UZASADNIENIE

W dniu 21 maja 2020 roku powódka (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniosła do Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie o zasądzenie od pozwanej A. W. kwoty 846,12 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie liczonymi od kwoty 773,97 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że wierzytelność dochodzona pozwem wynika z zawartej w dniu 29 sierpnia 2019 r. Ramowej Umowy Pożyczki nr (...). Do zawarcia umowy doszło na skutek wniosku złożonego drogą elektroniczną za pośrednictwem Platformy Pożyczkowej, a weryfikacja tożsamości pożyczkobiorcy nastąpiła po utworzeniu konta użytkownika i podania danych osobowych oraz dokonania przelewu weryfikacyjnego. Umowa pierwotna został zawarta między pozwaną, a (...) Sp. z o.o., a następnie na mocy umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 20 lutego 2020 r. wierzytelność przeszła na powódkę. Pierwotny wierzyciel udzielił pozwanej pożyczki w kwocie 773,97 zł poprzez przekazanie kwoty na rachunek wskazany przez pozwaną. Pozwana zobowiązała się zwrócić w dniu 12 września 2019 r. kwotę pożyczki wraz z prowizją w wysokości 123,84 zł. Na kwotę dochodzoną pozwem złożyły się następujące należności: 773,97 zł – niespłacony kapitał; 72,15 zł – odsetki za opóźnienie od niespłaconej kwoty kapitału.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym, wydanym w dniu 2 lipca 2020 roku w sprawie o sygn. akt VI Nc-e (...) Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie uwzględnił żądanie pozwu w całości. Od powyższego pozwana wniosła skutecznie sprzeciw, w którym wniósł o oddalenie powództwa w całości, kwestionując żądanie pozwu co do zasady i co do wysokości.

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jej rzecz od powódki kosztów procesu, kwestionując roszczenie co do zasady oraz co do wysokości. Pozwana zgłosiła: zarzuty nieudowodnienia roszczenia co do zasady i wysokości, brak wymagalności roszczenia, przedwczesność roszczenia nieprawidłową reprezentację – brak należytego umocowania osoby podpisującej umowę pierwotną do jej zawarcia oraz stosowanie w treści umowy klauzul niedozwolonych w rozumieniu art. 385¹§ 1 k.c. skutkujących ich bezskutecznością i nieważnością oraz sprzecznych z treścią art. 359 § 2¹ k.c. stanowiącego o wysokości odsetek maksymalnych.

Nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym wydanym w dniu 5 marca 2021 roku Sąd Rejonowy w Kole uwzględnił żądanie pozwu w całości. W ustawowo przepisanym terminie pozwana złożyła sprzeciw, wnosząc o oddalenie powództwa w całości. Pozwana ponownie zgłosiła zarzuty: nieudowodnienia roszczenia co do zasady i wysokości, brak legitymacji czynnej po stronie powoda, nieważności umowy cesji wierzytelności, przedwczesności oraz braku wymagalności roszczenia oraz stosowanie w treści umowy klauzul niedozwolonych w rozumieniu art. 385¹§ 1 k.c. skutkujących ich bezskutecznością i nieważnością oraz sprzecznych z treścią art. 359 § 2¹ k.c. stanowiącego o wysokości odsetek maksymalnych.

Powódka w piśmie procesowym z dnia 6 lipca 2021 r. stwierdziła, że skoro pozwana nie odniosła się do faktu zapłaty w dniu 29 lub 30 sierpnia 2019 r. na rzecz pożyczkodawcy kwoty 123,84 zł, to wniosła o jej zobowiązanie do potwierdzenia lub zaprzeczenia temu faktowi, a nadto o zobowiązanie jej do przedstawienia zaświadczenia wydanego przez (...) Bank S.A. potwierdzającego czy jest/była właścicielem rachunku bankowego o nr (...) (...) (...). Wobec kwestionowania przez pozwaną faktu zawarcia umowy pożyczki powódka wniosła również o zobowiązanie pierwotnego wierzyciela do przedłożenia innych umów pożyczek zawartych z pozwaną o numerach: (...), (...), (...), (...) oraz potwierdzeń przekazania kwot pożyczek. Odnosząc się do twierdzeń powódki podniosła, że wydruki dokumentów zawartych droga elektroniczną stanowią wiarygodny materiał dowodowy. Wskazała również, że w sposób należyty wykazała swe umocowanie w sprawie, gdyż przedstawiła umowę cesji z wykazem nabywanych wierzytelności, a umowa cesji była zawierana przez osoby powołane do reprezentacji.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 29 sierpnia 2019 r. pomiędzy (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. ( (...)), działającą przez pośrednika (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., a pozwaną A. W. ( (...)) została zawarta umowa pożyczki nr (...), za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość. W ramach tej umowy Pożyczkodawca miał przekazać kwotę 773,97 zł na wskazany przez Pożyczkobiorcę rachunek bankowy o nr (...) w ciągu 5 dni. Pozwana, jako Pożyczkobiorca miała spłacić pożyczkę do 12 września 2019 r. w kwocie łącznie 897,81 zł, z czego 773,97 zł kwota pożyczki i 123,84 zł kwota prowizji. W treści umowy wskazano, że stosuje się do niej zapisy ramowej umowy pożyczki w zakresie między innymi zasad i terminu spłaty pożyczki czy rocznej stopy oprocentowania zadłużenia przeterminowanego. Ramowa Umowa Pożyczki nr (...) zawarta między (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. ( (...)), a pozwaną A. W. ( (...)) za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość, została potwierdzona pisemnie w dniu 30 sierpnia 2019 r. Umowa ramowa określała zasady, na jakich Pożyczkodawca i Pożyczkobiorca będą zawierać umowy pożyczki.

/dowód: umowa pożyczki nr (...) – k. 16-17; umowa ramowa pożyczki nr (...) – k.12-14/

Według umowy ramowej pozwana zobowiązana była do rejestracji na platformie pożyczkowej, utworzenia konta użytkownika oraz wysłania przelewu weryfikacyjnego ze swojego rachunku bankowego na rachunek bankowy pośrednika opiewającego na kwotę 0,01 zł. Pozwana w dniu 31 grudnia 2018 r. dokonała przelewu kwoty 0,01 zł ze swego rachunku o nr (...) (...) (...) w (...) Bank S.A. 1 Oddział w K. na rachunek pośrednika (...) o nr (...), tytułując przelew „potwierdzam warunki umowy (...)”. W związku z zawarciem umowy pożyczki nr (...) pozwana A. W. w dniu 30 sierpnia 2019 r. ze swego rachunku bankowego nr (...) (...) (...) dokonała przelewu na rachunek W. F. o nr (...) kwoty 123,84 zł o tytułując przelew „refinansowanie”.

/dowód: umowa ramowa pożyczki nr (...) – k.12-14, potwierdzenie przelewu z dnia 31.12.2018 r. – k. 18, potwierdzenie wykonania przelewu z 30.08.2019 r./

Rachunek bankowy o nr (...) 0000 0001 2126 (...) pozwana A. W. wykorzystywała również przy innych pożyczkach zaciąganych u (...) Sp. z o.o., działającej przez pośrednika (...), w ramach Ramowej Umowy Pożyczki nr (...). I tak w dniu 18 marca 2020 r. pozwanej wpłacono na ten rachunek z innego rachunku (...) nr (...) kwotę 1.500 w ramach pożyczki nr (...). Rachunki bankowe o nr (...) oraz (...) należą do pośrednika (...) Sp. z o.o. Wobec niewywiązania się ze zobowiązania, pismem z dnia 29 września 2019 roku, pozwana została wezwana do zapłaty kwoty 778,38 zł w terminie 5 dni od doręczenia pisma.

/dowód: potwierdzenie przelewu z 18.03.2020 r. - k. 20, wezwanie do zapłaty pozwanej – k. 21/

Na mocy umowy przelewu wierzytelności, zawartej w dniu 20 lutego 2020 roku, wierzyciel pierwotny – (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. cedowała na rzecz (...) S. A. z siedzibą w W. pakiet wierzytelności, obejmujący m.in. wierzytelność względem pozwanej wynikającej z umowy (...).

/dowód: umowa sprzedaży wierzytelności z 20.02.2020 r. – k. 22-23, wykaz wierzytelności będących przedmiotem cesji z dnia 20.02.2020 r. – k. 25, oświadczenie o zapłacie ceny nabycia wierzytelności – k. 26, zawiadomienie o cesji wierzytelności – k. 28, /

W realiach sprawy Sąd postanowił – na podstawie art. 235^{(
2 )}§ 1 pkt 2 k.p.c. – pominąć wnioskowany przez powoda dowód z zobowiązania pozwanej do przedłożenia zaświadczenia (...) Bank (...) S. A. z siedzibą we W. potwierdzające czy pozwana A. W. jest lub była posiadaczem rachunku bankowego nr (...) (...) (...). W ocenie Sądu było to zbyteczne, gdyż po pierwsze z ogólnodostępnych baz danych wynika, że rzeczywiście rachunek wskazywany przez powódkę jako rachunek pozwanej prowadzi (...) Bank (...) S. A. z siedzibą we W., a po drugie jak wynika z przedłożonych potwierdzeń przelewów jako posiadacz tego rachunku wskazywana jest pozwana. Podkreślić należy, że powód przedłożył nie tylko przelew weryfikacyjny z rachunku, gdzie jako posiadacz wskazywana jest pozwana, ale nawet potwierdzenie przekazania pozwanej kwoty innej pożyczki w ramach umowy ramowej nr (...) na rachunek o nr (...) 0000 0001 2126 (...). Dla Sądu okolicznością udowodnioną jest, że rachunek o nr (...) (...) (...) co najmniej w okresie od 31 grudnia 2018 r. do 18 marca 2020 r. należał do pozwanej. W tym zakresie nie ma konieczności potwierdzania tej okoliczności przez Bank.

Sąd dał również wiarę dokumentom, stanowiących dowody w myśl art. 243² k.p.c. Ich autentyczność, moc dowodowa oraz prawdziwość stwierdzonych w nich faktów nie budziły wątpliwości Sądu. W szczególności przedstawione przez stronę powodową wydruki dotyczące zawarcia umowy pożyczki z dnia 29 sierpnia 2019 r. czy ramowej umowy pożyczki Sąd ocenił przez pryzmat art. 233 k.p.c. jako wiarygodne. Trudno bowiem żądać od powódki jeszcze innych potwierdzeń zawarcia umów, skoro wszystkie czynności stron odbywały się elektronicznie, co pozwana w pełni akceptowała logując się na platformie pożyczkowej, opłacając przelew weryfikacyjny i korzystając z oferty możliwości zaciągnięcia pożyczek.

Sąd zważył, co następuje:

Zdaniem Sądu powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Powódka wywodziła swoje roszczenie z zawartej przez pozwaną w dniu 29 sierpnia 2019 roku (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., umowy pożyczki o numerze (...). Podstawę powództwa stanowi zatem art. 720 § 1 k.c. w myśl którego przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W toku postępowania pozwana podniosła szereg zarzutów, zmierzających do podważenia roszczenia dochodzonego pozwem: nieudowodnienia roszczenia co do zasady i wysokości, brak legitymacji czynnej po stronie powoda, nieważności umowy cesji wierzytelności, przedwczesności oraz braku wymagalności roszczenia oraz stosowanie w treści umowy klauzul niedozwolonych w rozumieniu art. 385¹§ 1 k.c. skutkujących ich bezskutecznością i nieważnością oraz sprzecznych z treścią art. 359 § 2¹ k.c. stanowiącego o wysokości odsetek maksymalnych.

W pierwszej kolejności rozważyć należało podniesiony przez pozwaną zarzut braku legitymacji procesowej czynnej powódki.

W ocenie Sądu nie budzi wątpliwości fakt, że wierzytelność względem pozwanej przeszła na powódkę, tj. (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W.. Powódka bowiem przedłożyła szereg dokumentów, w tym umowę przelewu wierzytelności z dnia 20 lutego 2020 r. wraz z załącznikiem, potwierdzającą przeniesienie wierzytelności względem pozwanej na powódkę. Tym samym powódka bezsprzecznie udowodniła, że przysługuje jej wierzytelność względem pozwanej. Legitymacja procesowa powódki ma zatem swoje źródło w umowie zawartej na podstawie art. 509 k.c., zgodnie z którym wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania (§ 1). Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki (§ 2). Odnosząc się do zarzutu pozwanej w tym zakresie należy zauważyć, że umowa cesji podpisana jest przed osoby powołane do reprezentacji i występujące jako uprawnione do reprezentacji według odpisów z KRS stron umowy. Nie było więc żadnej potrzeby do dodatkowego umocowanie osób podpisujących umowę cesji. Nie budzi również wątpliwości, że umowa cesji z dnia 20 lutego 2020 r. obejmuje również wierzytelność objętą pozwem w niniejszej sprawie, o czym świadczą choćby wskazane przez powódkę parafy osób podpisujących treść umowy cesji i wykaz wierzytelności.

