UZASADNIENIE

W dniu 3 lipca 2020 roku powód (...) Sp. z o.o. w Ł., reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, wytoczył przeciwko (...) S.A. w S. powództwo o zasądzenie kwoty 4.219 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 21 czerwca 2018 roku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego, ponadto wniósł o zasądzenie zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu podniósł, że w wyniku zdarzenia komunikacyjnego doszło do uszkodzenia samochodu marki B. (...) o nr rej. (...) należącego do M. M.. W związku ze szkodą poszkodowany zawarł z powodem umowę najmu pojazdu zastępczego marki P. (...) na czas niezbędny do likwidacji szkody oraz scedował swoje uprawnienia na rzecz powoda. W wyniku przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego pozwany wypłacił odszkodowanie z tytułu najmu pojazdu zastępczego w kwocie 11.250 zł. Należność za najem wyniosła 15.469 zł jednak pozwany nie wypłacił dodatkowego odszkodowania. (pozew k. 5-6)

W odpowiedzi na pozew pozwany, reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda zwrotu kosztów procesu. W uzasadnieniu wyjaśnił, że podczas zgłoszenia szkody złożył propozycję organizacji najmu pojazdu zastępczego, propozycja bezgotówkowej organizacji pojazdu zastępczego została także zamieszczona w protokołach szkody wykonanych podczas dwukrotnych oględzin pojazdu. Pracownik przyjmujący zgłoszenie omyłkowo zastrzegł stawkę podlegającą refundacji z kwocie 95 zł brutto, w rzeczywistości jednak pozwana zrefundowała najem według stawki 450 zł brutto. Poszkodowany nie skorzystał z oferty ubezpieczyciela, lecz wynajął pojazd zastępczy u powoda, a następnie dokonał cesji wierzytelności na rzecz powoda. W toku postępowania likwidacyjnego pozwany uznał za zasadny okres 25 dni najmu oraz stawę dobową w wysokości 450 zł brutto. Wskazał, że na uznany czas najmu składa się 25 dni: w okresie od dnia 20 kwietnia 2018 roku do dnia 26 kwietnia 2018 roku (od dnia rozpoczęcia najmu do dnia dokonania oględzin i otrzymania dokumentu szczegółowo opisującego uzasadniony zakres naprawy), w okresie od dnia 2 maja 2018 roku do dnia 8 maja 2018 roku (od dnia zgłoszenia wniosku do dnia wykonania dodatkowych oględzin), 7 dni (...) wraz z 2 dniami organizacyjnymi na znalezienie warsztatu, zlecenie naprawy, przyjęcie/odbiór pojazdu z naprawy, okres oczekiwania na części zamienne w granicach 2 dni – może ulec wydłużeniu, a także 2 dni wolne od pracy. Przez dalszy okres brak było podstaw do kontynuowania najmu, przez co roszczenie za dalszy okres nie jest celowym i ekonomicznie uzasadnionym wydatkiem. (odpowiedź na pozew k. 22-25)

W odpowiedzi na powyższe pełnomocnik powoda podtrzymał powództwo w całości. Uzupełniająco wyjaśnił, że strona pozwana w czasie zgłoszenia szkody poinformowała o refundacji kosztów najmu pojazdu zastępczego do kwoty 85 zł brutto, jak sama przyznaje omyłkowo, ale również w dalszym toku postępowania podawała niższe stawki refundacji, aniżeli faktyczny koszt najmu pojazdu zastępczego klasy F (310 zł brutto, choć z oświadczenia firmy 99 (...) Sp. z o.o. załączonego do odpowiedzi na pozew wynika, że koszt ten wynosił 450 zł brutto). Dowolność w podawaniu stawek, brak rzetelnej informacji powoduje, że poszkodowany nie mógł być związany propozycją ubezpieczyciela, a przedstawienie informacji należy traktować jedynie jako materiał marketingowy, nieodzwierciedlający rzeczywistych kosztów najmu. Powód podkreślił, że w przypadku skorzystania z propozycji najmu za pośrednictwem ubezpieczyciela, poszkodowany w dniu 26 kwietnia 2018 roku musiałby zwrócić pojazd, zaś w dniu 2 maja 2018 roku pojazd zostałby ponownie udostępniony poszkodowanemu, ponieważ ubezpieczyciel nie uznał zasadności najmu w okresie pomiędzy 27 kwietnia oraz 1 maja 2018 roku, mimo, że pojazd uszkodzony nie był jezdny. W treści wiadomości e-mail ubezpieczyciel ograniczył się do ogólnikowych twierdzeń, takich jak „najwyższy standard usług”, „wzorowy stan wynajmowanych pojazdów”, „komfortowy dostęp do samochodów”, co należy poczytywać bardziej za reklamę niż ofertę najmu, skoro brak w niej informacji dotyczącej warunków najmu. Stawka zastosowana przez powoda była stawką rynkową, a koszt najmu nie wykraczał poza zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela. (pismo procesowe k. 54-56, k. 67-67v)

W dalszym toku postępowania stanowiska procesowe stron nie uległy zmianie. (pismo procesowe k. 60-65, k. 67-67v, protokół rozprawy k. 85-85v, k. 90-91, k. 102-104, k. 159-)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 17 kwietnia 2018 roku miało miejsce zdarzenie drogowe, w wyniku którego uszkodzeniu uległ należący do M. M. samochód marki B. (...) (pojazd segmentu F – sportowe coupe klasy wyższej) o nr rej. (...). Sprawca kolizji był ubezpieczony w zakresie OC w pozwanym Towarzystwie (...). Pojazd uszkodzony po zdarzeniu nie był jezdny.

Poszkodowany zgłosił szkodę ubezpieczycielowi sprawcy w dniu 19 kwietnia 2018 roku, co ubezpieczyciel potwierdził pismem z dnia 20 kwietnia 2018 roku. Podczas zgłoszenia szkody ubezpieczyciel poinformował o możliwości organizacji najmu pojazdu zastępczego. Pracownik przyjmujący zgłoszenie w rozmowie telefonicznej, jak przyznał ubezpieczyciel, omyłkowo poinformował, że stawka najmu podlegająca refundacji to 95 zł brutto. Propozycja bezgotówkowej organizacji pojazdu zastępczego została także zamieszczona w protokołach szkody wykonanych podczas dwukrotnych oględzin pojazdu. Co istotne, tu ubezpieczyciel poinformował, że pokrywa koszty najmu pojazdu zastępczego w segmencie F do kwoty 310 zł brutto za dobę najmu, w rzeczywistości jednak pozwany zrefundował najem według stawki 450 zł brutto. Ubezpieczyciel wskazał, że okres najmu nie powinien być dłuższy od czasu obiektywnie niezbędnego do naprawy uszkodzonego pojazdu, a wynajęty pojazd powinien być zbliżonej – nie wyższej klasy niż pojazd uszkodzony. (zeznania świadka M. M. k. 103, odpowiedź na odwołanie k. 17, protokół szkody w pojeździe k. 27-28, k. 29-31, informacja o przyznaniu dopłaty odszkodowania k. 32-33, wydruk zdjęcia uszkodzonego pojazdu k. 68, okoliczności bezsporne)

W związku z uszkodzeniem pojazdu, w dniu 20 kwietnia 2018 roku M. M. zawarł z powodem umowę najmu samochodu zastępczego, na mocy której wynajął samochód marki P. (...), oznaczony w umowie, jako przynależny do klasy F. Stawka dobowa została w umowie określona na kwotę 499 zł. Do umowy poszkodowany złożył oświadczenie, że nie prowadzi działalności gospodarczej, nie jest płatnikiem podatku VAT i nie ma możliwości odliczenia tego podatku od najmu pojazdu zastępczego.

