UZASADNIENIE

Powódka I. S. wniosła odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. odmawiającej prawa do zasiłku opiekuńczego od 1 do 14 lutego 2021 roku oraz od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W., którą zobowiązaną ją do zwrotu nienależnie pobranego zasiłku opiekuńczego w kwocie 3.689,40 zł. W uzasadnieniu podniosła, że prawo do pobierania dodatkowego zasiłku opiekuńczego w celu przeciwdziałania (...)19 uregulowane zostało w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 2 marca 2020 roku. Powódka złożyła oświadczenie o zamknięciu przedszkoli oraz o ograniczeniu działania przedszkola. Powódka wskazała, iż nie miała świadomości o wprowadzonych innych dodatkowych przepisach regulujących zasiłek opiekuńczy, podniosła, iż konsultowała się z pracownikami ZUS w celu odpowiedzi na pytanie czy zasiłek opiekuńczy jej przysługuje. W składanych przez powódkę wnioskach o przyznanie przedmiotowego zasiłku, nie zaznaczała ona, iż przedszkole pozostaje zamknięte lub nie ma zapewnionej opieki nad dzieckiem. Dziecko od października 2020 roku regularnie przebywało na zwolnieniach. Po zamknięciu placówki przedszkolnej z powodu chorób kadry pedagogicznej na (...)19 od 11 listopada 2020 oraz informacjach w komunikatach medialnych o przedłożeniu zasiłku poprzez Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 5 listopada 2020, obowiązujących od dnia 9 listopada 2020 roku powódka podniosła, iż nie miała świadomości o jakichkolwiek zmianach w przepisach, w związku z czym wnosi o przyznanie prawa do zasiłku od 1 do 14 lutego 2021 oraz o zmianę decyzji dot. zwrotu nienależnie pobranego świadczenia.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. wniósł o oddalenie odwołania. W uzasadnieniu wskazał, że w korespondencji z przedszkolem C. w W., do którego uczęszcza dziecko powódki ustalił, że praca zdalna wykonywana była od 9 do 20 listopada 2020 roku. W dniu 21 listopada 2020 grupy dzieci były łączone z uwagi na małą i niepełną obsadę kadrową. Od 24 listopada 2020 roku przedszkole prowadziło pełną pracę stacjonarną. Powódka złożyła wnioski do zasiłku opiekuńczego od 1 do 14 lutego 2021 roku. Zgodnie z tym, nie było prawa do przyznania powódce świadczenia opiekuńczego. W związku z przedmiotowymi ustaleniami organ stwierdził, że wypłacony zasiłek opiekuńczy za okres w okresach : od 24 listopada do 24 grudnia 2020 oraz od 28 grudnia 2020 roku do 31 stycznia 2021 roku jest świadczeniem nienależnym , w związku z czym powódka obowiązana jest do jego zwrotu.

W toku postępowania Sąd ustalił

następujący stan faktyczny:

Powódka prowadzi działalność gospodarczą od 29 czerwca 2001 roku w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego.

Powódka w dniu 16 listopada 2020 roku złożyła oświadczenie, iż od dnia 14 do 29 listopada 2020r sprawowała osobistą opiekę nad córką w związku z zamknięciem przedszkola do którego uczęszczała jej córka. W dniu 9 grudnia 2020r złożyła oświadczenie, iż od dnia 30 listopada do dnia 25 grudnia 2020r w związku z ograniczeniem działalności przedszkola do którego uczęszcza córka sprawowała osobistą opiekę nad małoletnią. Następnie w dniu 4 stycznia 2021r złożyła kolejne oświadczenie o sprawowaniu osobistej opieki w okresie od 28 grudnia 2020 do 17 stycznia 2021 roku. Kolejno w dniu 26 stycznia 2021 roku powódka złożyła oświadczenie do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W., iż w dniach od 18 stycznia do 31 stycznia 2021 roku sprawowała osobistą opiekę nad córką oraz dnia 3 lutego 2021 roku wpłynęło do Zakładu Ubezpieczeń społecznych kolejny wniosek o sprawowaniu osobistej opieki nad córką w dniach od 1 do 14 lutego 2021 roku.

Dowód:

-akta ZUS w załączeniu

Przedszkole Fundacji (...) w W., do którego uczęszczała córka powódki przeszło na pracę zdalną w okresie od 9 do 20 listopada 2020 roku. W dniu 24 listopada 2020 roku przedszkole wznowiło pracę stacjonarną, jednakże wystosowano apel do rodziców, aby przyprowadzano tylko te dzieci, którym rodzice nie byli w stanie zapewnić opieki domowej. Powódka sprawowała osobistą opiekę nad małoletnią, bowiem ojciec dziecka- mąż powódki wykonywał w tym czasie pracę zarobkową.

Dowód:

-akta ZUS w załączeniu

-zeznania powódki k. 61, płyta CD k. 63

W dniu 26 lutego 2021 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. odmówił powódce prawa do zasiłku opiekuńczego za okres od 1 lutego do 14 lutego 2021r. Następnie decyzją z dnia 9 marca 2021 roku zakład ustalił, iż zasiłek opiekuńczy za okresy od 24 listopada do 24 grudnia 2020 roku oraz od 28 grudnia 2020 roku do 31 stycznia 2021 jest świadczeniem nienależnie pobranym, wobec czego zobowiązał powódkę do zwrotu należności w kwocie 3.689,40 zł wraz z ustawowymi odsetkami.

Dowód:

-akta ZUS w załączeniu

W tak ustalonym stanie faktycznym

sąd zważył:

Odwołanie podlegało uwzględnieniu.

Zgodnie z art. 32 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad:

1)dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat w przypadku: a)nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza, a także w przypadku choroby niani, z którą rodzice mają zawartą umowę uaktywniającą, o której mowa w art. 50 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. z 2021 r. poz. 75), lub dziennego opiekuna sprawujących opiekę nad dzieckiem,

b)porodu lub choroby małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka, stale opiekujących się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba uniemożliwia temu małżonkowi lub rodzicowi sprawowanie opieki, c)pobytu małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka, stale opiekujących się dzieckiem, w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne; 2)chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat; 2a)chorym dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji do ukończenia 18 lat; 2b)dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji do ukończenia 18 lat w przypadku: a)porodu lub choroby małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka, stale opiekujących się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba uniemożliwia temu małżonkowi lub rodzicowi sprawowanie opieki, b)pobytu małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka, stale opiekujących się dzieckiem, w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne;

3)innym chorym członkiem rodziny.

Zgodnie z art. 4 ust. 1c ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (dalej ustawa o przeciwdziałaniu C.-19) w przypadku zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola, szkoły lub innej placówki, do których uczęszcza dziecko, albo niemożności sprawowania opieki przez nianię lub dziennego opiekuna z powodu (...)19, ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy oraz funkcjonariuszowi, o którym mowa w ust. 4, zwolnionemu od pełnienia służby, z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem, o którym mowa w art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2020 r. poz. 870), przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy do dnia 28 czerwca 2020 r.

Ustęp 1d wskazanego przepisu przewidywał, iż dodatkowy zasiłek opiekuńczy, o którym mowa w ust. 1c, przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy oraz funkcjonariuszowi, o którym mowa w ust. 4, zwolnionemu od pełnienia służby z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem, o którym mowa w art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, również w przypadku otwarcia placówek, o których mowa w tych przepisach, w czasie trwania (...)19 do dnia 28 czerwca 2020 r.

Następnie rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 10 lipca 2020 r. w sprawie określenia dłuższego okresu pobierania dodatkowego zasiłku opiekuńczego w celu przeciwdziałania (...)19 (Dz. U. z 2020. (...)) okres ten wydłużono do 26 lipca 2020 r. W dniu 27 sierpnia 2020 r. Rada Ministrów wydała kolejne rozporządzenie w sprawie określenia dłuższego okresu pobierania dodatkowego zasiłku opiekuńczego w celu przeciwdziałania (...)19 (Dz. U. z dnia 28 sierpnia 2020 r.). Postanowiono, iż dodatkowy zasiłek opiekuńczy, o którym mowa w art. 4 ust. 1-1d ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, przysługuje w przypadkach, o których mowa w tych przepisach, jednak nie dłużej niż do dnia 20 września 2020 r. Rozporządzenie weszło w życie z dniem 1 września 2020 r. Kolejnymi rozporządzeniami stanowisko wyrażone w owym przepisie przedłużane było do 25 czerwca 2021 roku.

Analiza art. 4 1c oraz 1d ustawy o przeciwdziałaniu (...) prowadzi do wniosku, że treść tego przepisu nie zmieniała się w okresie objętym zaskarżonymi decyzjami. Powołanymi rozporządzeniami Rady Ministrów został bowiem przedłużony okres wskazany w tym przepisie (początkowo określany na czas do dnia 28 czerwca 2020) ostatecznie aż do 25 czerwca 2021r. Powódka w okresach wskazanych w zaskarżonych decyzjach sprawowała opiekę nad córką, nawet po otwarciu przedszkoli, bowiem jak wskazała powódka dziecko miało problemy zdrowotne m. in. pokrzywkę na rękach od środków dezynfekujących. Zdaniem Sądu Zakład przyjął błędną interpretację powyższych przepisów, albowiem art. 4 ust 1d ustawy o przeciwdziałaniu C. 19 jasno stanowi, iż zasiłek opiekuńczy należny jest osobie która sprawuje osobistą opiekę nad dzieckiem, również w przypadku otwarcia placówek, o których mowa w przedmiotowych przepisach. Powódka ową opiekę sprawowała i miała prawo ubiegać się o zasiłek opiekuńczy, nawet po otwarciu przedszkola do którego uczęszczała jej córka. W toku postępowania powódka wykazała również, iż była jedyną osobą, która opiekę nad małoletnią mogła sprawować, bowiem w tym czasie mąż wykonywał pracę zarobkową.

Mając powyższe na uwadze, należało uznać, iż brak było materialnej podstawy do odmowy powódce prawa do zasiłku opiekuńczego za okres 1 do 14 lutego 2021 roku oraz i na podstawie art. 477¹⁴§ 2 kpc w tym zakresie zmienić zaskarżoną decyzję pkt I wyroku

W związku z powyższym uznać również należało, iż zasiłek opiekuńczy opisany w decyzji z dnia 9.03.2021 roku nie jest świadczeniem pobranym nienależnie i na podstawie art. 477¹⁴§ 2 kpc Sąd stwierdził brak obowiązku zwrotu pobranego zasiłku opiekuńczego z odsetkami opisanego w zaskarżonej decyzji.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE