Sygn. akt I C 306/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 lipca 2022 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Przemysław Majkowski

Protokolant Weronika Wróblewska

po rozpoznaniu w dniu 11 lipca 2022 r. w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa M. E.

przeciwko Skarbowi Państwa – Szefowi (...) Zarządu (...) w B.

o ochronę naturalnego (...) człowieka

1.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz powódki M. E. kwotę 298.700,00 ( dwieście dziewięćdziesiąt osiem tysięcy siedemset ) zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwot:

- 80.00,00 ( osiemdziesiąt tysięcy) zł od dnia 6 stycznia 2018 r.,

- 160.000,00 ( sto sześćdziesiąt tysięcy) zł od dnia 3 lipca 2020 r.,

- 58.700,00 ( pięćdziesiąt osiem tysięcy siedemset) zł od dnia 9 maja 2022 r. – wszystkie kwoty do dnia zapłaty,

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

3.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz powódki M. E. kwotę 25.817,00 ( dwadzieścia pięć tysięcy osiemset siedemnaście) zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

4.  nakazuje pobrać od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 5 111,91 ( pięć tysięcy sto jedenaście 91/100) zł tytułem zwrotu wydatków w sprawie poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa.

Sygn. akt I C 306/18

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 08 października 2018 r. (data wpływu) pełnomocnik powódki M. E. wniesionym przeciwko Skarbowi Państwa – Szefowi (...) Zarządu (...) w B. wniósł o:

1.  zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki 80.000,00 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 6 stycznia 2018 r. do dnia zapłaty,

2.  zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pismem z dnia 10 czerwca 2020 r. (data wpływu) pełnomocnik powódki rozszerzył żądanie pozwu w niniejszej sprawie o kwotę 160.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od 6 stycznia 2018 r. i wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki łącznej kwoty 240.000,00 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 6 stycznia 2018 r. do dnia zapłaty.

Z kolei pismem z dnia 22 kwietnia 2022 r. pełnomocnik powódki rozszerzył żądanie pozwu o dalsze 60.000,00 zł, wnosząc finalnie o zasądzenie od pozwanego na rzecz pozwanej łącznej kwoty 300.000,00 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 6 stycznia 2018 r. do dnia zapłaty.

Pełnomocnik pozwanego Skarbu Państwa - (...) Zarządu (...) w B. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od strony powodowej kosztów postępowania według norm przepisanych w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Powódka jest:

1.  właścicielem nieruchomości gruntowej niezabudowanej położonej w O., gm. Ł., w powicie (...) o powierzchni 0,74 ha, stanowiącej działkę oznaczoną w ewidencji gruntów numerem (...), dla której Sąd Rejonowy w Łasku prowadzi księgę wieczystą (...);

2.  właścicielem nieruchomości gruntowej niezabudowanej położonej w O., gm. Ł. w powiecie (...) o powierzchni 3,64 ha stanowiącej działkę oznaczoną w ewidencji gruntów numerem (...), dla której Sąd Rejonowy w Łasku prowadzi księgę wieczystą nr (...);

3.  właścicielem nieruchomości gruntowej niezabudowanej położonej w O., gm. Ł., w powiecie (...) o powierzchni 0,41 ha, stanowiącej działkę oznaczoną w ewidencji gruntów numerem (...), dla której Sąd Rejonowy w Łasku prowadzi księgę wieczystą nr (...);

4.  właścicielem nieruchomości gruntowej niezabudowanej położonej w O., gm. Ł., w powiecie (...) o powierzchni 4,68 ha, stanowiącej działkę oznaczoną w ewidencji gruntów numerem (...), dla której Sąd Rejonowy w Łasku prowadzi księgę wieczystą nr (...);

5.  właścicielem nieruchomości gruntowej niezabudowanej położonej w O., gm. Ł., w powiecie (...) o powierzchni 9,8627 ha stanowiącej działki oznaczone w ewidencji gruntów numerami 357/5 i 357/7, dla której Sąd Rejonowy w Łasku prowadzi księgę wieczysta nr (...).

Łącznie ww. nieruchomości stanowią powierzchnię 19,3327 ha.

(wydruki z księgi wieczystej k. 13-39; wypis z rejestru gruntów k. 40)

W dniu 25 października 2016 roku Sejmik Województwa (...) podjął nową uchwałę nr (...)w sprawie utworzenia strefy ograniczonego użytkowania, w której nastąpiło przesunięcie granic poszczególnych podobszarów oznaczonych wyodrębnionymi izoliniami, która to uchwała uchyliła jednocześnie poprzednią uchwałę w tym przedmiocie z dnia 9 lutego 2010 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego w Ł.. Zgodnie z § 8 powołanej uchwały w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenu:

1) w podobszarze A:

a) zakaz przeznaczania terenu pod zabudowę mieszkaniową jedno- i wielorodzinną, zagrodową i zamieszkania zbiorowego, a także mieszkaniowo- usługową,

b) zakaz tworzenia terenów rekreacyjno- wypoczynkowych,

c) zakaz tworzenia stref ochronnych „A" uzdrowisk,

d) zakaz przeznaczania terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży.

2) w podobszarze B:

a) zakaz tworzenia stref ochronnych „A" uzdrowisk,

b) zakaz przeznaczania terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy.

§ 9. W obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące ograniczenia w zakresie korzystania z terenu:

1) w podobszarze A:

a) zakaz budowy budynków jedno- i wielorodzinnych oraz zamieszkania zbiorowego, zagrodowego, mieszkaniowo- usługowego, szpitali, domów opieki społecznej, a także obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

b) zakaz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości lub części na budynki mieszkalne jedno- i wielorodzinne oraz zamieszkania zbiorowego, zabudowę zagrodową, mieszkaniowo- usługowe, szpitale, domy opieki społecznej, a także obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

c) dopuszcza się rozbudowę, odbudowę oraz nadbudowę istniejących szpitali, domów opieki społecznej i obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

d) dopuszcza się zmianę sposobu użytkowania budynków w całości lub części na cele mieszkaniowe oraz budowę nowych budynków mieszkalnych jednorodzinnych jako towarzyszących innym funkcjom, na warunkach określonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku planu miejscowego, na warunkach określonych w decyzji o warunkach zabudowy.

2) w podobszarze B:

a) zakaz budowy szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy,

b) zakaz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości lub części na szpitale, domy opieki społecznej oraz obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy,

c) dopuszcza się rozbudowę odbudowę oraz nadbudowę istniejących szpitali, domów opieki społecznej i obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży.

§ 10. W obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące wymagania techniczne dotyczące budynków:

1) w podobszarze A:

a) w budynkach istniejących oraz nowoprojektowanych należy zapewnić właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej, zgodnie z obowiązującymi normami, poprzez zastosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej,

2) w podobszarze B:

a) w budynkach szpitali, domów opieki społecznej i budynkach związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży należy zapewnić właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej, zgodnie zobowiązującymi normami, poprzez zastosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej,

W zakresie zagospodarowania przestrzennego dla miejsca położenia nieruchomości nie ma aktualnie opracowanego planu miejscowego, a istniejący uprzednio przestał obowiązywać. Wynika to z art. 87 ust. 3 u.p.z.p. w oparciu o który obowiązujące w dniu wejścia w życie ustawy miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego uchwalone przed dniem 1 stycznia 1995 r. wygasły z dniem 31 grudnia 2003 r. Dotyczy to również obszaru, na którym usytuowane są przedmiotowe działki, gdyż obowiązujący uprzednio na tym terenie plan zagospodarowania przestrzennego wprowadzony został na podstawie uchwały Rady Miasta i Gminy L. nr (...)z dnia 24 sierpnia 1993 r., tj. przed wymienionym wyżej terminem.

Dla gminy opracowane zostało studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy przyjęte uchwałą Rady Miejskiej w Ł. nr (...) Rady Miejskiej w Ł. z dnia 30 października 2018 r. Pomimo, że studium nie jest źródłem prawa miejscowego, z uwagi na brak planu dla obszaru usytuowania nieruchomości informacje w nim zawarte są źródłem danych dotyczących zagospodarowania przestrzennego terenu, gdyż przy sporządzaniu planu ustalenia zawarte w studium są wiążące dla organów gminy.

Z informacji przedstawionych w studium wynika, że wyceniane działki położone w miejscowości O. mają następujące przeznaczenia:

- (...) – tereny usług handlu, oświaty, administracji, kultury i innych,

- (...) – tereny usług handlu, oświaty, administracji, kultury i innych,

- (...) – tereny zabudowy mieszkaniowo-usługowej i zagrodowej o niskiej intensywności,

- 158 – tereny upraw rolnych wysokiej i niskiej klasy bonitacyjnej,

- (...) – tereny usług handlu, oświaty, administracji, kultury i innych; tereny zabudowy produkcyjnej, magazynowej i produkcyjno-usługowej; tereny upraw rolnych niskiej klasy bonitacyjnej,

- (...) – tereny usług handlu, oświaty, administracji, kultury i innych

Brak planu zagospodarowania przestrzennego może mieć istotne znaczenie w przypadku ewentualnych zamierzeń inwestycyjnych, ponieważ w świetle art. 4 u.p.z.p. ustalenie przeznaczenia terenu oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Natomiast w braku planu może to nastąpić w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Wymóg uwzględnienia studium wynika również z art. 154 ust. 2 i 3 u.g.n w świetle którego w przypadku braku planu miejscowego przeznaczenie nieruchomości ustala się na podstawie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Natomiast w przypadku braku studium lub decyzji, uwzględnia się faktyczny sposób użytkowania nieruchomości.

Regulację szczególną stanowi uchwała nr (...) Sejmiku Województwa (...) z dnia 25 października 2016 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego Ł.. Jest to kolejny akt o podobnym charakterze. Poprzednim była uchwała nr (...) Sejmiku Województwa (...) z dnia 9 lutego 2010 r., uchylona przez obecnie wprowadzoną w życie.

Określony w obowiązującej uchwale nr (...) obszar ograniczonego użytkowania został podzielony na 2 podobszary oznaczone symbolami A i B:

♦ podobszar A, którego wewnętrzną granicę wyznacza granica terenu lotniska, z kolei granicę zewnętrzną izolinie równoważnego poziomu dźwięku LAeąD = 60 dB oraz LAeqN = 50 dB,

♦ podobszar B, którego wewnętrzną granicę wyznacza zewnętrzna granica podobszaru A, z kolei granicę zewnętrzną izolinie równoważnego poziomu dźwięku LAeqD = 55 dB oraz LAeąN = 45 dB,

Nieruchomości powódki położone są w całości w podobszarze A obszaru ograniczonego użytkowania.

Pierwotna wartość rynkowa działki nr (...) została przez biegłego oszacowana na 130.400,00 zł. Wskutek wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania wartość ta zmniejszyła się o 46.900 zł. Wartość rynkowa tejże nieruchomości po uwzględnieniu tych obciążeń wynosi 83.500,00 zł.

Pierwotna wartość rynkowa działki nr (...) została przez biegłego oszacowana na 156.900,00 zł. Wskutek wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania wartość ta zmniejszyła się o 56.500,00 zł. Wartość rynkowa tejże nieruchomości po uwzględnieniu tych obciążeń wynosi 100.400,00 zł.

Pierwotna wartość rynkowa działki nr (...) została przez biegłego oszacowana na 85.700,00 zł. Wskutek wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania wartość ta zmniejszyła się o 30.900,00 zł. Wartość rynkowa tejże nieruchomości po uwzględnieniu tych obciążeń wynosi 54.800,00 zł.

Pierwotna wartość rynkowa działki nr (...) została przez biegłego oszacowana na 69.000,00 zł. Wskutek wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania wartość ta zmniejszyła się o 24.800,00 zł. Wartość rynkowa tejże nieruchomości po uwzględnieniu tych obciążeń wynosi 44.200,00 zł.

Pierwotna wartość rynkowa działki nr (...) została przez biegłego oszacowana na 387.900,00 zł. Wskutek wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania wartość ta zmniejszyła się o 139.600,00 zł. Wartość rynkowa tejże nieruchomości po uwzględnieniu tych obciążeń wynosi 247.300,00 zł.

Łączna utrata wartości nieruchomości strony powodowej wskutek wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania wynosi 298.700,00 zł.

(opinia biegłego K. N. w zakresie określenia zmiany wartości nieruchomości k. 149- 245 wraz z opinią uzupełniającą k. 292-324 oraz k. 355-371)

Sąd uznał wszystkie wyżej wymienione dokumenty za wiarygodne, przede wszystkim dokumenty urzędowe. Zostały sporządzone w odpowiedniej formie przez uprawnione do tego organy i w ramach ich kompetencji, odpowiadając tym samym dyspozycji art. 244 § 1 k.p.c. Zgodnie z treścią art. 244 § 1 k.p.c., dokumenty urzędowe, sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów. Ustalenia faktyczne w sprawie Sąd oparł przede wszystkim na opinii biegłego sądowego K. N. w zakresie, w jakim biegły oszacował utratę wartości nieruchomości strony powodowej wskutek utworzenia strefy ograniczonego. W ocenie Sądu opinia oraz opinie uzupełniające sporządzone zostały w sposób jasny, rzeczowy i przejrzysty. Biegły wskazał, na czym oparł się wydając opinię, z jakich korzystał źródeł i jaką posłużył się metodologią. W sposób zrozumiały przedstawił wnioski oraz w jaki sposób do nich doszedł. Sąd nie miał też wątpliwości co do tego, że biegły posiada kompetencje i doświadczenie potrzebne do wydania opinii w sprawie. Podkreślić należy, że biegły sądowy K. N. sporządzał opinie w zbliżonych rodzajowo sprawach dotyczących obniżenia wartości nieruchomości w związku z utworzeniem strefy ograniczonego użytkowania dla lotniska w Ł. (które nie były kwestionowane przez sądy obydwu instancji) co pozwala uznać, że posiada on doświadczenie i wiedzę w przedmiocie objętym zakresem opinii w niniejszej sprawie.

Z przyczyn wyżej przedstawionych opinię biegłego sądowego K. N. w zakresie szacującym spadek wartości nieruchomości wskutek stworzenia strefy ograniczonego użytkowania należało uznać za w pełni wiarygodną i przydatną. W konsekwencji to właśnie opinia biegłego K. N. stanowiła podstawę do dokonania w sprawie ustaleń istotnych z punktu widzenia jej rozstrzygnięcia. Biegły wyjaśnił w szczególności, a sąd te wyjaśnienia w pełni podziela, jakie okoliczności legły u podstaw dokonania opisanego w opinii oszacowania wartości nieruchomości. Wskazał z jakiej literatury fachowej korzystał przy sporządzaniu opinii. Biegły uzasadnił również przyjętą metodologię obliczeń. Wyjaśnił, z jakich przyczyn przyjęta przez niego metoda jest prawidłowa i prowadzi do uzyskania adekwatnych wyników. Biegły K. N. wydając opinię dysponował aktualnymi danymi z zakresu obrotu nieruchomościami, reakcji lokalnego rynku na wprowadzenie strefy ograniczonego użytkowania, jak również posiłkował się wyliczeniami.

Podsumowując wskazać należy, że w ocenie Sądu opinia biegłego K. N. w zakresie szacującym spadek wartości nieruchomości powoda została sporządzona w sposób prawidłowy, z zachowaniem wszelkich zasad szacowania nieruchomości. W konsekwencji nie można jej postawić zarzutu, że nie jest przydatna dla poczynienia ustaleń faktycznych w rozpoznawanej sprawie. Opinia ta została opracowana przez osobę posiadającą kwalifikacje i wiedzę ze wskazanej wyżej dziedziny, specjalistę o wieloletnim doświadczeniu na polu praktyki i teorii. Stąd też jej istotny walor pomocniczy przy rozstrzyganiu niniejszej sprawy. Przydatność w/w opinii wynika również z tego, iż odpowiada ona postawionej tezie dowodowej, a autor tej opinii jako osoba obca do stron niewątpliwie nie jest zainteresowany treścią rozstrzygnięcia, jakie zapadnie w niniejszej sprawie. Patrząc przez pryzmat pozostałego materiału dowodowego, uznanego za wiarygodny i spójny, znajdującego się w aktach sprawy, nie sposób kwestionować wywodów powyższej opinii, jej spójności i fachowości, zaś powstałe wątpliwości biegły wyjaśnił w opinii uzupełniającej. Sąd nie znalazł ponadto żadnych podstaw, aby opinię tę zakwestionować z urzędu.

Sąd ponadto nie uwzględnił wniosku strony powodowej o wezwanie biegłego na termin rozprawy, albowiem strona ta finalnie nie wskazała pytań do biegłego, do czego była wezwana. Ponadto, biegły K. N. w niniejszej sprawie wydał łącznie trzy opinie, które wyczerpująco odpowiadają na pytania stron w zakresie relewantnym dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 129 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska, w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę. Szkoda obejmuje również zmniejszenie wartości nieruchomości. Przesłankami wynikającej z powyższej regulacji odpowiedzialności są: wejście w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości, szkoda poniesiona przez właściciela nieruchomości, jej użytkownika wieczystego lub osobę, której przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości i związek przyczynowy między wprowadzonym ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości a szkodą. Z art. 129 ust. 2 p.o.ś. wynika, iż szkodą jest także zmniejszenie wartości nieruchomości, co koresponduje z pojęciem straty w rozumieniu art. 361 § 2 k.c, przez którą rozumie się, między innymi zmniejszenie aktywów.

Zastosowanie art. 129 ust. 2 p.o.ś. jako podstawy roszczenia odszkodowawczego właściciela nieruchomości z tytułu obniżenia jej wartości w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z niej w następstwie ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania było przedmiotem obszernego orzecznictwa. W judykaturze funkcjonuje pogląd, w świetle którego, mówiąc o obszarze ograniczonego użytkowania trzeba dostrzegać z jednej strony związane z jego utworzeniem ograniczenia w zakresie sposobu korzystania z nieruchomości, z drugiej natomiast przyczyny, które legły u podstaw utworzenia tego obszaru. Wspomniane ograniczenia są związane z nieruchomością położoną na obszarze ograniczonego użytkowania i dotyczą każdego jej właściciela. Dopóki bowiem będzie istniał obszar ograniczonego użytkowania, dopóty będą obowiązywały wprowadzone na jego terenie ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenów, wymagań technicznych dotyczących budynków oraz sposobu korzystania z gruntów. Obszar ograniczonego użytkowania ingeruje w prawo własności i w sferę wolności właściciela, wobec czego wyszczególnienie sytuacji, w których dojdzie do utworzenia go, jest wyczerpujące i wymaga uprzednio stwierdzenia, że zastosowanie najlepszych dostępnych metod i środków nie doprowadziło do utrzymania dopuszczalnych warunków środowiska. Konieczność utworzenia obszaru wynika z tego, iż jest to jedyny sposób uzyskania efektu w postaci ochrony zasobów środowiska, która uwzględnić powinna wyczerpanie dostępnych środków i zasadę proporcjonalności przewidzianą w art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Samo już zatem utworzenie obszaru ograniczonego użytkowania wskazuje na negatywne oddziaływanie lotniska na środowisko w stopniu wymagającym wprowadzenia ograniczeń w wykonywaniu prawa własności. Ograniczenia te musi respektować każdy właściciel nieruchomości (wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2009 r., II CSK 565/08, wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2009 r., II CSK 546/08, niepubl., lex 528219).

W niniejszej sprawie powódka wskutek wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania, obejmującego stanowiącą własność jej nieruchomości, poniosła szkodę polegającą na ograniczeniu w sposobie korzystania z nich, a w konsekwencji - zmniejszeniu ich wartości. Strona powodowa nie może skutecznie dochodzić zaniechania imisji hałasu przez lotnisko, w związku z czym doszło do zawężenia przysługujących jej, wynikających z prawa własności, uprawnień związanych z podejmowaniem działań ochronnych wobec swojej własności.

Niewątpliwie zatem, wskutek uszczuplenia zakresu i sposobu dotychczasowego korzystania z nieruchomości - co wynika z utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania w obrębie którego usytuowane są stanowiące własność powodów nieruchomości – strona powodowa doznała szkody obejmującej obniżenie wartości jej nieruchomości. Nieruchomość jest dobrem inwestycyjnym i o ile nie jest wyłączona spod obrotu podlega regułom rynkowym, a jej wartość jest weryfikowana przez wolny rynek, niezależnie od tego czy jej właściciel zamierza zbyć swoją własność, czy też nie poczynił w tym zakresie żadnych kroków (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 30 września 2009 r., I ACa 484/09, lex 756606, I Aca 772/09 z 17 czerwca 2010 r., lex 756717). W orzecznictwie przyjmuje się, iż obniżenie wartości nieruchomości generuje stratę niezależnie od tego, czy właściciel ją zbył, czy też nie zamierza podjąć w tym kierunku żadnych działań. Przesłanką roszczenia odszkodowawczego przewidzianego w art. 129 ust. 2 p.o.ś. nie jest bowiem jej zbycie. Odszkodowanie nie jest też ograniczone do rzeczywistej straty, gdyż obowiązuje zasada pełnej odpowiedzialności odszkodowawczej za wprowadzenie ograniczeń w korzystaniu z nieruchomości ( wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2009 r., II CSK 546/08, niepubl., lex 503415). Wartość należących do powódki nieruchomości uległa obniżeniu z uwagi na położenie w okolicach lotniska wojskowego w Ł. i na skutek hałasu związanego z jego funkcjonowaniem, niewątpliwie negatywnie postrzeganego przez potencjalnych nabywców nieruchomości. Zainteresowanie nabyciem nieruchomości w okolicach lotniska spadło, a potencjalni nabywcy mogą być skłonni do kupna nieruchomości położonych w obszarze ograniczonego użytkowania, ale za odpowiednio niższą cenę. Do zakresu szkody podlegającej naprawieniu na podstawie art. 129 ust. 2 p.o.ś. należy więc obniżenie wartości nieruchomości wynikające z faktu, że jej właściciel będzie musiał znosić dopuszczalne na tym obszarze immisje, np. hałas (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 18 listopada 2010 r., I ACa 884/10, lex 756735). Wobec powyższego oraz mając na uwadze opinię biegłego rzeczoznawcy, uwzględniając obliczony dla podobszaru współczynnik utraty wartości Sąd Okręgowy w ślad za powołanym biegłym ustalił, że wartość rynkowa należących do strony powodowej nieruchomości uległa obniżeniu o kwotę łączną 298.700,00 zł.

Reasumując, wynikające z powyższych rozważań wnioski potwierdzają, że w sprawie zachodzi związek przyczynowy pomiędzy ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania a szkodą poniesioną przez stronę powodową w postaci zmniejszenia wartości nieruchomości. W związku z tym Sąd Okręgowy uznał, iż stronie powodowej przysługuje odszkodowanie w łącznej wysokości 298.700,00 zł, o którą to kwotę zmniejszyła się wartość przedmiotowych nieruchomości na skutek utworzenia strefy ograniczonego użytkowania wokół lotniska wojskowego w Ł.. Odsetki od tej kwoty zasądzono:

- co do kwoty 80.000,00 zł – od dnia 6 stycznia 2018 r., tj. zgodnie z pozwem;

- co do kwoty 160.000,00 zł – od dnia 3 lipca 2020 r., tj. od dnia doręczenia pozwanemu rozszerzonego co do tej kwoty powództwa;

- co do kwoty 58.700,00 zł – od dnia 9 maja 2022 r., tj. od dnia doręczenia pozwanemu rozszerzonego co do tej kwoty powództwa.

Z tych względów, uwzględniając zmodyfikowane powództwo powódki w całości, orzeczono jak w punkcie 1. wyroku, oddalając powództwo w pozostałym zakresie (pkt 2. wyroku).

O kosztach procesu orzeczono w punkcie 3. wyroku na podstawie art. 98 k.p.c., tj. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy, w której powód uległ tylko co do nieznacznej części swojego żądania. W związku z tym, zasądzono od pozwanego na rzecz powoda 25.817,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, na które to koszty składają się: opłaty od pozwu w łącznej kwocie 15.000,00 zł, zwrot kosztów zastępstwa procesowego ustalony w oparciu o obowiązujące w tym zakresie stawki w kwocie 10.800,00 zł oraz opłaty od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

Ponieważ w pełni przegrywającym sprawę był pozwany, nakazano pobrać od Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 5.111,91 zł tytułem zwrotu wydatków w sprawie poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa, które to wydatki wynikały z konieczności zapłaty wynagrodzenia biegłemu powołanemu w sprawie. Biorąc powyższe pod uwagę, orzeczono jak w punkcie 4. wyroku.