Sygn. akt VIII U 570/22

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. decyzją z dnia 14 lutego 2022 r., na podstawie Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U z 2021 r., poz. 291 ze zm.) odmówił M. B. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na podstawie orzeczenia Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 26.01.2022 r., która orzekła, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy. Nadto także zarówno w 10 - leciu przed złożeniem wniosku o świadczenie jak i przed powstaniem niezdolności wnioskodawca nie udokumentował wymaganych 5 lat okresów ubezpieczenia a na przestrzeni całego życia nie udowodnił 30 lat okresów składkowych. (decyzja k. 61 akt ZUS)

Odwołanie od powyższej decyzji wnioskodawca złożył do Sądu Okręgowego w Łodzi w dniu 14 marca 2022 r. wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do spornego świadczenia. Ubezpieczony wskazał, że decyzja ZUS jest krzywdząca. (odwołanie k. 3)

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. wniósł o oddalenie odwołania wywodząc jak w zaskarżonej decyzji. (odpowiedź na odwołanie k. 4– 4 verte)

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił co następuje:

M. B. urodził się w dniu (...) i legitymuje się wykształceniem podstawowym, ostatnio wykonywał zatrudnienia pracownika fizycznego. Wnioskodawca od 1996 r. nie posiadał okresów składkowych, zaś ostatnim okresem składkowym był okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych w 1996 roku. Po tej dacie wnioskodawca był zarejestrowany jako bezrobotny bez prawa do zasiłku.

W 2002 roku wnioskodawca pracował od 24.09. do 20.12.2002 roku, z czego przez 13 dni był niezdolny do pracy. Po tej dacie ponownie był zarejestrowany jako bezrobotny bez praw do zasiłku.

( okoliczności bezsporne, a nadto informacja o okresach składkowych i nieskładkowych k. 4 – 4 verte, świadectwa pracy, umowy i zaświadczenia o pobieraniu zasiłku dla bezrobotnych w aktach ZUS, karta przebiegu zatrudnienia k. 60 akt ZUS)

W okresie do r. 29.09.2015 r. wnioskodawca był zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy w P. jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku. (zaświadczenie k. 18 akt ZUS)

W okresie od 1.09.2015 r. do chwili obecnej wnioskodawca pobiera zasiłki z MOPS- u. (zaświadczenie k. 46 akt ZUS)

W dniu 6 grudnia 2021 r. ubezpieczony złożył do organu rentowego wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy. (wniosek k. 1 - 5 akt ZUS)

Wnioskodawca został zbadany przez Lekarza Orzecznika ZUS, który rozpoznał u badanego obustronne znacznego stopnia osłabienie słuchu, przewlekłe zapalenie ucha prawego, padaczkę w okresie remisji napadów, nadciśnienie tętnicze, cukrzycę t. 2, stan po operacji nasieniaka jądra w 2013 r., stan po operacji łąkotki kolana prawego, żylaki odbytu i uznał wnioskodawcę za osobę zdolną do pracy zarobkowej zgodnie z kwalifikacjami. (opinia i orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS w dokumentacji medycznej k. 3 -4 w aktach ZUS i k. 52 akt rentowych)

Od powyższego orzeczenia w dniu 13 stycznia 2022 r. wnioskodawca złożył sprzeciw do Komisji Lekarskiej ZUS. (sprzeciw k. 6 - 7 dokumentacji medycznej w aktach ZUS)

Rozpatrując wniesiony sprzeciw Komisja Lekarska ZUS w dniu 26 stycznia 2022 r. zbadała wnioskodawczynię, rozpoznając u niego obustronny niedosłuch znacznego stopnia wymagający zaaparatowania, przewlekłe zapalenie ucha prawego, cukrzycę t. 2, nadciśnienie tętnicze, w 2013 r. przebytą operację nasieniaka, padaczkę po leczeniu w okresie remisji, żylaki odbytu oraz uznała wnioskodawcę za osobę zdolną do pracy zarobkowej zgodnie z kwalifikacjami. (opinia i orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS k. 8 - 9 dokumentacji medycznej w aktach ZUS oraz k. 59 – 59 verte akt ZUS)

W oparciu o powyższe orzeczenie organ rentowy zaskarżoną decyzją z dnia 14 lutego 2022 r. odmówił ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. (decyzja k. 61 akt ZUS)

Na podstawie złożonych dokumentów wnioskodawca w 10-leciu liczonym na datę złożenia wniosku o świadczenie/niezdolności do pracy nie udokumentował wymaganych 5 lat okresów ubezpieczenia. Ogółem zaś okresy składkowe wnioskodawcy - na wymagane 30 lat okresów składkowych nie wyniosły 30-letniego okresu a jedynie 15 lat, 6 miesięcy i 2 miesiące okresów składkowych oraz 2 miesiące i 18 dni okresów nieskładkowych. (bezsporne, a nadto informacja o okresach składkowych i nieskładkowych k. 4 – 4 verte, karta przebiegu zatrudnienia k. 60 akt ZUS)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie w szczególności o załączone do akt sprawy akta rentowe ubezpieczonego, jego dokumentację medyczną, których autentyczność oraz wiarygodność, jak również poprawność materialna i formalna nie budziły wątpliwości, zaś ich treść i forma nie były kwestionowane przez strony postępowania. Podkreślić przy tym należy, że ubezpieczony M. B. nie kwestionował tego, że nie legitymuje się dłuższym, niż ustalony przez organ rentowy staż ubezpieczeniowy.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył co następuje

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego Sąd uznał, że odwołanie wnioskodawcy M. B. nie jest zasadne i podlega oddaleniu.

Stosownie do art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. (Dz. U. z 2022 r., poz. 504 z późn. zm.), renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu,
który spełni łącznie następujące warunki:

jest niezdolny do pracy całkowicie lub częściowo,

ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy

oraz niezdolność do pracy powstała w okresach wskazanych w pkt 3 art. 57
w/w ustawy, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Natomiast z treści art. 57 ust. 2, powołanej ustawy o emeryturach i rentach
z FUS, wynika, iż przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Zgodnie z art. 58 ust. 1 pkt 5 i ust. 2 cytowanej ustawy warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art. 57 ust. 1 pkt 2, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej 5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat. Okres, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy; do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej.

Stosownie do treści obowiązującego od dnia 23 września 2011 r. art. 58 ust. 4 dodanego ustawą z dnia 28 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. 2011 nr 187 poz. 1112), przepisu ust. 2 art. 58 ustawy emerytalnej nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

W świetle powołanych przepisów nie jest zatem możliwe uzyskanie renty bez wykazania się wymaganym 5 - letnim okresem składkowym i nieskładkowym w 10–leciu poprzedzającym złożenie wniosku o świadczenie lub powstanie niezdolności do pracy. Dopiero wykazanie przez ubezpieczonego całkowicie niezdolnego do pracy okresu składkowego: w przypadku kobiety wynoszącego 25 lat, a w przypadku mężczyzny wynoszącego 30 lat, zwalnia z obowiązku wykazania się stosownym okresem składkowym i nieskładkowym w 10-leciu.

W myśl art. 5 ust. 1. ustawy emerytalnej przy ustalaniu prawa do emerytury i renty i obliczaniu ich wysokości uwzględnia się, z zastrzeżeniem ust. 2-5, następujące okresy:

1)składkowe, o których mowa w art. 6;

2)nieskładkowe, o których mowa w art. 7.

Przy ustalaniu prawa do emerytury i renty oraz obliczaniu ich wysokości okresy

nieskładkowe uwzględnia się w wymiarze nieprzekraczającym jednej trzeciej

udowodnionych okresów składkowych. (ust. 2)

Wskazane w cytowany art. 57 ustawy warunki muszą być spełnione kumulatywnie. Brak

choćby jednego z nich powoduje brak prawa do świadczenia.

W kontekście rozpoznawanej sprawy Sąd podziela pogląd, że prawo nabycia renty z

tytułu niezdolności do pracy ściśle związane jest z faktem pozostawania w stosunku

pracy, stąd też przewidziane w ustawie warunki otrzymania tejże renty uzależnione są

od zdolności do wykonywania pracy oraz okresów składkowych i nieskładkowych.

W przedmiotowej sprawie ustalono, że wnioskodawca w 10-leciu liczonym na datę

złożenia wniosku o świadczenie nie udokumentował wymaganych 5 lat okresów

ubezpieczenia. Co więcej, z historii ubezpieczeniowej nie wynika, aby od 1996 roku

wnioskodawca posiadał dłuższy niż 3 miesiące staż ubezpieczeniowy. Ubezpieczony nie

wykazał zatem, że legitymuje się w ostatnim dziesięcioleciu przed datą złożenia

wniosku o świadczenie bądź datą niezdolności do pracy wymaganym 5 - letnim stażem

pracy, bowiem w okresie od 1996 roku r. do dnia 6 grudnia 2021 r. skarżący posiada

jedynie 3 miesiące okresu ubezpieczenia. Okoliczność ta nie była kwestionowana przez

wnioskodawcę i wynika wprost już z samego wypełnionego i podpisanego przez niego

kwestionariusza o okresach składkowych i nieskładkowych w aktach rentowych.

Zatem M. B. nie spełnił wymaganych prawem warunków do uzyskania

prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, opisanych treścią art. 57 ust. 1,

przywołanej ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

W realiach niniejszej sprawy nie można również zastosować regulacji z art. 58 ust. 4 przywołanej ustawy, bowiem M. B. nie został uznany za osobę całkowicie niezdolną do pracy oraz nie posiada 30 – letniego stażu pracy.

Nadto nie jest możliwe w realiach niniejszej sprawy uwzględnienie roszczenia M. B. na innej podstawie, gdyż w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych nie jest prawnie dopuszczalne stosowanie klauzul generalnych, którymi są w szczególności zasady współżycia społecznego. Przepisy z zakresu ubezpieczeń społecznych mają charakter norm bezwzględnie obowiązujących (iuris cogentis). Takie okoliczności, jak trudna sytuacja życiowa i finansowa nie są brane pod uwagę w postępowaniu sądowym toczącym się na skutek odwołania od decyzji ZUS odmawiającej przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy w Łodzi na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. oddalił odwołanie wnioskodawcy, potwierdzając tym samym prawidłowość decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddziału w Ł. z dnia 14 lutego 2022 r.

Zarządzenie: odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć wnioskodawcy z pouczeniem o terminie i sposobie wniesienia apelacji.

K.B.