Sygn. akt IV U 45/23
1 marca 2023 roku
Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: sędzia Sławomir Górny
Protokolant: st. sekr. sąd. Katarzyna Wawrzyniak
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 1 marca 2023 roku w Sieradzu
odwołania T. T. (1)
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.
z 9 grudnia 2022 r. Nr (...)
w sprawie T. T. (1)
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.
o zwrot emerytury i zwrot dodatku pielęgnacyjnego
zmienia zaskarżoną decyzję i ustala, że T. T. (1) nie ma obowiązku zwrotu pobranego świadczenia należnego K. T. za miesiąc wrzesień 2022 roku
w kwocie 2 757,78 złotych.
Sygn. akt IV U 45/23
Decyzją z 19.12.2022r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. stwierdził, że T. T. (1) pobrał nienależnie świadczenia za okres od 1.09.2022 – 30.09.2022 w łącznej kwocie 2757,78zł. z tytułu emerytury, dodatku pielęgnacyjnego przysługujących K. T. i zobowiązał do ich zwrotu.
Nie podzielając powyższej decyzji, K. T. złożył odwołanie, wnosząc o zmianę decyzji wskazując, że kwota 2757,78zł., została w całości zagospodarowana na koszty pochówku. Precyzując stanowisko w piśmie z 9.02.2023r. wskazywał, że pomimo zgłoszenia zgonu mamy – T. T. (2), świadczenie zostało przelane na konto.
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania.
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
T. T. (2) – matka wnioskodawcy zmarła w dniu 28.08.2022r., o godz. 19.50 (kserokopia skróconego aktu zgonu k. 52/akta ZUS).
Wnioskodawca zgłosił zgon matki w Urzędzie Stanu Cywilnego w W. w dniu 29.08.2022r., z którego otrzymał akt zgonu. W tym samy dniu pracownik banku, w którym odwołujący wraz z matką posiadali wspólne konto, został powiadomiony o zgonie współwłaściciela rachunku bankowego. Świadczenie zostało przesłane przez ZUS do Banku Spółdzielczego w dniu 31.08.2022r. (pismo w-cy z dnia 4.11.2022r. k. 58/akta ZUS).
Pismem z 28.09.2022r., ZUS zwrócił się do Banku Spółdzielczego w S. o zwrot kwoty 3975,76zł. za okres od 1.09.2022 – 30.09.2022, przekazanej na rachunek bankowy K. T. ( pismo k. 53/akta ZUS).
W odpowiedzi pełnomocnik banku poinformował, iż przed otrzymaniem wniosku organu wypłacającego świadczenie, Bank dokonał z tego rachunku wypłat uprawnionej osobie –T. T. (1) (pismo k. 55/akta ZUS).
Decyzją z 19.12.2022r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. stwierdził, że T. T. (1) pobrał nienależnie świadczenia za okres od 1.09.2022 – 30.09.2022 w łącznej kwocie 2757,78zł. z tytułu emerytury, dodatku pielęgnacyjnego przysługujących K. T. i zobowiązał do ich zwrotu (decyzja k. 59/akta ZUS).
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w postępowaniu przed organem rentowym.
Sąd Okręgowy zważył:
Odwołanie jest zasadne.
Zgodnie z art. 138 ust. 1 ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. 2022, poz. 504 j.t.), osoba, która nienależnie pobrała świadczenia, jest obowiązana do ich zwrotu. Za nienależnie pobrane świadczenia w rozumieniu tego przepisu uważa się świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo wstrzymanie wypłaty świadczeń w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenia była pouczona o braku prawa do ich pobierania.
Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą, nie można mówić o nienależnie pobranym świadczeniu, gdyż o tym decydujące znaczenie ma świadomość i zamiar ubezpieczonego, który pobrał świadczenie w złej wierze. Wypłacenie świadczenia w sposób, na który nie miała wpływu wina świadczeniobiorcy, nie uzasadnia powstania po stronie osoby ubezpieczonej obowiązku zwrotu nienależnie pobranego świadczenia (por. wyrok SA w Szczecinie z 12.04. 2018r., III AUa 369/17).
W ocenie Sądu, brak podstaw do przyjęcia, że T. T. (1) jest zobowiązany do zwrotu pobranego świadczenia należnego K. T. za wrzesień 2022r. w kwocie 2757,78zł. Zdaniem Sądu odwołujący nie może ponosić odpowiedzialności za to, że pomimo zgonu matki w dniu 28.08.2022r., ZUS w dniu 31.08.2022r., przekazał należne matce świadczenie na rachunek w Banku Spółdzielczym, do którego to rachunku pełnomocnictwo posiadał odwołujący.
Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 477 14§2 kpc, Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że T. T. (1) nie ma obowiązku zwrotu pobranego świadczenia należnego K. T. za wrzesień 2022r. w kwocie 2757,78zł.