Podstawę roszczenia powoda stanowi powołany na wstępie niniejszych rozważań art. 720 § 1 k.c. Niemniej w przedmiotowej sprawie zastosowanie mają również przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim. W myśl art. 3 ust. 1 powołanej ustawy przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255.550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi. Zgodnie zaś z art. 3 ust. 2 pkt 1 za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności umowę pożyczki. Powołana ustawa o kredycie konsumenckim, mając na celu ochronę interesu konsumenta, stanowi ograniczenie zasady swobody umów (art. 353¹ k.p.c.).

Na podstawie umowy pożyczki numer (...) wierzyciel pierwotny udzielił pozwanej pożyczki (kredytu konsumenckiego), którą ta zobowiązała się zwrócić wraz z odsetkami oraz opłatą operacyjną w łącznej kwocie 897,81 zł, z czego 123,84 zł stanowiła prowizja czyli tzw. koszty pozaodsetkowe.

Pozwana zarówno w odpowiedzi na pozew, jak i w sprzeciwie od nakazu zapłaty bardzo szeroko przytacza poglądy piśmiennictwa oraz orzeczenia sądowe dotyczące tzw. klauzul niedozwolonych w umowach z konsumentami, ale w istocie w ogólne nie odnosi tych poglądów do warunków umowy pożyczki zawartej z pozwaną numer (...). W istocie uzasadnienie pozwanej co do tego zarzutu ma charakter „blankietowy” i można je dołączyć do kwestionowania każdej umowy konsumenckiej. Pozwana wprost bowiem nie wskazała które zapisy umowy (poza kwestią wysokości odsetek – o czym niżej) zawierają takie klauzule, ogólnikowo podając jedynie, że umowa nr (...) zawiera takie klauzule. Trudno przy tym zrozumieć motywy postawienia w tym zakresie przez pozwaną zarzutów skoro wprost nie kwestionowała wysokości kosztów pozaodsetkowych w kwocie 123,84 zł, a poza tym – o czym chyba pozwana zapomniała – opłatę 123,84 zł pozwana uiściła poprze dokonanie przelewu ze swego rachunku bankowego w dniu 30 sierpnia 2019 r. (k. 19), stąd ta opłata nie jest objęta pozwem. Na marginesie Sąd zauważa, że opłata ta nie przekracza maksymalnej wysokości określonej w art. 36a ustawy o kredycie konsumenckim.

Przechodząc do kwestii oceny zasadności żądania przez stronę powodową odsetek w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie zauważyć należy, że pozwana w ramach zawartej z pierwotnym wierzycielem umowy ramowej pożyczki zawarła więcej niż jedną umowę pożyczki konkretnej kwoty pieniędzy. Pozwana więc zawierając poszczególne umowy pożyczki miała świadomość na jakich warunkach decyduje się pożyczyć kolejny raz pieniądze od pożyczkodawcy. Trudno zgodzić się z zarzutami pozwanej, że żądanie odsetek od niespłaconej w terminie kwoty kapitału w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, a w konsekwencji stanowi obejście przepisu art. 359 § 2¹ k.c. Zapłata odsetek w tej wysokości wynika wprost z § 12 umowy ramowej pożyczki, a umowa pożyczki nr (...) objęta pozwem wprost odsyła w tym zakresie do umowy ramowej, a nadto formularz informacyjny dotyczący tej konkretnej umowy (k. 17) również wprost przewiduje, że w przypadku braku lub opóźnienia w płatności pozwana może zostać obciążona odsetkami w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie. Wysokość odsetek została również prawidłowo wyliczona za okres od następnego dnia po ustalonym dniu spłaty pożyczki (12 września 2019 r.), a więc od 13 września 2019 r. do dnia poprzedzającego pierwotne wniesienie pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym.

Z powyższych przyczyn Sąd uznał, że w realiach sprawy doszło do skutecznego zawarcia umowy pomiędzy pozwaną, a pierwotnym wierzycielem, a następnie doszło do skutecznej cesji tej wierzytelności. Jak już zauważono uzasadnienie zarzutów pozwanej, choć obszerne, w większości nie odnosi się wprost do okoliczności tej sprawy. Strona powodowa przedłożyła natomiast szereg dokumentów, z których wynika, że pozwana co najmniej dwukrotnie zawierała umowę pożyczki z pierwotnym wierzycielem, korzystając przy tym ze swego rachunku bankowego. Z tego względu Sąd nie stwierdził konieczności żądania od pozwanej dokumentów potwierdzających posiadanie rachunku bankowego nr (...) (...) (...). W przypadku wątpliwości w tym zakresie Sąd w oparciu o art. 232 k.p.c. mógłby przecież dopuścić dowód z przesłuchania pozwanej, która musiałaby potwierdzić, czy posiadała ten rachunek bankowy, również w razie konieczności po odebraniu od niej przyrzeczenia, co mogłoby narazić ją na ewentualną odpowiedzialność karną.

Przypomnieć wreszcie należy, że zawarcie umowy kredytu konsumenckiego za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość dopuszcza art. 15 ustawy o kredycie konsumenckim. W chwili zawierania zarówno umowy ramowej pożyczki, jak i umowy pożyczki nr (...) pozwana nie kwestionowała tego sposobu zawierania umowy. Wręcz przeciwnie niejednokrotnie korzystała z tej możliwości uzyskania środków pieniężnych.

Reasumując zarzuty strony pozwanej zostały sformułowane wyłącznie na potrzeby niniejszego postępowania, celem uchylenia się od spłaty zobowiązania, a poza tym są w większości oderwane od okoliczności niniejszej sprawy, a tym samym bezprzedmiotowe. Powódka wyraźnie określiła w pozwie, że na kwotę nim dochodzoną składają się następujące należności: 773,97 zł – niespłacony kapitał pożyczki i 72,15 zł – niezapłacona skapitalizowana kwota odsetek maksymalnych za opóźnienie. Kwota 773,97 zł znajduje swoje oparcie w umowie pożyczki z dnia 29 sierpnia 2019 roku, natomiast wskazana kwota odsetek nie jest wygórowana, a jej wyliczenie również znajduje swoje oparcie w umowie. W obliczu powyższego, w celu skutecznego podważenia wysokości dochodzonego roszczenia w niniejszej sprawie pozwana powinna – w myśl art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c. – wykazać spłatę całości bądź części zadłużenia, czego jednak nie uczyniła.

Reasumując – zarzuty zgłoszone przez pełnomocnika pozwanej zmierzały wyłącznie do zdjęcia z niej obowiązku spłaty zobowiązania i zostały sformułowane w oderwaniu od analizy dokumentów zgromadzonych w niniejszej sprawie.

Mając na uwadze powyższe Sąd, w punkcie 1 wyroku, zasądził od pozwanej A. W. na rzecz powódki (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. kwotę 846,12 zł. O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 k.c. oraz § 12 umowy ramowej pożyczki, zasądzając je – w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie (a więc dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie) – od kwoty 773,97 zł (kwoty niespłaconego kapitału pożyczki) od dnia 22 maja 2020 roku (tj. od daty wniesienia pozwu w (...)) do dnia zapłaty.

O kosztach postępowania orzeczono – w punkcie 2 sentencji – na podstawie art. 98 § 1, § 1¹ zd. 1, § 3 i § 4 k.p.c. Pozwana przegrała sprawę w całości, a więc powinna zwrócić powódce poniesione przez nią koszty procesu w łącznej kwocie 387 zł, na co złożyły się: 100 zł – opłata sądowa od pozwu; 270 zł – wynagrodzenie pełnomocnika będącego radcą prawnym i 17 zł – opłata skarbowa od pełnomocnictwa – z odsetkami, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty (art. 98 § 1¹zd. 1 k.p.c.).

K. Ł.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE