Sygn. akt VI Ka 135/22
Dnia 17 maja 2022 r.
Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:
Przewodniczący – Sędzia Klara Łukaszewska (spr.)
Sędziowie Robert Bednarczyk
Karin Kot
Protokolant Monika Mazur
przy udziale prokuratora Prokuratury Okręgowej Małgorzaty Kopczyńskiej
po rozpoznaniu w dniu 17 maja 2022r.
sprawy R. S. ur. (...) w B.
s. P., J.
oskarżonego z art. 62 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii
z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego
od wyroku Sądu Rejonowego w Zgorzelcu
z dnia 5 października 2021 r. sygn. akt II K 688/21
uchyla zaskarżony wyrok wobec oskarżonego R. S. i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Zgorzelcu do ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE |
||||||||||||||||||||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
VI Ka 135/22 |
||||||||||||||||||
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
|||||||||||||||||||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
||||||||||||||||||||
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
Wyrok Sądu Rejonowego w Zgorzelcu z dnia 5 października 2021 r. sygn. akt II K 688/21 |
||||||||||||||||||||
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel posiłkowy |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel prywatny |
||||||||||||||||||||
☒ obrońca |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
||||||||||||||||||||
☐ inny |
||||||||||||||||||||
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||||||||||||||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||||||||||||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||||||||||||||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||||||||||||||||
☐ |
co do kary |
|||||||||||||||||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||||||||||||||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||||||||||||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||||||||||||||||
☐ |
art. 439 k.p.k. |
|||||||||||||||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||||||||||||||||
1.4. Wnioski |
||||||||||||||||||||
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |
|||||||||||||||||
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
||||||||||||||||||||
2.1. Ustalenie faktów |
||||||||||||||||||||
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
||||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||||||
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||||||
2.2. Ocena dowodów |
||||||||||||||||||||
2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
||||||||||||||||||
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
||||||||||||||||||
. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||||||||||||||||||||
Lp. |
Zarzut |
|||||||||||||||||||
Obrońcą oskarżonego zarzucił rażącą obrazę przepisów prawa procesowego mogącą mieć istotny wpływ na treść rozstrzygnięcia, a mianowicie art. 117§1 i 2 k.p.k. w zw. z art. 374§1 k.p.k. i art. 6 k.p.k. polegającą na wadliwym uznaniu, że wysłane na błędny adres zawiadomienie oskarżonego o terminie rozprawy w dniu 05 października 2021r. zostało prawidłowo doręczone oskarżonemu i wystąpiły tym samym warunki do rozpoznania sprawy pod jego nieobecność, podczas gdy korespondencję tę wysłano na inny adres, nie będący adresem do doręczeń oskarżonego R. Š., co w konsekwencji skutkowało przeprowadzeniem postępowania pod jego nieobecność i rażącym naruszeniem prawa oskarżonego do obrony, polegającym na uniemożliwieniu mu wzięcia udziału w rozprawie, również w związku z wysyłaniem wszystkich innych zawiadomień w postepowaniu sądowym i przygotowawczym na adres, który nie został wskazany przez oskarżonego jako adres do korespondencji. |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||||||||||||||||||||
W realiach niniejszej sprawy nie budzi żadnych wątpliwości, że R. S. przesłuchiwany w charakterze podejrzanego wskazał jako adres zameldowania V. (...), M., zaś jako adres zamieszkania i dłuższego pobytu ul. (...), V. (k. 26). Ostatni ze wskazanych adresów wskazał też jako adres do doręczeń (k. 27). Adres ten także wskazał będąc przesłuchiwanym przez prokuratora (k. 39). Pomimo to już w postępowaniu przygotowawczym podejrzanego zawiadomiono o zamknięciu śledztwa na adres zameldowania (k. 131), na ten adres też wysłano zawiadomienie o przesłaniu aktu oskarżenia (k. 135). Błąd ten następnie został powtórzony przez Sąd Rejonowy, który wysyłając zawiadomienie o pierwszym terminie rozprawy głównej także przesłał je na adres zameldowania, a nie wskazany przez oskarżonego adres do doręczeń. (k. 149). Jak wydaje się zaś wynikać, ze znajdujących się zapisów na zwrotnym poświadczeniu odbioru, przesyłka ta nie została doręczona adresatowi – na co wskazuje porównanie zwrotnych poświadczeń odbioru z zawiadomieniem oskarżonego o rozprawie odwoławczej (k. 211). W takim układzie faktycznym uznać należało, że wysłanie zawiadomienia o rozprawie na inny niż wskazany przez samego oskarżonego adres do odbioru korespondencji nie spełniało wymogu prawidłowego poinformowania go o jej terminie, warunkującego możliwość prowadzenia postępowania pod nieobecność oskarżonego. Wprawdzie od dnia 1 lipca 2015 r. oskarżony ma - co do zasady - prawo, a nie obowiązek wzięcia udziału w rozprawie (art. 374 § 1 k.p.k.), to aby móc to uprawnienie zrealizować musi zostać prawidłowo zawiadomiony o jej terminie i miejscu (art. 117 § 1 k.p.k.), a gdy brak jest w tym zakresie dowodu, to czynności tej nie powinno się przeprowadzać (art. 117 § 2 k.p.k.). Rozprawę pod nieobecność oskarżonego, którego udział w rozprawie nie był obowiązkowy można prowadzić tylko wówczas, gdy został on prawidłowo, a więc w sposób zgodny z treścią przepisów zawartych w rozdziale 15 Kodeksu postępowania karnego, zawiadomiony o jej czasie i miejscu. Nieprawidłowe powiadomienie, polegające m.in. na skierowaniu zawiadomienia pod niewłaściwy adres, jest z kolei równoznaczne z niepowiadomieniem o terminie rozprawy i w rezultacie zawsze rodzi konieczność zaniechania jej przeprowadzenia (zob. wyroki SN: z dnia 9 października 2020 r., sygn. akt IV KK 283/20; z dnia 21 listopada 2017 r., III KK 424/17; z dnia 7 lipca 2016 r., V KK 187/16, z dnia 9.02.2021 r., IV KK 569/20, LEX nr 3168930). Nie przekonują przy tym argumenty Sądu, że okoliczność wysłania zawiadomienia na błędny adres nie ma znaczenia, skoro R. S. był w tym czasie pozbawiony wolności, o czym pomimo ciążącego na nim obowiązku nie powiadomił sądu, szczególnie jeśli się weźmie pod uwagę, że w toku całego postępowania – tj. do wydania wyroku przez Sąd I instancji był zawiadamiany na błędny adres. Nie można przy tym wykluczyć oczywistego faktu, że gdyby przesyłka została wysłana na prawidłowy adres, mogłaby zostać odebrana przez inną, uprawnioną osobę, która przekazałaby oskarżonemu stosowne informacje. Mając powyższe na uwadze stwierdzić należało, że R. S. nie został prawidłowo zawiadomiony o terminie rozprawy głównej w dniu 5 października 2021 r. Nie dysponując dowodem potwierdzającym prawidłowe powiadomienie oskarżonego o tej czynności, Sąd nie był uprawniony do prowadzenia rozprawy pod nieobecność oskarżonego. Okoliczności te potwierdzają naruszenie wskazanych w apelacji obrońcy przepisów art. 117 § 1 i 2 k.p.k. w zw. z art. 374 § 1 k.p.k., a uchybienie to miało charakter rażący. |
||||||||||||||||||||
Wniosek |
||||||||||||||||||||
Obrońca oskarżonego wniósł o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia. |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||||||||||||||||||||
Stwierdzone uchybienie miało istotny wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia. Oskarżony został pozbawiony prawa do udziału w rozprawie, a tym samym podjęcia czynnej obrony polegającej m.in. na możliwości przedstawienia własnych racji, a w istocie również poddania wydanego w sprawie wyroku kontroli odwoławczej. |
||||||||||||||||||||
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
||||||||||||||||||||
1. |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
||||||||||||||||||||
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
||||||||||||||||||||
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
||||||||||||||||||||
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach zmiany |
||||||||||||||||||||
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
||||||||||||||||||||
1.1. |
☐ art. 439 k.p.k. |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
☒ art. 437 § 2 k.p.k. |
||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
Wskazane uchybienia przepisom postępowania miały oczywisty wpływ na treść zaskarżonego wyroku albowiem powodowały jednocześnie obrazę jednych z podstawowych zasad procesu karnego, jaką jest prawo oskarżonego do obrony. W sposób oczywisty zatem rodzi konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości, z umożliwieniem skorzystania oskarżonemu z prawa do udziału w rozprawie. |
||||||||||||||||||||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
☐ art. 437 § 2 k.p.k. |
||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
||||||||||||||||||||
4.1. |
☐ art. 454 § 1 k.p.k. |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
||||||||||||||||||||
Sąd Rejonowy przy ponownym rozpoznaniu sprawy przeprowadzi postępowanie dowodowe w całości, nie naruszając reguł postępowania karnego i mając na uwadze poczynione wyżej uwagi. Dopiero tak zgromadzony materiał dowodowy podda swobodnej ocenie zgodnie z art. 7 k.p.k. przestrzegając przy tym reguł prawidłowego wnioskowania, a prawidłowo zgromadzony i ujawniony materiał dowodowy, poddany prawidłowej ocenie będzie mógł stanowić podstawę ustaleń fatycznych, w przedmiocie winy, bądź niewinności oskarżonego co do zarzucanych mu czynów. Przede wszystkim jednak zawiadomienie o rozprawie wyśle na prawidłowy, wskazany przez oskarżonego adres. |
||||||||||||||||||||
5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
||||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||||||||
6. Koszty Procesu |
||||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||||||||
7. PODPIS |
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
Obrońca oskarżonego |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Wyrok Sądu Rejonowego w Zgorzelcu z dnia 5 października 2021 r. sygn. akt II K 688/21 w całości |
|||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||
☐ |
co do kary |
|||||
☒ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
art. 439 k.p.k. |
|||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
1.4. Wnioski |
||||||
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |