Sygn. akt I C 30/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 marca 2022 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Przemysław Majkowski

Protokolant : Joanna Wołczyńska – Kalus

po rozpoznaniu w dniu 7 lutego 2022 r. w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa D. W.

przeciwko M. H. (1)

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego M. H. (1) na rzecz powoda D. W. kwotę 80.000,00 ( osiemdziesiąt tysięcy ) zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwot:

- 40.000,00 ( czterdzieści tysięcy ) zł od dnia 3 października 2014 r.,

- 40.000,00 ( czterdzieści tysięcy ) zł od dnia 6 grudnia 2014 r., wszystkie do dnia zapłaty,

2.  zasądza od pozwanego M. H. (1) na rzecz powoda D. W. kwotę 9.417,00 ( dziewięć tysięcy czterysta siedemnaście ) zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

3.  nakazuje pobrać od pozwanego M. H. (1) na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 484,70 ( czterysta osiemdziesiąt cztery 70/100 ) zł tytułem zwrotu wydatków w sprawie poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa.

Sygn. akt I C 30/20

UZASADNIENIE

Pełnomocnik powoda D. W. wniósł o:

1.  zasądzenie od pozwanego M. H. (1) na rzecz powoda kwoty 80.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie:

a)  od kwoty 40.000,00 zł liczonymi od dnia 3 października 2014 r. do dnia zapłaty,

b)  od kwoty 40.000,00 zł liczonymi od dnia 6 grudnia 2014 r. do dnia zapłaty;

2.  zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm prawem przepisanych.

Pełnomocnik pozwanego wniósł o oddalenie powództwa w całości.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powód i pozwany znają się od czasów szkoły podstawowej, mieszkają w tej samej miejscowości i pozostawali w relacjach przyjacielskich. Umową z dnia 1 sierpnia 2014 r. powód udzielił pozwanemu pożyczki kwoty 40.000,00 zł z obowiązkiem zwrotu po dwóch miesiącach. Umową z dnia 4 października 2014 r. strony zawarły kolejną umowę pożyczki, zgodnie z którą D. W. pożyczył M. H. (1) 40.000,00 zł na okres dwóch miesięcy

(bezsporne, pisma stwierdzające istnienie umowy pożyczki k. 9 i k. 10)

Powód i jego brat Ł. W. w ciągu ostatnich lat kilkukrotnie pożyczali pozwanemu bądź jego bratu pieniądze. Pożyczone od powoda pieniądze pozwany chciał przeznaczyć na zakup maszyn do działalności gospodarczej prowadzonej formalnie przez brata pozwanego, lecz faktycznie przez ich obu.

Pozwany wskazywał, że załączony do pozwu dokument umowy pożyczki z 1 sierpnia 2014 r. nie był przez niego, ani z jego udziałem sporządzany. Twierdził również, że nie brał udziału w sporządzaniu jak również nie składał podpisu pod treścią drugiej umowy, z dnia 4 października 2014 r. Ponadto, pozwany roszczenie powoda wiązał z zawartą z powodem ustną umową pożyczki, co do których dokonywał również z powodem ustnych rozliczeń. Zdaniem powoda, zapłacił on powodowi 100.000,00 zł w formie gotówki i paliwa tytułem takowych rozliczeń. Na istnienie między stronami innej – ustnej umowy pożyczki na kwotę 80.000,00 zł wskazywał również świadek P. H., brat pozwanego który wspólnie z nim uczestniczył w kontaktach z braćmi P. i M. H. (1) i który zeznał w procesie, iż pożyczki o które toczy się sprawa w istocie są tymi samymi pożyczkami, które były pożyczane w formie ustnej, a które wraz z bratem M. wspólnie spłacili powodowi i jego bratu – 30.000 zł w formie przelewu, 35.000 zł w gotówce, oraz 35.000 zł oleju napędowym.

(zeznania świadka P. H. z dnia 07 lutego 2022 r., nagr. 00:12:00-00:38:09 k. 87v-88; zeznania pozwanego z dnia 12 października 2020 r. nagr. 00:36:53-00:56:31 k. 48-48v oraz z dnia 07 lutego 2022 r., nagr. 01:19:19 k. 89)

Strona pozwana nie przedstawiła jednakże w procesie żadnego pokwitowania spłaty jakiejkolwiek części pożyczki zawartej 1 sierpnia 2014 r. lub 4 października 2014 r.

(bezsporne)

Potwierdzenia przelewów na łączną kwotę 30.000 zł przedłożone w sprzeciwie do nakazu zapłaty wydanej w niniejszej sprawie wskazują na przelanie tych środków z rachunku M. H. (1) na rachunek Ł. W..

(historia rachunku k. 22-23)

Prokuratura Rejonowa w Wieluniu prowadziła dochodzenie w sprawie PR 2 Ds. 280.2021 w sprawie podrobienia podpisu M. H. (1) na wyżej wymienionych dokumentach. Prawomocnym postanowieniem z dnia 09 maja 2021 r., zatwierdzonym przez Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Wieluniu dnia 10 maja 2021 r. postępowanie umorzono wobec stwierdzenia, iż czynu nie popełniono. W toku przeprowadzonego postępowania dopuszczono dowód z opinii biegłego grafologa, który stwierdził, że podpisy nakreślone na wyżej wymienionych umowach są autentyczne.

(postanowienie k. 191 akt postępowania przygotowawczego PR 2 Ds. 280.2021 Prokuratury Rejonowej w Wieluniu; sprawozdanie z przeprowadzonych badań porównawczych pisma ręcznego k. 118-130 akt postępowania przygotowawczego PR 2 Ds. 280.2021 Prokuratury Rejonowej w Wieluniu)

Ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie Sąd dokonał na podstawie zeznań przywołanych wyżej stron i świadków. Sąd nie miał wątpliwości również co do wiarygodności dokumentów stwierdzających pożyczki między stronami. Wiarygodność tę, choć kwestionowaną przez pozwanego, wspiera opinia biegłego z zakresu ekspertyzy dokumentów sporządzona na potrzeby postępowania przygotowawczego, które prowadziła Prokuratura Rejonowa w Wieluniu. Nie wniosły nic nowego w poczet materiału dowodowego zeznania świadka Ł. W. oraz M. H. (2). Drugi z przywołanych świadków nie miał wiedzy co do zobowiązania między stronami, z kolei zeznania Ł. W. potwierdzały relacje powoda co do okoliczności zawarcia umów pożyczki.

Nieprzydatne do ustalenia stanu faktycznego okazały się kserokopie notatek sporządzonych przez nieznaną osobę, a załączone do sprzeciwu od nakazu zapłaty. Treść tych notatek w żaden sposób nie wnosi wiedzy co do istnienia między stronami zobowiązania. Przedłożone z kolei wydruki z banku (...) wskazują na dokonywanie przez pozwanego przelewów w łącznej kwocie 30.000,00 zł, jednakże nie na rzecz powoda, lecz jego brata – Ł. W..

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 720 § 1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Z § 2 tego przepisu wynika, że umowa pożyczki, której wartość przekracza tysiąc złotych, powinna być stwierdzona pismem.

Istnienie umów pożyczki w niniejszym procesie było kwestią sporną. Pozwany wskazywał bowiem, iż wprawdzie miał jakieś zobowiązania względem powoda i jego brata, lecz wynikały one nie z umów o których mowa w niniejszym postępowaniu, lecz z innych, niepisanych ustaleń między stronami. Pozwany utrzymywał również, że zobowiązania takie są już rozliczone, a zobowiązania o których mowa w niniejszym procesie – na łączną kwotę 80.000,00 zł są wynikiem fałszerstwa dokumentów, stanowiących stwierdzenie istnienia umowy pożyczki.

Sąd Okręgowy nie miał wątpliwości istnienia między stronami zobowiązania z umowy pożyczki. Opinia biegłego z zakresu ekspertyzy dokumentów przedłożona w postępowaniu przygotowawczym wykluczyła fałszerstwo dokumentów załączonych do pozwu. Sam pozwany przyznawał zresztą, że zaciągał zobowiązania od powoda i jego brata. Nawet gdyby przyjąć, że ilość zobowiązań między stronami wyniknęła na skutek nieporozumienia, wynikającego z niedochowania formy pisemnej umowy pożyczki, to pozwany nie przedstawił jakiegokolwiek dowodu na spłacenie chociażby części pożyczki względem swojego pożyczkodawcy.

W tym zakresie to zgodnie z zasadą ciężaru dowodów, wyrażoną w art. 6 k.c., na pozwanym spoczywa obowiązek udowodnienia faktu zwrotu pożyczki. W ocenie Sądu zaoferowane przez pozwanego dowody w postaci dokumentów oraz zeznania świadka P. H. nie dowodzą wykonania przedmiotowej umowy. Udzielając pożyczki bez stwierdzenia jej istnienia pismem to przede wszystkim pożyczkodawca bierze na siebie duże ryzyko związane z brakiem zwrotu pożyczki przez pożyczkobiorcę W sytuacji jednak, gdy pożyczkobiorca spłaca zobowiązanie, w jego interesie jest wzięcie pokwitowania czy też innego utrwalenia zwrotu pożyczki.

Mając na uwadze powyższe Sąd uwzględnił powództwo w całości, o czym orzekł w punkcie 1. wyroku na podstawie art. 720 § 1 k.c. O odsetkach orzeczono na podstawie art. 476 k.c. w zw. z art. 481 § 1 i 2 1 k.c., zgodnie z żądaniem pozwu.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zgodnie
z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, albowiem pozwany w całości przegrał sprawę. Na kwotę 9.417,00 zł składa się opłata sądowa w kwocie 4.000 zł oraz koszty wynagrodzenia pełnomocnika powoda ustalonego na podstawie § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł, o czym orzeczono w punkcie 2. wyroku.

W punkcie 3. wyroku nakazano w myśl art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa 484,70 zł tytułem zwrotu wydatków poniesionych w sprawie poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa, na które to wydatki składa się zwrot kosztu podróży świadka.