Poszkodowany zdał pojazd zastępczy w dniu 21 maja 2018 roku po odbiorze swojego samochodu po naprawie.

W dniu 30 maja 2018 roku powód wystawił fakturę VAT nr (...) na kwotę 15.469 zł tytułem najmu pojazdu zastępczego za okres 31 dni.

W dniu 21 maja 2018 roku M. M. przeniósł na powoda przysługującą mu wobec pozwanego oraz sprawcy szkody wierzytelność pieniężną z tytułu najmu pojazdu zastępczego w związku z likwidacją szkody z dnia 17 kwietnia 2018 roku. (zeznania świadka M. M. k. 103, umowa przelewu wierzytelności k.10, umowa najmu pojazdu zastępczego k. 11-11v, oświadczenie poszkodowanego k. 12, regulamin wypożyczalni k. 13, faktura k. 14, okoliczności bezsporne)

Pierwsze oględziny uszkodzonego pojazdu zostały wykonane w dniu 26 kwietnia 2018 roku i w tej dacie został sporządzony pierwszy kosztorys naprawy (na kwotę 14.528,90 zł). Po jego otrzymaniu, w dniu 2 maja 2018 roku poszkodowany zgłosił konieczność wykonania dodatkowych oględzin, które miały miejsce w dniu 8 maja 2018 roku. W dniu 15 maja 2018 roku poszkodowany otrzymał zweryfikowany kosztorys naprawy na kwotę 19.840,96 zł, zaś w dniu 18 maja 2018 roku poszkodowany otrzymał decyzję o przyznaniu odszkodowania w kwocie 19.840,96 zł. (zeznania świadka M. M. k. 103, protokół szkody k. 27-28, k. 29-31, kalkulacja naprawy k. 69-70, kalkulacja naprawy k. 72-74 wraz z informacją o przesłaniu dokumentu za pośrednictwem poczty elektronicznej k. 71, decyzja k. 76 wraz z informacją o przesłaniu dokumentu za pośrednictwem poczty elektronicznej k. 75, okoliczności bezsporne)

W dniu 30 maja 2018 roku powód wystawił fakturę VAT nr (...) na kwotę 15.469 zł tytułem najmu pojazdu zastępczego za okres 31 dni.

Decyzją z dnia 11 czerwca 2018 roku pozwany poinformował o przyznaniu odszkodowania w wysokości 11.250 zł w oparciu o przedmiotową fakturę. W treści decyzji wyjaśnił, że dokonał weryfikacji stawki dobowej z 450 zł brutto do ceny najmu pojazdu klasy F wynoszącej 450 zł brutto (tak wskazano w decyzji), biorąc pod uwagę cenniki renomowanych wypożyczalni oferujących pełną gamę modeli oraz gwarantujących nienaganny stan wynajmowanych pojazdów. (faktura k. 14, decyzja k. 32-33, okoliczności bezsporne)

W piśmie z dnia 7 grudnia 2018 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 4.219 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 21 czerwca 2018 roku do dnia zapłaty, tytułem dopłaty odszkodowania za najem pojazdu zastępczego w związku z likwidacją szkody nr (...) z dnia 17 kwietnia 2018 roku. W odpowiedzi z dnia 15 stycznia 2019 roku pozwany podtrzymał pierwotną decyzję i wyjaśnił, że „w rozpatrywanym przypadku konieczność wynajmu pojazdu została w pełni uzasadniona i nie budzi wątpliwości ubezpieczyciela. Również okres wynajmu pojazdu zastępczego nie budzi zastrzeżeń.” (…). „W toku przeprowadzonej analizy zasadności zgłoszonych roszczeń zastosowaną weryfikację stawki najmu pojazdu zastępczego uznano za prawidłową (…), a przyjęta do rozliczenia kosztów najmu stawka 450 zł brutto jest ceną za którą ubezpieczyciel mógł zorganizować usługę. (wezwanie do zapłaty k. 15, potwierdzenie nadania przesyłki k. 16, pismo k. 17, okoliczności bezsporne)

Zgodnie z segmentacją rynku wykonaną przez Instytut (...), pojazdy marki B. (...) i P. (...) należą do tego samego segmentu - klasy F pojazdów (auta luksusowe).

Technologiczny czas naprawy samochodu marki B. (...) po szkodzie z dnia 17 kwietnia 2018 roku wynosił 6 dni roboczych, zaś uzasadniony czas naprawy tego pojazdu mógł wynosić maksymalnie 40 dni (od 20 kwietnia do 29 maja 2018 roku) w przypadku przyjęcia, że naprawa pojazdu mogła się rozpocząć po wypłaceniu odszkodowania przez pozwanego (po uwzględnieniu czasu oczekiwania na czynności wykonywane przez zakład ubezpieczeń – oględziny pojazdu, przesłanie kalkulacji naprawy po oględzinach, przyjęcie odpowiedzialności i wypłacenie odszkodowania – oraz przeprowadzenie naprawy pojazdu w normalnym toku czynności z uwzględnieniem (...). W przypadku przyjęcia, że naprawa mogła rozpocząć się po dokonaniu oględzin dodatkowych (8 maja 2018 roku), uzasadniony czas wynajmu mógł wynosić 32 dni (20 kwietnia – 21 maja 2018 roku), tym samym faktyczny czas najmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego był uzasadniony.

Ceny wynajmu pojazdów segmentu F, na okres około miesiąca, w roku 2018, w wypożyczalniach funkcjonujących lub mających oddziały na terenie aglomeracji (...) wahały się w przedziale od 300 zł netto (369 zł brutto) do 569,11 zł netto (700 zł brutto), średnio 434,56 zł netto (534,50 zł brutto). W związku z tym, stawka najmu zastosowana przez powoda 499 zł nie była zawyżona i mieściła się w granicach stawek rynkowych, przy uwzględnieniu warunków najmu oferowanych przez powoda, a koszt najmu w wysokości 15.469 zł brutto za okres 31 dni nie był zawyżony. (pisemna opinia biegłego sądowego k. 123-136)

Do dnia wyrokowania strona pozwana nie zapłaciła powodowi kwoty dochodzonej przedmiotowym powództwem. (okoliczność bezsporna)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił częściowo jako bezsporny, a w pozostałym zakresie na podstawie dowodów z dokumentów gromadzonych w aktach sprawy. Za podstawę ustaleń faktycznych Sąd przyjął ponadto zeznania świadka oraz pisemną opinię biegłego sądowego inż. T. B.. Opinia biegłego stanowiła pełnowartościowe źródło wiadomości specjalnych, jako jasna, pełna i wewnętrznie niesprzeczna; nie była ona kwestionowana przez strony.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo było zasadne i zasługiwało na uwzględnienie w całości.

W niniejszej sprawie znajdują zastosowanie zasady odpowiedzialności samoistnego posiadacza mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody statuowane w przepisie art. 436 k.c., oraz – w związku z objęciem odpowiedzialności posiadacza pojazdu obowiązkowym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej – przepisy ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j Dz.U. 2013, poz. 392 ze zm.). W kwestii zakresu szkody i odszkodowania obowiązują reguły wyrażone w przepisach ogólnych księgi III Kodeksu cywilnego, tj. przepisy art. 361 § 2 k.c. oraz art. 363 k.c. Zastosowanie w przedmiotowej sprawie znajdują także przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące ubezpieczeń majątkowych.

W myśl przepisu art. 822 § 1 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Zaś zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, zakład ubezpieczeń zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Ubezpieczyciel odpowiada w granicach odpowiedzialności sprawcy szkody – odpowiada za normalne następstwa działania bądź zaniechania, z którego szkoda wynikła. Wysokość odszkodowania winna odpowiadać rzeczywistym, uzasadnionym kosztom usunięcia skutków wypadku, ograniczona jest jedynie kwotą określoną w umowie ubezpieczenia (art. 824 § 1 k.c., art. 36 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych).

Ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu (art. 35 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych).

Zakład ubezpieczeń w ramach odpowiedzialności gwarancyjnej wynikającej z umowy ubezpieczenia przejmuje obowiązki sprawcy wypadku. Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń nie może wykraczać poza granice odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem, ale również nie może być mniejsza niż wynikła na skutek ruchu pojazdu mechanicznego szkoda.

Poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń (art. 19 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, art. 822 § 4 k.c.).

W przedmiotowej sprawie bezspornym między stronami był fakt zaistnienia zdarzenia komunikacyjnego z dnia 17 kwietnia 2018 roku, w wyniku którego samochód marki B. (...) uległ uszkodzeniu. Do zdarzenia drogowego doszło z winy osoby ubezpieczonej w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanym Towarzystwie (...). Przedmiotem sporu nie była zatem zasada odpowiedzialności pozwanego za przedmiotową szkodę. Pozwany nie kwestionował także uprawnienia poszkodowanego do wynajęcia pojazdu zastępczego na czas likwidacji szkody. Oś sporu w niniejszej sprawie stanowiła stawka dobowa za najem oraz okres najmu pojazdu zastępczego.

Odnosząc się do zarzutów pozwanego godzi się przypomnieć, że odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego. Jednakże, jak trafnie wskazał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały 7 sędziów z dnia 17 listopada 2011 roku (III CZP 5/11, OSNC 2012/3/28), nie wszystkie wydatki pozostające w związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym mogą być refundowane. Istnieje bowiem obowiązek wierzyciela zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów (art. 354 § 2 k.c., art. 362 k.c. i art. 826 § 1 k.c.). Na ubezpieczycielu ciąży w związku z tym obowiązek zwrotu wydatków celowych i ekonomicznie uzasadnionych, pozwalających na wyeliminowanie negatywnych dla poszkodowanego następstw, niedających się wyeliminować w inny sposób, z zachowaniem rozsądnej proporcji między korzyścią wierzyciela a obciążeniem dłużnika. Nie jest celowe nadmierne rozszerzanie odpowiedzialności odszkodowawczej i w konsekwencji gwarancyjnej ubezpieczyciela. W tożsamy sposób wypowiedział się Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 15 lutego 2019 roku (III CZP 84/18, OSNC 2020/1/6), akcentując, że w ramach tego obowiązku powinnością poszkodowanego, jako wierzyciela, jest lojalne postępowanie na etapie likwidacji szkody przez ograniczanie zakresu świadczenia odszkodowawczego ubezpieczyciela, a nie zbędne powiększanie wysokości szkody. Brak podjęcia takich działań mimo, że leżały w zakresie możliwości poszkodowanego, nie może zwiększać odszkodowania należnego od ubezpieczyciela zobowiązanego do naprawienia szkody. W tym zakresie należy proporcjonalnie wyważyć interesy poszkodowanego i ubezpieczyciela kierując się standardem rozsądnie myślącej osoby, która określone zachowanie uznałaby za celowe, konieczne i racjonalne ekonomicznie. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2017 roku (III CZP 20/17, OSNC 2018/6/56), wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy przypomnieć należy, że podczas zgłoszenia szkody pozwany przekazał poszkodowanemu informację na temat możliwości organizacji najmu pojazdu zastępczego. Pracownik przyjmujący zgłoszenie w rozmowie telefonicznej, jak przyznał ubezpieczyciel, omyłkowo poinformował, że stawka najmu podlegająca refundacji to 95 zł brutto. Później propozycja bezgotówkowej organizacji pojazdu zastępczego została także zamieszczona w protokołach szkody wykonanych podczas dwukrotnych oględzin pojazdu (26 kwietnia i 8 maja 2018 roku). Co istotne, tu ubezpieczyciel poinformował, że pokrywa koszty najmu pojazdu zastępczego w segmencie F do kwoty 310 zł brutto za dobę najmu, w rzeczywistości jednak pozwany zrefundował najem według stawki 450 zł brutto. Ubezpieczyciel wskazał, że okres najmu nie powinien być dłuższy od czasu obiektywnie niezbędnego do naprawy uszkodzonego pojazdu, a wynajęty pojazd powinien być zbliżonej – nie wyższej klasy niż pojazd uszkodzony. Propozycja ubezpieczyciela, nie dość, że zakładała abstrakcyjną stawkę 95/310 zł, całkiem nieweryfikowalną skoro z samego oświadczenia 99rent Sp. z o.o. (k. 36) wynikała stawka odmienna 450 zł w roku 2017 (zresztą brak dowodu, że takie oświadczenie poszkodowany miałby otrzymać i nie zostało ono poparte żadnym cennikiem wypożyczalni wraz z regulaminem), była informacją bardzo ogólnikową. W istocie, ograniczała się ona wyłącznie do oznaczenia uzasadnionego czasu najmu przy szkodzie częściowej i stawek stosowanych przez wypożyczalnie współpracujące z pozwanym. Pozwany nie określił natomiast zasad, na jakich najem miałby się odbywać. Co istotne, przedstawiony cennik nie poddawał się weryfikacji, brak było bowiem dowodu na to, że stawki te miały realny, rynkowy charakter. Poszkodowany nie otrzymał więc żadnej precyzyjnej informacji na temat najmu pojazdu zastępczego, skoro w oparciu o przesłany dokument nie był w stanie poczynić żadnych konkretnych ustaleń w w/w zakresie. W konsekwencji nie sposób uznać, aby pozwany we właściwy sposób poinformował poszkodowanego o oferowanych przez niego warunkach najmu, w tym taki, który umożliwiałby mu porównanie oferty z warunkami powoda. Brak jest zatem podstaw do przyjęcia, że propozycja ta mogła być dla poszkodowanego atrakcyjna. W dniu 20 kwietnia 2018 roku M. M. zawarł z powodem umowę najmu pojazdu zastępczego marki P. (...) za stawkę dobową 499 zł. W świetle segmentacji rynku sporządzonej przez S. (...) oraz treści opinii biegłego sądowego, nie budzi wątpliwości, że uszkodzony samochód marki B. (...) i wynajęty pojazd marki P. (...), należą do tej samej klasy pojazdów F. Brak jest zatem podstaw do przyjęcia, że poszkodowany wynajmując od powoda samochód marki P. (...) naruszył zasadę minimalizacji rozmiarów szkody, skoro w istocie wynajął auto z tego samego segmentu, a faktyczny okres najmu 31 dni był jak najbardziej uzasadniony. W ocenie Sądu poszkodowany był uprawniony do użytkowania wynajętego auta przez okres 31 dni. Nie powielając ustaleń faktycznych przypomnienia wymaga, że drugi i ostateczny kosztorys naprawy pozwany przesłał w dniu 15 maja 2018 roku, a decyzję o przyznaniu odszkodowania w dniu 18 maja 2018 roku. W drugiej kolejności uwypuklić należy, że uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego nie ogranicza się wyłącznie do technologicznego czasu naprawy. Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 15 lutego 2019 roku (III CZP 84/18, OSNC 2020/1/6), odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu najmu pojazdu zastępczego zmierza do wyeliminowania negatywnych następstw majątkowych doznanych przez poszkodowanego w wyniku uszkodzenia pojazdu i obejmuje rzeczywisty okres pozbawienia poszkodowanego możliwości korzystania ze swojego pojazdu. Odpowiedzialność ta nie ogranicza się do czasu technologicznej naprawy lecz obejmuje wszystkie obiektywne czynniki wpływające na proces naprawy np. możliwości organizacyjne warsztatu naprawczego, obłożenie zamówieniami, dni wolne od pracy, oczekiwanie na części, przekazanie pojazdu do naprawy i jego odbiór, czynności ubezpieczyciela w toku likwidacji szkody. W ocenie Sądu nie sposób podzielić przy tym stanowiska, że poszkodowany winien rozpocząć naprawę uszkodzonego pojazdu przed otrzymaniem od ubezpieczyciela końcowego kosztorysu, czy też wypłatą świadczenia. Powyższe wymagałoby bowiem angażowania przez poszkodowanego własnych środków pieniężnych bez gwarancji, że wydatek taki zostanie w przyszłości zrefundowany w całości przez ubezpieczyciela. Dlatego też Sąd podziela w pełni zajęte przez biegłego sądowego w opinii stanowisko, że kluczowym momentem, w którym poszkodowany mógł bez ryzyka rozpocząć naprawę uszkodzonego pojazdu jest moment przekazania przez TU informacji o pełnym zakresie uszkodzeń, który w realiach niniejszej sprawy przypada na dzień 15 maj 2018 roku. Uwzględniając wyliczony przez biegłego czas, poszkodowany był uprawniony do korzystania z samochodu zastępczego co najmniej przez łączny okres 31 dni. Ceny wynajmu pojazdów segmentu F, na okres około miesiąca, w roku 2018, w wypożyczalniach funkcjonujących lub mających oddziały na terenie aglomeracji (...) wahały się w przedziale od 300 zł netto (369 zł brutto) do 569,11 zł netto (700 zł brutto), średnio 434,56 zł netto (534,50 zł brutto). W związku z tym, stawka najmu zastosowana przez powoda 499 zł nie była zawyżona i mieściła się w granicach stawek rynkowych, przy uwzględnieniu warunków najmu oferowanych przez powoda, a koszt najmu w wysokości 15.469 zł brutto za okres 31 dni nie był zawyżony. Zdaniem Sądu opinia biegłego stanowiła przekonujący i miarodajny dowód w sprawie. Opinia ta odzwierciedlała staranność i wnikliwość w badaniu zleconego zagadnienia, wyjaśniła wszystkie istotne okoliczności, podano w niej przyczyny, które doprowadziły do przyjętej konkluzji, a równocześnie została poparta głęboką wiedzą i doświadczeniem zawodowym biegłego. Jednocześnie opinii tej nie podważają pozostałe dowody zebrane w sprawie, nie była ona również kwestionowana przez żadną ze stron. Reasumując, Sąd uznał, że M. M. był uprawniony do wynajęcia pojazdu zastępczego na okres 31 dni za stawkę 499 zł za dobę.

Mając powyższe na uwadze, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4.219 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 21 czerwca 2018 roku do dnia zapłaty.

Termin wymagalności roszczeń przysługujących poszkodowanemu od zakładu ubezpieczeń z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów określa art. 14 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. W przypadku gdyby wyjaśnienie w terminie, o którym mowa w ust. 1, okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego (art. 14 ust. 2 ustawy). Niespełnienie świadczenia w terminie powoduje po stronie dłużnika konsekwencje przewidziane w art. 481 § 1 k.c., zgodnie z którym, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie (§ 2 art. 481 k.c.).

O kosztach procesu orzeczono na podstawie przepisu art. 98 § 1 k.p.c., zasądzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.817 zł, na którą złożyły się: opłata sądowa od pozwu 400 zł, wynagrodzenie pełnomocnika w stawce minimalnej 900 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł oraz uiszczona i wykorzystana zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego sądowego 500 zł.

Ponadto, na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy
o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, Sąd nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi kwotę 505,97 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych, z czego kwotę 500 zł – pobrać z uiszczonej przez pozwanego zaliczki, która wcześniej nie została rozliczona.

Z tych względów, orzeczono jak w sentencji.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE