Wydziału Karnego z dnia 12 października 2021 roku wydany w sprawie III K 194/21.

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie III Wydziału Karnego z dnia 12 października 2021 roku wydany w sprawie III K 194/21.

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana