Sygn. akt VII Ka 858/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 listopada 2022 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie w VII Wydziale Karnym Odwoławczym

w składzie:

Przewodniczący: SSO Dariusz Firkowski

Protokolant: st. sekr. sąd. Jolanta Jankowska

przy udziale prokuratora Prokuratury Okręgowej w Olsztynie Piotra Miszczaka

po rozpoznaniu w dniu 30 listopada 2022 r.

sprawy: M. Ż. (1), ur. (...) w miejscowości W., syna S. i J. z domu P.

oskarżonego z art. 244 kk w zb. z art. 180a kk w zw. z art. 11§2 kk

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Szczytnie II Wydziału Karnego z dnia 20 września 2022 r. , sygn. akt II K 246/22

I zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że w ramach rozstrzygnięcia z pkt III sentencji okres wskazanego tam zakazu obniża do roku i w pozostałej części utrzymuje go w mocy,

II zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

FORMULARZ UZASADNIENIA WYROKU SĄDU ODWOŁAWCZEGO (UK 2)

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VII Ka 858/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Szczytnie z dnia 7 lipca 2022 r. w sprawie II K 246/22

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☒ oskarżony M. Ż. (1)

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

obrazy przepisów postępowania mającą wpływ na treść wyroku, a polegającą na naruszeniu art. 4 kpk i art. 7 kpk przez niezasadne nie uwzględnienie istotnych okoliczności świadczących na korzyść oskarżonego, a mianowicie prowadzenia przez oskarżonego stabilnego trybu życia oraz powstania incydentalnej sytuacji nadzwyczajnej, uzasadniającej przekonanie oskarżonego o istnieniu realnej obawy o życie i zdrowie córki i konieczności podjęcia bezzwłocznie reakcji, co stało się powodem i motywacją tego, że oskarżony usiadł za kierownicą w konsekwencji czego sąd I instancji dowolne uznał, że zachowanie oskarżonego charakteryzuje większa niż znikoma społeczna szkodliwość czynu w sytuacji, gdy prawidłowa ocena materiału dowodowego wskazuje nawet za brakiem społecznej szkodliwości tego czynu, uzasadniającej umorzenie postępowania

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja oskarżonego co do zasady nie zasługiwała podzielenie.

Na wstępie odnosząc się do zarzutów zawartych w środku odwoławczym kwestionujących fakt dopuszczenia się przez oskarżonego przypisanego mu czynu, to przede wszystkim zauważyć należy, że zgromadzone w sprawie dowody Sąd meriti w tym zakresie poddał trafnej analizie i ocenie, zgodnie z dyrektywami określonymi w art. 4 k.p.k. Także przeprowadzone w oparciu o tę analizę wnioskowanie jest logiczne, zgodne z przesłankami wynikającymi z art. 7 kpk i przekonująco uzasadnione w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku. Analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że Sąd I instancji prawidłowo zweryfikował tezy aktu oskarżenia w granicach niezbędnych dla ustalenia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia winy oskarżonego w zakresie działania na szkodę pokrzywdzonego. Stąd też odnosząc się do podnoszonych przez skarżącego zarzutów należy stwierdzić, że są one chybione. Zauważyć trzeba, że podnosząc tego rodzaju zarzuty skarżący faktycznie polemizuje z ustaleniami Sądu I instancji. Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynikają powody takiego rozstrzygnięcia a Sąd Okręgowy podziela przedstawioną tam argumentację. Apelacja w istocie nie wskazuje na takie okoliczności, które wnioski tego Sądu mogłaby skutecznie podważyć. W tej sytuacji nie ma potrzeby ponownego przytaczania całości argumentacji zawartej w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku i należy jedynie zaakcentować te elementy, które przemawiają za odmową podzielania stanowiska skarżącego

W zakresie zarzutów dotyczących przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów i przyjęcia winy oskarżonego, stwierdzić należy, iż Sąd I instancji prawidłowo, w oparciu o zebrany materiał dowodowy odtworzył przebieg zdarzenia opisanego w zaskarżonym wyroku oceniając dowody w sposób zgodny z zasadami prawa procesowego. Wskazać przy tym należy, że zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 5 września 1974 r., zasada swobodnej oceny dowodów, leżąca u podstaw prawidłowego wyrokowania, nie może prowadzić do dowolności ocen i takiego wyboru dowodów, którego prawidłowości nie dałoby się skontrolować w trybie rewizyjnym. Ustalenia faktyczne wyroku tylko wtedy nie wykraczają poza ramy swobodnej oceny dowodów, gdy poczynione zostały na podstawie wszechstronnej analizy przeprowadzonych dowodów, których ocena nie wykazuje błędów natury faktycznej czy logicznej, zgodna jest ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego oraz prowadzi do sędziowskiego przekonania, odzwierciedleniem którego powinno być uzasadnienie orzeczenia. (II KR 114/74 OSNKW 1975/2/28).

W konsekwencji Sąd Okręgowy nie podzielił zawartych w apelacji zarzutów obrazy przepisów postępowania, mającą wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie art. 5 § 2 k.p.k. i art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k., jak i wywodów przytoczonych na ich poparcie oraz nie dopatrzył się obrazy wskazanych przepisów procedury karnej, które to uchybienia mogłyby rzutować na treść wydanego wyroku zwłaszcza w zakresie uznania winy oskarżonych. W pełni zatem należy podzielić argumentację Sądu I instancji co do analizy i oceny zebranego i ujawnionego materiału dowodowego. W szczególności obrazy art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 kpk nie dowodzi to, że ustalenia w sprawie poczyniono głównie w oparciu o twierdzenia wskazanego wyżej świadka przy jednoczesnym odrzuceniu tych wyjaśnień oskarżonego w których nie przyznał się on do popełnienia zarzuconego mu czynu. Fakt czynienia ustaleń faktycznych w oparciu o dowody niekorzystne z punktu widzenia odpowiedzialności oskarżonego nie może oznaczać, że Sąd I instancji dopuścił się obrazy przepisów postępowania. Tym bardziej wskazać należy, że ustalenia faktyczne winny być dokonane na podstawie dowodów, którym przyznano przymiot wiarygodności. Tym samym wobec przyznania dowodom niekorzystnym z punktu widzenia odpowiedzialności oskarżonego takiej cechy, to chybione są zarzuty, że w postępowaniu doszło do złamania zasady obiektywizmu. Ocena dowodów pozostaje pod ochroną z art. 7 kpk gdy jest poprzedzona ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy, stanowi wynik rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść jak i na niekorzyść oskarżonych oraz jest wyczerpująco i logicznie z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego umotywowana w uzasadnieniu wyroku. Analiza akt sprawy wskazuje, że Sąd Okręgowy trafne ustalenia oparł na dowodach, które przeprowadzone zostały na rozprawie głównej i ocenił je w sposób uwzględniający wszystkie okoliczności zdarzeń a w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku co do zasady prawidłowo wskazał jakie fakty uznał za udowodnione, a jakie za nieudowodnione i na jakich w tej mierze oparł się dowodach i dlaczego odmówił wiary dowodom przeciwnym a ocena ta zasługuje na podzielenie.

Oskarżony swoją linię obrony oparł o konieczność wyjazdu z domu z S. do O. z obawy o los córki. Wskazana miejscowość położona jest w około 170 km od miejsca, w którym został zatrzymany do kontroli drogowej. W związku z powyższym zauważyć należy, że M. Ż. wówczas o przyczynie, dla której ruszył w podróż wiedząc o obowiązującym go zakazie prowadzenia pojazdów nie poinformował funkcjonariusza policji – porównaj zeznania W. B. k. 20 odw. Również podczas pierwszego oskarżony nic o tym wspominał – porównaj k.27-30. Dopiero na rozprawie w dniu 20 września 2022 r. M. Ż. podał, że zaniepokoił się, że córka przerwała połączenie telefoniczne i dlatego zdecydował się na jazdę samochodem – k.74 odw.; policjant na rozprawie zeznał, że oskarżony wspominał coś o córce.

Wobec wskazanych okoliczności Sąd I instancji w pełni zasadnie odrzucił aby M. Ż. działał w stanie wyższej konieczności. Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku zdaje się wynikać, że Sąd Rejonowy nie odrzucił samego tłumaczenia oskarżonego co wobec zaskarżenia wyroku tylko na korzyść determinuje kwestię oceny tego dowodu przez Sąd Okręgowy.

Mimo powyższego wskazać należy, że brak jest podstaw do uniewinnienia M. Ż.. Wymieniony w istocie choćby poprzez zwrócenie się do Policji miał możliwości sprawdzenia czy coś niepokojącego dzieje się z jego córką. Znamy mu musiał być bowiem adres, pod którym ona miała przebywać skoro przecież sam stwierdził, że w O. ją odnalazł- k.74 odw. Do O. mógł także udać się taksówką albowiem po zatrzymaniu w K. tak miał dojechać do O.- k.74 odw.

Tym samym w żadnym wypadku co do skarżącego nie zachodzą okoliczności z art.26§1 kk. W istocie bowiem tak treść wyjaśnień M. Ż. jak i uzasadnienie apelacji koncentrują się na potrzebie posiadania przez oskarżonego uprawień do kierowania pojazdami z uwagi na prowadzoną działalność gospodarczą.

Wniosek

1/ o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i umorzenie postępowania na zasadzie art. 171 pkt. 3 kpk

ewentualnie

2/ o zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie co do istoty sprawy poprzez uniewinnienie oskarżonego od stawianego mu zarzutu

z ostrożności procesowej

3/ o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez odstąpienia od wymierzenia kary i środków karnych wobec oskarżonego

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na przedstawione okoliczności żaden z wniosków oskarżonego nie okazał się zasadny.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Wyrok Sądu Rejonowego w Szczytnie II Wydziału Karnego z dnia 20 września 2022 r., sygn. akt II K 246/22

zmieniono ten sposób, że w ramach rozstrzygnięcia z pkt III sentencji okres wskazanego tam zakazu obniżono do roku i w pozostałej części utrzymano go w mocy,

Zwięźle o powodach zmiany

Mając ma uwadze poczynione uwagi, argumentację Sądu I instancji oraz okoliczności wynikające z akt sprawy uznano, że dla osiągnięcia celów postępowania karnego wystarczające będzie orzeczenie wobec M. Ż. zakazu prowadzenia pojazdów na rok.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Zwolniono oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze albowiem przemawiały za tym względy słuszności.

7.  PODPIS

ZAŁĄCZNIK DO FORMULARZA UZASADNIENIA WYROKU SĄDU ODWOŁAWCZEGO

Załącznik do formularza UK 2

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Oskarżony M. Ż. (1)

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Szczytnie z dnia 7 lipca 2022 r. w sprawie II K 246/22

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana