Sygnatura akt VI Ka 1130/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 marca 2020 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący sędzia Krzysztof Ficek

Protokolant Dominika Koza

po rozpoznaniu w dniu 25 lutego 2020 r.

przy udziale Ewy Grott Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Z.

sprawy J. B. ur. (...) w Ł.

syna A. i K.

oskarżonego z art. 284 § 2 kk

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżyciela publicznego

od wyroku Sądu Rejonowego w Zabrzu

z dnia 13 września 2019 r. sygnatura akt II K 1995/18

na mocy art. 437 § 1 kpk, art. 636 § 1 kpk

1.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

2.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz oskarżonego kwotę 840 (osiemset czterdzieści) złotych tytułem zwrotu wydatków na ustanowienie obrońcy w postępowaniu odwoławczym;

3.  kosztami procesu za postępowanie odwoławcze obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 1130/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Zabrzu z dnia 13 września 2019 roku sygn. akt II K 1995/18

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

1Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na jego treść, polegający na uznaniu, że dowody ujawnione na rozprawie, a w szczególności zeznania świadków w osobach: pokrzywdzonego S. Z., T. T. (1), S. P. oraz R. Z. (1) oraz wyjaśnienia oskarżonego i ustalone na ich podstawie okoliczności nie są wystarczające do uznania za udowodniony fakt popełnienia przez oskarżonego czynu z art.284 § 2 kk, podczas gdy dowody te i pozostałe przeprowadzone na rozprawie, ocenione we wzajemnym ze sobą powiązaniu prowadzą do jednoznacznego wniosku, że J. B. dopuścił się zarzuconego mu czynu, zwłaszcza, że oskarżony, obok niedostarczonych przedmiotów, nie zwrócił pokrzywdzonemu przyjętych za zobowiązanie się do przewozu jego rzeczy - 100 funtów

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił, że dowody zebrane w sprawie są niewystarczające do przyjęcia winy i sprawstwa oskarżonego w zakresie zarzucanego mu przestępstwa. Oskarżony przedstawił linię obrony, która nie została w toku postępowania sądowego przekonująco zakwestionowana. Już w postępowaniu przygotowawczym wskazał, że rzeczy należące do pokrzywdzonego S. Z., uprzednio przekazane mu do przewozu z Wielkiej Brytanii do Polski przez R. K. w imieniu pokrzywdzonego, ostatecznie przekazał M. S. (1), gdy wykonanie usługi stało się niemożliwe. Wersję oskarżonego w zakresie trudności z powrotem do Polski, niezależnych od niego (ostatecznie oskarżony pozostał w Wielkiej Brytanii), potwierdził jego ówczesny pracodawca T. T. (2). Co się zaś tyczy osoby M. S. (1), to R. Z. (2), znajomy pokrzywdzonego, przyznał, że M. S. (2) był jego podwykonawcą na terenie Wielkiej Brytanii (montował dostarczane meble i odbierał je w imieniu R. Z. (1)). Ma rację Sąd I instancji, że R. Z. (1) nie można posądzić o składanie zeznań intencjonalnie korzystnych dla oskarżonego. J. B. nigdy nie widział pokrzywdzonego. Przewoził meble na zlecenie R. Z. (1) z Polski do Wielkiej Brytanii, które na miejscu odebrał R. K.. Nie dziwi zatem, że kontakt telefoniczny oskarżony miał z R. Z. (1) a nie pokrzywdzonym, zaś M. S. (2) przebywał tam, gdzie wcześniej oskarżony dostarczał meble. Oskarżony wyjaśnił też co zrobił po tym, gdy zadzwonił do niego pokrzywdzony. Nie jest nielogiczne, że oskarżony był przekonany, iż rzeczy były własnością R. Z. (1) (tylko z nim na początku miał kontakt telefoniczny). Oskarżony wyjaśnił, że po telefonie pokrzywdzonego kontaktował się w sprawie rzeczy z M. S. (1), który zapewniał, że sprawa jest wyjaśniona, zaś później kontakt z nim się urwał. Z materiału dowodowego zebranego w sprawie wynika, że przewóz rzeczy odbył się poza normalnym - sformalizowanym zleceniem usługi przewozu. Chodziło o wykorzystanie okazji, że oskarżony miał wracać do Polski i prawdopodobnie taki nieformalny kurs będzie tańszy. Nie przemawia zatem na niekorzyść oskarżonego, że zdecydował się na przewiezienie rzeczy oraz nie pytał o zawartość pudeł i wartość rzeczy. Oskarżony już w postępowaniu przygotowawczym wskazał, że pobrane 100 funtów za przewóz przekazał z rzeczami M. S. (1) (k. 122). Wydaje się, że tego fragmentu wyjaśnień oskarżonego skarżący nie zauważył, skoro na nieoddaniu 100 funtów buduje zasadniczy argument apelacji. Oskarżony podał, że pieniądze oddał z rzeczami, czyli zanim skontaktował się z nim pokrzywdzony. Nie wiadomo więc dlaczego miałby ponownie oddać pobraną kwotę. Pamiętać przy tym trzeba, że oskarżony działał w przekonaniu, iż załatwia sprawę z właściwą osobą albo przynajmniej upoważnioną do tego. W sprawie nie ma dowodu, który podważyłby zwrot 100 funtów przez oskarżonego. Na marginesie można jedynie dodać, że gdyby teoretycznie przyjąć, iż pieniądze nie zostały zwrócone, to i tak nie byłoby to wystarczające do przyjęcia odpowiedzialności oskarżonego za przywłaszczenie powierzonego mienia. Brak zwrotu pieniędzy, uwzględniając, że nie ma dowodów na to, by oskarżony nie chciał zrealizować usługi a uniemożliwiły mu to okoliczności od niego niezależne, mógłby co najwyżej skutkować odpowiedzialnością cywilną z tytułu niewykonania umowy.

Z wyjaśnień oskarżonego i T. T. (2) jasno wynika, że oskarżony nie twierdził, że usługę przewozu wykona od razu po zabraniu rzeczy. Wskazywał, że czekał na kolejne zlecenie spedytora firmy, bo samo przewiezienie tych rzeczy byłoby nieopłacalne. Natomiast przewóz rzeczy uniemożliwiły mu przeszkody leżące po stronie T. T. (1) (trudna sytuacja finansowa firmy, właściciel nie miał pieniędzy na ściągnięcie oskarżonego). Oskarżony przekazując rzeczy M. S. (1) działał w pełnym przekonaniu, że w ten sposób załatwia sprawę. Nie miał wówczas świadomości, że rzeczy należą do pokrzywdzonego. Rozmawiał z tymi osobami, do których miał kontakt. Później dopiero zadzwonił do niego pokrzywdzony. Oskarżony opisał jak ten kontakt wyglądał, zaś jego tłumaczenia nie wydają się niedorzeczne. Nie można przy tym pominąć, że według oskarżonego mogło być tak, iż obiecał pokrzywdzonemu zwrot rzeczy, ale nie wywiązał się z tej obietnicy z powodu M. S. (1), który rzeczy nie przekazał oskarżonemu (k.122). Pokrzywdzony nie był pewny czy oskarżony wyraził zgodę na to, by S. Z. wynajął samochód, który zabierze rzeczy (k.181v.). Jest to zatem okoliczność, którą nie sposób poczytać na niekorzyść oskarżonego. Nie sposób także z przekazania M. S. (1) rzeczy pokrzywdzonego, uwzględniając pozostałe okoliczności sprawy, wyprowadzić wniosku, że w ten sposób wypełnił on znamiona czynu z art.284 § 2 kk. Oskarżony działał w pełnym przekonaniu, że przekazując rzeczy M. S. (1), po rozmowie z R. Z. (1), realizuje wolę uprawnionego do ich rozporządzaniem. Jeszcze raz trzeba podkreślić, że w świetle wyjaśnień oskarżonego kontakt z pokrzywdzonym miał po przekazaniu rzeczy M. S. (1).

Bez znaczenia dla sprawy pozostaje uprzednie wydanie wyroku nakazowego przez inny skład Sądu Rejonowego w Zabrzu. Wyroku nakazowego, od którego sprzeciw wniósł także obrońca oskarżonego.

Dodać jeszcze trzeba, że Sąd odwoławczy dostrzegł pewne rozbieżności w relacjach oskarżonego oraz pokrzywdzonego i świadka R. Z. (1). Wynikają one w dużej mierze z upływu prawie 4 lat od zdarzenia do złożenia w sądzie aktu oskarżenia. Nadto oskarżony pierwsze wyjaśnienia złożył dopiero w maju 2017 roku, zaś świadkowie o wiele istotnych kwestii byli wypytywani dopiero w postępowaniu sądowym. Nawet jeśli można uznać w jakimś zakresie wyjaśnienia oskarżonego za zastanawiające, to i tak kwestią zasadniczą było zweryfikowanie jego linii obrony przez przesłuchanie w charakterze świadka M. S. (1), czego nie udało się zrobić w toku całego postepowania. Pozostała zatem wersja oskarżonego, która co do zasady zasługiwała na uwzględnienie.

Wniosek

uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy oskarżonego J. B. do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Zabrzu

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

niezasadność zarzutu czyni niezasadnym wniosek

3.2.

obraza przepisów postępowania, mająca wpływ na treść orzeczenia, a to art.4 kpk, art.7 kpk, art.167 kpk, art.366 § 1 kpk i art.410 kpk przez nieustalenie wszystkich istotnych okoliczności sprawy, a to nieprzesłuchanie - w charakterze świadka - M. S. (1), wobec konieczności sprawdzenia linii obrony oskarżonego i ustalenia, czy rzeczywiście doszło do przekazania mu rzeczy S. Z. oraz przy założeniu, że je przyjął - ustalenia, jak nimi rozporządził

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd Rejonowy nie uchybił wskazanym przepisom. Już na etapie postępowania przygotowawczego oskarżony powołał się na przekazanie rzeczy M. S. (1). Mimo tego linii obrony oskarżonego nie sprawdzono. W postępowaniu rozpoznawczym Sąd Rejonowy podjął wszelkie czynności, by tę osobę przesłuchać (patrz załącznik adresowy). M. S. (2) przebywa na terenie Wielkiej Brytanii, nie ustalono miejsca jego pobytu, zaś z adresu w Polsce został wymeldowany (k.33 załącznika adresowego).

Wniosek

uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy oskarżonego J. B. do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Zabrzu

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

niezasadność zarzutu czyni niezasadnym wniosek

1OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

1ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

pkt 1, 2 i 3 zaskarżonego wyroku

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sąd odwoławczy nie podzielił zarzutów apelacji prokuratora i dlatego utrzymał w mocy uniewinnienie oskarżonego. Konsekwencją tego jest utrzymanie także w mocy rozstrzygnięć o kosztach procesu. W razie uniewinnienia w sprawach z oskarżenia publicznego koszty procesu ponosi Skarb Państwa. Dotyczy to kosztów sądowych, jak i kosztów związanych z obroną z wyboru.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.15.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

oskarżony korzystał na rozprawie odwoławczej z pomocy obrońcy z wyboru, który złożył wniosek o nieuwzględnienie apelacji prokuratora i zasądzenie kosztów adwokackich; apelacja nie została uwzględniona i dlatego koszty adwokata z wyboru, w wysokości opłaty podstawowej, musi na rzecz oskarżonego ponieść Skarb Państwa

3

wobec niezasadności apelacji oskarżyciela publicznego, zgodnie z art.636 § 1 kpk, koszty procesu za postępowanie odwoławcze obciążają Skarb Państwa

1PODPIS

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu przestępstwa

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana