Sygn. akt II Ka 411/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 lipca 2022r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący:

SSO Dariusz Półtorak (spr.)

Sędziowie:

SR del. Paweł Mądry

SO Karol Troć

Protokolant:

st. sekr. sąd. Anna Sieczkiewicz

przy udziale prokuratora Anny Makarewicz - Poszytek

po rozpoznaniu w dniu 14 lipca 2022 r.

sprawy M. K.

oskarżonego z art. 190a § 1 k.k., art. 244 k.k., 288 § 1 k.k. i in.

na skutek apelacji, wniesionej przez oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Garwolinie

z dnia 4 kwietnia 2022 r. sygn. akt II K 148/21

I.  wyrok utrzymuje w mocy;

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz Zespołu Adwokackiego w S. kwotę 516,60 zł (w tym 96,60 zł podatku VAT) tytułem wynagrodzenia za obronę wykonywaną z urzędu w postępowaniu odwoławczym przez adw. R. K.;

III.  zwalnia oskarżonego od opłaty za II instancję oraz wydatków postępowania odwoławczego, które przejmuje na rachunek Skarbu Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 411/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1.

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Garwolinie z dnia 4 kwietnia 2022 roku, wydany w sprawie o sygn. akt II K 148/21;

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

---

-------------------

-------------------------------------------------------

-------------

-------------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

--------

-------------------

-------------------------------------------------------

-------------

-------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

----------------

---------------------------------

-------------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

---------------

---------------------------------

------------------------------------------------------------------

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Skarżący nie sformułował swoich zarzutów wskazując, iż zapadłe rozstrzygnięcie nie jest słuszne, gdyż oskarżony został już uprzednio skazany ze jeden z przypisanych mu czynów, Sąd Rejonowy niedostatecznie zapoznał się z materiałem dowodowym odstępując od odtworzenia nagrania z monitoringu zainstalowanego w sklepie (...), Sąd Rejonowy błędnie nie połączył dwóch z przypisanych mu czynów w jeden, a co więcej – zaskarżone rozstrzygnięcie cechuje się rażącą niewspółmiernością.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wszystkie zarzuty wywiedzione przez skarżącego okazały się pozbawione zasadności.

Ze względu na to, iż skarżący sformułował swój środek zaskarżenia w sposób niezwykle chaotyczny, w zasadzie nie bazując na konkretnych przepisach prawa, a jedynie dowolnie i sugestywnie interpretując obowiązujące (bądź nawet w rzeczywistości nieobowiązujące) normy, Sąd Okręgowy ustosunkuje się do postulatów apelacji w sposób łączny, kierując się kolejnością przyjętą właśnie przez niego.

I tak, odnosząc się do pierwszego z nich nadmienić należy, iż stosownie do treści art. 17 § 1 pkt 7 kpk nie wszczyna się postępowania, a wszczęte umarza, gdy postępowanie karne co do tego samego czynu tej samej osoby zostało prawomocnie zakończone albo wcześniej wszczęte toczy się. Ujemną przesłankę procesową tworzy w tym wypadku tzw. powaga rzeczy osądzonej – res iudicata i zachodzi wówczas, gdy orzeczeniem merytorycznym prawomocnie rozstrzygnięta została kwestia odpowiedzialności karnej, przy jednoczesnym zachowaniu tożsamości podmiotowo-przedmiotowej. Przez powyższe rozumieć należy, iż prawomocne zakończenie postępowania karnego wywiera ten skutek, że czyn rozpoznany staje się rzeczą osądzoną i w myśl zasady ne bis in idem nie może być przedmiotem innego zwykłego postępowania toczącego się o to samo. Jednocześnie, każdy organ procesowy, w szczególności Sąd rozpoznający merytorycznie daną sprawę, jest zobowiązany z urzędu do sprawdzenia, czy nie wystąpiła omawiana przesłanka, bowiem wydanie orzeczenia pomimo jej istnienia stanowi bezwzględną przyczynę odwoławczą. Powszechnie przyjmuje się, iż zakaz sformułowany w art. 17 § 1 pkt 7 kpk, ma miejsce wówczas, gdy uprzednio prawomocnie zakończone zostało postępowanie co do tego samego czynu tej samej osoby, nowe zaś postępowanie pokrywa się z przedmiotem postępowania w sprawie już zakończonej, a także gdy jego przedmiot jest częścią przedmiotu osądzonego w sprawie już zakończonej (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 lutego 2002 roku w sprawie o sygnaturze akt II KKN 221/01).

Tymczasem, na gruncie przedmiotowej sprawy nie zaistniała zdefiniowana powyżej negatywna przesłanka procesowa. Wprawdzie, M. K. był uprzednio wielokrotnie karany za przestępstwa i wykroczenia różnego rodzaju, jednak żaden z przypisanych mu uprzednio czynów nie dotyczył kierowania pojazdem w warunkach art. 244 kk w czasookresie przyjętym w treści zarzutu postawionego przed nim w toku przedmiotowego procesu. Z karty karnej podsądnego wynika jedynie, iż rzeczywiście w dniu 10 czerwca 2016 roku zapadł wobec niego wyrok skazujący za tożsame przestępstwo, jednakże - siłą rzeczy nawet bez wdawania się w detale tamtejszej sprawy - łatwo stwierdzić, iż to miało miejsce zdecydowanie wcześniej i dotyczyło odrębnego, autonomicznego zachowania, choć z całą pewnością zbliżonego rodzajowo do tego badanego na kanwie sprawy niniejszej. W takiej sytuacji nie mogło być jednak mowy o dekryminalizacji działań podjętych przez oskarżonego w dniu 8 sierpnia 2020 roku, a polegających właśnie na kierowaniu motorowerem po drodze publicznej w konkretnej dacie pomimo zakazu orzeczonego względem niego wyrokiem Sądu Rejonowego w Garwolinie (sygn. akt II W 973/19). Wszak, fakt iż oskarżony był w przeszłości skazany za dane przestępstwo nie może powodować, iż już nigdy nie poniesie kary za działania identyczne gatunkowo, ale poczynione w innych okolicznościach i przede wszystkim innym czasie. Podążając tokiem dedukcji apelującego należałoby przyjąć, że skoro był on już w przeszłości karany za popełnienie czynu z art. 244 kk to dożywotnio, niezależnie od prezentowanych postaw, nie odpowie karnie za niezastosowanie się do orzeczonych względem niego środków karnych, bowiem zachodzi przesłanka powagi rzeczy osądzonej. Z całą pewnością przedstawiony przezeń życzeniowy tok dedukcji byłby niezwykle przyjazny nie tylko dla niego samego ale także dla licznej grupy (hipotetycznych) sprawców, jednak przyjęcie takiego rozwiązania powodowałoby w rzeczywistości stan bezkarności. W ocenie Sądu Odwoławczego, ogląd apelującego na tę kwestię jest tak odrealniony, że nie wymaga szerszego komentarza.

Przechodząc do dalszych twierdzeń apelacji dodać należy, iż wprawdzie w toku postępowania przed Sądem Rejonowym nie została odtworzona płyta CD obrazująca przebieg zdarzeń z dnia 10 sierpnia 2020 roku toczących się w sklepie (...), ale przecież w poczet materiału dowodowego został włączony protokół z jej oględzin. W tej sytuacji nie było potrzeby zbędnego przedłużania postępowania dowodowego i dublowania dowodów, zwłaszcza gdy odtworzenie rzeczonego nagrania na sali rozpraw napotykało na utrudnienia techniczne. Sąd Rejonowy z całą pewnością zapoznał się z treścią rzeczonego dokumentu, niekoniecznie na sali rozpraw czego wyraz dał w pisemnych motywach do zaskarżonego orzeczenia, gdzie w przystosowanej do tego części przywołany dowód omówił. Co przy tym znamienne to fakt, iż omawiany protokół sporządzony został przez kompetentny, niezależny i bezstronny podmiot, w stosownej do tego procedurze. Brak jest zatem podstaw do przyjęcia, iż przedstawione w nim treści są nierzetelne. Omawiane nagranie, wespół z pozostałą częścią uznanego za wiarygodny materiału dowodowego, wyraźnie wykazało, iż podsądny wyrwał kabel monitoringu zainstalowanego w sklepie (...) niszcząc jednocześnie kamerę, na drugim natomiast nagraniu zarejestrowane jest zniszczenie przez oskarżonego szyby z pleksy zainstalowanej w sklepie (...).. W tej sytuacje dywagacje apelacji w tym przedmiocie zupełnie utraciły na mocy.

Na aprobatę Sądu Okręgowego nie zasłużyły nadto dalsze argumenty oskarżonego, jakoby Sąd merytoryczny winien był połączyć dwa z przypisanych mu czynów w jeden, a co za tym idzie wymierzyć mu za nie nie dwie lecz jedną sankcję karną. Należy wyraźnie rozgraniczyć jednak zakres pojęciowy oraz znamiona przestępstwa z art. 190a § 1 kk od tego stypizowanego w art. 190 § 1 kk. Oczywiście, ustawodawca umiejscowił je w Kodeksie karnym w bezpośrednim sąsiedztwie, głównie ze względu na przedmiot ochrony, jednakże już fakt, iż penalizowane zachowania rozdzielone zostały na dwa odrębne artykuły świadczy o ich odmienności i niezależności. Stąd, trudno przyjąć, ażeby dany sprawca mógł w danym okresie dopuścić się wyłącznie jednego z nich. Wręcz przeciwnie – z logicznego i praktycznego punktu widzenia nic nie stoi na przeszkodzie, ażeby móc mu przypisać popełnienie każdego z nich i to nawet gdy przyjęte przez oskarżenie, a następnie Sąd, czasookresy się zazębiają - o ile oczywiście spełnione zostaną wszystkie ich ustawowe przesłanki. Tak też zadziało się na gruncie sprawy niniejszej. Oskarżony od listopada 2019 roku do 6 listopada 2020 roku uporczywie nękał A. D. w ten sposób, że – ujmując rzecz w dużym skrócie - wielokrotnie, w zmiennych porach dnia dzwonił do niej z różnych numerów telefonów, czym wzbudził u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia i istotnie naruszył jej prywatność. Jednocześnie jednak, w tzw. międzyczasie, M. K. w okresie od 15 lipca 2020 roku do 6 listopada 2020 roku kierował wobec byłej partnerki groźby pozbawienia życia i zniszczenia mienia, które wywołały u pokrzywdzonej uzasadnioną obawę ich spełnienia. Czym innym jest w tej sytuacji wzbudzenie poczucia szeroko pojętego zagrożenia, dyskomfortu i naruszenia przestrzeni osobistej – o czym mowa w art. 190a § 1 kk, a czym innym grożenie podjęciem konkretnego, niebezpiecznego i nielegalnego zachowania - w myśl art. 190 § 1 kk. Dlatego też, w pełni słusznie, Sąd niższego rzędu przypisał oskarżonemu sprawstwo obu z tych czynów, przy okazji dokładnie argumentując swoją decyzję procesową. Z kolei, lakoniczne i intencjonalne przekonania skarżącego w tym zakresie, których ten nie zdołał poprzeć żadnymi merytorycznymi argumentami, nie zdołały znaleźć uznania w oczach Sądu Okręgowego.

Finalnie, należy przejść do zagadnień dotyczących orzeczonej wobec M. K. sankcji karnej, którą w sposób bardzo nieostry i nieuporządkowany podważył apelujący. Przede wszystkim, nie należy ignorować, iż zaskarżony wyrok nie dotyczył jednego, lecz kilku przestępstw popełnionych przez podsądnego, wobec czego Sąd Rejonowy zobligowany został do wydania wobec niego kary łącznej. Jej orzeczenie z kolei obwarowane jest pewnymi wytycznymi i organ sądowy nie posiada pełnej elastyczności i uznaniowości w zakresie jej kształtowania. Ustawa bowiem w sposób wyraźny nakreśla ramy, w jakich dana sankcja winna się mieścić. Na kanwie niniejszej sprawcy te oscylowały pomiędzy karą 10 miesięcy pobawienia wolności a karą 2 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności. Orzeczenie zatem wobec M. K. postulowanej kary łącznej w postaci lat ograniczenia wolności nie było w ogóle możliwe. Oczywiście, skarżący dążąc do wykazania braku swojej winy w zakresie dwóch z przypisanych mu czynów oraz połączenia dwóch kolejnych, dążył do zminimalizowania podstawy jej wymiaru, jednak argumenty w tych przedmiotach zostały w sposób jednoznaczny i wymowny obalone.

Z kolei, nie sposób uznać, ażeby kara łączna w wymiarze 2 lat pozbawienia wolności, w realiach niniejszego postępowania, charakteryzowała się rażącą niewspółmiernością, o jakiej mowa w treści art. 438 pkt 4 kpk. Sąd Rejonowy zasądził ją posiłkując się metodą asperacji, a zatem wypośrodkowanym, standardowym modelem łączenia kar. Oczywiście, kara łączna zmierzała w kierunku kumulacji ale nie należy przecież zapominać z jakim typem sprawcy zetknął się organ procesowy. M. K. jest podmiotem wielokrotnie karanym, i to za przestępstwa popełnione na szkodę tej samej pokrzywdzonej, zaś przedmiotowa sprawa – jak sam dostrzegł – nie koncentruje się na jednym, lecz aż na sześciu zarzutach. Swoimi nieodpowiednimi postawami godził on w szereg dóbr chronionych prawem, zaś swoją przestępczą działalność, pomimo deklarowanej skruchy, autorefleksji i chęci zmiany, kontynuuje od wielu lat. Niejednokrotnie przy tym przebywał w warunkach penitencjarnych – bezskutecznie, nie wynosząc z zapadłych rozstrzygnięć i odbytych kar żadnych lekcji. W tej sytuacji uznać należy, iż M. K. jest sprawcą wyjątkowo zdemoralizowanym, wymagającym długotrwałego i wielopłaszczyznowego procesu resocjalizacji. Stąd, orzeczenie wobec niego kary ograniczenia wolności, nawet gdyby było dopuszczalne z mocy ustawy, z całą pewnością okazałoby się nieskuteczne. Odnosząc się zaś bezpośrednio do jego dalszych przekonań dodać należy, iż postawa oskarżonego, który chciałby uregulować zadłużenie wynikające z uprzednich wyroków, o ile rzeczywiście jest szczera jest też godna pochwały. Nie należy jednak pomijać, iż będzie miał on możliwość podjęcia zatrudnienia w warunkach więziennych.

Wniosek

o uniewinnienie od zarzutów naruszenia zakazu jazdy pojazdem mechanicznym i zniszczenia mienia oraz o ustalenie mniejszej kary za inne czyny w tym połączony czyn z zarzutu I i III albo skierowanie sprawy do Sądu Rejonowego w Garwolinie do poprawy;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec bezzasadności wywiedzionych zarzutów na uwzględnienie nie zasłużył żaden z tak sformułowanych wniosków apelacyjnych.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego w Garwolinie z dnia 4 kwietnia 2022 roku, wydany w sprawie o sygn. akt II K 148/21;

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wobec bezzasadności wywiedzionych zarzutów i przy jednoczesnym braku przesłanek podlegających uwzględnieniu z urzędu, Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw, ażeby podjąć ingerencje w treść zaskarżonego orzeczenia.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

---------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

--------------------------------------------------------------------------

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

--------------------------------------------------------------------------

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

-------------------

---------------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

III

Sąd Odwoławczy na podstawie art. 29 ust. 2 Prawo o adwokaturze i § 17 ust. 2 pkt 4 w zw. z § 4 ust. 1 i 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U. 2019, poz. 18) zasądził od Skarbu Państwa na rzecz Zespołu Adwokackiego w S. kwotę 516,60 zł (w tym 96,60 zł VAT) za obronę oskarżonego sprawowaną z urzędu w postępowaniu odwoławczym przez adw. R. K..

O kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 624 kpk w zw. z art. 634 kpk, uznając iż na gruncie przedmiotowej sprawy zaistniały przesłanki przemawiające za zwolnieniem oskarżonego od ponoszenia kosztów postępowania. Rzeczona decyzja procesowa podyktowana została sytuacją finansową M. K., który w perspektywie ma odbycie kary pozbawienia wolności.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1.

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Garwolinie z dnia 4 kwietnia 2022 roku, wydany w sprawie o sygn. akt II K 148/21 – w całości;

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana