1W I M I E N I U
1.1RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
1.2.0.0.0.1 Dnia 30 czerwca 2022 roku
Sąd Okręgowy w Poznaniu w IV Wydziale Karnym - Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący: Sędzia SO Małgorzata Ziołecka
Protokolant: stażysta Katarzyna Szymczak
przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Poznaniu Marzanny Woltmann-Frankowskiej
po rozpoznaniu w dniu 30 czerwca 2022 roku
sprawy L. W.,
oskarżonego o popełnienie przestępstwa z art. 207 § 1 k.k. i art. 157 § 2 k.k. w związku z art. 11 § 2 k.k.
na skutek apelacji, wniesionej przez prokuratora Prokuratury Rejonowej w Szamotułach
od wyroku Sądu Rejonowego w Szamotułach z dnia 11 stycznia 2022 roku sygnatura akt II K 829/21
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę niniejszą przekazuje Sądowi Rejonowemu w Szamotułach do ponownego rozpoznania.
/Małgorzata Ziołecka/
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
IV Ka 427/22 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok Sądu Rejonowego w Szamotułach z dnia 11 stycznia 2022 roku, sygnatura akt II K 829/21 |
0.11.2. Podmiot wnoszący apelację |
☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☐ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
0.11.3. Granice zaskarżenia |
0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||
☒ w części |
☐ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☒ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
0.11.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☒ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
0.11.4. Wnioski |
☒ |
uchylenie |
☒ |
Zmiana |
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
0.12.1. Ustalenie faktów |
0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
XX |
XXXXXXXXXX |
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
XXXXXXX |
XXXXXXX |
|
0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
XX |
XXXXXX |
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
XXXXXX |
XXXXXX |
0.12.2. Ocena dowodów |
0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
XXXXXXX |
XXXXXXXXXXXXXXXXX |
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
XXXXXXXX |
XXXXXXXXXXXXXXXXXX |
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
Obraza prawa materialnego, to jest art. 73 § 2 k.k., poprzez nie orzeczenie obligatoryjnego dozoru kuratora sądowego. |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
W niniejszej sprawie prokurator skierował do Sądu Rejonowego w Szamotułach wniosek w trybie art. 335 § 1 k.p.k. o wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzania rozprawy i wymierzenie oskarżonemu L. W. za przestępstwo z art. 207 § 1 k.k., uzgodnionej z nim kary 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 2 lat tytułem próby, zobowiązanie oskarżonego do informowania kuratora o przebiegu okresu próby oraz orzeczenie od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonej nawiązki w kwocie 1.000 złotych. (wniosek – karty 84 – 85 akt sprawy) Na posiedzeniu w dniu 11 stycznia 2022 roku Sąd Rejonowy w Szamotułach, na podstawie art. 345 § 1 k.p.k. w związku z art. 343 § 1 k.p.k., uwzględnił wniosek prokuratora i wydał wyrok skazujący L. W. za przestępstwo z art. 207 § 1 k.k. na uzgodnioną z nim karę 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 2 lat tytułem próby, połączoną z zobowiązaniem oskarżonego do informowania kuratora o przebiegu okresu próby oraz z orzeczeniem od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonej nawiązki w kwocie 1.000 złotych. (protokół posiedzenia – karta 96, wyrok – karta 97 akt sprawy) Wyrok powyższy zaskarżył prokurator, zarzucając obrazę prawa materialnego, to jest art. 73 § 1 k.k. poprzez nie orzeczenie wobec oskarżonego L. W. obligatoryjnego środka karnego w postaci dozoru kuratora sądowego i – w konsekwencji tego zrzutu – wnosząc o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie wobec oskarżonego dozoru kuratora sądowego w okresie próby. Na rozprawie apelacyjnej prokurator zmodyfikował wniosek apelacji, na wypadek braku zgody oskarżonego na zmianę wyroku, poprzez wniesienie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. (apelacja – karty 118 – 119; protokół rozprawy apelacyjnej – karta 135 akt sprawy) Sąd Okręgowy zważył, co następuje: Apelacja prokuratora jest zasadna, lecz nie odnośnie jej wniosku o zmianę wyroku. W pierwszej kolejności Sąd Okręgowy przypomina, iż skazanie bez przeprowadzania rozprawy, jak to miało miejsce w niniejszej sprawie, poprzedza zawarcie swoistego porozumienia pomiędzy sprawcą czynu, a prokuratorem, w efekcie którego ten ostatni, występuje do sądu z wnioskiem o wydanie wyroku skazującego na uzgodnioną wcześniej karę bez przeprowadzenia rozprawy. Uwzględnienie wniosku prokuratora o wydanie wyroku skazującego i orzeczenie uzgodnionych z oskarżonym kary lub środków karnych (art. 335 § 1 k.p.k.), obliguje sąd do wydania orzeczenia zgodnego z tym wnioskiem, co do wszystkich zawartych w nim rozstrzygnięć, a więc zarówno w zakresie kar (rodzaj, wymiar, sposób wykonania), jak i środków karnych. Jeżeli sąd uzna, iż nie zachodzą warunki do uwzględnienia wniosku złożonego w trybie art. 335 k.p.k., to sprawa podlega rozpoznaniu na zasadach ogólnych. Sąd nie jest władny skazać oskarżonego na posiedzeniu w trybie art. 343 k.p.k. na innych warunkach niż te, które zostały przedstawione we wniosku lub wynegocjowane na posiedzeniu. Jeżeli zatem sąd uznaje że brak jest podstaw do uwzględnienia wniosku, to - zgodnie z art. 343 § 7 k.p.k. - musi skierować sprawę do rozpoznania na zasadach ogólnych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 31 marca 2005 roku, IV KK 43/05, LEX nr 147126). W niniejszej sprawie Sąd Rejonowy, uznając, iż zachodzą warunki pozwalające na wydanie wyroku na posiedzeniu i uwzględnienie wniosku oskarżyciela publicznego o wydanie wyroku bez przeprowadzenia rozprawy, wydał wyrok skazujący zgodny wprawdzie z treścią wniosku prokuratora, niemniej naruszający przepisy prawa materialnego. Podkreślić w tym miejscu należy, że sąd zawsze zobligowany jest do zbadania wniosku prokuratora pod względem zarówno formalnym, jak i merytorycznym. Kontrola ta powinna, między innymi, objąć także zagadnienie zgodności propozycji zawartych we wniosku z regułami obowiązującego prawa materialnego. Zaakceptowanie wniosku, który zawiera propozycje wymierzenia kary naruszającej granice sankcji przewidzianej w przepisach szczęści szczególnej albo ogólne reguły wymiaru kary, oznacza, że do wydania wyroku na posiedzeniu doszło pomimo braku spełnienia warunków określających dopuszczalność orzekania w tym trybie (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2011 roku, sygn. akt. II KK 45/11). W niniejszej sprawie Sąd I instancji nie dostrzegł , iż wniosek prokuratora zawiera błąd merytoryczny. Zgodnie bowiem z art. 73 § 2 k.k., dozór kuratora sądowego jest obowiązkowy wobec sprawcy, który popełnił przestępstwo z użyciem przemocy na szkodę osoby wspólnie zamieszkującej. Z taką zaś sytuacją mamy do czynienia w niniejszej sprawie, gdyż zarzucane mu przestępstwo z art. 207 § 1 k.k. L. W. popełnił na szkodę zamieszkującej z nim żony, S. W.. Tymczasem wniosek prokuratora złożony na podstawie art. 335 § 1 k.p.k. o wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzenia rozprawy nie obejmował orzeczenia wobec oskarżonego L. W. obowiązkowego dozoru kuratora sądowego. Dostrzeżone w porę powyższe uchybienie powinno w konsekwencji skutkować zwrotem sprawy prokuratorowi i rozpoznaniem sprawy na zasadach ogólnych, bowiem tylko wówczas istniałaby możliwość orzeczenia wobec oskarżonego L. W. obowiązkowego dozoru kuratora sądowego. Nie jest bowiem dopuszczalne uwzględnienie wniosku, o którym mowa w art. 335 k.p.k., jeżeli wniosek zawiera propozycje niezgodnych z prawem rozstrzygnięć. W takim wypadku powinnością sądu jest rozpoznanie sprawy na zasadach ogólnych albo doprowadzenie do stawiennictwa na posiedzeniu prokuratora i oskarżonego, i spowodowanie uzgodnienia przez nich wniosku we wszystkich elementach zgodnego z prawem (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 maja 2011 roku, sygnatura akt. III KK 41/11). Zatem Sąd Rejonowy w Szamotułach, akceptując wniosek prokuratora w zaproponowanym przez niego kształcie, nie dokonał prawidłowej jego kontroli i wydał wyrok naruszający przepis art. 73 § 2 k.k. Z istoty wyroku wydanego w trybie art. 343 § 6 k.p.k. i konsensusu zawartego między oskarżycielem publicznym a oskarżonym wynika zakaz samodzielnego dokonywania zmian w treści wniosku przez sądy każdej instancji. Naruszałoby to bowiem warunki zawartej między stronami postępowania ugody (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 sierpnia 2012 roku, sygn. akt. II KK 202/12). Dlatego również Sąd Odwoławczy nie jest uprawniony do zmiany zaskarżonego orzeczenia w ramach kontroli instancyjnej i ukształtowania wyroku w sposób zgodny z przepisami prawa procesowego, jak i materialnego, bez zgody na taką zmianę oskarżonego. Stanowiłoby to bowiem nie tylko naruszenie wspomnianego wyżej konsensusu, ale również pozbawiałoby oskarżonego możliwości odwołania się od nowo ukształtowanego wyroku. Na rozprawę apelacyjną w dniu 30 czerwca 2022 roku stawił się oskarżony L. W. wraz z obrońcą. Sąd Okręgowy przedstawił zaistniałą w niniejszej sprawie sytuację i dwie możliwości: zmiany wyroku za zgodą oskarżonego zgodnie z apelacją prokuratora bądź - przy braku takiej zgody – uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Po naradzie oskarżony i jego obrońca nie zgodzili się na zmianę wyroku zgodnie z wnioskiem apelacji prokuratora i wnieśli o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Z uwagi na powyższe Sąd Odwoławczy uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu w Szamotułach do ponownego rozpoznania. Sąd Rejonowy, ponownie rozpoznający sprawę, może zatem podjąć jeszcze raz próbę zmodyfikowania na posiedzeniu konsensusu zawartego między oskarżycielem publiczny a oskarżonym L. W. i wydania wyroku bez przeprowadzenia rozprawy na podstawie nowo zawartego porozumienia, co jednak w obliczu stanowiska oskarżonego wyrażonego na rozprawie apelacyjnej wydaje się mało prawdopodobne, bądź też – jeżeli nie uda się ustalić nowego porozumienia – zwrócić sprawę oskarżycielowi publicznemu celem sporządzenia aktu oskarżenia i, po wpłynięciu sprawy z aktem oskarżenia, po przeprowadzeniu rozprawy, wydać wyrok w sposób zgodny z przepisami prawa procesowego, jak i materialnego. |
||
Wniosek |
||
Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie wobec oskarżonego dozoru kuratora, bądź uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania |
☐ zasadny ☒ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
W obliczu braku zgody oskarżonego na zmianę wyroku, wniosek apelacji w tym zakresie okazał się bezprzedmiotowy, natomiast zasadny okazał się wniosek zmodyfikowany na rozprawie apelacyjnej o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. |
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
|
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
|
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
0.11. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
0.1XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
|
0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
0.0.11. |
Przedmiot i zakres zmiany |
0.0.1XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
|
Zwięźle o powodach zmiany |
|
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
1.1. |
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
|||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
Z uwagi na wadę konsensusu i brak możliwości zmiany wyroku bez zgody oskarżonego, sprawa musi zostać przeprowadzona na nowo w całości w trybie zwykłym |
|||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
|||
4.1. |
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
|||
0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
|||
0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
|||
6. Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
7. PODPIS |
/Małgorzata Ziołecka/ |