Sygn. akt IC 56/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 kwietnia 2022 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny, w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Robert Pabin

po rozpoznaniu w dniu 14 kwietnia 2022 roku w Sieradzu na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa G. B.

przeciwko Skarbowi Państwa – (...) Zarządowi (...) w B.

o odszkodowanie

1.  zasądza od Skarbu Państwa - (...) Zarządu (...) w B. na rzecz G. B. 126.549,53 zł (sto dwadzieścia sześć tysięcy pięćset czterdzieści dziewięć złotych pięćdziesiąt trzy grosze) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie naliczanymi od kwoty:

- 73.860 zł (siedemdziesiąt trzy tysiące osiemset sześćdziesiąt złotych) od dnia 29 marca 2017 roku do dnia zapłaty;

- 52.689,53 zł (pięćdziesiąt dwa tysiące sześćset osiemdziesiąt dziewięć złotych pięćdziesiąt trzy grosze) od dnia 10 stycznia 2019r. do dnia zapłaty;

2.  zasądza od Skarbu Państwa - (...) Zarządu (...) w B. na rzecz G. B. 9.945 zł (dziewięć tysięcy dziewięćset czterdzieści pięć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu w tym 3.600 zł (trzy tysiące sześćset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego;

3.  nakazuje pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu tytułem zwrotu kosztów sądowych tymczasowo pokrytych z sum budżetowych od Skarbu Państwa - (...) Zarządu (...) w B. 7.662,59 zł (siedem tysięcy sześćset sześćdziesiąt dwa złote pięćdziesiąt dziewięć groszy).

Sygn. akt I C 56/22

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 14 kwietnia 2017 roku (data wpływu) wniesionym pierwotnie do Wydziału Cywilnego Sądu Rejonowego w Łasku, G. B. reprezentowana przez adw. Z. H. wniosła o zasądzenie od pozwanego Skarbu Państwa– (...) Zarządu (...) w B. na swoją rzecz kwoty 11.000 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od 29 marca 2017 roku do dnia zapłaty wraz z kosztami postępowania według norm przepisanych. Uzasadniając swoje żądanie strona powodowa wskazała, że dochodzona kwota stanowi odszkodowanie za ograniczenie sposobu korzystania i zmniejszenie wartości nieruchomości powódki składającej się z dwóch zabudowanych działek gruntu o numerze geodezyjnym (...) położonych w obrębie miejscowości C. nr (...) znajdujących się na terenie podobszaru A ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego Ł. wprowadzonego uchwałą Sejmiku Województwa (...) z dnia 22 października 2016 r. nr (...) opublikowaną w Dzienniku Urzędowym Województwa (...) z dnia 22 listopada 2016 r. poz. 4929. Zdaniem powodów ich nieruchomość znalazła się w strefie A obszaru wyznaczonego uchwałą w wyniku czego jej wartość uległa obniżeniu.

W odpowiedzi na pozew pozwany reprezentowany przez r.pr. M. K. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na jego rzecz od przeciwnika zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych. Pozwany przyznał fakt utworzenia dla lotniska wojskowego w Ł. obszaru ograniczonego użytkowania. Potwierdził również fakt, że nieruchomość powoda położona jest w podobszarze A. Tym nie mniej zdaniem pozwanego, po jego stronie nie istnieje obowiązek zapłaty odszkodowania albowiem sam fakt utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania nie spowodował zmniejszenia wartości znajdującej się na nim działki.

Pismem z dnia 28 maja 2020 roku (data wpływu) powódka rozszerzyła powództwo wnosząc o zasądzenie od pozwanego łącznie kwoty 73.860 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 29 marca 2017 roku do dnia zapłaty.

Pismem z dnia 10 stycznia 2022 roku (data wpływu) strona powodowa ponownie rozszerzyła powództwo wnosząc o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kwoty 126.549,53 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 73.860 zł od dnia 29 marca 2017 roku do dnia zapłaty, a od kwoty 52.689,53 zł od dnia 10 stycznia 2019 roku do dnia zapłaty.

