UZASADNIENIE

Powódka (...) – Hut sp. z.o.o. w G. zażądała od pozwanej Gminy G. 10880 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 13 lipca 2021 r. i kosztami procesu jako odszkodowania od 1 listopada 2019 r. do 30 czerwca 2021 r.

Proces toczył się w postępowaniu uproszczonym i wydano nakaz zapłaty postępowaniu upominawczym.

Pozwana w sprzeciwie od nakazu zapłaty wniosła o oddalenie powództwa w całości
i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów postępowania.

Pismem z 27 grudnia 2021 r. powódka rozszerzyła żądanie pozwu o 3808 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia następującego po doręczeniu powódce odpisu tego pisma, dochodziła rozszerzonego żądania od 1 lipca 2021 r. do 31 stycznia 2022 r.

Wyrokiem z 9 lutego 2022 r. Sąd Rejonowy w Gliwicach zasądził od pozwanej na rzecz powódki 14 668 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od: 10 880 zł od 13 lipca 2021 r. i 3808 zł od 21 stycznia 2022 r., a także zasądził od pozwanej na rzecz powódki 4567 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

W ustalonym stanie faktycznym sprawy Sąd Rejonowy zważył, że powództwo zasługiwało na uwzględnienie wskazując, a powódka ostatecznie dochodziła zapłaty 14688 zł tytułem odszkodowania za zaniechanie przez pozwaną w okresie od 1 listopada 2019 r. do 31 stycznia 2022 r. w wykonaniu obowiązku przewidzianego w art. 14 ust. 1 ustawy z 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, tj. za niedostarczenie lokalu socjalnego rodzinie K., które to uprawnienie do otrzymania takiego lokalu zostało przyznane na mocy prawomocnego orzeczenia sądu. Przywołując regulację art. 18 ust. 1 ww. ustawy, art. 417 k.c. Sąd Rejonowy wskazał, że sporna w sprawie była jedynie wysokość odszkodowania, jednakże w oparciu o dowód z opinii biegłego sądowego dot. wysokości czynszu za okres od 1 listopada 2014 roku do 31 marca 2017 r. znajdujący się w aktach o sygn. I C 5/17 i dowód z opinii biegłego sądowego dot. wysokości czynszu znajdujący się w aktach sprawy II C 437/19 Sąd Rejonowy uznał, że określona przez powódkę wartość odszkodowania 17 zł za m² mieści się w przedziale cenowym czynszów rynkowych. Dlatego uznając roszczenie za zasadne w całości Sąd I instancji uwzględnił powództwo, orzekł o odsetkach (art. 481 § 1 k.c.) i kosztach procesu (art. 98
§ 1 k.p.c.).

Apelację od wyroku wniosła pozwana, zaskarżając wyrok w części, tj. co do 3808 zł
z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od tej kwoty liczonymi od 21 stycznia 2022 r. wraz
z rozstrzygnięciem w przedmiocie kosztów procesu. Zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła naruszenie art. 321 § 1 k.p.c. w zw. z art. 505⁴ § 1 k.p.c. poprzez zasądzenie ponad żądanie 3808 zł, albowiem kwota ta nie była objęta pierwotnym żądaniem pozwu, a rozszerzenie powództwa dokonane pismem z 27 grudnia 2021 r. było bezskuteczne.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty wniosła o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i umorzenie postępowania w tej części oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów postępowania apelacyjnego.

W odpowiedzi na apelację powódka wniosła o oddalenie apelacji oraz o zasądzenie od pozwanej na jej rzecz kosztów postępowania odwoławczego, wniosła także o rozpoznanie sprawy z pominięciem przepisów o postępowaniu uproszczonym.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Sąd Okręgowy rozpoznawał sprawę w postępowaniu uproszczonym składzie jednego sędziego, gdyż dotyczy żądania zasadzenia świadczenia, które nie przekracza 20000 zł (art. 505¹ § 1 k.p.c. w zw. z art. 505¹⁰ § 1 k.p.c.).

Orzeczenie zapadło po przeprowadzeniu rozprawy zdalnej z uwagi na regulację art. 15zzs¹ ust. 1 pkt 1 ustawy z 2 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (t.j. Dz. U. poz. 1842 ze zm. w brzmieniu nadanym wskazaną niżej ustawą z 28 maja 2021 r.)
i art. 6 ust. 1 i 2 ustawy z 28 maja 2021 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1090) z uwagi na stan epidemii i nadmierne zagrożenie dla zdrowia i życia ludzkiego; ta regulacja obowiązuje od 3 lipca 2021 r.

Zgodnie z regulacją art. 505¹ § 1 k.p.c. w postępowaniu uproszczonym rozpoznaje się sprawy o świadczenie, jeżeli wartość przedmiotu sporu nie przekracza dwudziestu tysięcy złotych, a w sprawach o roszczenia z rękojmi lub gwarancji - jeżeli wartość przedmiotu umowy nie przekracza tej kwoty. Roszczenie dochodzone w tym postepowaniu nadawało się do rozpoznania w postępowaniu uproszczonym i tak było procedowane. Sąd I instancji nie pominął przepisów o postepowaniu uproszczonym, a strona powodowa – zmieniając powództwo – nie zgłosiła nawet takiego wniosku.

Jak wynika z art. 505⁴ § 1 k.p.c. w postępowaniu uproszczonym zmiana powództwa jest niedopuszczalna, ten zakaz jest bezwzględny, co oznacza, że dotyczy zarówno zmiany żądania, jak i zmiany podstawy faktycznej żądania zgłoszonego w pozwie. W konsekwencji czynność procesowa powoda zmierzająca do przedmiotowej zmiany powództwa jest bezskuteczna nawet wtedy, gdy nowe żądanie nadaje się również do rozpoznania w postępowaniu uproszczonym.

Skoro zmiana powództwa nie jest dopuszczalna w postępowaniu uproszczonym, to
w przypadku próby dokonania przez powoda takiej zmiany, sąd powinien tę czynność procesową pominąć.

Art. 505¹ § 3 k.p.c. umożliwia rozpoznanie sprawy z pominięciem przepisów o postępowaniu uproszczonym, jeżeli może to przyczynić się do sprawniejszego rozwiązania sporu. Jak już wyżej zaznaczono w tej sprawie taka decyzja procesowa nie zapadła. Jednocześnie brak jest podstaw, aby twierdzić, że rozpoznanie apelacji z pominięciem tych przepisów przyczyni się do sprawniejszego rozpoznania sporu. Nic bardziej błędnego w aspekcie zarzutu apelacji dotyczącego właśnie nieprawidłowego uwzględnienia rozszerzonego żądania. Żądanie powódki, zgłoszone w odpowiedzi na apelację, rozpoznania tej sprawy z pominięciem przepisów o postępowaniu uproszczonym nie jest więc związane z kwestią sprawniejszego rozwiązania sporu pomiędzy stronami wywołanego jej pozwem, ale z chęcią uniemożliwienia w ten sposób oceny, czy zastosowane przez Sąd Rejonowy przepisy postępowania mogły doprowadzić do zasądzenia także kwoty zaskarżonej apelacją. Niewątpliwie bowiem naruszenie regulacji art. art. 505⁴ § 1 k.p.c. w tej sprawie miało wpływ na treść zaskarżonego wyroku.

Dlatego nie było możliwe, w realiach tej sprawy, rozpoznanie jej z pominięciem przepisów o postępowaniu uproszczonym.

W rozpoznawanej sprawie Sąd Rejonowy, z naruszeniem omawianej regulacji, rozpoznał jednak powództwo także w tej części, w której je rozszerzono, to jest co do roszczenia
o zapłatę 3808 zł wraz z odsetkami liczonymi od 21 stycznia 2022 r. Rozstrzygnięcie w tym zakresie było jednak niemożliwe, gdyż w tym postępowaniu żądania nie można było rozszerzyć. Doprowadziło to ostatecznie do orzeczenia, w tej części, ponad żądanie (art. 321
§ 1 k.p.c.).

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 386 § 3 k.p.c. w zw. z art. 355 k.p.c.
i art. 505¹⁰ § 1 k.p.c., należało orzec jak w punkcie 1. sentencji wyroku. W konsekwencji powyższego należało także zmienić rozstrzygnięcie o kosztach postępowania przez Sądem
I instancji, a to na postawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 505¹⁰ § 1 k.p.c. (punkt 2. sentencji wyroku), ostatecznie bowiem powódka utrzymała się ze swoim roszczeniem w całości (10880 zł) i to pozwana powinna ponieść koszty procesu związane z pierwotnie złożonym powództwem (art. 98 § 1 i 3 k.p.c.), a koszty procesu poniesione przez powódkę przed Sądem Rejonowym wynoszą 4367 zł – składają się na nie: 3600 zł wynagrodzenia pełnomocnika, 750 zł opłaty od pozwu i 17 zł opłaty od pełnomocnictwa.

O kosztach postępowania apelacyjnego (punkt 3. sentencji wyroku) orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 265 ze zm.) i § 10 ust. 1 pkt 1 tego rozporządzenia, gdyż pozwana wygrała postepowanie apelacyjne w całości. Na wysokość tych kosztów składa się oplata od apelacji – 200 zł i wynagrodzenie pełnomocnika – 450 zł.

Należy także zaznaczyć, że odsetki od kosztów postpowania należne są z mocy ustawy na podstawie art. 98 § 1¹ k.p.c., dlatego też nie było konieczności zamieszczania rozstrzygnięcia w tym zakresie w sentencji (por. M. M. [w:] A. A., P. P., M. R., M. S., E. S., M. M., Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. T. A.. 1-477(16), wyd. IV, W. 2021, t. 12. do art. 98, S. H. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Koszty sądowe w sprawach cywilnych. Dochodzenie roszczeń
w postępowaniu grupowym. Przepisy przejściowe. Komentarz do zmian. T. I i II, red.
T. Z., W. 2020, t. 7. do art. 98.).

SSO Roman Troll

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE