Warszawa, dnia 27 maja 2022 r.

Sygn. akt VI Ka 1399/21

1.

2.WYROK

2.1.W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

3.Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący:SSO Adam Bednarczyk

Sędziowie:SO Aleksandra Mazurek

SO Sebastian Mazurkiewicz

protokolant: Monika Zarzycka

4.przy udziale prokuratora Iwony Zielińskiej

po rozpoznaniu dnia 27 maja 2022 r.

5.sprawy M. A. D., córki B. i J., ur. (...) w W.

6.oskarżonej o przestępstwo z art. 190 a § 1 k.k. w zb. z art. 190 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

7.na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

8.od wyroku Sądu Rejonowego w Legionowie

9.z dnia 10 listopada 2021 r. sygn. akt II K 585/20

11.zaskarżony wyrok uchyla i przyjmując, że w ramach zarzucanego oskarżonej M. A. D. czynu w dniu 4 sierpnia 2019 roku w Ł. województwa (...) naruszyła nietykalność cielesną B. K. (1) w ten sposób, że oblała ją roztworem wody z octem czym wyczerpała dyspozycje czynu z art. 217 § 1 k.k. i na podstawie art. 1 § 2 k.k. w zw. z art. 17 § 1 pkt 3 k.p.k. postępowanie w sprawie umarza; koszty postępowania w sprawie przejmuje na rachunek Skarbu Państwa.

SSO Adam Bednarczyk SSO Aleksandra Mazurek SSO Sebastian Mazurkiewicz

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 1399/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Legionowie z dnia 10 listopada 2021 r., wydany w sprawie o sygn. akt II K 585/20

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

M. D.

wypełnienie przez zachowanie oskarżonej, polegające naruszeniu nietykalności cielesnej B. K. (1) poprzez oblanie jej w dniu 4 sierpnia 2019 r. roztworem wody z octem, znamion występku stypizowanego w treści art. 217 § 1 k.k.

zeznania pokrzywdzonej B. K. (1)

k. 10

zeznania świadka M. M.

k.144

zeznania świadka A. K.

k. 155

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1

zeznania pokrzywdzonej B. K. (1)

zeznania świadka są spójne z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, a zwłaszcza zeznaniami A. K. i wbrew twierdzeniom Sądu Rejonowego pozwalają na przypisanie oskarżonej sprawstwa czynu z art. 217 § 1 k.k.

zeznania świadka M. M.

zeznania świadka są spójne z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, a zwłaszcza zeznaniami A. K. i wbrew twierdzeniom Sądu Rejonowego pozwalają na przypisanie oskarżonej sprawstwa czynu z art. 217 § 1 k.k.

zeznania świadka A. K.

zeznania świadka, będącego funkcjonariuszem Policji wezwanym na interwencję w dniu zdarzenia są bezstronne, obiektywne oraz spójne z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym i wbrew twierdzeniom Sądu Rejonowego pozwalają na przypisanie oskarżonej sprawstwa czynu z art. 217 § 1 k.k.

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia polegającego na uznaniu, że w okresie objętym zarzutem to wyłącznie M. K. wysyłał obraźliwe smsy do pokrzywdzonej B. K. (2) i że takiej treści smsy nie były wysyłane przez oskarżoną oraz, że wyżej wymieniony był wyłącznym autorem skargi skierowanej do pracodawcy, podczas gdy wyjaśnienia oskarżonej takim ustaleniom przeczą

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut nie zasługuje na uwzględnienie. W realiach niniejszej sprawy Sąd Rejonowy w pełni zasadnie stwierdził, że w ramach wszystkich zabezpieczonych procesowo wiadomości tekstowych niemożliwym jest dokonanie jednoznacznego ustalenia, które konkretnie sms-y zostały wysłane do pokrzywdzonej przez oskarżoną, a które przez M. K., korzystającego z telefonu M. D.. Wbrew również twierdzeniom skarżącego, z uzasadnienia wyroku Sądu Rejonowego nie wynika, aby Sąd ten przyjął, iż autorem wszystkich tych wiadomości był M. K.. Jedyne, co zostało uwypuklone to fakt, że wobec niemożliwości ustalenia faktycznego autora każdej z tych wiadomości tekstowych nie sposób - mając na względzie treść art. 5 k.p.k. - przypisać oskarżonej sprawstwa zarówno w zakresie zarzucanego jej czynu, jak też występków stypizowanych w art. 212 § 1 k.k. czy art. 216 k.k. Analogiczne, nie dające się usunąć wątpliwości w zakresie sprawstwa oskarżonej odnoszą się także do kwestii związanych ze skargą dotyczącą pokrzywdzonej, która została złożona w Urzędzie Miasta L..

Wniosek

uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Legionowie

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Pomimo stwierdzenia niezasadności przedstawionego wyżej zarzutu apelacji, kontrola instancyjna zaskarżonego wyroku wykazała konieczność jego uchylenia. Sąd Okręgowy nie dostrzegł jednakże konieczności przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, umarzając na podstawie art. 17 § 1 pkt 3 k.p.k. prowadzone przeciwko M. D. postępowanie.

3.2.

obrazy prawa materialnego, tj. art. 217 § 1 k.k. poprzez przyjęcie, że wskazany w zarzucie nękania czyn oblania pokrzywdzonej B. K. (3) cieczą (wodą z octem) nie wyczerpuje znamion przestępstwa naruszenia nietykalności osobistej

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut jest zasadny. Wskazane w opisie zarzucanego oskarżonej czynu zachowanie polegające na oblaniu pokrzywdzonej w dniu 4 sierpnia 2019 r. roztworem wody z octem stanowi w ocenie Sądu Okręgowego naruszenie jej nietykalności cielesnej, przez co wyczerpuje znamiona czynu zabronionego opisanego w treści art. 217 § 1 k.k. Naruszeniem nietykalności cielesnej jest bowiem (wbrew twierdzeniu Sądu Rejonowego) każde bezprawne dotknięcie innej osoby czy inny krzywdzący kontakt. Wchodzą tu w grę wszelkie kontakty fizyczne, które są obraźliwe, kłopotliwe czy po prostu niepożądane. Słusznie zauważa Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z 9.08.2012 r., II AKa 137/12, LEX nr 1217652, że: „Naruszeniem nietykalności cielesnej są wszystkie czynności oddziałujące na ciało innej osoby, które nie są przez nią akceptowane. Naruszenie nietykalności cielesnej nie musi łączyć się z powstaniem obrażeń, jednakże musi mieć ono wymiar fizyczny”. Naruszenie nietykalności cielesnej nie musi łączyć się z wywołaniem bólu; jednakże musi być ono fizyczne, tzn. atak musi napotkać ciało pokrzywdzonego, z tym że dla dokonania przestępstwa jest rzeczą obojętną, czy sprawca dotyka ofiary fizycznie. Oczywiście zazwyczaj zachowanie sprawcy polega na bezpośrednim działaniu na ciało innej osoby, głównie przez uderzenie (ale także m.in. uszczypnięcie, ukłucie, targanie za włosy, kopnięcie, polanie wodą), jednak możliwe jest również tzw. działanie pośrednie, a mianowicie oddziaływanie środkami psychicznymi, o ile działa się przez to na ciało (np. nastraszenie kogoś, kto cofa się i uderza o ścianę); zob. Mozgawa, Uwagi, s. 169.

Wskazane we wcześniejszej części niniejszego uzasadnienia zeznania pokrzywdzonej, świadka M. M. oraz przybyłej na miejsce zdarzenia funkcjonariuszki Policji A. K. uzupełniając się wzajemnie jednoznacznie wskazują, że w dacie zdarzenia miało miejsce oblanie B. K. (1) roztworem wody z octem, którego dokonała M. D.. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwala zatem w sposób nie budzący wątpliwości na przypisanie oskarżonej sprawstwa opisanego wyżej czynu, jednakże ze względu na okoliczności jego popełnienia czyn ten nie stanowi przestępstwa w rozumieniu przepisów prawa karnego, gdyż jego społeczna szkodliwość jest w ocenie Sądu Okręgowego - z uwagi na okoliczności sprawy - znikoma.

Wniosek

uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Legionowie

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec wskazanej wyżej możliwości przypisania oskarżonej M. D. sprawstwa czynu stypizowanego w art. 217 § 1 k.k. zaskarżony wyrok uniewinniający oskarżoną musiał zostać uchylony. Sąd Okręgowy jednakże, dostrzegając znikomą społeczną szkodliwość tego występku - uzasadnioną okolicznościami sprawy - nie przekazał sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu lecz umorzył prowadzone przeciwko M. D. postępowanie na podstawie art. 17 § 1 pkt 3 k.p.k.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

W ramach niniejszej sprawy nie stwierdzono istnienia takich okoliczności.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Sąd Okręgowy uchylił zaskarżony wyrok, albowiem - co zostało szczegółowo wykazane w sekcji 3.2. - wbrew twierdzeniom Sądu Rejonowego jedno z zachowań oskarżonej M. D. ujawnione w opisie zarzucanego jej czynu wypełniło znamiona występku opisanego w treści art. 217 § 1 k.k., w związku z czym oskarżona nie mogła zostać od niego uniewinniona. Z uwagi na złożone przez prokuratora podczas rozprawy odwoławczej oświadczenie o objęciu ściganiem z urzędu ewentualnych czynów prywatnoskargowych, w tym z art. 217 § 1 k.k. możliwym było przypisanie M. D. sprawstwa w tym zakresie.

Jednakże w ocenie Sądu odwoławczego okoliczności inkryminowanego zdarzenia, tj. wieloletni i wielopłaszczyznowy spór pomiędzy pokrzywdzoną i oskarżoną, niezapowiedziany przyjazd B. K. (1) do miejsca zamieszkania M. D. i związana z tym faktem wielowątkowa sprzeczka (dotycząca również kwestii wzajemnych rozliczeń majątkowych) pozwalają na stwierdzenie, że społeczna szkodliwość zachowania oskarżonej, polegającego na oblaniu oskarżycielki posiłkowej wodą z octem była znikoma. Z treści art. 1 § 2 k.k. jednoznacznie natomiast wynika, że nie stanowi przestępstwa czyn zabroniony, którego społeczna szkodliwość jest znikoma. Mając to wszystko na względzie, Sąd Okręgowy uznał, iż wobec powyższych ustaleń niezasadnym byłoby przekazywanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu, w związku z czym, działając na podstawie art. 17 § 1 pkt. 3 k.p.k. umorzył prowadzone przeciwko M. D. postępowanie.

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

przejęcie kosztów postępowania na rachunek Skarbu Państwa

o kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 634 k.p.k. w zw. z art. 632 pkt 2 k.p.k.

7.  PODPIS

SSO Aleksandra Mazurek SSO Adam Bednarczyk SSO Sebastian Mazurkiewicz

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

uniewinnienie oskarżonej przez Sąd I instancji

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana