Sygn. akt XI GC 55/22 (poprzednio X GC 1143/19)

UZASADNIENIE

Pozwem z 9 maja 2019 roku (...) Bank spółka akcyjna w W. (obecnie Bank (...) spółka akcyjna w W.) wniósł w elektronicznym postępowaniu upominawczym przeciwko J. J. o zapłatę kwoty 17 415,33 zł wraz z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP, nie wyższymi jednakże niż odsetki maksymalne za opóźnienie, liczonymi od kwoty 15 775,08 zł od dnia 9 maja 2019 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych, tytułem zadłużenia pozwanej wynikającego z udzielonej jej pożyczki oraz wynikających z umowy pożyczki innych kosztów, w tym opłat i prowizji.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu.

Sprawa została przekazana tut. sądowi.

W toku procesu strony, a kolejno następca prawny powoda - Bank (...) spółka akcyjna w W. podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 29 sierpnia 2013 roku pozwana J. J. prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą Firma Usługowo-Handlowa (...), zawarła z (...) Bank spółką akcyjną z siedzibą w W. (zwanym dalej bankiem) umowę pożyczki nr (...). Integralną część umowy stanowił regulamin oraz harmonogram spłat.

Przedmiotem umowy było udzielenie przez bank pożyczki w wysokości 25 000 zł. Systemem spłaty rat pożyczki był system ,,balonowy”. Pożyczka została udzielona na okres 120 miesięcy, z terminem spłaty 120 miesięcy od dnia spłaty pierwszej raty, zgodnie z harmonogramem. W § 4 umowy wskazano sposób spłaty pożyczki. Zgodnie z ust. 4 pozwana zobowiązała się dokonywać w okresie objętym umową spłaty rat w terminach, kwotach i na rachunek wskazany w aktualnym harmonogramie spłaty. W pkt VII umowy zatytułowanym „Warunki po uruchomieniu zobowiązania pożyczkobiorcy” - postanowieniach dodatkowych strony szczegółowo uzgodniły sposób rozliczania spłat w przypadku terminowej bądź nieterminowej wpłaty. Z kolei w regulaminie kredytowania w § 12 „Spłata kredytu” określono warunki spłaty terminowej (pkt A Metoda spłaty) i nieterminowej (pkt C). Zgodnie z § 5 umowy oprocentowanie pożyczki było stałe, wynoszące w dniu umowy 15%, przy czym nie mogło być wyższe niż odsetki maksymalne określone w art. 359§2 1 k.c.

Zgodnie z tabelą opłat i prowizji przewidziano opłatę za wezwanie do zapłaty w kwocie 30 zł od każdej wysyłki, za inspekcję terenową 300 zł.

Tytułem zabezpieczenia umowy pożyczki, pozwana poddała się egzekucji do kwoty 50 000 zł. Pozwana wyraziła zgodę, aby jednym z zabezpieczeń było ubezpieczenie od utraty zysku, którego składka comiesięczna wynosiła 247,50 zł. 30 sierpnia 2013 r. pozwana z tego tytułu podpisała deklarację ubezpieczeniową.

Dnia 31 sierpnia 2013 r. złożono dyspozycję uruchomienia środków.

Dowód:

- umowa pożyczki k. 45-47, 147-151;

- harmonogram k. 50-51;

- dyspozycja k. 48-49;

- tabela opłat i prowizji k. 114-115;

- deklaracja ubezpieczenia k. 116-117;

- regulamin k. 118-122;

Pozwana opóźniała się z płatnościami rat; poszczególne wpłaty pozwanej bank zaliczał na zaległość z tytułu kapitału oraz na odsetki.

Dowód:

- wyciąg k. 52-62;

- historia odsetek k. 63-68;

- historia rachunku k. 88-95;

- raporty k. 96-113.

W związku z powstałymi zaległościami w spłacie, pismem z dnia 1 listopada 2018 r. bank wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 1924,18 zł w terminie 14 dni, pod rygorem wypowiedzenia umowy. Na wskazaną kwotę, składały się kwoty 657,77 zł tytułem kapitału, 425,29 zł tytułem odsetek umownych, 8,62 zł tytułem odsetek karnych, 80,50 zł tytułem opłat i prowizji oraz 30 zł tytułem kosztów monitu.

Dowód:

- pismo z dnia 1 listopada 2018 r. k. 69-70, 72-73;

- dowód nadania k. 41, 74;

Wobec braku płatności, pismem z dnia 19 grudnia 2018 r. bank oświadczył o wypowiedzeniu umowy kredytowej, wskazując, iż łączna kwota zadłużenia wynosi 3452,49 zł, wzywając jednocześnie pozwaną do zapłaty ww. kwoty w terminie 30 dni, pod rygorem postawienia całej należności kapitałowej w kwocie 17 432,85 zł w stan wymagalności.

Dowód:

- pismo z dnia 19 grudnia 2018 r. k. 75, 77;

- dowód nadania k. 76, 78;

Pismem z dnia 13 marca 2019 r. bank wezwał pozwaną do zapłaty łącznej kwoty 17 169,95 zł w terminie 14 dni.

Dowód:

- pismo z dnia 13 marca 2019 r. k. 79, 81, 83;

- dowód nadania k. 80, 82, 84.

Bank w oparciu o swoje księgi wystawił wyciąg, zgodnie z którym na dzień 9 maja 2019 r. zaległość pozwanej z tytułu umowy pożyczki wynosiła łącznie 17 415,33 zł. Na wskazaną kwotę składały się kwoty 15 775,08 zł tytułem kapitału, 815,25 zł tytułem odsetek od należności niespłaconej do dnia 9 maja 2019 r., 825 zł tytułem kosztów, opłat i prowizji.

Dowód:

- wyciąg z ksiąg k. 85;

Następcą prawnym (...) Bank S.A. na mocy decyzji (...) z 30 grudnia 2020 r. jest Bank (...) S.A.

Bezsporne, a nadto dowód:

- decyzja – k. 261 - 264

Bank nie uwzględniał nadpłat, które wystąpiły w trakcie spłacania przez pozwaną, a także nie była zachowana kolejność zaspakajania należności (wynikająca z Regulaminu kredytowania Idea Bank §17). Zadłużenie pozwanej z tytułu kapitału wynosi 16 265,38 zł, z tytułu odsetek 314,30 zł.

Pozwana zalega ze składką za ubezpieczenie wynoszącą 247,50 zł.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego M. N. k. 203-213, 250-253;

Stan faktyczny sprawy sąd ustalił w oparciu o złożone przez powoda dokumenty, których autentyczności ostatecznie pozwana nie kwestionowała, częściowo wyprowadzając odmienne wnioski. Moc dokumentu prywatnego, a nie urzędowego (art. 244 k.p.c.), posiada wyciąg ksiąg bankowych. W złożonym wyciągu sporządzonym i podpisanym przez umocowane do działania w imieniu powoda osoby wskazano wprawdzie wysokość dochodzonej pozwem kwoty, a w szczególności kwoty cząstkowe, na które składa się dochodzona pozwem należność. Niemniej jednak dokument ten, w powiązaniu z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dokumentarnym, nie przesądza o zasadności i wysokości roszczeń powoda i w takiej sytuacji należało zweryfikować jego prawdziwość w oparciu o dokumenty źródłowe, stanowiące podstawę wystawienia wyciągu. Sąd bazował również na opinii bieglej sądowej z zakresu rachunkowości, która szczegółowo odnosząc się do postanowień umownych oraz dokumentów bankowych, salda wyliczyła aktualne zadłużenie pozwanej, wynikające z dokonywanych przez nią wpłat. Biegła wskazała, że odsetki zostały przez powoda zasadniczo wyliczone prawidłowo, aczkolwiek dostrzegła różnice w zakresie ostatniej pozycji, która powinna wynieść 58,14 zł, zamiast 62,62 zł. Zdaniem biegłej różnica w wysokości ogólnego zadłużenia pomiędzy wyliczeniem biegłej a powoda wynika ze sposobu zarachowywania przez powoda wpłat. Zdaniem biegłej ostatnie wpłaty pozwanej powinny być zaliczone w poczet spłaty odsetek, a nie jak zaliczył powód na spłatę kapitału. Odnosząc się do zarzutów pozwanej biegła przekonywająco w opinii uzupełniającej odniosła się do warunków rozliczania wpłat, wynikających z poszczególnych postanowień umowy i opierając się na materiale dowodowym sprawy. Metodyka przyjęta przez biegłą nie budzi zastrzeżeń sądu. Pozwana nie stawiła się na rozprawę, dlatego pominięto dowód z jej przesłuchania.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało niemal w całości na uwzględnienie.

Podstawę prawną powództwa oprócz umowy stron stanowił przepis art. 720 § 1 k.c. oraz art. 78 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz.U. z 2015 r. poz. 128 tekst jednolity ze zm.).

Przy tak ustalonym stanie faktycznym, kierując się wyliczeniami i wnioskami biegłej sądowej, Sąd przyjął, że powód zasadnie domagał się od pozwanej kwoty 16.265,38 zł stanowiącej kwotę niespłaconego kapitału oraz kwotę 314,30 zł tytułem odsetek. Powód w pozwie domagał się również odsetek umownych liczonych od wymagalnego kapitału w kwocie 15.775,08 zł. Dlatego zasądzono odsetki od tej kwoty. Podstawę zasądzenia odsetek za opóźnienie w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego w Narodowym Banku Polskim, ale nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie, stanowił § 5 ust. 2 i 3 umowy, który ustanawiał limit oprocentowania pożyczki wysokością odsetek maksymalnych, o których mowa w art. 359 § 2 1 k.c. Natomiast w świetle aktualnego brzmienia tego przepisu maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych (odsetki maksymalne). Sąd zasądził odsetki liczone od daty i kwoty wynikającej z żądania pozwu.

Uwzględniono również powództwo co do kwoty 30 zł tytułem opłaty za czynności windykacyjne związane z wysłanym do pozwanej wezwaniem do zapłaty oraz składką z tytułu ubezpieczenia 247,50 zł, jako że mają one nie tylko pokrycie w tabeli opłat oraz w umowie stron, ale również wynikają z pozostałych dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy – wystosowanych do pozwanej listem poleconym wezwań , podpisanej deklaracji , wreszcie w opinii biegłej.

Natomiast nie znajdują potwierdzenia w pozostałym materiale dowodowym sprawy czynności windykacyjne powoda związane z inspekcją terenową, za co powód domaga się opłaty 300 zł. Zgodnie z ogólną regułą rozkładu ciężaru dowodu wynikającą z art. 6 k.c. to zadaniem powoda było wykazanie tej okoliczności, czego powód nie podźwignął. Wprawdzie biegła ujęła ww. kwotę w kwocie zadłużenia pozwanej, niemniej jednak w tym zakresie sąd nie jest związany wnioskami biegłej, skoro fakt inspekcji terenowej u pozwanej nie został wykazany innymi dowodami i z niczego nie wynika, poza niepopartym niczym twierdzeniem powoda, któremu pozwana kategorycznie zaprzeczyła.

Z tych względów zasądzono od pozwanej na rzecz powoda kwotę ogółem 16.857,18 zł, na która składają się kapitał w kwocie 16.265,28 zł, odsetki w kwocie 314,30 zł , ubezpieczenie 247,50 zł i opłata za wezwanie 30 zł, wraz z odsetkami od kwoty kapitału jak w pozwie tj. od kwoty 15.775,08 zł, o czym orzeczono, jak w pkt I sentencji. Dalej idące powództwo oddalono (pkt II wyroku).

Powód wygrał proces w 97%, pozwana utrzymała się z obroną w 3 %, w związku z czym koszty procesu stosunkowo rozdzielono (art. 100 k.p.c.). Na koszty procesu po stronie powodowej składają się kwota 218 zł tytułem opłaty od pozwu, wynagrodzenie radcy prawnego w stawce minimalnej adekwatnie do wartości sporu 3600 zł oraz opłata skarbowa za pełnomocnictwo w kwocie 17 zł. Razem 3835 zł, z czego 97% to 3720 zł. Pozwana poniosła jedynie koszty zawodowego pełnomocnika - 3600 zł, a 3% tej kwoty to 108 zł. Po wzajemnym skompensowaniu kosztów procesu (3720 – 108 zł) na rzecz powoda od pozwanej zasądzono kwotę 3612 zł ( pkt III wyroku).

W pkt IV sentencji na podstawie art. 113 ust. 1 u.k.s.c. obciążona powoda w zakresie, w jakim przegrał sprawę, pokrytymi tymczasowo z budżetu sądu wydatkami na wynagrodzenie biegłej, które zamknęło się kwotą ogółem 1906,23 zł. 3% tej sumy wynosi 57 zł.

W tym stanie rzeczy orzeczono jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)