W związku ze zmianą wartości przedmiotu sporu, sprawa została przekazana do Sądu Okręgowego w Sieradzu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

Uchwałą Sejmiku Województwa (...) z 25 października 2016 roku nr (...)opublikowaną w Dzienniku Urzędowym Województwa (...) z dnia 22 listopada 2016r. poz. 4929 dla lotniska wojskowego w Ł. utworzono obszar ograniczonego użytkowania ( (...)). Obszar ten został podzielony na dwa podobszary tj. podobszar A ( (...)) którego wewnętrzną granicę wyznacza granica terenu lotniska, natomiast zewnętrzną granicę izolinia równoważnego poziomu dźwięku wynoszącego w porze dziennej 60dB a w porze nocnej 50 dB, oraz podobszar B ( (...)) którego wewnętrzną granicę wyznacza zewnętrzna granica podobszaru A, natomiast granicę zewnętrzną izolinia równoważnego poziomu dźwięku wynoszącego w porze dziennej 55dB a w porze nocnej 45 dB. W obszarze ograniczonego użytkowania dla podobszaru A wprowadzone zostały ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenu, sposobie korzystania z terenu oraz wymagania techniczne dotyczące budynków tj. m.in. zakaz przeznaczenia terenu pod zabudowę mieszkaniową jedno i wielorodzinną, zakaz tworzenia terenów rekreacyjno– wypoczynkowych, zakaz tworzenia stref ochronnych A, uzdrowisk; zakaz przeznaczenia terenu pod budowę szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży; zakaz budowy budynków jedno i wielorodzinnych oraz zamieszkania zbiorowego, szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży; zakaz zmiany sposobu użytkowania istniejących obiektów budowlanych na budynki mieszkalne jedno i wielorodzinne, zamieszkania zbiorowego, szpitale domy opieki społecznej, obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży oraz obowiązek zapewnienia w w/w obiektach właściwego klimatu akustycznego poprzez zastosowanie w istniejących budynkach zabezpieczenia zapewniającego izolacyjność ścian zewnętrznych, dachów i stropodachów zgodnie z Polskimi Normami dotyczącymi izolacyjności przegród w budynkach oraz izolacyjności akustycznej elementów budowlanych. W obszarze ograniczonego użytkowania dla podobszaru B wprowadzone zostały ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenu, sposobie korzystania z terenu oraz wymagania techniczne dotyczące budynków tj. zakaz tworzenia stref ochronnych A uzdrowisk, zakaz przeznaczenia terenu pod budowę szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży; zakaz budowy szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży; zakaz zmiany sposobu użytkowania istniejących obiektów budowlanych na szpitale domy opieki społecznej, obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży oraz obowiązek zapewnienia w w/w obiektach właściwego klimatu akustycznego.

bezsporne

W dacie wejścia w życie uchwały G. B. była jedynym właścicielem zabudowanej nieruchomości położonej w miejscowości B. C. nr 15 i 15A oznaczonej w rejestrze gruntów Starosty Ł. nr 8 i 32 dla której Sąd Rejonowy w Łasku prowadzi księgę wieczystą (...).

Dowód: odpis księgi wieczystej (k. 7-8), wypis z rejestru gruntów i budynków z mapą i zaświadczeniem (k. 9-10); opinia biegłych Politechniki (...) z Katedry Akustyki i Multimediów dr inż. K. R. i mgr inż. M. Ł. (k. 41-65)

W dacie wejście w życie uchwały Sejmiku na nieruchomości powódki stanowiącej działkę gruntu oznaczoną nr 8 i 32 znajdowały się na niej użytki rolne zabudowane, grunty orne, pastwiska trwałe i rowy. Na działkach ustanowione zostały ograniczone prawa rzeczowe w postaci użytkowania oraz służebności osobistej. Działka nr (...) na dzień ustalenia obszaru ograniczonego użytkowania była zagospodarowana, część zabudowana była ogrodzona płotem betonowych przęseł, brama metalowa rozwierna, bez automatyki. Działka zbrojona jest w sieć elektryczną, wodociągową i kanalizację gminną. Na jej terenie posadowiony jest jednokondygnacyjny budynek mieszkalny z poddaszem użytkowym wybudowany w 1954 roku oraz 2 budynki gospodarcze. Działka nr (...) obsadzona była różnymi drzewami i krzewami ozdobnymi, część zabudowana była ogrodzona od frontu przęsłami metalowymi na podmurówce klinkierowej, od tyłu siatką na metalowych słupkach, brama metalowa rozwierana, bez automatyki. Działka uzbrojona jest w sieć elektryczną, wodociągową i kanalizację gminną a na terenie działki posadowiony jest trzykondygnacyjny budynek mieszkalny, wybudowany w 1999 roku. Ówczesny stan techniczny i konstrukcja budynków gwarantowały spełnienie wymogów w zakresie izolacyjności akustycznej obowiązujących przed wprowadzeniem (...) z wyjątkiem jednego okna w budynku „starym” (tj. pod adresem C. (...)) gdzie brakuje skrzydeł wewnętrznych. Utworzenie obszaru, a co za tym idzie podwyższenie dopuszczalnych norm hałasu w środowisku w porze nocnej i dziennej spowodowało konieczność przeprowadzenia w domu powoda prac budowalnych w celu zapewnienia w nim właściwego klimatu akustycznego zgodnego z normą (...)oraz izolacyjności akustycznej przegród zewnętrznych zgodnie z normą (...) Powyższe prace, przy minimalnym ich nakładzie powinny objąć: instalację płyt elewacyjnych na 18 ścianach zewnętrznych pomieszczeń; obłożenie sufitów płytami w 4 pomieszczeniach; wymianę w dwóch pokojach łącznie czterech okien na dwa pakiety składające się z okien wewnętrznych i okien zewnętrznych; wymianę 12 okien na odpowiedniki o zwiększonej izolacyjności akustycznej; wymianę okna ościeżnicowego z pojedynczym skrzydłem w kuchni w budynku „starym” na typowe okno jednoramowe; wymianę szyb zespolonych typowych w 4 oknach na szyby zespolone o zwiększonej izolacyjności akustycznej. W celu skompensowania braku możliwości otwierania okien podczas występowania hałasu lotniczego wynikającego z utworzenia (...), należy zainstalować łącznie w obydwu budynkach wentylatorów sufitowych. Łączny, szacowany koszt prac budowlanych to 73.849,53 zł. W następstwie objęcia działki strony powodowej podstrefą A obszaru ograniczonego użytkowania jej wartość uległa obniżeniu o 52.700 zł.

Dowód: opinia biegłych Politechniki (...) Katedra Akustyki i Multimediów K. R. i M. Ł. (k.41-65); opinia biegłego sądowego J. O. (k. 73-92); opinia biegłego sądowego K. N. (k.118)

Działki stanowiące własność G. B. położone w C. nr (...) w gminie B. znalazły się w na terenie podobszaru A ( (...)).

bezsporne

W następstwie objęcia działek powodów podstrefą A obszaru ograniczonego użytkowania ich wartość uległa obniżeniu o 52.700 zł.

Dowód: opinia biegłego sądowego K. N. (k.118)

Po zaistniałym zdarzeniu powódka za pośrednictwem adw. K. H. zgłosiła szkodę pozwanemu, żądając zapłaty kwoty 80.000 zł z tytułu zmniejszenia wartości nieruchomości i kwoty 100.000 zł tytułem konieczności zapewnienia właściwego klimatu akustycznego w budynku mieszkalnym poprzez zastosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej oraz urządzeń zapewniających właściwą temperaturę w pomieszczeniach mieszkalnych wobec konieczności zastosowania okien zamkniętych. W piśmie z dnia 20 marca 2017 r. pozwany odmówił uznania zgłoszonych roszczeń.

Dowód: pismo z zgłoszeniem roszczeń wraz z wezwaniem do zapłaty (k.11); pismo pozwanego (k. 12)

Powyższy stan faktyczny, został ustalony w oparciu o zgromadzony w aktach sprawy nieosobowy materiał dowodowy. Sąd w całości uznał za wiarygodne dokumenty urzędowe oraz prywatne zgromadzone w toku postępowania w tym opinie biegłych sądowych zważywszy na fakt braku jakichkolwiek dowodów przeciwnych zgłoszonych przez stronę pozwaną.

Jako w pełni prawidłowe sąd uznał opinię Politechniki (...) wydanej przez (...) biegłego z zakresu budownictwa oraz z zakresu szacowania nieruchomości. Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem orzecznictwa, Sąd dokonując oceny opinii biegłego w świetle art. 233 k.p.c. nie ocenia jej wiarygodności (albowiem w tym zakresie nie posiada wiadomości specjalnych) lecz prawidłowość rozumowania biegłego zawartą w jej uzasadnieniu, przyjmując jako kryterium zasady logiki i doświadczenia życiowego. Mając powyższe na względzie Sąd uznał, że biegli w wydanych przez siebie opiniach w sposób logiczny i zgodny z doświadczeniem życiowym uzasadnili prezentowane stanowisko. Opinie są kompletne, jednoznaczne i konsekwentne. Ich prawidłowość nie budzi zdaniem sądu żadnych wątpliwości. Biegli opracowali opinie i zwarte w nich tematy wyczerpująco, pozwany nie zgłaszał co do nich uwag i nie było w toku niniejszego postepowania prowadzonego uzupełniającego postepowania dowodowego.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo jest zasadne i podlega uwzględnieniu.

Zgodnie z treścią art. 129 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U.2018.799 tj.) właściciel nieruchomości może żądać odszkodowania za szkodę poniesioną w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z tej nieruchomości. Przy czym szkoda obejmuje również zmniejszenie wartości nieruchomości. W razie ograniczenia sposobu korzystania ze środowiska w wyniku ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania obowiązany do wypłaty odszkodowania lub wykupu nieruchomości jest ten, którego działalność spowodowała wprowadzenie ograniczeń w związku z ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania (art. 136 ust. 1 i 2 ustawy).

Jak wynika z poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych nieruchomość strony powodowej została uchwałą Sejmiku Województwa (...) z dnia 25 października 2016 r. nr (...) włączona do obszaru ograniczonego użytkowania utworzonego dla lotniska Ł. i znalazła się w podobszarze A. W następstwie tego ograniczony został dotychczasowy sposób korzystania z gruntu, podwyższeniu uległy dopuszczalne normy hałasu a wartość nieruchomości uległa obniżeniu. W przypadku nieruchomości stanowiącej własność powódki wartość ta uległa zmniejszeniu o 52.700 zł, zaś koszt rewitalizacji akustycznej nieruchomości wynosi 73.849,53 zł.

Zgodnie z treścią art. 363 § 1 k.c. naprawienie szkody powinno nastąpić według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej - umożliwiającej przywrócenie stanu poprzedniego. Biorąc pod uwagę treść opinii biegłego Sąd uznał, że naprawienie szkody powinno nastąpić poprzez zapłatę G. B. przez pozwanego – właściciela lotniska wojskowego w Ł. kwoty 126.549,53 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie naliczanymi od kwoty: 73.860 zł od dnia 29 marca 2017 roku do dnia zapłaty oraz od kwoty 52.689,53 zł od dnia 10 stycznia 2019 r. do dnia zapłaty. W ocenie sądu pozwany co najmniej od daty otrzymania wezwania do zapłaty, co nastąpiło nie później niż 20 marca 2017r. kiedy to odmówił uznania zgłoszonych roszczeń (k.12), pozostaje w myśl art. 481 k.c. w opóźnieniu ze spełnieniem świadczenia pieniężnego. Zgodnie bowiem z treścią art. 455 k.c. normującego kwestię terminu wykonania wszelkich zobowiązań, w tym także zobowiązań z czynów niedozwolonych, jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Bez wątpienia, zobowiązanie strony pozwanej mające charakter odszkodowania pieniężnego, jest świadczeniem bezterminowym, płatnym na wezwanie wierzyciela. Charakteru tego zobowiązania nie zmienia okoliczność, że ostateczne potwierdzenie i konkretyzacja jego wysokości następuje w wyroku sądowym. Wyrok ten nie ma bowiem charakteru prawo-kształtującego tj. kreującego nowe, nieistniejące wcześniej zobowiązanie, lecz charakter deklaratoryjny – potwierdzający stan rzeczy wynikający z prawa materialnego. W tym stanie rzeczy opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego dochodzonego niniejszym pozwem powstało po stronie pozwanego następnego po wezwaniu go do zapłaty, a nie w dniu wydania wyroku rozstrzygającego spór między stronami.

Mając powyższe na względzie sąd orzekł jak w pkt. 1 wyroku.

O kosztach postępowania Sąd rozstrzygnął w oparciu o art. 98 k.p.c. uznając, że pozwany który przegrał spór w 100 % zobowiązany jest zwrócić w całości stronie powodowej poniesione przez nią koszty procesu: tj. 9.945 zł (opłata od pozwu – 6.328 zł, opłata od pełnomocnictwa – 17 zł oraz koszty zastępstwa prawnego obliczone od pierwotnie wskazanej wartości przedmiotu sporu – 3.600 zł). O kosztach należnych Skarbowi Państwa Sąd orzekł stosując zasadę odpowiedzialności za wynik procesu, obciążając pozwanego kwotą 7.662,59 zł. tytułem zwrotu kosztów sądowych tymczasowo pokrytych z sum budżetowych Skarbu Państwa (koszty opinii biegłych – postanowienia k.66, 93, 105 i 121).

W tym stanie rzeczy Sąd orzekł jak w pkt. 2 i 3 wyroku.