UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 23 grudnia 2021 r. powód (...) Ltd. z siedzibą na Cyprze, reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika w osobie radcy prawnego, wniosła o zasądzenie od pozwanej I. W. (2) kwoty 1356, 20 zł wraz z maksymalnymi odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 6 lipca 2021 r. do dnia zapłaty od kwoty 1100 zł oraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 129, 32 zł, liczonymi od dnia 6 lipca 2021 r. do dnia zapłaty. Powód wniósł nadto o zasądzenie na jego rzecz zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazano m.in., że źródłem roszczenia powoda jest umowa pożyczki zawarta dnia 12 czerwca 2020 przez pozwaną z (...) sp. z o.o. Powód nabył wierzytelność ze wskazanej umowy w drodze cesji. Mocą wskazanej umowy pożyczki pozwana zobowiązała się do zapłaty kwoty 1276, 88 zł na rzecz pożyczkodawcy do dnia 12 lipca 2020 r.

/pozew, k. 3 – 8/

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana, reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika w osobie radcy prawnego, wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa w kwocie 1800 zł.

W uzasadnieniu wskazano, że powód nie udowodnił swojego roszczenia co do zasady jak i wysokości. W ocenie pozwanej brak jest dowodów, że zaakceptowała ona umowę oraz że otrzymała pieniądze od pożyczkodawcy. Powód nie udowodnił także, że w ramach zawartej umowy cesji nabył od pierwotnego wierzyciela wierzytelność wobec pozwanej.

/sprzeciw, k. 48/

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

dnia 12 czerwca 2020 r. pozwana zawarła z (...) sp. z o.o., dla której usługi pośrednictwa świadczyła (...) sp. z o.o., umowę pożyczki nr (...). Kwotę pożyczki określono na 1100 zł, prowizję na 170, 39 zł, odsetki na 6, 49 zł. Całkowita kwota do zapłaty wynosiła 1276, 88 zł. Termin zapłaty oznaczono na dzień 12 lipca 2020 r.

Zgodnie z ust. 16 umowy w przypadku braku spłaty pożyczki w terminie pożyczkodawca jest upoważniony do naliczania odsetek za opóźnienie w wysokości dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie.

/umowa, k. 14 – 18/

Dnia 12 czerwca 2020 r. pozwana dokonała na rachunek pożyczkodawcy przelewu środków w kwocie 0,01 zł podając w tytule „potwierdzam warunki umowy (...)”.

/potwierdzenie przelewu, k. 62/

Dnia 12 czerwca 2020 r. pożyczkodawca dokonał przelewu środków na rachunek bankowy pozwanej w kwocie 1100 zł.

/potwierdzenie transakcji, k. 61/

Dnia 2 stycznia 2018 r. (...) sp. z o.o. zawarła z (...) sp. z o.o. umowę o przeniesieniu ryzyka niespłacani pożyczek. Zgodnie z § 5 umowy na zabezpieczającego tj. (...) sp. z o.o. zostanie przeniesiona własność wierzytelności z tytułu pożyczek – po dokonaniu rozliczeń określonych w § 3 umowy.

Zgodnie z oświadczeniem (...) sp. z o.o. wskazane rozliczenia zostały dokonane, a na zabezpieczającego przeszły wierzytelności z tytułu pożyczek, wyszczególnione w Załączniku nr 1.

We wskazanym zestawieniu została wyszczególniona wierzytelność wobec pozwanej wynikająca z umowy z dnia 12 czerwca 2020 r.

/umowa, k. 24; oświadczenie, k. 25; załącznik, k. 59/

Dnia 18 maja 2018 r. (...) sp z o.o. zawarła z (...) (...) umowę ramową przelewu wierzytelności. Dnia 13 stycznia 2021 r. strony te zawarły porozumienie nr 64 do wskazanej umowy ramowej. Mocą wskazanych czynności prawnych na (...) (...) przeniesione zostały wierzytelności wymienione w załącznik 1B do porozumienia. W załączniku tym została wyszczególniona wierzytelność wobec pozwanej wynikająca z umowy z dnia 12 czerwca 2020 r.

Oświadczeniem z 8 kwietnia 2021 r. zbywca poświadczył, ze nabywca uiścił cenę z tytułu umowy przelewu wierzytelności – porozumienia nr 64.

/umowa, k. 29 – 30; porozumienie, k. 31; załącznik 1B, k. 60; oświadczenie, k. 34/

Pismem z dnia 21 stycznia 2021 r. wierzyciel wezwał pozwaną do spełnienia świadczenia w terminie do dnia 1 lutego 2021 r.

/wezwanie, k. 19/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wymienionych wyżej dowodów. Sąd uznał za wiarygodne przywołane dowody z dokumentów, albowiem brak było okoliczności i jakichkolwiek dowodów przeciwnych, które podważałyby ich moc dowodową.

Pozwana została wezwana na rozprawę celem przesłuchania, jednakże nie stawiła się i nie usprawiedliwiła swojej nieobecności.

Sąd zważył, co następuje:

powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Zawarta przez pozwaną oraz pierwotnego wierzyciela – (...) sp. z o.o. umowa była umową pożyczki (regulowaną w tytule XIX księgi trzeciej kc), którą zgodnie z art. 3 ust. 2 pkt. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1083) uważa się za umowę o kredyt konsumencki. Była to ponadto umowa o kredyt konsumencki zawierana na odległość w rozumieniu art. 5 pkt. 13 wskazanej ustawy. Zgodnie ze wskazanym przepisem umowa o kredyt konsumencki zawierana na odległość to umowa o kredyt konsumencki zawierana z konsumentem bez jednoczesnej obecności obu stron, przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość, o której mowa w ustawie z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. z 2012 r. poz. 1225). Pozwanej bez wątpienia przysługiwał status konsumenta w rozumieniu art. 22¹ kc. Była bowiem osobą fizyczną, a dokonana czynność prawna niezwiązana bezpośrednio z jego działalnością gospodarczą lub zawodową została dokonana z przedsiębiorcą.

Umowa została zawarta bez jednoczesnej obecności obu stron, przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość. Taka forma zawarcia umowy była zgodna z art. 2 ust. 4 Ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 344) stanowiącym, iż świadczenie usługi drogą elektroniczną to wykonanie usługi świadczonej bez jednoczesnej obecności stron (na odległość), poprzez przekaz danych na indywidualne żądanie usługobiorcy, przesyłanej i otrzymywanej za pomocą urządzeń do elektronicznego przetwarzania, włącznie z kompresją cyfrową, i przechowywania danych, która jest w całości nadawana, odbierana lub transmitowana za pomocą sieci telekomunikacyjnej w rozumieniu ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne. Pozaodsetkowe koszty kredytu nie przekroczyły kwoty wyliczonej według art. 36a ust 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim.

W zawartej umowie pożyczki pozwana zobowiązała się do spłaty kwoty 1276, 88 zł do dnia 12 lipca 2020 r. Zgodnie z umową od dnia następującego po wskazanym dniu wierzyciel miał prawo naliczania odsetek za opóźnienie w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie określonych w art. 481 § 2¹ kc, tj. dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie (§ 9 ust 1 umowy).

Zgodnie z art. 353 § 1 kc zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić. Ponadto zgodnie z art. 354 § 1 kc dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje - także w sposób odpowiadający tym zwyczajom. Pozwana ciążącego na niej obowiązku nie spełnił, a w związku z czym powództwo było zasadne. Na zasądzoną sumę złożyły się: kwota 1100 zł tytułem zwrotu udzielonej pożyczki, prowizja w kwocie 126, 88 zł, skapitalizowane odsetki za opóźnienie w kwocie 129, 32 zł – łącznie 1 356, 20 zł.

Zarzuty pełnomocnika pozwanej podnoszone w sprzeciwie okazały się chybione.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że powód w sposób niebudzący wątpliwości wykazał swoją legitymację czynną. Do akt sprawy złożony umowy cesji wierzytelności zawarte między powodem a poprzednim wierzycielem - (...) sp z o.o. oraz pomiędzy wskazanym a pierwotnym wierzycielem – stroną umowy pożyczki tj. (...) sp. z o.o. W załącznikach do wskazanych umów wyszczególniona była wierzytelność wynikająca z umowy pożyczki w stosunku do pozwanej.

Zgodnie z dyspozycją art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Celem i skutkiem przelewu jest przejście wierzytelności na nabywcę. Jest to jedynie zmiana podmiotowa stosunku zobowiązaniowego. W wyniku przelewu przechodzi na nabywcę ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. Wierzytelność przechodzi na nabywcę w takim stanie, w jakim była w chwili zawarcia umowy przelewu, wraz ze wszystkimi związanymi z nią prawami.

Całość powyższych rozważań prowadzi do wniosku, iż strona powodowa wykazała swoją legitymację procesową. Złożone do akt dokumenty pozwalają jednoznacznie stwierdzić, iż przejście wierzytelności miało miejsce, wynika z nich bowiem kiedy i pomiędzy jakimi stronami doszło do zawarcia umowy przelewu wierzytelności, wobec kogo wierzytelność przysługiwała, jakie było źródło jej powstania oraz jaka była wysokość zadłużenia pozwanego w dacie nabycia wierzytelności przez powoda.

Powód złożył do akt potwierdzenie przelewu kwoty pożyczki na rachunek bankowy pozwanej. Złożył także dokument umowy zawartej na odległość, na którym widnieją szczegółowe dane osobowe pozwanej, w tym numer PESEL oraz numer dowodu osobistego. Ponadto pozwana zweryfikowała swoją tożsamość dokonując przelewu bankowego ze swojego rachunku na rachunek pożyczkodawcy. W tytule przelewu wskazała, że akceptuje warunki umowy wskazując jej numer. Na ten sam numer rachunku bankowego przekazana została kwota pożyczki.

Wymaga w tym miejscu zaznaczenia, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego wymagania uprawdopodobnienia zawarcia i dokonania czynności prawnej pożyczki spełnia np. dowód wpłaty, potwierdzający dokonanie przesunięcia majątkowego. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 września 2004 r., II CK 527/03, LEX nr 174143), czy też wprost dowód przelewu na konto (por. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 2018 r. I CSK 182/178240).

Umowa zawarta przez pozwaną została zawarta na odległość, w formie dokumentowej. Wykorzystanie takiej formy tłumaczy brak podpisów stron pod zawartą umową. W umowie wskazano natomiast szczegółowo dane osobowe stron, w tym adres, nr PESEL oraz nr dowodu osobistego pozwanej. Spełnione zostały więc warunki z art. 77² kc, który reguluje zawarcie czynności prawnej w formie dokumentowej. Jak wskazuje się w literaturze: „przesłanka identyfikacji osoby składającej oświadczenie w formie dokumentowej jest spełniona wówczas, gdy treść dokumentu lub okoliczności związane z jego wystawieniem wskazują na osobę jego wystawcy. Chodzi tu o potencjalną możliwość identyfikacji, możliwość przypisania złożonego oświadczenia woli do danej osoby, a nie taki stopień pewności ustaleń, jaki wynika ze złożenia własnoręcznego podpisu na dokumencie pisemnym, czy kwalifikowanego podpisu elektronicznego oświadczenia woli złożonego w formie elektronicznej” ( J. Sadomski [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom I. Część ogólna, cz. 2 (art. 56–125), red. J. Gudowski, Warszawa 2021, art. 77(2)).

W toku procesu pozwana nie przedstawiła jakiegokolwiek dowodu przeciwnego, który pozwoliłby na podważenie mocy dowodowej wskazanych dowodów. Jakkolwiek pozwanego nie obciąża ciężar wykazania niezasadności roszczenia, to może on za pomocą tzw. dowodu przeciwnego negować dowody główne wysuwane przez powoda, a tym samym negować wynikające z nich fakty. W ten sposób strona pozwana może doprowadzić „do takiego stanu niepewności, określanego mianem non liquet (niejasne), sąd będzie musiał uznać, że dany fakt nie został przez jej przeciwnika udowodniony. A ponieważ skutki prawne mogą być wywodzone tylko z faktów wykazanych, opisany stan spowoduje przegranie sprawy przez podmiot obarczony ciężarem dowodu” (B. Janiszewska [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom I. Część ogólna, cz. 1 (art. 1–55(4)), red. J. Gudowski, Warszawa 2021, art. 6). Jak trafnie wskazuje się w orzecznictwie Sądu Najwyższego: „jeżeli strona powodowa udowodniła fakty przemawiające za zasadnością powództwa, to na stronie pozwanej spoczywa ciężar udowodnienia ekscepcji i faktów uzasadniających jej zdaniem oddalenie powództwa” (Wyrok SN z 20.04.1982 r., I CR 79/82, LEX nr 8416, zob. też Wyrok SN z 20.12.2006 r., IV CSK 299/06, LEX nr 233051).

W przedmiotowej sprawie pozwana nie zrealizowała wskazanego ciężaru procesowego. Pozwana nie wskazała chociażby skąd na umowie pożyczki znalazły się jego szczegółowe dane osobowe (wystarczające do przyjęcia, że umowę zawarto w formie dokumentowej). Sama negacja faktów, wykazanych w sposób niebudzący wątpliwości przez powoda za pomocą dowodów wymienionych powyżej w uzasadnieniu, nie może zostać wobec tego uznana za skuteczną obronę.

O odsetkach za opóźnienie od kwoty 1100 zł orzeczono na podstawie art. 481 § 1 i 2¹ kc. Początkową datą naliczenia odsetek był dzień 6 lipca 2021 r., tj dzień wniesienia pozwu w EPU. Z kolei o odsetkach za opóźnienie od kwoty 129, 32 zł obejmującą skapitalizowane odsetki, orzeczono na podstawie art. 481 § 1 kc, określając tożsamo datę ich naliczania.

O kosztach procesu orzeczono stosownie do art. 98 § 1 kpc, zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Na wskazane koszty złożyły się: opłata od pozwu w kwocie 100 zł, koszty zastępstwa procesowego w kwocie 270 zł, opłata skarbowa w kwocie 17 zł – łącznie 387 zł.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE